Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
loonverschil tussen een minimum en een maximum
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
jobat.be: Ook het gebruik van bredere loonvorken ligt bij een grote meerderheid van de werknemers goed in de markt. Zeven op tien meent dat een fikse loonsverhoging – tussen twaalf en twintig procent – ook zonder de klassiek bijhorende promotie mogelijk moet zijn.
acod.online.be: Elke reeds aanwezige contractueel werd op basis van zijn loon ingeschaald in zijn loonvork.
dubbele uitroep van meewarigheid: ocharme
zie ook ochot; ochere, ochottenere
demorgen.be: Wij zeggen: ochot, ochere, 69 duimpjes.
vtm.be: Nu moest die trein er toch eens een paar geschept hebben hé …. wat dan …. ochot ochere dan …
supercalifragilistic.be: …maar dan ook nog eens de vader waarop ze haar ganse leven heeft gewacht, na ochot ochere 5 minuten weer wandelen stuurt.
student.kuleuven.ac.be: …vorige keer stond er zelfs bij ons toch wel een rij, en ik woon ochot ochere in een gehucht. ge moet ’s ochtends gaan :p.
Een geschenk overhandigen
ook in Oost-Vlaanderen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iets, door te steken, aanraken.
In toepassing op het vasthechten van iets tot sieraad. Vandaar: iemand met bloemen of ook andere geschenken begiftigen, en wel om hem geluk te wenschen, b.v. op zijn verjaardag, zijn naamdag of derg. In de zuidelijke gewesten nog thans gewoon.
Groot Woordenboek der Nederlands Taal (1950): (Zuidn.) iem. op zijn verjaardag of naamdag een geschenk aanbieden; ’t is vandaag uw avond, morgen uw dag, dat ik u besteken mag, vaste formule, waarmede de geschenken worden aangeboden.
In ons gezin, mijn ouders trouwden in 1937, kregen wij altijd de avond voor de verjaardag ons verjaardagsgeschenk. Dat werd dan overhandigd met de woorden: “Heden is uw avond, morgen is uw dag, dat ik u besteken mag.” Dit gebruik werd al in ere gehouden bij mijn vader thuis, die evenals zijn ouders Eindhovenaren van geboorte waren. Toch ken ik het gebruik verder niet in Eindhoven.
voldoende krijgen voor iets
wordt meestal in negatieve zinnen gebruikt
vnw:
-er niet aan uit kunnen: het voor die prijs niet kunnen doen
-er aan uit kunnen: het voor die prijs kunnen doen
Als ge nu 35 cent per kilo gaaft dan zou ik eraan uit kunnen, maar ik laat die appelen nog liever rotten, want met 20 scheur ik gegarandeerd mijn broek. (zie zijn broek scheuren)
“ik heb geen graduaat… maar mij gaan ze toch meer moeten geven als 500€ anders kan ik er niet aan uit.” (blog op https://www.2fast4u.be)
> andere betekenis van eraan uit kunnen
studentenmuts van Franstalige katholieke studenten in België
hoofdbedekking van katholieke geestelijken
zie ook kaloot
Paarse calotte van de bisschop
Calotte en calottins in het a bas la calotte verwijzen naar het instituut van de kerk. Calotte is een scheldwoord voor de clerus en calottins slaat op zwartrokken, een spotwoord voor de dragers van dat hoedje.
in elkaar
eerste lid in een aantal samengestelde werkwoorden zoals ineenslagen, ineenstampen, ineenboksen
Van Dale vermeldt de volgende “Belgisch-Nederlandse en gewestelijke” werkwoorden: “ineenbuigen, ineendraaien, ineendrijven, ineendringen, ineendrukken, ineenduiken, ineenflansen, ineenflikken, ineenfoefelen, ineenfrommelen, ineengroeien, ineenklemmen, ineenklinken, ineenknijpen, ineenkronkelen, ineenkruipen, ineenpassen, ineenpersen, ineenrollen, ineenschroeven, ineensteken, ineenstoten, ineenstrengelen, ineenvlechten, ineenvloeien, ineenvoegen, ineenvouwen, ineenwassen, ineenwerken, ineenwikkelen, ineenwinden, ineenwrijven, ineenwringen”
“Ik ben hier gisteren ineen gestampt door een driehonderdtal Zweden. Blauwe plekken overal!” (twitter 29.03.13)"
Met 20 tegen 1: Axel (14) ineengeslagen na school" (TITEL HLN 19.09.15)
versleutelen, omzetten in geheimschrift
VD2015 online: BE
SN-NL: encrypten
ondernemingsdatabank.indicator.be : Elk modern e-mailprogramma kan e-mail encrypteren volgens de S/MIME-standaard.
iemand die houdt van fikfakken
Mijn zoon was, toen hij klein was, een fikfakker eerste klas, mijne beste vriend ooit!
gevoel dat iemand heeft wanneer hij een verrassende ervaring heeft of een plots inzicht krijgt
niet in VD 2016, wel verwante begrippen:
1 plotseling dagend inzicht in een probleem op het moment dat allerlei voorheen losse aspecten daarvan in elkaar blijken te passen en zo een oplossing geboden wordt
= aha-ervaring
2 ervaring waarbij de confrontatie met iets een lichte schok van herkenning geeft
wordt gebruikt in Vlaanderen en Nederland, meerdere schrijfwijzen mogelijk
“Weinig “aha”-gevoel in de winkels (TITEL)
Een grootschalig onderzoek in 800 supermarkten toont aan dat de winkels te weinig “aha”-gevoel bezorgen aan de klanten." (ondernemingsdatabank.indicator.be 150116)
Dit is het Aha!-gevoel. Het moment van volledig inzicht waarop plotseling alles duidelijk is. (Ton Langendorff – 2015 – ?Mathematics)
vloeken gelijk een ketter
regio Lier
De Jef, dieje klapt e wâwaatervat on de kauk. (goemmerklap)
(De Jef, die klapt een wijwatervat aan de kook.)
Afkorting van Dienst voor de Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen
< militair
Klik op de afbeelding
Voertuigen van Dovo tijdens het Nationaal Defilé 2018
Bij DOVO in Poelkapelle is gisteren een ontmijner van het leger verbrand geraakt na een ontploffing van een springtuig. (focus WTV 240615)
volskfeest met vermaak, overvloedig eet- en drinkgelegenheid; breugelkermis
ook dikwijls mv.: breughelfeesten
Spellingvariant: breugelfeest
naar de taferelen van schilder Pieter Bruegel
vgl. breughelbuffet, breugheliaans
De boerenbruiloft door Pieter Bruegel de Oude (1567-1568)
Haar 20ste jubileum werd in 1994 gevierd met een Breughelfeest en een bodega. (chirobroechem.be)
‘s Anderendaags gaat het feest fris verder met om 11.30 uur een aperitiefconcert in de kerk en van 12 tot 19 uur een ,,breughelfeest voor jong en oud’’ (nieuwsblad?be)
11 september 2011 waren De Hovelingen-Viking van de partij op de Breughelfeesten in de Brusselse Marollen. (hovelingen.be)
bijnaam voor Guy Verhofstadt.
volgens Wikipedia zou de bijnaam uitgevonden zijn door Jef Houthuys van de katholieke vakbond
zie ook Belgische bijnamen
De zesde regering van Wilfried Martens is erover gevallen. Annemie Neyts wordt erdoor tot tranen toe bewogen. Jean-Luc Dehaene moet ervoor het hoofd buigen. Zelfs Karel De Gucht is ervoor gezwicht. Ik heb het over Da Joenk, aka Guy Verhofstadt. (De Zondag / 24 januari 2014)
Maandag begint ex-premier Guy Verhofstadt (71) aan zijn laatste werkweek als Europees Parlementslid. Tijd voor een gesprek met ‘da joenk’ over leven en werk. (demorgen.be)
Doen alsof men niet beledigd wordt, doen alsof men niet gekwetst is door een belediging.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In het Zuiden.
zie ook affrontelijk, affronten, in ~ vallen, affronteren
Maar, enfin, het is den moriaan gewasschen, en hij neemt een affront voor een compliment aan. (books.google.be)
de tijd toen Jezus leefde; heel lang geleden
zie ook Jezeke, jezeke, daar is ~ nog niet gepasseerd
in de Antwerpse Kempen: in Dezekes tijd
Eigenlijk zouden ze die statuten moeten afschaffen , dat zijn nog bepalingen van in jezekes tijd . (bouwinfo.be)
Je vindt het spijtig maar je praat het meteen goed want in Jezekestijd werd dat ook allemaal gedaan. Een ongeval kan uiteraard altijd gebeuren. (seniorennet.be)
zwanger zijn (versluierend taalgebruik)
Lies is zo van de Jef.
uw ongelijk niet kunnen toegeven, kost wat kost uw gelijk willen halen
streië veur de doeëd
in prov. Antw.: strijden tegen de dood op
Als iedereen wit zegt, dan blijft Fonske strijden voor de dood dat het zwart is.
Regio Brugge-Kust
een verkorte reisroute, (“shortcut”)
zie ook: afnoesten
De snelste weg om er te geraken is langs een drukke weg. Er is nog een andere manier, “stikoverik”, maar die route is op geen enkele kaart te vinden.
niet dan?
nee, misschien? wat had je anders gedacht!
- Dus gij gaat dat geld dat ge gevonnen hebt voor uw eigen houden?
- Oh nie, dan?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
