Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
integendeel
Je moet niet vragen aan Jan om stiller te beggelen, contrarie, hij zal nog luider roepen.
afzien
Ie eit me zinne vélo ip de Kemmle geréen, moa ‘t latste stik it’n vrei getjoold!
(Hij heeft met zijn velo op de Kemmelberg gereden, maar het laatste stuk heeft hij wreed afgezien).
West-Vlaams grapje:
- Weet je gie wuk da tjolen is?
- A baneink!
- Awel, da’s poepen met ne slap’n!!
> zie ook andere betekenis van tjolen
pak slaag
zie ook toefeling
Als de meester mij gestraft had kreeg ik thuis van mijn vader nog ’n toeflinge toe.
“Hij kreeg ’en geweldige to?feling,” Corn.-Vervl. (1903).
vloek, krachtterm, …
Antwerpen stad: miljaarde opengetaarde
blog seniorennet: Miljaarde getaarde gevlamde geketste, tegen de muur gekotste en teruggebotste potverdomme…
blog: Maar miljaarde getaarde nondedju, ge gaat het ni geloven maar ik heb mijne camera laten vallen en die is naar de kluten.
- staken zijn palen
samenstelling: telefoonstaak, wasstaak
Volgende week gaan we de wei omheinen, hoeveel staken zouden we nodig hebben?
iemand blaaskes wijsmaken;
iemand beetnemen op een goedmoedige wijze
zie ook saus, van de ~ geven
Ge zijt me er fameus aan het doorsleuren he?
Een bekeuring oplopen. Een proces krijgen. Opgeschreven worden (opschrijven).
Dikwijls ook “op het boekske vliegen”
zie ook verzamellemma wegcode
Pas maar op, als ge zo zot blijft rijden zult ge binnenkort wel eens op den boek vliegen.
verwarren, in wanorde zijn
Hij wilde die lange koorde bezigen, maar ze was helemaal vernesteld.
contaminatie van ‘zeker van zijn’ en ‘gerust in zijn’?
Enkel in bepaalde situaties:
Zijt/weest daar/er maar gerust van.
Daar kunt/moogt ge gerust van zijn.
Maar bv. niet: Ik ben er niet gerust van. wel: Ik ben er niet gerust in.
Wanneer wel en wanneer niet?
Andere regio’s?
Of de Jean op tijd zal zijn? Daar moogt ge gerust van zijn: de Jean is nooit te laat, zo lang als dat ik hem ken.
Zijt er maar gerust van: het wordt een spannend voetbalseizoen met zoveel titelkandidaten.
beroep waarbij men vooral met cijfers werkt (boekhouders, fiscalisten, …)
niet in VD2014
Van Dale 2018 online: BE
google2014:
“cijferberoepen” .BE (>2.900) ; .NL (>400)
“cijferberoep” .BE (>1.500) ; .NL (>160)
bvc-beroepsvereniging.be/: BVC is een beroepsvereniging voor de cijferberoepen en richt seminaries in op regelmatige tijdstippen.
De Standaard, 1 juni 2005, “Fraude bestrijden door adviseurs aan te pakken”
-Definitie: beroep waarin het werken met cijfers belangrijk is
-Citaat: “Daarbij neemt hij vooral de zogenaamde cijferberoepen onder vuur: boekhouders, accountants, belastingconsulenten, fiscalisten en bedrijfsrevisoren”
-Ingevoerd door: JC op 3 juni 2005
demorgen.be: De regering wil een “structureel en onafhankelijk orgaan” oprichten om te waken over de uniforme toepassing van de fiscale regels door de verschillende controlediensten, inclusief de BBI. Maar dat zou ook vertegenwoordigers tellen van de cijferberoepen, advocaten en de financiële sector.
www.iec-iab.be/nl/leden: Het wetsontwerp heeft als doel het de gereglementeerde intellectuele cijferberoepen mogelijk te maken hun activiteit in vennootschapsvorm uit te oefenen en aldus hun aansprakelijkheid te beperken.
man in de ‘buut’ (ton) die met carnaval (wietse) grappen verteld aan het publiek
om de wietse van ’ne butereedner te begriepe moste egelik limburger zeen / om de grappen van een butereedner te begrijpen moet je eigenlijk Limburger zijn
vroor, vroren, gevroren, bevroor, bevroren
vrttaal.net: De vormen *bevroos en *bevrozen zijn geen algemeen Nederlands.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands bevriesen. Het verleden deelwoord bevroren of bevrozen wordt vaak bnw.; in de algemeene taal klinkt bevrozen minder alledaagsch dan bevroren, maar in sommige gewesten, ook in België, is juist bevrozen de gewone term.
Klik op de afbeelding
Dichtgevrozen Schelde in Antwerpen door Lucas van Valckenborch (1593)
Het was zo koud dat zelfs de Schelde dichtvroos.
Vandewinter, toen dat het zo koud was, is zelfs het shellkraantje in de bergplaats bevrozen.
Het heeft de stenen uit de straat gevrozen.
brievenbus
< brieven + boite
De buren zijn op reis en wij werden gevraagd regelmatig de brievenbwotte te ledigen.
Stillekesaan verouderd? Er was een aantal jaren geleden nochtans een affiche voor verkeersveiligheid die een afgezakte broek toonde met de tekst ‘en uw gordel?’
zie ook verzamellemma kledij
Amai, ik heb goe geten. Mijne gordel spant er van.
Nen echte leren gordel met een schoon geps kost wel iets tegenwoordig.
heel erg over hoop, in wanorde
zie ook overende ,top over kloten, wisterwaster
Zijn kleren lagen helemaal wister kapéle.
bedwants, wandluis, weegluis
uitdr.: zo fier als een weekluis (op een kletskop)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: weegluis
— WEEKLUIS — Uit weeg (wand) en luis. Middelnederlands weechluus. De vorm weekluis wordt na de 17de e. alleen nog gewestelijk in Vlaams-België (Oost-Vlaanderen, Antwerpen, De Kempen, Land van Waas) en Zeel aangetroffen.
Der zate weekluizen in de muren.
Komt voor in een liedje dat werd gezongen tussen pot en pint:
“De ruiten bevroren
de pispot in huis
en op de gordijnen
een grote weekluis”
paardenmolen of: draaimolen, carrousel, mallemolen, …
Kempen: pjeiremeule
Antwerpen: peirdemeulen
Kinderen zitten graag op de peerdemolen, dan kunnen ze de flosj trekken en mogen dan nog ene ronde verniet.
Die mens was peerdemeule. (zot, nie goe just)
Met iemand zijn. Een koppel vormen.
In Vlaanderen is ‘een stel’ niet gebruikelijk
Van Dale: twee personen door huwelijk, verloving of liefde verbonden
synoniem: stel, paar
zie ook verzamellemma mensen
Ik ben een koppel met de mooiste jongen die er bestaat.
1 en hetzelfde werkinstrument voor op te nemen en af te trekken
de opnemer = aftrekker
Eerst het water met de aftrekker naar buiten trekken, dan de vod rond de opnemer slagen om de vloer op te nemen.
spoedarts heeft in Nederland een andere betekenis
ANW: spoedarts
(vooral in Nederland)
huisarts die spoedeisende hulp biedt op een huisartsenpost of ook bij de patiënt thuis; huisarts voor spoedgevallen
Van Dale 2018: spoedarts
arts die in spoedeisende gevallen medische hulp verleent = noodarts
zie ook mug, urgentieteam, urgentiezorg, urgentieverpleegkundige, spoedgevallen, dienst spoedgevallen, spoeddienst, spoedverpleegkundige
verzamellemma geneeskunde
Hij kwam binnen op spoed en de spoedarts liet al direct platen pakken (plaat, een ~ pakken).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.