Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Het vuur aan de lont steken, proberen iemand uit zijn kot te halen (kot, iemand uit zijn ~ lokken) met pakkende woorden.
sissen
Jes were bezig ant fisteren. De dialoog proberen op gang te brengen met laaiende woorden die aanzetten tot wederwoord.
de “presto” es aan ’t fisteren (de snelkookpan is aan het sissen).
een kortere weg, een sluikweg,
ook overdrachtelijk: een snellere/kortere manier om iets te doen of te bereiken
Van Dale 2013 online: markeert voor kortere weg ‘weinig gebruikt’
zie ook binnendoor, binnendoorweg
Ja, we kunnen langs de autostrade rijden, maar dan moet ge over Mechelen. Ik ken een binnenweg.
clickx.be: Programma’s openen via een binnenweg
Van den Binnenweg in Lier hebben ze een eenrichtingsstraat gemaakt, in de tegenovergestelde richting dan dat we gewoon zijn.
Ctrl + P is een binnenweg om tot de printinstellingen te komen.
een avond waarop spaghetti wordt gegeten, meestal georganiseerd door verenigingen om hun kas te spijzen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, voorlopig toegevoegd in 2009
Tpisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
De spaghettiavond van de vriendenkring van de lagere school was een groot succes.
Meneer De Ceulaer, zullen we het er op de volgende spaghettiavond van ‘de partaai’ eens over hebben? (demorgen.be)
niet kunnen slapen, geen oog dichtdoen
Van Dale 2013 online: weinig gebruikt
Gisteren nacht heb ik weer geen oog geslapen met dat kattengejank van die katers.
toegangsticket voor attractieparken waarbij men mits bijbetaling niet moet aanschuiven tussen de anderen
zie ook voorsteekkaart
taalblad.be: Met voorsteekpas moet je niet meer wachten in ‘Walibi’
VTM nieuws: “Voorsteekpas is een schande”
aanduiding als gewicht van 50 kg
oorsprong: de patattenzakken met bewaarpatatten die men vroeger aan huis kwam leveren, wogen altijd 50 kg
Als ge aan mijn moeder zaliger vroeg hoeveel ze woog, dan antwoordde ze altijd: “Zoveel als ne zak patatten”
“Hoeveel weegt dat samen?” vroeg Jef aan de Herman.
“Zoveel als ne patattenzak” was het antwoord.
> andere betekenis van patattenzak
Naar het buitenland trekken met een specifieke opdracht, i.h.b.v. economische of politieke delegaties.
Van Dale 2013 online: op zending zijn: Belgisch-Nederlands
Nu dat Filip koning wordt is de vraag wie er de economische zendingen naar het buitenland zal leiden. Astrid misschien?
Minister-president Peeters is op economische zending naar de warme landen (warme landen, de ~). Hopelijk smelt de Belgische chocolat die hij als cadeaukes meeheeft niet.
wielerterm: de kamwielen van de voorste derailleur van een fiets. Als de ketting vooraan op een groter kamwiel ligt doet één omwenteling met de trappers het achterwiel meer toeren maken, wel ten koste van meer kracht. Bv. ‘op de grote plateau bergop rijden’ is met veel kracht en snel naar boven rijden.
NL: tandwiel
Het Nieuwsblad: ‘Ik reed op de grote plateau naar boven en wist dat ze me niet meer gingen pakken.’
Songtekst: Rije rije rije stoempe stoempe stoempe
“Oep de grote plateau
In volle final
De deur toe, ne kwak
uit menne clicpedal…
zeurende pijn in (meestal) de benen als gevolg van het groeiproces bij kinderen (groeipijn)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Het lijkt me beter dat Fien morgen niet meegaat op schoolreis: dat zijn altijd lange wandelingen, en ze heeft zoveel last van wasdom, ze jankt al als ze twee trappen op moet.
keihard
lees ‘het’ als pet
regio Turnhout: kaaihet
regio Herentals, Lier: kaahet
Hij liep mee zenne kop kaaihet tegen de muur.
Hij liep met zijn hoofd keihard tegen de muur.
overlangs, in de lengte (bv. iets snijden)
Balduck.com: Versnij het fruit in schijven (kiwi, appel), de banaan doorlangs, de ananas in blokjes en rasp de gember.
blog.seniorennet.be: 6 courgetten, doorlangs gesneden en ontdaan van vruchtvlees
verdoofd na een val of operatie
vergelijk dolen
Na zijn val met de fiets bleef hij in dolinge op het fietspad liggen, gelukkig kwam hij vlug weer bij.
De kat liep al zigzaggend over het gras, hij was nog in dolinge nadat de veearts zijn balletjes geknipt had.
iemand van de begrafenisondernemer naar de kerk of het crematorium brengen voor de uitvaartdienst
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Vroeg MiddelNederlands Woordenboek:
Oudste attestatie: Brabant-West, 1265-1270
Ook aangetroffen m.b.t. het stoffelijk overschot van mensen.
“Sine ionghers als ict las. Haelden sine lechame in vreden. Tote sebasten in der steden. Ward hi ghedoluen van hem. Sijn hooft ward in iherusalem. Ghedoluen bi herodes sale.” Rijmb. p. 559 West-Vlaanderen, 1285
< andere definitie van halen
Gerdje werd rechtstreeks naar het crematorium gehaald.
kwalificatie van een studieresultaat
slagen met voldoening: wanneer men een voldoende heeft behaald
zie onderscheiding
NL: voldoende, een ~ halen
Van Dale 2013 online: in België
Hij dacht dat hij gebuisd zou zijn, maar hij was er toch door met voldoening. Dat is genoeg om door te gaan naar volgend jaar.
welomschreven
Kan mijn werkgever zomaar collectief verlof opleggen, waardoor ik op welbepaalde dagen vakantie móet nemen, terwijl ik dat helemaal niet wil …
(De Standaard)
Kan ik inschrijven voor een welbepaald practicum of oefensessie?
Dit kan niet via SisA. In SisA ben je in alle practica ingeschreven en zullen deze ook allemaal op je weekrooster verschijnen. Bij de start van het academiejaar wordt duidelijk uitgelegd door de docent hoe je kan intekenen . (UVA)
welstellend, hip, artistiek, intellectueel, progressief
(in de wijk Zurenborg staan de duurste huizen van Antwerpen)
De Zurenborg-Vlaming brengt zijn kinderen met de bakfiets naar een witte school. (dixit een Antwerpse politieker)
nergens goed meer voor zijn
zie ook algemeen: niks niet meer
Er staan nog een paar oude fietsen in de kelder die voor niks nie goed meer zijn. Wil jij ze hebben?
zorgen dat men in orde is
vnw: zich in orde stellen: zijn verplichtingen nakomen, alle formaliteiten in orde brengen
zie ook orde, in ~ zijn met; regel, zich in ~ stellen
vgl. stellen
Diegenen die nog altijd niet betaald hebben, krijgen nog een kans om zich in orde te stellen en dan krijgen ze een boete.
Ze vloog terug naar huis en moest zich eerst in orde stellen met het schooluniform voor ze terug binnen mocht.
vrt taalnet:
Niet: U kunt u via een advocaat in orde laten stellen.
Wel: U kunt uw zaak via een advocaat laten regelen.
(Dat zijn voor mij twee verschillende betekenissen.)
snel opheffen
We gaan dat heuten: en van a één, a twee en a drij.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.