Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #19001

    moordenaarsdronken
    (bn.)

    zeer zwaar dronken

    Gisterenavond was hij weer moordenaars dronken, ze hebben hem moeten wegslepen lijk een zak aardappelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 10:48)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19002

    geslacht, het ~ der engelen

    zie engelen, het geslacht der ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 16:03)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19003

    robbeling
    (de ~(v.), ~en)

    tuimeling

    zie ook robbelen

    Als die niets gebroken heeft na zoโ€™n robbeling dan weet ik het ook niet meer.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 11:59)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19004

    stort
    (het ~, geen mv)

    strot, stroot, keel, stem, schuurdeur

    Regio: enkel en alleen in Lier en streken rond Lier

    wnt:
    In verschillende Middelnederlandse geschriften en ook bij Kiliaan komen vormen voor met metathesis: storte, sterte, starte enz. Volgens Schuermans (1865-1870) zegt men in den omtrek van Lier nog stort.

    Die zangeres zal haar stort eens openzetten; ze zingt niet goed maar ze zingt toch hard.

    Iemand met een groot stort is iemand met een heel luide stem.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Nov 2024 17:47)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19005

    rijksonderwijs

    het onderwijs door het rijk georganiseerd; sinds de bevoegdheid van het federale rijk overgeheveld is naar de gemeenschappen is dit het gemeenschapsonderwijs

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Als ge naar een katholieke school geweest zijt kunt ge als leraar in principe in het rijksonderwijs aan de slag. Omgekeerd is dat nog altijd niet evident.

    Na de Tweede Wereldoorlog was de zogenaamde โ€˜schooloorlogโ€™ in Belgiรซ in alle hevigheid weer opgelaaid. Kort samengevat wilden de christendemocraten van de toenmalige CVP het katholiek onderwijs meer middelen geven, terwijl socialisten en liberalen eerder het rijksonderwijs wilden uitbouwen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 23:27)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19006

    ten nieten uit

    (of te nieten uit)

    schuin, steeds versmallend, tot het op niets uitloopt

    vergelijk tenietenuit

    Een neep in een kleed wordt ten nieten uit gestikt.
    De schrijnwerker zaagt de plank ten nieten uit.
    Die grond loopt vanachter ten nieten uit.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 12:06)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19007

    een puud in de keel
    (uitdr.)

    - hees zijn
    - slijm in de keel

    vgl. puit, een ~ in de keel

    Hij is opgestaan met ne puud in zijn keel, hij kan haast niet slikken en praten is ook moeilijk.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jan 2025 13:11)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19008

    dorst, vergeven van de ~

    zie vergeven van de dorst

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 00:55)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19009

    vinnig
    (bw.)

    erg, serieus, ernstig, wreed

    Dat doet vinnig zeer.

    De miniemen bij de voetbal hebben vinnig goed getraind.

    > andere betekenis van vinnig

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (03 Jul 2021 02:54)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19010

    in stede
    (uitdrukking)

    in (de) plaats

    in de uitspraak verdwijnt de ‘d’ dikwijls: in stee (vgl. mede → mee, weder → weer, enz.)

    (verouderd, maar wordt nog wel eens ironiserend gebruikt in literaire teksten)

    ook ‘in ste(d)e van’ voor ‘in plaats/plek van’

    komt ook nog voor in het Nedersaksisch, en uiteraard in het daaraan schatplichtige Engels als ‘instead’

    Er zijn ergere dingen in het leven dan een minder goed kiesresultaat, mevrouw, wilde ik zeggen โ€“ de woorden lagen al op het puntje van mijn tong -maar gelukkig slaagde ik erin ze nog in te slikken, zij het dat ik daarbij weinig gemanierde geluiden produceerde.ย โ€˜Helaas pindakaas!โ€™ antwoordde ik in stede, โ€˜ik ben trouw aan mijn eed, van Ivan weet ik het niet zo zeker.โ€™
    Van Dievel Consulting, Handigheidje in Hasselt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 14:58)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19011

    traversin
    (zn. m. -s)

    lange kussensloop

    Eigenlijk een langwerpig kussen waarop de hoofdkussens liggen.

    < Fr. le traversin

    Nog steeds spreekt ze van traversin als ze de kussenslopen moet verversen, maar ja, ze spraken Frans bij haar thuis.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 07:18)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19012

    killen
    (ww., kilde, gekild)

    1) killig worden
    2) pijn doen door aanraking met iets koud
    3) pijnlijk tintelend gevoel van de kou
    4) koud aanvoelen, niet hartelijk zijn, geen warm hart naar iemand dragen

    vgl: kiltand

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Het weder begint te killen rond einde September, Joos (1900-1904).
    Mijne handen kellen, De Bo (1892)
    Gewestelijk: Ik voel mijne tanden kellen, De Bo (1873)

    Van Dale 2013 online: gewestelijk

    1) Begin september, het kilt al vroeg. We zullen ’t chauffage al moeten aanzetten.

    2) Oei, dat ijsblokske kilt mijn tanden.

    3) Mijn voeten zijn ijsklompen, ze killen mij.

    4) Laura kilt soms wanneer haar moeder iets vraagt om voor haar te doen; en zeker als kwaad is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:07)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19013

    trage weg
    (zn. m. -en)

    weg die voornamelijk gebruikt wordt door niet-gemotoriseerde voertuigen;
    verzamelnaam voor buurtwegen, kerkwegels, land- en boswegen, jaagpaden en oude spoorbeddingen (westvlaanderen.be)

    zie ook trage wegen-activist

    zie ook wegcode

    Dag van de trage weg 2013: zaterdag 19 en zondag 20 oktober.
    De Dag van de Trage Weg is een actieweekend waarbij burgers, verenigingen en besturen samenwerken om verwaarloosde en verdwenen trage wegen weer open te maken.

    Tussen de Brugsestraat en Lindestuk is er een nieuwe trage weg aangelegd. Deze is toegankelijk voor fietsers en voetgangers. (harelbeke.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (22 Jul 2021 16:45)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Feb 2020

    ๐Ÿ‘
    269

    #19014

    suikerboonpersen
    (zn.)

    rechte houten dunne palen waaraan de bonenranken zich hechten

    De suikerboonpersen worden op een droge plaats bewaard tot het volgende voorjaar.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:04)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19015

    schoffelen
    (ww., schoffelde, geschoffeld)

    haastig, gejaagd te werk gaan, zich bewegen.

    vnw: in Belgiรซ ook: gejaagd zijn, iets haastig doen, gulzig eten

    znwb: (Iets) haastig of jachtig verrichten; – ook intrans.: haastig, gejaagd te werk gaan.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Haastig of jachtig verrichten. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
    Hij schoffelde dat in eene uur, De Bo (1873).

    vgl schoffelscheute

    Die schoffelt, werkt niet sekeur.

    Ge moet dat doen zonder schoffelen.

    Als het sein gegeven wordt voor ’t vertrekken van ’t convooi, allen schoffelen (ijlen, spoeden zich) naar de statie. De Bo (1873)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Mar 2025 11:43)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19016

    hesten
    (hestte, gehest zw w)

    roosteren boven gloeiende kolen

    Vroeger hestten we in de winter altijd haring boven de gloeiende kolen in de Leuvense stoof.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 11:32)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19017

    kloten, er zijn ~ aan vegen
    (uitdr.)

    1) het werk maar half doen
    zie ook voeten, zijn ~ aan iets vegen

    2) onverschillig zijn voor iets of voor de activiteiten van iemand

    1) weer eens heeft hij er zijn kloten aan geveegd, nooit nog moet hij hier nog en karwei komen opknappen

    2) wat de rechter hem ook als straf oplegt, hij veegt daar zijn kloten aan

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 17:10)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19018

    veureft
    (de ~, ~ en, m znw)

    voorhof, plaats voor de deur van een boerenhuis

    Uitspraak van de eu: kort en zoals in de en het

    zie ook mot, geleeg, messing, plaatsj

    Pas op he, want ze houden daar een kwade hond op de veureft.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (17 Jul 2021 02:14)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19019

    dicht, de ~ hebben
    (de ~ m geen mv)

    oncontroleerbaar trillen van de handen en voorarmen, werd meestal gezegd van oude mensen, wat laat vermoeden dat het verwijst naar het typische beven van Parkinson-patiรซnten.

    Onze petere heeft tegenwoordig geweldig de dicht, hij kan nog zijn lepel niet meer vasthouden aan tafel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (02 Aug 2021 05:46)

    ๐Ÿ‘
    269

    #19020

    pjap
    (de ~, (o.), geen mv.)

    het locale danscafรฉ

    geslacht is onzijding ondanks het lidwoord ‘de’ omdat ‘het’ verwijst naar ‘het cafรฉ’

    enkel in Herenthout

    We gaan sebiet noggis no de pjap.
    We gaan straks nog eens naar het lokale danscafรฉ.

    De pjap was dicht gisteren, vandaag zal het wel open zijn.

    Die van de pjap waren ook uitbaters van de lunaparken op de kermis

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 10:51)

    ๐Ÿ‘
    269

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.