Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
“Schrijft Knack Belgisch?” – Siegfried Theissen:
Zijn boekje te buiten gaan i.p.v. buiten zijn boekje gaan
‘…dat de Smedt in menig opzicht zijn boekje te buiten gaat.’ (Knack, 10-03-1999)
De drie woordenboeken vermelden alleen buiten zijn boekje gaan. Slechts het Woordenboek voor correct taalgebruik heeft zijn boekje te buiten gaan – als Belgisch-Nederlands – opgenomen. Het overzichtstabelletje geeft een eigenaardig beeld. In de Knack-corpora zien we weer het bekende schema: in de tweede periode een toename van het gebruik en de laatste twee jaar een spectaculaire daling. Maar het eigenaardigste is wel dat de afgekeurde vorm die in de drie Nederlandse woordenboeken helemaal niet voorkomt, in NRC vaker gebruikt wordt dan de vermeende AN-vorm. Ofwel is dit een evolutie (invloed in de richting Vlaanderen-Nederland) van de laatste tijd of de woordenboeken, inclusief het Woordenboek voor correct taalgebruik, hebben zich schromelijk vergist.
(herschikte tabel – GG)
a) zijn boekje te buiten gaan
b) buiten zijn boekje gaan
Knack I (‘91-’95) a) 11 (= 61%) b) 7 (= 39%)
Knack II (‘96-’98) a) 13 (= 87%) b) 2 (= 13%)
Knack III (‘99-’00) a) 2 (= 25%) b) 6 (= 75%)
NRC (‘93-’94) a) 19 (= 58%) b) 14 (= 42%)
- einde citaat -
Het is dus niet duidelijk of dit Vlaams is of van Vlaamse oorsprong.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Buiten het (zijn) boekje gaan, zijn eigen terrein verlaten, zijne bevoegdheid te buiten gaan; spreken over zaken die niet aan de orde zijn of waarvan men geen verstand heeft, of: iets doen waartoe men geen recht of geen last heeft.
Antoniem: Hij houdt zich aan zijn boekje, van angstvallige, niet zelfstandig denkende menschen.
Vergelijk: boek, boekje, uw ~ uiteendoen
Wat met Gerechtsdeurwaarders die hun boekje te buiten gaan (juridischforum.be)
Antwerpse politie start intern meldpunt rond agenten die boekje te buiten gaan. (demorgen.be)
normaal gezien, normaliter
ook: normalerwijze
“Kramers heeft normalerwijs/-wijze niet opgenomen. De GVD vermeldt het zonder label en beschouwt het dus als Standaardnederlands, maar volgens de Hedendaagse Van Dale en het Woordenboek voor correct taalgebruik is het Belgisch-Nederlands.” (Schrijft Knack Belgisch? – Siegfried Theissen)
zie ook normaal gezien
eigennamen en woorden die normalerwijs een hoofdletter moeten hebben, behouden de hoofdletter. (vrttaal.net)
Wanneer de nier beschadigd wordt, zullen de functies die normalerwijs door de nier worden uitgevoerd, minder goed of helemaal nier meer uitgevoerd worden. (allesovernieren.be)
Normalerwijs had er rond deze tijd al een overeenkomst bereikt moeten zijn. (demorgen.be)
Je kan starten in februari. Je zult normalerwijze 3 jaar later in februari afstuderen.(onderwijskiezer.be)
In uw aannemingsovereenkomst is normalerwijze bepaald hoe dergelijke voorlopige oplevering gebeurt. (livios.be)
(ongeveer) … geleden
na of in een bepaalde tijdspanne wordt de actie ondernomen
zie ook binnen hier en …, over
Over hier en twee weken zijn me naar Tenerife op reis gegaan geweest.
(ten laatste) binnen …
zie ook over hier en …
Binnen hier en twee weken gaan me op reis gaan naar Tenerife.
Traditionele uitroep van Sinterklaas bij zijn aankomst per stoomboot in het land, maar ondertussen veralgemeend in Vlaanderen.
Sinterklaas spreekt verlossende woorden bij aankomst in Antwerpen: “Er zijn dit jaar geen stoute kinderen.” (vrt.be)
Er zijn dit jaar geen stoute kinderen! | Ketnet
Sint en Piet kondigen aan: er zijn dit jaar geen stoute kinderen. (hln.be)
De goedheilig man had op het einde van de intrede erg goed nieuws te melden: “Er zijn dit jaar geen stoute kinderen.” (nieuwsblad.be)
Er zijn dit jaar GEEN stoute kinderen in het derde! De Sint is dan ook zeer gul geweest! (gbs-eksel.be)
Hij had het zelf gezegd: “Er zijn dit jaar geen stoute kinderen!”. Daarom bracht de Sint ook aan onze klas een bezoekje. (hetgroenelilare.be)
Neen, Luc, er zijn dit jaar geen stoute kinderen. (jeugdhuis-pluto.be)
kiesprogram(ma) i.p.v. verkiezingsprogram(ma) (‘Schrijft Knack Belgisch?’- Siegfried Theissen)
ook: kiesprogram, zie voorbeelden
‘Welnu, wat zeggen de encyclieken in hun kiesprogramma?’ (Knack, 21-06-2000)
Antwerpse sp.a trekt met kiesprogramma de boer op. (demorgen.be)
Het staat niet in hun kiesprogramma, en als ze na de verkiezingen aan de macht komen, komt er dus geen belasting op vleesproducten.(vrt.be)
Nu eens met jeugdige branie een klimaatplan aankondigen, dan weer terugplooien op een klassiek rood kiesprogram. (demorgen.be)
…hun kiesprogram budgettair te laten evalueren door een neutrale studiedienst – bijvoorbeeld het Planbureau – door het parlement niet. (etion.be)
eindafwerking, finalisatie, het finaliseren
Schrijft Knack Belgisch? (Siegfried Theissen)
Finaliseren i.p.v. afronden, afwerken finalisering i.p.v. afronding, afwerking: ‘Bij de uitvoering en de finalisering ervan komt dit duidelijker dan ooit tot uiting.’ (Knack, 03-12-1997)
Buiten onze wil om zijn we bij de finalisering van dit project niet meer betrokken. (vckapellen.be)
de eindafwerking, finalisering, het finaliseren
Welke documenten moet ik krijgen bij finalisatie nieuwbouw (livios.be)
Bij de finalisatie van het project zullen er 39 pastorijwoningen, 38 strakke – en 20 hedendaagse woningen gerealiseerd zijn.(immoweb.be)
Als overlater wordt u begeleid vanaf het verkoopklaar maken van uw onderneming t.e.m. de finalisatie van de verkoop. (advision-legal.be)
Implementatie en beheer van strategische assen en reflectiethema’s van de federatie, evenals een goede opvolging en de finalisatie ervan.(feditobxl.be)
gesjoemel
Gefoefel met bouwaanvraag – De Standaard
De strijd tegen het gefoefel in het wielrennen mag evenveel prioriteit krijgen als die tegen doping. (demorgen.be)
Het was allemaal puur natuur, zonder veel gefoefel .(nieuwsblad.be)
“Want met dat gefoefel heb ik allemaal niks te maken. Ik ben erbij gelapt.” (gva.be)
Juridisch rechtscollege dat toeziet op de naleving van de bevoegdheidsverdeling tussen de federale Staat, de gemeenschappen en de gewesten enerzijds en de naleving van de grondrechten anderzijds.
Het Arbitragehof werd in 1984 opgericht en in 2007 omgedoopt tot Grondwettelijk Hof
Verder werd een voorontwerp van wet goedgekeurd waardoor de bevoegdheden van het Arbitragehof zullen worden uitgebreid. (sampol.be)
Het Arbitragehof zal binnenkort het Grondwettelijk Hof heten. Dat staat in een voorstel tot grondwetsherziening dat de Senaat heeft … (nieuwsblad.be – 2005)
letterlijk: patattenjacht
verloren rijden tussen vluchters en peloton
Een chasse patate, dat is een achtervolging die eigenlijk geen zin meer heeft. (uitinvlaanderen.be)
14 rondes solo in de chasse patate gereden en als 7e solo geïndigd. (facebook)
De vier exotische verrassingen hebben nog even in de chasse patate gereden, maar dat mocht niet baten. (wielerflits.be)
- iemand die een interim doet
- iemand die een tijdelijke of plaatsvervangende taak waarneemt
- uitzendkracht
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
zie ook interimair, interimmer
Schakelt u nu best een freelance medewerker, interimaris of vast personeel in voor het uitvoeren van werk? (freelancenetwork.be)
Door deze strikte koppeling zijn de vacatures vaak beperkt en bijgevolg niet altijd aantrekkelijk voor een interimaris. (onderwijs.vlaanderen.be)
Bovendien moet nagegaan worden of de vervangingsopdrachten bij de interimaris(sen) niet reeds aangemaakt zijn in de periode dat u wenst te vervangen. (ihelp.informatsoftware.be)
Dikwijls vraagt men aan een interimbureau om een interimaris te zoeken, om een vaste werkneemster met bevallingrust te vervangen.
DS2015 standaardtaal: veel pennen in beweging brengen
zie ook inkt, er is al veel ~ gevloeid over
De problematiek van pesten heeft al veel inkt doen vloeien. (gezinsbond.be)
Het zomerakkoord heeft al veel inkt doen vloeien over de effectentaks van 0,15% en de hervorming van de vennootschapsbelasting. (tijd.be)
De afbraak heeft al veel inkt doen vloeien in Doornik. (vrt.be)
Drama krijgt hopen aandacht, doet veel inkt vloeien, krijgt veel antennetijd op radio en tv, en veel buzz op het internet. (vrt.be)
Chilla, reizende ster van de Franse rapscene, doet veel inkt vloeien. (uitinvlaanderen.be)
De introductie van de black box tegen ten laatste 1/1/2016 heeft al veel inkt doen vloeien! (belgianrestaurantsassociation.be)
bleekwater, javel
letterlijke vertaling van eau de javel of contaminatie van javel en bleekwater
Groenaanslag en vuil op de oprit of het terras kan u verwijderen met javelwater (shmvlaamseardennen.be)
Tijdens de paasvakantie 2014 wasten we de gevel met javelwater om de sporen van jarenlange vervuiling van de gevel weg te krijgen en haalden we de losgewaaide omheining weg om een nieuwe te plaatsen (pierroo.be)
ELKE dag een voetbad met lauw water en daarin een flinke scheut javelwater. Gedurende een 20 tal minuten laten trekken en dit een paar weken volhouden! Succes gegarandeerd!! (seniorennet.be)
avond
zoals in talloze andere woorden is de onbeklemtoonde, oorspronkelijke klinker ‘o’ in ‘avond’ verzwakt tot een doffe e
ook in alle mogelijke samenstellingen: tsaves (’s avonds), van den avend (vanavond), …
zie ook van den avond
Van den avend is ‘t er weeral niet op den tv, spelen w’anders nog is nekeer e spelleke Scrabble?
ik heb het idee, ik veronderstel
Me dunkt mich dat naargelang je ouder wordt, de tijd steeds sneller voorbij vliegt.
SN-NL: in besloten kring
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook begraven, in alle intimiteit ~
Marie-Rose Morel en Frank Vanhecke zijn zaterdag in alle intimiteit getrouwd. (standaard.be)
De familie van Korneel Vermeir neemt vandaag in alle intimiteit afscheid van het jongetje. (standaard.be)
Het is in alle intimiteit gebeurd, maandag, op de wekelijkse sluitingsdag. (standaard.be)
De Romeinen hingen rozenslingers aan het plafond als ze in alle intimiteit zaken wilden bespreken die de kamer niet mochten verlaten. (standaard.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
