Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
- een donkergekleurde veldmuis
- kleur gelijkend op mol- Fr- taupe
- de kat pakte weer een muis, ’t is een toolpe, die komen niet in huis
niet zo goed zijn als, nog niet in de buurt komen van
SN: niet aan kunnen tippen
forums.zite.be: “Geert Hoste kan hier niet aan nippen denk ik.”
Dat is gene slechte coureur, daar niet van, maar aan nen Tom Boonen bijvoorbeeld kan em toch nog niet nippen volgens mij.
een ziekte opdoen
Doe maar je sjerp aan bij dit koude weer, anders betrap je nog een plage.
mis, eucharistieviering
niet in Van Dale 2013
google2013: .BE (>33.000) ; .NL (>4.000)
’s Zondags wordt de misviering nog live op de radio uitgezonden.
Nieuwsblad.be: Pastoor zegent dieren na misviering (Jette)
deredactie.be: Festivalstemming in misviering op Copacabana.
uit het nat, op een droge plek
Van Dale 2013 online: (gewestelijk) zie droge
WNT:
De vorm van het onz. enkelv. het droge in zelfstandig gebruik. Ter wille van de overzichtelijkheid is hier tevens behandeld het znw. het droog, dat in de oudere taal en nog in Z.-Ndl. in gelijken zin wordt gebruikt.
5-jarige Kevin komt uit het bad, stapte op een natte handdoek om uit te lekken en moeder zei: ‘Kom nu op het droog staan, dan kan ik u beter afdrogen’.
Zij ging in het droog staan, dan werd ze niet nat van de gietende regen.
Wam = warm, warmte
vergrotende trap: wammer = warmer
zie ook werrem, weirem
Het is niet zozeer jongerentaal maar het is typisch Kempisch voor de regio’s Herenthout, Herentals, Mol
Vgl.: plopel ipv proper, rappesant ipv remplaçant.
De zjattekes thee zijn te wam en morgen wordt het zonnig en wammer.
De stoof geeft veel wam (warmte) af.
wie zich bezig houdt met kleuteren. Kan ook lichtjes negatief gebruikt worden als men iemand met een echte beroepsman vergelijkt.
Kempense uitspraak: kleutereir
Ja, ik kan wel een beetje timmeren maar niet echt goed. Ik ben maar ne kleutereir, die stiel heb ik niet echt geleerd.
een (slechte) stielman die, omdat hij niet veel orde of inzicht heeft, steeds een of ander gereedschap niet vindt
De schilder heeft in de week die hij hier werkte in totaal wel drie uur lopen zoeken naar een of ander gereedschap, ‘nen slechte soldaat die zijn geweer verliest’ zei mijn vader, ‘bij mij moet hij niet komen werken’.
versterking van clown
ook als aanspreking van iemand die zot doet
Tijgers en leeuwen mogen niet meer in ’t circus. Gelukkig zotte klonen nog wel.
Gij se zotte kloon! Gewoon doen kunt gij ook niet hé :)
het is vanzelfsprekend
het kan niet missen= zelfde betekenis
’t is geen keure dat er minder mensen op reis kunnen, velen moeten sparen om de verwarming te kunnen betalen.
man
Rechts in de kerk zaten bij ons de manskerels, links de vrellie en het was een schandaal als men de scheiding van de geslachten niet respecteerde.
persoonlijke voorkeur
waarschijnlijk een elliptische vorm van “een mens zijn goesting”
Ja, of ge uw koffie nu zwart wilt of met melk en met of zonder suiker of dan toch maar liever thee… dat is mensengoesting hé!
er slecht uitzien, er ziek uitzien
Agnes, ge ziet zo bleek, wat is er met u aan de hand? Ge hebt precies onder nen tram gelegen, kind.
geen bekende, niemand die je kent
zie ook: emes bekèns
Guster woar ich op de merrekt, mer ich zoog nemes bekèns.
Gisteren was ik op de markt, maar ik zag geen bekenden.
jelap: de meest gekende is gemaakt van rode bessensap of van sap van diverse rode vruchten. Het is helder van kleur en niet troebel. Het sap wordt aangedikt met suiker en gelatine, vandaar de gelatineachtige structuur.
Het is een armemensen vruchtenconfituur (arme-mensen-kost), waarvan men de stukjes vruchten niet kan zien.
uitspraak: zje-làp
Oorsprong: Julep (16de E): geneeskunde
sap van fruit op basis van rozenwater, geconserveerd met suiker: een soort drinkbare fruit- of kruidensiroop.
Een zoete drank van verschillende bereiding, voorheen, als koeldrank (om de koorts te laten zakken en om aan te sterken), aan zieken, ongestelden of herstellenden toegediend.
Dokters die enkel medicatie voorschrijven op basis van siroop of suikerwater, noemt men julepdokters.
Van Dale:julep
(1546) Frans < Spaans julepe of Oud-Provençaals jùlep < Arabisch julab, jullab (rozenwater, julep)
1.(in de oude geneeskunde) ben. voor een verkoelende, kalmerende drank
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
- Eerst moet men een julep nemen, sulcks als hier nae volcht, , Vlaanderen/Brabant/Limburg, (1546)
Niet te verwarren met jalap/jalappe: laxeermiddel (sinds 17de E gekend gebruik) genoemd naar Xalapa in Mexico, de plaats waar de harsplant groeit.
Tussen 2 maaltijden, of om ’s nachts niet wakker te worden van den honger, kregen we ’s avonds nog “nen bo mé zjelap”.
klap, oorvijg
zie varianten bij safflet
op TV gehoord dat ze dat ook in Zeebrugge zeggen.
Bij ons was vroeger een meester die Pietje genoemd werd omdat hij zo mager was, wel bij Pietje had ge een waffel te pakken voordat ge ’t wist.
afkorting van vader
zie moe
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 2; Va’ wordt meestal gebruikt als aanspreekvorm.
Onze va zegde nooit veel, maar hij kon nagels met koppen slaan.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
