Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4321

    voorknauwen
    (ww. kwauwde voor; voorgeknauwd)

    voorkauwen (letterlijk & fig.)

    zie knauwen

    Het is als het ware voorgeknauwd. (interkoi.be)

    En van de Mechelse Catechismus, ook al is hij nog goed voorgeknauwd, kan je ook een “ferm indigest” overhouden! Jokke oep zeun blokke. (mechelenblogt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 00:39)

    👍
    16

    #4322

    knauwen
    (ww. knauwde, geknauwd)

    kauwen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij knauwen:
    2.  Door gedurige bewegingen met de tanden (kiezen) iets fijn of tot een weeke massa maken, kauwen; in ’t bijzonder van voedsel dat gereed en geschikt gemaakt wordt om te worden doorgeslikt. Thans vrijwel verouderd.

    uitspraak in Antwerpen: knaawen, knoode, geknood

    vergelijk: voorknauwen, herknauwen

    “Zo’n gouden streep was zeer zeldzaam én je kon er een prijs mee winnen. Die prijs heb ik nooit gekregen, hoewel ik Chokotoff geknauwd heb bij de vleet, om strepen te verzamelen.” (mixette.be 22 jan. 2008)

    “Neen, onze oervoorvaders hadden geen blender en aten hun fruit en groenten gewoon door er op te knauwen.” (onskookboek.be 18 nov. 2013)

    “Neem een kauwgom of een snoepje om op te knauwen in plaats van je nagels als je de drang voelt opkomen.” (steps.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 16:12)

    👍
    10

    #4323

    goesting of geen goesting
    (uitdr.)

    Typisch Vlaams: tegen heug en meug (informeel)

    Goesting of geen goesting. Ik wil er graag aan beginnen, alhoewel het me een beetje angst aanjaagt (blogspot.com)

    Vorig jaar speelde hij nog ‘Zwijgt en eet, goesting of geen goesting’. (hln.be)

    Weer of geen weer, goesting of geen goesting, met kanker heb je niet te kiezen. (de1000km.be)

    Maar goed, we leerden er uit dat we in de toekomst, winter of geen winter, goesting of geen goesting, toch maar moesten doorzetten. (wizzewasjes.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 10:50)

    👍
    25

    #4324

    ajusteur
    (zn. m.; ~s)

    vnw: bankwerker

    vgl. ajusteren

    Haar vader was ajusteur en stelde machines af op schepen. (noordernieuws.be)

    Lambert Joseph Veulemans was ajusteur (paswerker) op 5 juni 1909 in Leuven. (users.telenet.be)

    Jean Auguste Verbraeck was ajusteur (bankwerker) op 25 januari 1902 in Brussel-Schaarbeek. (users.telenet.be)

    Het beroep van Jozef was ajusteur en hij werkte vóór Erla reeds in deze fabriek ex Minerva motors, later Imperia. (5april1943.be)

    De kunst van den dichter is de kunst van een ajusteur, maar van een ajusteur die nooit zijn ambacht zou hebben aangeleerd (dbnl.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 13:29)

    👍
    16

    #4325

    agglomeratieraad
    (zn. m.; ~raden)

    vnw: overkoepelende raad van de 19 gemeenten van de Brusselse agglomeratie

    Onverminderd de bovengenoemde beschikkingen is elke taxi-onderneming onderworpen aan het naargelang het geval door de gemeenteraad, federatieraad of agglomeratieraad opgestelde bestek. (gtl_taxi.be)

    …om ten slotte in de jaren 1970 uit te monden in de oprichting van de Brusselse agglomeratieraad en vijf federaties van randgemeenten. (sampol.be)

    Die Agglomeratieraad, de voorloper van het Brussels Gewest, bleef negentien jaar aan de macht zonder verkiezingen, machtsmisbruik was er de regel. (bruzz.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 02:31)

    👍
    21

    #4326

    afzien
    (ww. zag af; afgezien)

    afkijken

    vnw: iemand afzien: stiekem kijken naar wat iemand aan het doen is

    Van Dale 1995: bij afzien: “4. leren doen door te kijken naar een persoon die erin bedreven is, syn. afkijken: iemand een kunst, de geheimen van een kunst afzien; -(gew. ongemerkt bespieden).”

    Opm: De vermelding in Van Dale en vnw suggereert constructies zoals “Hij heeft hem een tijd afgezien en daarna een exacte kopie van zijn werk gemaakt”. Het is niet duidelijk of dergelijke voorbeelden in de praktijk gebruikt worden of werden.

    ook in vaste woordverbindingen: afzien van iemand

    Hebben ze afgezien van de Belgen. (hln.be)

    > andere betekenis van afzien

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 18:14)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jul 2023

    👍
    13

    #4327

    neger, zo bruin als ne ~
    (uitdr.)

    Nu eigenlijk niet meer politiek/maatschappelijk correct, maar het werd/wordt nu eenmaal zo gezegd bij ons in de streek.

    Het betekent zongebruind, iets te… De onderstaande zin maakt het duidelijk.

    Allez, die van hiernaast is weer op vakantie geweest percies, want ’m is zo bruin als ne neger terug gekomen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:49)

    👍
    20

    #4328

    afzien
    (ww. zag af, afgezien)

    vnw: bezoeken, bezichtigen, bekijken

    We gaan een weekendje naar Parijs: wandelen langs de Seine, lekker eten, het Louvre afzien en ’s avonds naar de Moulin Rouge natuurlijk. Dat laatste alleen voor het schoon décor welteverstaan ;)

    > andere betekenis van afzien

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 16:36)

    👍
    18

    #4329

    afzagen, de oren van de kop ~

    zie iemand de oren van zijn kop zagen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 08:05)

    👍
    18

    #4330

    zagen, de oren van de kop ~

    zie iemand de oren van zijn kop zagen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 18:02)

    👍
    25

    #4331

    middenvinger
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    SN/NL: middelvinger

    = de middenste vinger

    wordt ook (beperkt) in NL gebruikt, maar ‘middelvinger’ wordt niet in VL gebruikt

    vrt-taal:
    “middenvinger, middelvinger
    Beide vormen zijn correct.”

    vgl. ook midden, …

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Dat betekent dat de hoogste Poolse rechters hun middenvinger opsteken naar de hoogste Europese rechters. (nieuwsblad.be)

    Een welgemeende middenvinger, voortaan ook via emoji (vrt.be)

    Bestuurder toont middenvinger aan flitscamera. En dat komt hem ZEER duur te staan! (zita.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 May 2025 18:54)
    Dit woord was woord van de dag op 11 May 2025

    👍
    23

    #4332

    afwachting, in ~ dat

    zie in afwachting dat

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 07:44)

    👍
    19

    #4333

    in afwachting dat
    (uitdr.)

    vnw: in afwachting dat: tot, in afwachting van

    Typisch Vlaams: geen algemeen Nederlands

    opm: Er worden met in afwachting ook andere voorzetsels in VL gebruikt, ook gestapelde (zie voorbeelden): in afwachting wanneer, in afwachting tot…

    Voor het pasgeboren meisje wordt een geschikt pleeggezin gezocht, in afwachting dat het ter adoptie wordt afgestaan. (vrt.be)

    In afwachting dat de politie een stuk van de vernielde wijk Clapham vrijgaf, staken ze trots hun bezems hoog in de lucht. (demorgen.be)

    In afwachting dat sms de standaardtaal is, kunnen we beter goed leren schrijven. (standaard.be)

    Wat die was, werd niet bekendgemaakt in afwachting dat de jury zich met het hof in beraad terugtrok voor de motivering van het arrest. (knack.be)

    Hier nog steeds in afwachting wanneer mijn cyclus terug in gang komt, toch erg hé (9maand.be)

    Chiro Ruien bakt croque monsieurs in afwachting tot de renners er zijn. (hln.be)

    In afwachting tot als wanneer dat het eindelijk stopt met regenen leg ik er een plastiek over zodat het niet verder nat kan worden.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 12:05)

    👍
    20

    #4334

    mond, zijn ~ voorbij klappen
    (uitdrukking)

    zonder nadenken meer zeggen dan men eigenlijk wilt/mag zeggen

    “Iemand heeft zijn mond voorbij geklapt waardoor men denkt dat de titel wel eens Indiana Jones And The Order Of Elysium zou kunnen zijn.” (dvdinfo.be 5 jul. 2021)

    “Bij navraag hoe men dit te weten was gekomen; er had blijkbaar iemand zijn mond voorbij geklapt op de gemeente….???”  (bloggen.be 22 okt. 2010)

    “Hij was heel benieuwd geraakt naar dat clubhuis vanons…dus…had Papa toch zijn mond voorbij geklapt!!”  (blog  2014/09/14)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (11 Aug 2021 02:04)

    👍
    11

    #4335

    aftruggelaar
    (zn. m.; ~s)

    vnw: aftroggelaar, chanteur

    zie aftruggelen

    BEHENDIGE AFTRUGGELAAR AAN ’T WERK TE AALST (gazet van Aalst – 1953)

    De talrijkste beledigingen in dit verband waren in orde van belangrijkheid afhaler, aftruggelaar, uitzuiper en schooier (‘schoeier’). (Het theater van de straat – Antoon Vrints)

    Ze moeten maar klacht indienen bij de ter zake bevoegde instellingen wegens misbruik van hun naam bij aftruggelaars-praktijken.(forum.politics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:48)

    👍
    12

    #4336

    vel, een kei het ~ afstropen

    zie afstropen, een kei het vel ~

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:47)

    👍
    12

    #4337

    kei, een ~ het vel afstropen

    zie afstropen, een kei het vel ~

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:55)

    👍
    10

    #4338

    afstropen, een kei het vel ~
    (uitdr.)

    vnw: je kunt een kei het vel niet afstropen: wie niets heeft, kan ook niet betalen

    variant: een steen kan je het vel niet (af)stropen

    zie ook stropen, een kei kan je niet ~

    Ook een schadevergoeding mocht de familie vergeten: een kei het vel afstropen, begin er maar eens aan. (nieuwsblad.be)

    U kunt nu eenmaal ‘geen kei het vel afstropen’. Overweeg vóór u een procedure start wat de kosten daarvan zullen zijn. (mijntipsenadvies.be)

    “Een kei kan je niet het vel afstropen” stelt het spreekwoord. In het geval van de invorderingsopdracht van davo is dit een pertinent gegeven. (financs.belgium.be)

    Van een steen kan je echter het vel niet afstropen en het is dus goed mogelijk dat u uw gehele voorschot kwijt bent (juridischforum?be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:07)

    👍
    11

    #4339

    vel, iemand het ~ afstropen

    zie afstropen, iemand het vel ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 22:38)

    👍
    9

    #4340

    afstropen, iemand het vel ~
    (uitdr.)

    vnw: iemand (het vel) afstropen: iemand afzetten, iemand te veel laten betalen

    ook: iemand zijn vel afstropen

    vgl. afstropen, een kei het vel ~

    Wordt het vel afgestroopt in het jaarverslag van de Belgische Vereniging van Banken : de kapitaalvlucht naar het buitenland. (pallieterke.adv.be)

    “Leuvenaar vel afstropen”. “De camera’s worden gebruikt om geld te kloppen uit de zakken van de bezoeker”, vervolgt hij. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 02:43)

    👍
    11

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.