Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
bord, ook telloor, teljoor, taljoor
< Frans: tailloir: hakbord
etymologie bij teljoor: “Het eerste voorkomen was in 1441 in de betekenis ‘schotel, vooral dienend voor het snijden van vlees’. Het wordt in Nederlandse dialecten ook gespeld als taljoor.” (N. van der Sijs (2006), Klein uitleenwoordenboek)
zie ook teljoor, iets op zijn ~ krijgen
Ik heb alles op mijn talloor opgegeten.
Hij heeft zijn talloor opgeten.
Neem eens talloren uit de kast! We gaan eten.
kabelbaan, stoeltjeslift
vnw: (veroud.) stoeltjeslift, kabelbaan
ook: telefriek
schrijf- en uitspraakvarianten: teleferique, telefriek
Van Dale 2018: teleferiek
< na 1950 < Frans téléférique, gevormd van Grieks tèle- + pherein dragen
BE; verouderd
1. stoeltjeslift
2. kabelbaan
DS2015 geen standaardtaal
zie ook verzamellemma wegcode
We kunnen de telefriek nemen om boven op de berg te geraken.
Geraardsbergen ideaal voor een teleferiek – Het Nieuwsblad
Zo een teleferique is misschien nog een gedacht… Van ’t Zand naar de kruispoort of zo (facebook)
belasting, heffing, accijnzen
vnw: belasting, heffing, toeslag
zie autotaks, gemeentetaks, leegstandtaks, luchthaventaks, milieutaks, miserietaks, overlasttaks, scheidingstaks, taksplaat, taksvrij, verdeeltaks
schrijfvariant: tax
zie ook taxeren
De taks op sigaretten wordt verhoogd.
“Hij kan zijnen taks niet betalen”, De Bo (1873).
> andere betekenis van taks
tandarts
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
< Frans dentiste
zie ook: tandist; verzamellemma geneeskunde
Klik op de afbeelding
Ik moet dringend naar den tantist want ik kan niet slapen van de tandpijn.
“Naar den tantist.
Het moest er toch wel ene keer van gaan komen. Ik liep onderhand al 37 jaar met hetzelfde vals gebit.” (uit een blog 1 juli 2017)
belangenvereniging van werknemers, vakbond
standaardtaal in België, alhoewel niet iedereen het goedkeurt
zie https://www.taaltelefoon.be/vakbond-syndicaat
vnw: vakvereniging, vakbond
zie ook syndicaal; syndiceren
Bij welk syndicaat zijt ge aangesloten?
De syndicaten zullen optreden tegen het besluit van het management om 200 banen te schrappen.
balpen
Klik op de afbeelding
Verschillende stylo’s
vnw: balpen
zie ook: bic
Mijn stylo schrijft niet meer.
opslaan
vnw: in voorraad opslaan, inslaan, of houden
gratis Van Dale online 2019: België
DS2015 standaardtaal
vgl. stockage
We hebben onze kinderspullen in de garage gestockeerd.
vakman
ook: iemand die zeer handig of bedriven is in iets
vr. stielvrouw
vnw: vakman, geschoold ambachtsman
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
zie ook stiel
Onze beenhouwer is een echte stielman.
Bij Absolute Jobs zijn we voor onze klant op zoek naar een stielman of stielvrouw, (vdab.be)
Wil je een stielman vinden voor jouw schilderwerken, maar weet je niet waar te beginnen? (mijn-schilderwerken.be)
En ja, ook hij, toch gekend en erkend als een echte ‘stielman’ in de duivensport moet toegeven dat een herstart na een verkoop niet altijd van een leien dakje loopt. (herbots.be)
vak, beroep, specialisatie
vnw: vak, beroep, baan
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
Van Dale 2016: België, spreektaal
vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands
vgl. stielman; stielvrouw; stielkennis; stielvaardigheid; stielwerk; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken; stiel apart
ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel
Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.
Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)
Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)
Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1
Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)
lucifer
ook: stekje (zie voorbeelden)
wnt: stek: Zwavelstok, lucifer: In Zuid-Nederland nog thans gewoon in verkleinvorm.
- E steksken aansteken, Cornelissen-Vervliet (1899)
zie ook: sulfer, surfel, solverstekske, spikske
Stekskes
Mijn briquet is plat, en ik zit zonder stekskes.
In Amerika zitten stekskes in een boekske, bij ons zitten ze in een stekskesdoos.
Wat ook gegarandeerd helpt is om gas in de gangen te jagen en dan een stekje aansteken. (bouwinfo.be)> andere betekenis van stekske
treinstation
ook: treinstatie
vnw: station
Antw.: stoase
Oost-Limburg: sjtaasie
Klik op de afbeelding
Centrale trap van de middenstatie in 1900
Zie ook eindstatie; statiekwartier
Ik moet om 8 uur 37 op de statie zijn.
Om hauf_ach zind zie aangekomme op der sjtaassie. (Limburg)
tiet, mem, borst
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 2
Ziet ge die griet met haar dikke tetten?
> andere betekenis van tet
bustehouder, BH, beha
zie ook: tettezjeir, tettenzak, tettegère
vnw: beha
uitspraak: soetjein, soetjen
< Frans: soutien-gorge
Het riemke van mijn soutien is geknapt, nu zie ik er nogal uit.
Bra, brassière, soutien, tettagère, loezekaba… De lijst synoniemen voor een beha is schier eindeloos, evenals het aantal verschijningsvormen die het kleinood doorheen de tijd heeft aangenomen. (vrt.be)
Jaja, zegt ze dan… maar die roos in volle bloei is beschaamd de maat van haar soutien op te geven. (demorgen.be)
Een ‘soutien’ hoort nu eenmaal bij de Voil Jeanet. (hln.be)
verkoudheid, rhinitis
vnw: verkoudheid
-een valling hebben: verkouden zijn
-een valling opdoen: verkouden worden
wnt: (In het Zuiden) In aansluiting bij vallen — vergelijk zinking — t.w. volgens de oude voorstelling: het vallen van koude of kwade vochten op een zeker gedeelte van het lichaam; gevatte kou, verkoudheid, inz. in het hoofd of op de borst.
zie ook kopvalling, snotvalling, borstvalling
kan ook een ‘vastgeroeste valling’ zijn, als ze niet verdwijnt
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik heb heel de dag moeten hoesten, ik denk dat ik een valling heb.
verkoudheid met lopende neus
vnw: verkoudheid
-een snotvalling hebben: snipverkouden zijn
zie ook valling, kopvalling
Ik heb een snotvalling en heb geen papieren zakdoekskes meegebracht.
Op dagen dat de gevreesde smerige snotvalling uw leven sowieso al vergalt, doet het noodlot overuren opdat u zich nog ellendiger zou voelen. (Louis van Dievel – vrt.be)
- koopjes
- koopjesperiode, seizoenopruiming
uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren
vnw: uitverkoop, (seizoen)opruiming
< Frans: solde(s); solder: afgeprijsd verkopen (vendre au rabais)
solden is standaardtaal in België
zie ook soldenbak; fluistersolden; soldenverkoop
Tijdens de solden ontwijk ik het shopping center, ik hou niet van de drukte.
“Begin juli beginnen de zomersolden. (standaardtaal in België)” taaladvies.net
De soldens zijn niet meer wat ze geweest zijn, na een week hangen ze al vanachter in de winkel.
kookpot om een gerecht onder druk klaar te maken, snelkookpot, hogedrukpot
Van Dale: snelkoker (dem)
1 kooktoestel dat water enz. snel aan de kook brengt
We maken ons stoofvlees klaar in een snelkoker.
SN-NL: oliebol
Het is een traditioneel gefrituurd gistdeeggerecht uit de lage landen. Ook worden ze het hele jaar door op kermissen verkocht.
BE: In enkele streken wordt het gerecht “smoutebol” genoemd. Dit omdat ze vroeger in smout werden gebakken. Een smoutebol is niet gevuld, in tegenstelling tot de Hollandse oliebol.
Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België)
bolvormige koek van beslag die in frituurolie wordt gebakken
vnw: smout(e)bol: oliebol
zie ook smoutebollenkraam
Er zit veel te veel suiker op de smoutebollen.
illegaal afval storten
vnw: clandestien afval storten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook sluikstort, sluikstorter; sluikstortcamera, sluik-
Verboden te sluikstorten.
Wie sluikstort, riskeert een GAS-boete van 120 euro en moet opdraaien voor de opruimkosten. (vrt.be)
Dat zijn plekken waar veel gesluikstort wordt. (vrt.be)
glijden
< Middelnederlands: ‘slideren’ , onder invloed van ‘sleuren’.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Glijden
- Op ijs of sneeuw. In dit gebruik in Holland niet gewoon.
- Glijdende danspassen doen, dansen. In Zuid-Nederland.
West-Vlaanderen: sleren
zie ook slijderen, uitslieren, slierbaan
Het is gevaarlijk op het ijs, want ge kunt beginnen slieren.
Hij (liep) graag in het spichtig Decembergras of slierde op het oneffen ijs van de goot aan den zijgevel, (DE VOS, Vl. Jong. 1879)
…zoo gauw was ’t gedaan om voort te slieren in de dronkene voldaanheid —: ’t was zijn eigen bruiloft dat hij vierde! STIJN STREUVELS, Minneh. (1903)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
