Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
huifkar, huifwagen
Op begrafenis van Stijn Streuvels, met de wijtewagen, waren 7000 mensen aanwezig.
In wijtewagens, vertrok de bruiloftstoet vanaf de thuis van de bruid naar het gemeentehuis.
“De wijtewagen diende vroeger ter gelegenheid van de uitstap naar familie (kermis of bruiloft), later alleen nog tot lijkwagen”, bij Weyns, Volkshuisraad in Vlaanderen (1965).
het letssysteem in de praktijk toepassen
In heel Vlaanderen kan men letsen. De letsgroepen in heel wat gemeenten rijzen als paddestoelen uit de grond.
> andere betekenis van letsen
vlaggen, het ~ hebben,
zitten, het ~ hebben,
spek, het ~ aan zijn been hebben,
rekker, het aan zijne ~ hebben,
snare, het aan zijn ~ hebben
het aan zijn broek hebben,
met iets opgezadeld zitten, …
Het Woordenboek der Nederlandsche Taal geeft een beperktere toepassing: Het zeel aanhebben, met het karwei opgezadeld zitten. Gewest. in Limb. Staelens (1982).
Het WNT geeft ook nog: Het zeel aanhebben, aan den haak geslagen zijn. Gewest. in Vl.-België.
Ze heget (heeft het) zeel aan, van een ongehuwde, ze is verleid, Cornelissen (Bijvoegsel 1938).
Overigens geeft het WNT nog heel wat andere uitdrukkingen met zeel, waarvan ik er geen enkel ken. Behalve aan één zeel trekken – zie zeel, aan hetzelfde ~ trekken
Andere regio’s?
Lap, we hebben ’t zeel aan: file op de ring vanaf Borgerhout.
uit menselijk opzicht, voor de schijn, de schijn hoog houden
Ze zijn eigenlijk failliet, maar voor het oog van de mensen doen ze alsof ze rijk zijn.
De bewindsploeg onder een bepaalde eerste minister (premier). In NL spreekt men in dit verband over een kabinet.(Het gaat hier dus niet zozeer over het staatskundig begrip regering)
Terwijl in Nederland het kabinet Rutte gedoogd wordt – wat dat ook moge betekenen – is in Belgie de regering Leterme I een wereldrecord aan het breken. In ontslag nemen.
Iemand zijn mening laten behouden, iemand laten denken dat hij gelijk heeft, dat hij het weet.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (Vlaams-België):
Iem. wijs laten, iemand zoo wijs laten als hij is, hem in zijne meening laten, hem geene verdere inlichtingen geven. Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet (1903).
Iemand wijs laten, in zijn meening laten. Liev.-Coopm.(1955).
Als mijn schoonmoeder per se toch zijn gelijk wilt halen, dan laat ik haar wel eens in haar wijsheid.
zeer rap, zeer snel zijn in het bewegen
‘och, onze kleine had weeral wat snoep weggefrommeld in een winkel’ zei zijn mama. ‘Maar ja, hij is zo katterap’, vergoelijkte ze.
Katterap. Het woord staat niet in het woordenboek, wat me enigszins verbaasde, maar het blijkt dus dialect te zijn. Ik ken het in elk geval al van kindsaf, en de eerste keer dat ik me herinner het te horen, was toen ik bij mijn grootmoeder een Rachel-koekje uit een blikken doos nam, en er op het moment dat ze even niet keek snel nog een tweede uit griste. Maar grootmoeder had het gezien en zei lachend: ‘Katterap ben jij.’ (demorgen.be – Ann De Craemer)
bubbel in een vloeistof
zie ook: broebelwater, broebelbad, broebelen, broebelglas
Broebels in een vloeistof spatten uiteen als ze aan de oppervlakte komen.
adem
Gans te voot der berg op, ich houw geine oam miea. / Helemaal te voet de berg op, ik was buiten adem.
partnerschap
vbnw: partnerschap, samenwerkingsvorm, samenlevingsvorm
NL: geregistreerd partnerschap, samenwoningscontract
Ze wilden het homohuwelijk inwisselen met een partneriaat met het recht om kinderen op te kunnen voeden.
Wetboek der Successierechten door gelijkstelling wat de tarifering betreft van in partneriaat samen- wonenden met echtgenoten”. (vlaamsparlement.be)
De solidariteitsacties, waaronder Broederlijk Delen en Welzijnszorg, sluiten een partneriaat met andere kerkelijke organisaties, zoals Pax Christi (tijd.be)
Téés = gieregaard
zie tès
jes altid weg ast zijne toure is vor te trakteren, den téés.
hij is altijd weg, als het zijn toer is voor te trakteren, de gierigaard
GR wandelpaden die gemarkeerd zijn met rood-witte markeringen.
wikipedia: De GR-paden vormen een netwerk van langeafstandswandelpaden door Europa (voornamelijk Frankrijk, België, Nederland, Groot-Brittannië, Duitsland en Spanje). In Frankrijk en Wallonië noemt men ze Grande Randonnée, in Vlaanderen Groteroutepaden, in Nederland Lange-Afstand-Wandelpaden (of LAW’s), in het Spaans Gran Recorrido en in het Catalaans Gran Recorregut.
Achter onzen hof door loopt een grote routepad. In de zomer passeren er veel wandelaars.
pasta
dikke pieten: macaroni
dunne pieten: spaghetti, spaghettini
krulpieten: spirelli
holle pieten: canneloni
kromme pieten: hoorntjes
pietenpap: lopende pudding met macaronistukken in
zie ook piet “worm”, op andere plaatsen noemt men pasta “pieren”
Pieten met ketchup en pieten in de pap is heel lekker als vieruureke.
een stukje, een onderdeeltje van iets
Ik wil nog een tuutje gebakken worst.
Oma moet een tuutje op de drinkbeker.
Bier zonder alcohol
Bier zonder alchohol (0,05%) noemen ze bij ons merrezeik. Ook fluitjesbier genoemd. Daar zit niet veel in, dat loopt er los door.
knoeien, morsen
(elders: braggelen)
Wie heeft hier weer gebraddeld? En ik heb pas geschrobd!
kerstboom
in Antw. en Herentals: karsboem
Kempen: kesboem, kestboom
Er staat een mooie kestenbuum op het plein.
kolenmijn (Nederlands Limburg)
Miene Pap wèrkde op de koel.
Mijn vader werkte op (in) de mijn.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.