Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Ledig, niet gevuld.
’k Was zinnens vanavond een beetje te koken, maar ’t komt er niet van; mijn schuiten zijn nog allemaal wepel.
zeer kort geknipt haar bij iemand van het mannelijke geslacht
Toen ik klein was, had ik altijd pinnekeshaar.
er werk mee hebben
ook: er job mee hebben
SN-NL: een kluif aan hebben
Ik zei langs mijne neus weg dat ik die kristallen luster wel eens zou kuisen. Ja wadde (jawadde), ik heb er serieus mijn job mee gehad.
Ge hebt er precies job aan? Hoe lang zijt ge nu al bezig die colle ervan af proberen te krabben?
iets aan het bekokstoven
ook niets uitsteken
Ook in de Antwerpse Kempen
Die jongens zijn daar iets aan het uitsteken achter dat muurtje.
Als kinderen stil zijn, gaat dan maar rap zien, want dan zijn ze iets aan ’t uitsteken.
Hij heeft niets uitgestoken, ge moogt gerust zijn.
1. Het achtervoegsel ~erij ergens aanplakken is zeker heel gebruikelijk in Vlaanderen:
bandieterij, vetzakkerij, aanhoud(w)erij (aanhouden)
Het wordt ook gebruikt met een epenthetische ‘d’ + erij vervangt ~arij:
koppelarij > koppelderij
sneukelarij > sneukelderij
foefelarij > foefelderij
2. Achtervoegsel om een zelfstandig naamwoord in het enkelvoud om te zetten naar een collectief meervoud.
Geeft dikwijls een negatieve bijklank.
Indien voorafgegaan door een doffe e, wordt het achtervoegsel ~arij.
1. Koppelderij is in praktijk nog altijd iets anders dan wat de praktijk van een relatiebureau betreft.
In zijn bestseller Het Belgisch labyrint legt Geert van Istendael het fenomeen België uit aan Nederlanders. Zijn analyse van de ‘Belgische koterij’ beleefde onlangs een volledig herziene druk.
2. kot → koterij
buis → buizerij
vergunning, goedkeuring, toestemming
vnw:
•goedkeuring, toestemming, permissie
-zonder toelating: zonder toestemming
•vergunning, machtiging
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2
Hebben we een toelating nodig om hier te vissen?
Arbeidsters in de elektronicasector krijgen ook buiten de werkuren geen toelating om het fabrieksterrein te verlaten.
brandstoftank (diesel) , stookolietank
zie: mazout
De bestelwagen reed in op een Engelse vrachtwagen die net rechtsomkeer aan het maken was. Hierbij werd de mazouttank van de vrachtwagen geraakt. De brandweer van Veurne kreeg versterking van drie andere korpsen om het vuur te blussen. (deredactie.be)
houten balletje in het petanquespel
Cochonnet (links) naast petanquebal
uitspraak kosjonnè, meervoud kosjonnès
ook kiki genoemd
in West-Vlaanderen: zwientje < Frans cochonnet = varkentje
De bal (of boule) van de winnaar ligt het dichtst bij de cochonnet.
Hij is een slecht mens, hij deugt in ’t geheel niet
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands spreektaal
Mijn dochter heeft een nieuwe vriend. Hoe kan ik het haar op een schoon manier zeggen dat hij geen haar op zijne kop heeft dat deugt.
kunstgebit
zie ook vals gebit; verzamellemma geneeskunde
Klik op de afbeelding
Bovenste valse tanden
Valse tanden kunt ge bijna niet van echte onderscheiden, behalve als ze ’s nachts in een glas water liggen.
Het zijn “petten” of “pettekes” zegt men wanneer iemand zich ziek voordoet om zijn zin te krijgen.
Als er een grote toets is op school wordt ons Mieke altijd plots erg ziek, allemaal petten als ge het mij vraagt.
De Executief van de Moslims van België (EMB), ook Moslimexecutieve genoemd, is het vertegenwoordigende orgaan van de moslims in België. (Wikipedia)
In Wallonië: L’Exécutif des Musulmans de Belgique (EMB)
Er moet een “echte moslimvertegenwoordiging” komen, “de moslimexecutieve die vandaag bestaat, is totaal amateuristisch”. Heel veel moslimjongeren kunnen hun ideeën of gevoelens niet overbrengen. (deredactie.be)
in het geniep, stiekem, in het geheim, in ’t zwart
zie ook onderduims
vgl zwarte markt
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Onder den duim, in het geheim. Blijkbaar berust deze uitdrukking op het houden van de hand voor den mond, als men iemand iets toefluistert.
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Hij werd onder de duim uitbetaald.
Het zaakske werd onder de duim geregeld.
- Wilt ge dat met hem klaarkrijgen? Awel, dan zoudt ge hem er iets voor moeten geven.
- Onder den duim zeker?
dat is iets totaal anders
De vorige opdracht was gemakkelijk maar deze is andere kak.
iemand die tot haat en geweld (oorlog) aanzet, oorlogshitser
iemand die tot ambras aanzet, intrigrant, splijtzwam
ook: oorlogsstoker
VD95 (in Belg.)
Van Dale 2018 online: oorlogsstoker: BE
in Antwerpen ook : ruziestoker
Dat is toch nen echte oorlogstoker! Eerst gaat em aan haar vertellen dat hij haar bedriegt en dan gaat em aan hem vertellen dat zij hem bedriegt. En nu ligt dat koppel in ambras natuurlijk.
Vredestichter of oorlogsstoker? (Brussel) – De Standaard
De jaarlijkse traditie is dat men een duik neemt in het koude water van de Blaarmeersen in Gent.
Een heleboel mensen trotseerden vandaag de koude en sprongen in het water tijdens de jaarlijkse bibberduik. Ondanks het winterzonneke waren ze er even rap weer uit dan in.
Vervelend iemand.
Iemand die niet durft beslissen en daarom zaken nodeloos laat aanslepen en/of verhalen nodeloos rekt.
vgl. tantefeir
Naar dien tantafair kan k’ik nie blijven luisteren.
het resultaat van het quoteren meestal onder de vorm van punten of letters.
zie ook quotatie
De quotering van de jury in het panel speelt minder en minder mee in wedstrijden op tv. Het is vooral de kijker die per sms beslist.
Hij kreeg een heel slechte quotering op zijn eindwerk.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.