Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
lett. schijterij, diaree
vgl: scheisserei
Ich krieg sjieterie van broene bone.
Ik krijg diaree van bruine bonen.
Een groot en lomp voorwerp. Meestal een huis, een vrachtwagen, een kraan of een schip.
Met zo’n gedoefte achter op straat rijden is ook niet gemakkelijk zeker?
Stoppen, weggaan van een werk, hetzij door ontslag, hetzij door zelf weg te gaan. Vooral in de visserij een gekende uitdrukking. Tuig in de betekenis van de eigen bezittingen die op het schip liggen.
Als je niet beter presteert mag je volgende reis je tuig uithalen!
Als ik niet beter betaald word ga ik algauw mijn tuig uithalen.
iets of iemand strikt of stevig onder controle houden
ook varianten: aan de leiband liggen, lopen, …
NL: aan de leiband lopen van, iemand aan een touwtje hebben
google2014: ‘aan de leiband houden’ .BE (>42.000) ; .NL (>14.000)
brusselnieuws.be: Werner Van Mieghem: Huurprijzen aan de leiband
standaard.be: De nieuwe deontologische code legt magistraten aan de leiband, schrijft De Tijd vrijdag.
de dorst of honger verslaan
Van Dale:
2. verjagen, lessen
de dorst verslaan
doen wijken
Zorg dat je een flesje water bij hebt zodat je de dorst kunt verslaan en voor het verslaan van de grootste honger neem je best een appel mee.
wordt gezegd van iemand die nogal van aanpakken weet, of zeer haastig is,…
Zet oech na toch es effekes daol, ’t stekt oep ginne minuut, gij hèt zeker een vitespil geten?
Zet je nu eens 5 minuten neer, aan die paar minuutjes zal het ook niet liggen, je hebt zeker een vitessepil gegeten?
wandelstok, steunstok
< Frans: la canne de Jeanne (Georges Brassens)
Voor oma kochten we een kane. Ze heeft ietwat meer steun nodig bij het stappen.
sarp: sjaal,sjerp
zie ook sjarpe
Heel koud buiten, doe je sarp maar om.
egel, euperusse
< waarschijnlijk een verwoording van het Waalse ‘urson’, Frans hérisson (egel)
zie voor de etymologie ook djest
.jpg)
Nen uts is een zeer nuttige insecteneter.
vnw: onwettig, in strijd met de wet
NL: illegaal
Van Dale 2016 online: BE
SN nuance: onwettelijk = niet in een wet bepaald en dus niet persé onwettig; onwettig = in strijd met een wet (bron: vrt taalnet)
Ge weet toch dat het onwettelijk is hetgeen ge nu doet? Ge kunt daar een boete van wel 250 euro voor krijgen.
kletterende ambras, neffe slagen en vechten neffenaf (neffe, neffenaf)
vergelijk bovenarms, er ~ op zitten
Papa, gaat boven es zien want bij ons Janneke en ons Mieke zit het er weer bovenhands op.
menstruatie, regels
Van Dale 2014 online: in ’t meervoud: menstruatie
Prov. Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburgse Kempen: veranderingen
Haspengouw: kweddelen
zie ook verzamellemma geneeskunde
De meisjes die hun maandstonden hadden, moesten niet gaan zwemmen.
-die de paarden leidt, ment
-boerenterm
-voerman, menner,
De kinderen mochten op het bankje naast de boever zitten, en leuk dat ze het vonden (in de koets).
De boever die een groot veld om te ploegen had zit de godganse dag op het achterste van zijn paarden te kijken.
bieslook of ook wel de jonge scheuten van ajuin
pepkes is een verbastering van pijpkes
pijpajuin
ook in prov. Antwerpen
Ga eens wat pepkes uit den hof trekken voor bij de koude pla te doen.
rot, verrot, bedorven, vermemeld
zie ook vrot, het ~ hebben, vrot, van buiten zoet, van binnen ~, vrotten
Die vriend van den Danny is nen vrotte hond. Zo’ne slechte mens dat dat is.
Dat hout van de kerselaar is zo vrot als iet met jarenlang buiten in den hof te liggen.
Vrot vlees geeft een vrotte stank af.
hierna (in tijd)
Van Dale 1995: bijw.voornaamw. van plaats: hierachter = achter deze plaats
Het is nu nog reclame, maar hierachter is’t ne goeie film.
tussen twee lagen in, het hout opschuren met versleten schuurpapier om het oppervlak glad te maken
zie ook slispapier
Vergeet niet te slissen vooraleer je een tweede laag geeft, anders blijven de vezeltjes rechtop staan en krijgt ge geen glad oppervlak.
> andere betekenis van slissen
zich langdurig onspannen met een drankje op een terras.
In plaats van “een terraske doen” wordt nu meer en meer gezegd; we gaan “terrassen”.
Wat doe je morgen? Wel als het zo’n weer blijft ga ik morgen terrassen.
in W.-V. spreekt men van een duvinne, maar ook van een ‘duver’ voor het mannetje
zie ook duiver
Middelnederlands: duver, mannetjesduif; van het zn. duve met het suffix -er.
Oudste attestatie: West-Vlaanderen (1287)
Onze buur heeft een pracht van duver,hij heeft er al veel prijzen mee gewonnen.
volkse benaming voor O.L. Heer; (met kleine letter) lieveheer(sbeeld), kruisbeeld
Slivenheerke moge het mij vergeven – het is zijne stiel. (naar H. Heine)
Het is allemaal eenen duivel, zei de man, en hij verkocht slivenheren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
