Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
handschoen
zie schoe
Nu dat het niet meer vriest, zal ik mijn handschoes maar wegbergen.
zie den hof af zijn
-
Brusselaar: zo noemt men een rasechte inwoner van Brussel
zie Brusseles, Brusselette
Regio: Brussel en Pajottenland
Hij is nen echte Brusseleir!
opslaan in alle betekenissen zoals een loon, prijzen opslaan; opslaan in een balsport, …
vgl. slagen
Federer kan keihard opslagen.
De Jean zijn pree is opgeslagen… met 2 centiemen… euh … eurocent.
kers
uitspraak in het Antwerps: kaars, kaarze(n). De n wordt uitgesproken als het volgende woord begint met een klinker.
Ze had een halve kilo kouzen meegebracht en heeft ze allemaal alleen opgegeten.
> zie andere betekenis van kous
mager iemand, iemand met weinig fut, eerder negatief bedoeld
Zij gaan trouwen, maar als ge ’t mij vraagt, hij is maar ne liest, zenne.
wordt gezegd wanneer het ergens verkeerd loopt
vgl. wiel, een ~ afrijden
demorgen.be: Nu blijkt dat er bij de invoering van het decreet er meer dan รฉรฉn wiel afdraait.
demorgen.be: Bruno Tobback: ‘Ik ga echt niet handenwrijvend in de coulissen zitten wachten tot er een wiel afdraait om dan te kunnen zeggen dat ze het niet kunnen zonder mij.’
vlamo.be: Maar, eens er โeen wiel afdraaitโ zou men Hoofdredacteur wel eens โprijs kunnen hebbenโ, een prijs die, jammer genoeg, u niemand zal benijden.
ovv.be: Het wantrouwen regeert nog altijd. De kans dat er onderweg nog een wiel afdraait, is reรซel. Zo ver hebben de Wetstraatbewoners ons al gekregen dat we een akkoord over de onderhandelingsmethode al koesteren als een doorbraak.
met betrekking tot bier is er in VL de voorkeur voor ‘fris’ tegenover NL ‘koud’
NL: koud biertje
google2015
‘koud bier’: .BE (>1.700) ; .NL (>18.000)
‘koud biertje’: .BE (>1.800) ; .NL (>30.600)
‘fris bier’: .BE (>5.000) ; .NL (>12.000)
‘fris biertje’: .BE (>3.200) ; .NL (>4.800)
‘koude pint’: .BE (>400) ; .NL (>900)
‘koud pintje’: .BE (>400) ; .NL (>500)
‘frisse pint’ .BE (>29.700) ; .NL (>4.900)
‘fris pintje’ .BE (>6.500) ; .NL (>2.400)
maes.be: 3ยฐC is de perfecte temperatuur voor een heerlijk frisse pint. Een perfecte Maes uitschenken doe je in รฉรฉn vlotte beweging.
radio2.be: Een mooi gazon, Een fris pintje en een heerlijke BBQ!
ruzie stoken
zie vuur, kwaad ~ stoken, vuurkestook doen
“Waarom ziet de kerktoren van Herenthout zo zwart?
Omdat de mensen er vroeger zoveel brem gestookt hebben.”
De laatste regel maakt uiteraard allusie op de armoedige gronden waar slechts brem gedijt maar
het is evengoed zo dat de uitdrukking ‘brem stoken’ in de Kempen de betekenis heeft van ruzie
maken. Zo sloeg men alweer twee vliegen in รฉรฉn klap. (Kempensche tydinghen nr 56 Pagina 39)
voor iets zorgen
Se, voor die barbecue he! Ik doe het bier en de drank, de Jef doet het vlees en gij zorgt dat er gerief is om mee te stoken.
zie knijt, (g)een ~
Van Dale online: BE, helemaal niets
uitspraakvariant prov. Antw.: knaat, knaait
ook: gene knijt
Aan die situatie is geen knijt aan te doen.
Aan sommige tieners hebben ouders geen knijt meer aan te zeggen.
Loop me niet constant achterna.
uitspraak: Loep zo ni achter me goare
ook in de Kempen
- He schoen fieneke’, sprak hij de hulpverleenster toe, โalles wel?โ
-โLoep zo ni achter me gare.’ (deredactie.be)
Global Action in the Interest of Animals
is een vereniging (vzw) ter bescherming van de dierenrechten
Maar in het algemeen taalgebruik ook dikwijls pejoratief gebruikt in een context waarbij dieren vermeend onrecht aangedaan wordt
stripspeciaalzaak.be: In deze sektarische (sectair) hel zijn Kurdy en Jeremiah even welkom als een gevulde gans op het bedrijfsfeestje van Gaia.
ebpalet.titeca.net: Zo ja, zou het energie-probleem dan niet opgelost zijn als Electrabel bij vriesweer een kudde schapen in een cluster zet en er een gigantische levende batterij van maakt? โt Zal wel weer niet mogen van Gaia zekerโฆ
De Jean doet geen vlieg kwaad, hij is dan ook lid van Gaia.
een lief opdoen
ook: ~ opscharen
Ze is naar de kermis geweest en ze heeft er enen opgedaan.
kaartspel voor vier spelers in twee paren, gespeeld met 32 kaarten, (7 tot aas); de medespelers moeten wedden hoeveel slagen ze gaan halen, de regels lijken op die van whist maar de hoogste kaart is de boer van troef, de jok, en de tweede hoogste kaart is de boer van dezelfde kleur als de troef, de onderjok
zie ook jok, onderjok
vgl Engels “jack” (boer in kaartspel)
“Weet iemand van jullie misschien de juiste naam van het kaartspel ‘Zetten’ en, nog belangrijker, kan iemand mij de spelregels van dit spel bezorgen? “(…)”Als ruiten troef is, is de ruitenboer (jok) de hoogste kaart, de hartenboer (onderjok) is de tweede hoogste kaart, daarna volgen aas, heer, dame, 10, 9, 8, 7. Bij de andere kleuren blijft de aas de hoogste kaart en houdt de boer zijn gewone waarde." (Seniorennet 05/09/09)
EHBO
Van Dale 2016 online: Eerste Hulp bij Ongelukken
Alhoewel ‘Eerste Hulp bij Ongevallen’ ook in NL voorkomt hebben VL en NL toch hun eigen voorkeur. Google2016:
‘eerste hulp bij ongevallen’: .BE (>9.400); .NL (>14.000)
‘eerste hulp bij ongelukken’: .BE (>1.900); .NL (>32.000)
kindengezin.be: Eerste hulp bij ongevallen (ehbo) is belangrijk. Correct reageren bij een ongeval kan veel ergs voorkomen en zelfs mensenlevens redden.
bruin worden door de zon (of zonnebank), bruinen
zie: gebronzeerd
Een koude rilling overviel mij; ik voelde hoe alle kleur uit mijn kunstmatig gebronzeerde gezicht wegtrok. (Louis van Dievel)
STAP 3: hydrateren om te bronzeren. Voor, na en tijdens het zonnen moet je ervoor zorgen dat je lijf zoveel mogelijk hydrateert. (www.goedgevoel.be)
neologisme: het halt toeroepen aan het ongebreideld volbouwen van de open ruimte
ook: bouwshift
google2016: .BE (>4.200) ; .NL (>380)
vgl. betonwoede
Tijd voor een betonstop. Verlos ons van onze dagelijkse baksteen. (standaard.be – 10 december 2015)
Verder blijken vier op de vijf ondervraagden gewonnen voor een radicale betonstop. (hln.be – 2014)
Tegen 2050 wil minister Schauvliege een betonstop doorvoeren in Vlaanderen. Dat blijkt uit nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, waaraan momenteel de laatste hand wordt gelegd. (standaard.be)
Een “bouwshiftfonds” oprichten, dat is het voorstel van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) om de betonstop – of bouwshift, voor de liefhebbers – te financieren. (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.