Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #19241

    fisteren
    (ww. fisterde, gefisterd)

    Het vuur aan de lont steken, proberen iemand uit zijn kot te halen (kot, iemand uit zijn ~ lokken) met pakkende woorden.

    sissen

    Jes were bezig ant fisteren. De dialoog proberen op gang te brengen met laaiende woorden die aanzetten tot wederwoord.

    de “presto” es aan ’t fisteren (de snelkookpan is aan het sissen).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Ivan en laatst gewijzigd door Jobob (06 Jul 2021 15:13)

    👍
    267

    #19242

    binnenweg
    (zn. m., ~en)

    een kortere weg, een sluikweg,
    ook overdrachtelijk: een snellere/kortere manier om iets te doen of te bereiken

    Van Dale 2013 online: markeert voor kortere weg ‘weinig gebruikt’

    zie ook binnendoor, binnendoorweg

    Ja, we kunnen langs de autostrade rijden, maar dan moet ge over Mechelen. Ik ken een binnenweg.

    clickx.be: Programma’s openen via een binnenweg

    Van den Binnenweg in Lier hebben ze een eenrichtingsstraat gemaakt, in de tegenovergestelde richting dan dat we gewoon zijn.

    Ctrl + P is een binnenweg om tot de printinstellingen te komen.

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 16:23)

    👍
    267

    #19243

    spaghettiavond
    (de ~, (m), ~ en)

    een avond waarop spaghetti wordt gegeten, meestal georganiseerd door verenigingen om hun kas te spijzen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, voorlopig toegevoegd in 2009

    Tpisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    vgl. ook kaasavond, eetavond

    De spaghettiavond van de vriendenkring van de lagere school was een groot succes.

    Meneer De Ceulaer, zullen we het er op de volgende spaghettiavond van ‘de partaai’ eens over hebben? (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Feb 2023 11:12)

    👍
    267

    #19244

    oog, geen ~ slapen
    (uitdr.)

    niet kunnen slapen, geen oog dichtdoen

    Van Dale 2013 online: weinig gebruikt

    Gisteren nacht heb ik weer geen oog geslapen met dat kattengejank van die katers.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (10 Jul 2021 04:56)

    👍
    267

    #19245

    voorsteekpas
    (zn. m.; ~sen)

    toegangsticket voor attractieparken waarbij men mits bijbetaling niet moet aanschuiven tussen de anderen

    zie ook voorsteekkaart

    taalblad.be: Met voorsteekpas moet je niet meer wachten in ‘Walibi’

    VTM nieuws: “Voorsteekpas is een schande”

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Jul 2021 22:13)

    👍
    267

    #19246

    patattenzak
    (de ~, (m.), ~ken)

    aanduiding als gewicht van 50 kg

    oorsprong: de patattenzakken met bewaarpatatten die men vroeger aan huis kwam leveren, wogen altijd 50 kg

    Als ge aan mijn moeder zaliger vroeg hoeveel ze woog, dan antwoordde ze altijd: “Zoveel als ne zak patatten”

    “Hoeveel weegt dat samen?” vroeg Jef aan de Herman.
    “Zoveel als ne patattenzak” was het antwoord.

    > andere betekenis van patattenzak

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 17:51)

    👍
    267

    #19247

    zending
    (uitdr.)

    Naar het buitenland trekken met een specifieke opdracht, i.h.b.v. economische of politieke delegaties.

    Van Dale 2013 online: op zending zijn: Belgisch-Nederlands

    Nu dat Filip koning wordt is de vraag wie er de economische zendingen naar het buitenland zal leiden. Astrid misschien?

    Minister-president Peeters is op economische zending naar de warme landen (warme landen, de ~). Hopelijk smelt de Belgische chocolat die hij als cadeaukes meeheeft niet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:44)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jun 2021

    👍
    267

    #19248

    plateau
    (zn. m.)

    wielerterm: de kamwielen van de voorste derailleur van een fiets. Als de ketting vooraan op een groter kamwiel ligt doet één omwenteling met de trappers het achterwiel meer toeren maken, wel ten koste van meer kracht. Bv. ‘op de grote plateau bergop rijden’ is met veel kracht en snel naar boven rijden.
    NL: tandwiel

    Het Nieuwsblad: ‘Ik reed op de grote plateau naar boven en wist dat ze me niet meer gingen pakken.’

    Songtekst: Rije rije rije stoempe stoempe stoempe

    “Oep de grote plateau
    In volle final
    De deur toe, ne kwak
    uit menne clicpedal…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door LeGrognard (14 Jul 2021 10:48)

    👍
    267

    #19249

    wasdom
    (de/het ~ (m./o.))

    zeurende pijn in (meestal) de benen als gevolg van het groeiproces bij kinderen (groeipijn)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Het lijkt me beter dat Fien morgen niet meegaat op schoolreis: dat zijn altijd lange wandelingen, en ze heeft zoveel last van wasdom, ze jankt al als ze twee trappen op moet.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door nthn (08 Aug 2021 15:47)

    👍
    267

    #19250

    kaaihet
    (bw.)

    keihard
    lees ‘het’ als pet

    regio Turnhout: kaaihet
    regio Herentals, Lier: kaahet

    Hij liep mee zenne kop kaaihet tegen de muur.
    Hij liep met zijn hoofd keihard tegen de muur.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Petrick en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 06:38)

    👍
    267

    #19251

    doorlangs
    (bn.)

    overlangs, in de lengte (bv. iets snijden)

    Balduck.com: Versnij het fruit in schijven (kiwi, appel), de banaan doorlangs, de ananas in blokjes en rasp de gember.

    blog.seniorennet.be: 6 courgetten, doorlangs gesneden en ontdaan van vruchtvlees

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:03)

    👍
    267

    #19252

    dolinge, in ~

    verdoofd na een val of operatie

    vergelijk dolen

    Na zijn val met de fiets bleef hij in dolinge op het fietspad liggen, gelukkig kwam hij vlug weer bij.
    De kat liep al zigzaggend over het gras, hij was nog in dolinge nadat de veearts zijn balletjes geknipt had.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 10:27)

    👍
    267

    #19253

    halen
    (ww., haalde, gehaald)

    iemand van de begrafenisondernemer naar de kerk of het crematorium brengen voor de uitvaartdienst

    Van Dale 2013 online: gewestelijk

    Vroeg MiddelNederlands Woordenboek:
    Oudste attestatie: Brabant-West, 1265-1270
    Ook aangetroffen m.b.t. het stoffelijk overschot van mensen.
    “Sine ionghers als ict las. Haelden sine lechame in vreden. Tote sebasten in der steden. Ward hi ghedoluen van hem. Sijn hooft ward in iherusalem. Ghedoluen bi herodes sale.” Rijmb. p. 559 West-Vlaanderen, 1285

    < andere definitie van halen

    Gerdje werd rechtstreeks naar het crematorium gehaald.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (26 Jul 2021 12:41)

    👍
    267

    #19254

    zien, er niet naast kunnen ~

    zie naast, er niet ~ kunnen kijken

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 17:44)

    👍
    267

    #19255

    voldoening
    (zn. v.; ~en)

    kwalificatie van een studieresultaat
    slagen met voldoening: wanneer men een voldoende heeft behaald
    zie onderscheiding
    NL: voldoende, een ~ halen

    Van Dale 2013 online: in België

    Hij dacht dat hij gebuisd zou zijn, maar hij was er toch door met voldoening. Dat is genoeg om door te gaan naar volgend jaar.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (07 Jul 2021 19:40)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jun 2024

    👍
    267

    #19256

    welbepaald
    (bnw.)

    welomschreven

    Kan mijn werkgever zomaar collectief verlof opleggen, waardoor ik op welbepaalde dagen vakantie móet nemen, terwijl ik dat helemaal niet wil …
    (De Standaard)

    Kan ik inschrijven voor een welbepaald practicum of oefensessie?
    Dit kan niet via SisA. In SisA ben je in alle practica ingeschreven en zullen deze ook allemaal op je weekrooster verschijnen. Bij de start van het academiejaar wordt duidelijk uitgelegd door de docent hoe je kan intekenen . (UVA)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (08 Aug 2021 18:16)

    👍
    267

    #19257

    Zurenborg-Vlaming
    (begrip)

    welstellend, hip, artistiek, intellectueel, progressief
    (in de wijk Zurenborg staan de duurste huizen van Antwerpen)

    De Zurenborg-Vlaming brengt zijn kinderen met de bakfiets naar een witte school. (dixit een Antwerpse politieker)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 11:46)

    👍
    267

    #19258

    niks, voor ~ nie goed meer zijn
    (uitdrukking)

    nergens goed meer voor zijn

    zie ook algemeen: niks niet meer

    Er staan nog een paar oude fietsen in de kelder die voor niks nie goed meer zijn. Wil jij ze hebben?

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (05 Jul 2021 09:18)

    👍
    267

    #19259

    orde, zich in ~ stellen
    (uitdr.)

    zorgen dat men in orde is

    vnw: zich in orde stellen: zijn verplichtingen nakomen, alle formaliteiten in orde brengen

    zie ook orde, in ~ zijn met; regel, zich in ~ stellen

    vgl. stellen

    Diegenen die nog altijd niet betaald hebben, krijgen nog een kans om zich in orde te stellen en dan krijgen ze een boete.

    Ze vloog terug naar huis en moest zich eerst in orde stellen met het schooluniform voor ze terug binnen mocht.

    vrt taalnet:
    Niet: U kunt u via een advocaat in orde laten stellen.
    Wel: U kunt uw zaak via een advocaat laten regelen.
    (Dat zijn voor mij twee verschillende betekenissen.)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Feb 2025 09:59)

    👍
    267

    #19260

    heuten
    (ww., heutte, geheut)

    snel opheffen

    We gaan dat heuten: en van a één, a twee en a drij.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (21 Jul 2021 23:47)

    👍
    267

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.