Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
percentage waarop belastingheffing wordt berekend
Van Dale 2015 online: BE
Het behoort tot de gewestelijke bevoegdheden om de aanslagvoet, de heffingsgrondslag en de vrijstellingen van de belasting op de spelen en weddenschappen te bepalen.
smal, zeer nauwe opening (spleet)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gar(re) in W.- en O.-Vl. aangetroffen
Nauwe, langgerekte opening in of tusschen bepaalde zaken; spleet; reet.
Van Dale 2018 online: garre: Middelnederlands kerre, variant van kier
1. reet
2. kier: op een garre
Wikipedia: ‘Garre’ betekent in het West-Vlaams een smalle opening of spleet. Straat en zelfs straatje zijn een wat overdreven naam voor wat slechts een smalle gang is, een steegje of eigenlijk een slop.
Garre is in Brugge ook gekend als tripel, genoemd naar de bruine kroeg De Garre.
vergelijk gerre
De deure was nie goe toe ze stond nog open met een garre.
> andere definitie van garre
een zachte lap van zeemleer, die gebruikt wordt om gladde voorwerpen schoon te maken of droog te maken;
zeem, zeemlap
vnw: zeemlap
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
in Antw.: ziemelap
Antw. Kempen: zoemelap, ziemvel, ziemelap
Hageland: vinsterleir
Limburg: leer, vensterleer
Oostkust/regio Brugge ook zeemvel
variant: zemenvel, uitspraak: zemevel, ziemevel, …
Gebruik het zeemvel om de ruiten droog te wrijven.
Het is echter niet allemaal glitter en goud: ook enige behendigheid met een stofzuiger en een zeemvel is vereist , want de chauffeurs worden ook verondersteld mee te helpen bij “het onderhoud van de voertuigen van de koninklijke garages”. (vrt.be)
Je auto wassen met een spons en zeemvel zou tot krassen leiden. Leasebedrijf Alphabet vraagt aan zijn 50.000 chauffeurs om hun wagens daar niet meer mee te … (demorgen.be)
Dragen de renners nog altijd een zeemvel in hun broek? (standaard.be)
tarief van een medische behandeling dat niet hoger is dan het bedrag dat door het ziekenfonds wordt terugbetaald
vnw: (bnl.) tarief dat de ziekteverzekering terugbetaalt voor geneesmiddelen, consultaties enz.
Het terugbetalingstarief wordt door het ministerie bepaald.
zelfgemaakt speelgoed van vroeger
Een stuk vliertak werd uitgehold en hierin werd een vlierbes gestopt. Met een stokje dat net in de uitholling paste werd er doorheen de buis geslagen waardoor men een klots kreeg.
We gaan het nog eens laten klotsen met de klotsbuis.
lesbienne
“Ziet die 2 minetten daar smossen met mekander”.
verwikkelingen
zie ook aklegaris
Van Dale
hakkelgaren
1.(gewestelijk) garen dat in de war is
‘hakkelgarens maken’
niet opschieten met zijn werk
In het Tielts spreekt men van akkelgoaten = verwikkelingen
Zoorgt ‘ermoar veur’n datter gien akkelgoaries van koamen.
franje, rafel
zie frengel, frenneke
Frengelkes aan een tapijt.
Zijn broek is onderaan versleten, de frengelkes hangen er aan.
ook allee vooruit
wordt gezegd als men na aarzelen of tegenstribbelen toch instemt, een toegeving dus
Allez vooruit, nog ééntje, maar dan gaan we echt naar huis!
groot persoon, ding of dier
vnw:
•belhamel, deugniet
•forsgebouwde kerel
Kijk eens wat die visser aan zijn lijn heeft, wat ne kastaar (van ne vis)!
Met een ring in de neus werd het dier in bedwang gehouden en met twee drie man, met knuppels, werd hij geleid, eerst door de put, sommigen wilden niet voort, dan werd er een zak over hun kop geworpen en al trekken en stoten en met een dikke kastaar van een vloek ging het dan toch, of was het die slag op zijn billen die hem vooruitdreef ? (de-cooman.be)
“azuu ne kastaar van een buil’ op zijn huufd! (sosseteit.gent)
tralala; gekunstelde manieren
vnw: blabla, iets wat veel lijkt, maar weinig voorstelt
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3
Vlaamse uitspraak: sjisji (scherpe i’s)
Die kakmadam had nogal wat chichi bij he!
Een chichimadam.
Puerto Banus Marina: Een moderne badplaats met veel chichi (tripadvisor.be)
Topsporter zonder veel chichi – VROOM.be
onderofficier bij de landmacht, de luchtmacht en de medische dienst, één rang hoger dan adjudant
Van Dale in BE
De bevordering van adjudanten tot adjudant-chefs bij de rijkswacht.
de buurt, mensen die in de straat wonen, geburen
Heel het straat kan altijd meeluisteren naar de boenkmuziek dat uit sommige auto’s komt.
kledingsstuk (soort korte bloes) gedragen door de vissers, bruinrood van kleur.
Deze naaister maakt schone (=mooie) kazuvels.
snoep
vnw: snoepje
P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen).
BEES, znw., v. – De toegift (koekjes, babbelaars, enz.) die men krijgt, als men in eenen winkel iets koopt. (Zuiden der Kempen) Ik hem e’ pakske koekskes veur ‘en bees gekregen.
In dieë’ winkel geven ze groote bezen.
De Jef heeft nen helen zak bezen gekocht; straks heeft ’m tandpijn.
> andere betekenis van bees
aanspreking met enige ergenis
Maakt geen onderscheid tussen man. en vr.
alternatieve vorm: jongske – joengske(u)
zie ook: jongeske, jong, joenge, joeng
uitspraak joengeu, ook joeweu: met langgerekte eu
Joengeu, ’t is al goed zenne. Ik ben uw gezaag muug.
Zeeeg joengske, stopt maar al zenne. ’t Is goed geweest.
Seg joeweu! Ge hebt 100 (honderd hebben).
plagerige of kinderlijke benaming voor een dief, afgeleid van pikken.
ook: pikkedief
zie ook ww. pikkedieven
Gij se pikkendief, blijft van mijn snoepkes af!
Blijkbaar hadden de pikkendieven een serieus accident gedaan met hun oneerlijk verkregen aanwinst, want de Tudor zat flink in de kreukels.(p-magazine.be)
dulden, verdragen
Ik eir geen nerveuze personen om me heen.
het onderwijs dat volgt op het basisonderwijs
ook het middelbaar, (hoger en lager) onderwijs genoemd of kortweg secundair.
Het secundair onderwijs is voor leerlingen van 12j tot en met 18j, als ze niet blijven zitten.
libelle, waterjuffer
synoniemen uit verschillende regio’s: biezenpaard, bimbout, haarsnijer, kleermaker, messesteker
Boven de vijver vliegt er geregeld een gelassesnéér. Men zegt dat de helicopter er is op gebaseerd.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
