Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #12161

    toecht
    (den ~ (m.), geen meerv.)

    essentie, de kracht, het waardevolste, belangrijkste
    zie jeugd; in de Antwerpse Kempen: de doecht

    < Middelnederlands: tocht, tucht

    Van Dale 2014 online: gewestelijk innerlijke kracht, groeikracht, sappigheid
    - de tocht is eruit: de fut: er is geen tocht meer in de grond

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Innerlijke kracht, groeikracht; volgens verschillende idiotica ook in concrete toepassing voor: sap, sappigheid, vocht. Het is onduidelijk hoe deze en de volgende, alleen gewestelijk bekende bett. met de hierboven genoemde bett. samenhangen.
    Daar zit geene tocht meer in die klaver, Schuermans (1865-1870)

    Gisteren op bezoek bij tante J. (tram 9) die witte selder afkookte. Het kookwater zou in de soep gaan. Haar commentaar: “Aànders goad al den toecht in de poempstieën” (Anders gaat al de kracht in de gootsteen)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 10:11)

    👍
    314

    #12162

    uitslieren
    (slierde uit, uitgeslierd (soms uitgesloren))

    uitglijden

    zie ook slieren

    Pas op dat je niet uitsliert en valt. t ligt hier zand!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 14:27)

    👍
    314

    #12163

    gat, klapt tegen mijn ~ want mijn kop doet zeer
    (uitdr.)

    iets niet willen weten, genoeg gehoord hebben
    stopt met zagen, mij gerust laten

    ook in de regio Brussel: klapt teige ma gat, maane kop doo zie

    Ja Milia, dat weet ik al en eigenlijk wil ik die roddels liever niet horen. Wete, als ge toch niet afhoudt, klapt maar tegen mijn gat want mijne kop doet zeer.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 11:21)

    👍
    313

    #12164

    ginne, giene, genne
    (lidwoord van onbepaaldheid: m.)

    geen

    zie ook gin, gien, gen, ginien, gienien, genien

    Ginne zever verkopen he!

    Ik had een Leffe besteld en ik heb nog giene gekregen.

    Dat is genne goeien auto, dat is een rijdende doodskist (doodskist, rijdende ~)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 01:45)

    👍
    313

    #12165

    opzakken
    (zakte op, opgezakt zw.ww.)

    in zakken doen

    Mijn nonkel was kolenboer en dat was een zwaar werk. Eerst moest ge de hulle opzakken en dat ging in de tijd nog met de troefel, dan alles op de camion laden en nadatum bij de mensen in ’t hullekot afkappen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 19:03)

    👍
    313

    #12166

    brevieren
    (ww., brevierde, gebrevierd)

    Het breviergebed of getijdengebed der RK-geestelijken

    De pastoor zat rustig te brevieren in zijn tuin en een vink begeleidde hem met zijn honderden liedjes.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 10:43)

    👍
    313

    #12167

    kloppen, overuren ~
    (uitdrukking)

    overuren maken, overwerken

    vnw: zijn uren kloppen: werken, in dienst zijn

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook overuren presteren; overuren doen

    Als ik overuren klop krijg ik die in geld en vrije tijd uitbetaald.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Apr 2023 15:54)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Mar 2020

    👍
    313

    #12168

    kop, zijn ~ uitwerken
    (uitdr.)

    zijn zin doordrijven

    vnw: zijn kop uitwerken: zijn zin doordrijven

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: — (Meton.) (Vl.-België) Zijn kop uitwerken, doen wat men in het (opgewonden) hoofd heeft, zijn zin doordrijven, soms bep. tegen den wil van anderen in.

    vgl. kop, zijn ~ doordrijven

    Iedereen raadt hem die zaak af, maar hij zal toch zijne kop uitwerken!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jul 2025 08:43)

    👍
    313

    #12169

    klommelen
    (ww. klommelde, geklommeld)

    prutsen

    Ich hèmm al wa aafgklommeld.
    (= ik heb al zitten prutsen om dit werkje tot een goed einde te brengen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door vrijdag en laatst gewijzigd door Silverionmox (08 Aug 2021 17:15)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jul 2010

    👍
    313

    #12170

    stief
    (bw.)

    zeer erg, in hoge mate (bra in Limburg)

    in WVL stief straf : nog erger dan erg

    eigenlijk: stijf (in W-Vl wordt de ‘ij’ uitgesproken als /i/)

    Tee stief geregend vandage.
    Tis stief goed vintje, jed al je punten.
    Enz…

    ’t is toch een bitje stief straf hé, ol die dingen die de laatsten tied an ’t gebeuren zin, zei Julia

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door nthn (04 Aug 2021 02:08)

    👍
    313

    #12171

    keesmuske
    (het ~, (o.), ~s)

    koolmeesje

    zie ook keismus

    Elk jaar nestelt er een koppel keesmuskes in de brievenbus.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Roeter en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 22:52)

    👍
    313

    #12172

    kansarmoede
    (zn. de ~ (v) )

    De kans om in armoede te vervallen. NL: kansarm zijn, (bij benadering) armoedeval.

    Sociaaleconomische positie die wordt gekenmerkt door een achterstand op verschillende terreinen tegelijk zoals inkomen, opleiding en vorming, huisvesting, welzijn en gezondheid, vrijetijdsbesteding en ..
    Bron: www.thesauruszorgenwelzijn.nl

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 6; Kansarm’ komt in Nederland ook voor, maar het bijbehorende zelfstandig naamwoord komt er nauwelijks voor.

    Kansarmoede in België?
    Armoede is meer dan een gebrek aan geld. Armoede veroorzaakt uitsluiting. Gezinnen in armoede ervaren dagelijks dat ze er niet bijhoren. En als mensen worden uitgesloten van een menswaardig leven, heet dat onrecht (deredactie.be)

    Hieruit zal blijken dat armoede niet enkel te maken heeft met het financiële aspect, maar dat je
    ook op sociaal, cultureel, educatief, taalkundig of maatschappelijk vlak kan achtergesteld zijn. In dat
    geval spreken we van kansarmoede.
    Kansarmoede en armoede in België (schoolproject)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 14:47)

    👍
    313

    #12173

    rooier
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand die altijd buiten te vinden is, straatloper

    Is Jan nu nog niet thuis? Zo’n rooier!!

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door Grytolle (20 Jul 2021 21:37)

    👍
    313

    #12174

    ingang vrij
    (uitdr.)

    toegang vrij, gratis toegang

    vnw: vrije ingang: vrije toegang

    zie ook ingang

    Ingang vrij voor studenten. Niet-studenten betalen een symbolische bijdrage in de kosten.

    Kinderbibliotheek – gratis, vrije ingang – voor jonge kinderen en de ouders. (vzwbest.be)

    Waar : Picobello Leuvensesteenweg 323 3070 Kortenberg van 11u00 tot 14u00 Ingang vrij. (vnailsmachelen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Nov 2022 06:46)

    👍
    313

    #12175

    darmen, de ~ zullen aldaar niet uitkomen
    (gezegde)

    Dat zal de grote kost niet uitmaken. Het zal daar niet op aan komen.

    Is dat niet te duur?
    Zeg, de darmen gaan aldaar niet uitkomen zulle.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 16:54)

    👍
    313

    #12176

    grasbuikje
    (het - (onz) mv -s)

    gerecht van paardenvlees

    Intussen hebben sommige Vlaamse restaurants ‘grasbuikje’ op hun menu’s staan. Wie dat bestelt, eet pony, zij het met gesust gemoed (NRC Handelsblad) jawel een Hollandse krant!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (26 Jul 2021 18:11)

    👍
    313

    #12177

    zaligheid, iemand zijn ~ geven
    (uitdr.)

    iemand duchtig de waarheid zeggen, de les lezen

    Die verkoper aan de telefoon deed alsof dat hij tegen een oud dement mens bezig was. Ik heb hem es farm zijn zaligheid gegeven, de snotneus.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 19:54)

    👍
    313

    #12178

    geficheerd staan

    ergens op een (zwarte) lijst staan. Bijvoorbeeld bij de politie, de Staatsveiligheid, de Nationale bank, e.d.
    Letterlijk: op een fiche staan

    “Het zou gaan om jongeren die niet bij de politie “geficheerd” staan." (seniorennet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (08 Aug 2021 13:09)

    👍
    313

    #12179

    derdenverzet
    (het ~, g. mv.)

    (juridische term in België)

    Het derdenverzet is een buitengewoon rechtsmiddel waardoor de derde die zich benadeeld acht door een rechterlijke beslissing (…) naar aanleiding van een procedure waarbij hij niet als partij betrokken was, de vernietiging van die beslissing nastreeft. (uit Juridisch handboek)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (02 Aug 2021 10:48)

    👍
    313

    #12180

    nie pleuje
    (vaste woordgroep)

    niet plooien, niet toegeven, onverzettelijk blijven

    vooral in Gent, ook in de Kempen (Herenthout en omgeving)

    zie ook nie neute, nie pleuje

    Tegenover extremistische criminelen geldt maar een wet: nie pleuje (Hugo Camps in DM080115)

    Nie pleuje: ’t stoa op eu tramkoarte.
    /niet plooien: ’t staat op uw tramkaart/

    Pleujt dat rekeningske ni bijeen, dat moet nog dienen.
    Nie pleuje heb ik gezegd en nu doet ge het toch!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 23:56)

    👍
    313

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.