Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #36881

    aap, den ~ van het spel
    (uitdr.)

    het kind van de rekening

    Karel heeft vals gespeeld en is nu terecht den aap van het spel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Grytolle (23 Jul 2021 21:23)

    👍
    411

    #36882

    nen ouwen aap moet ge geen smoelen leren trekken
    (uitdrukking)

    spreektaal: men moet geen raad of lessen geven aan iemand die ouder, meer ervaren of meer bevoegd is

    schrijftaal: Een oude aap moet je geen smoelen leren trekken.

    “Ik heb ervaring in beide organisaties en een oude aap moet je geen smoelen leren trekken ;)” (Gevechtssporten: overzicht – 9lives)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:51)

    👍
    427

    #36883

    vergauwelozen
    (ww. vergauweloosde, vergauweloosd)

    veronachtzamen, uit het veld / lood slaan

    Is dit verouderd of wordt dit nu nog gebruikt in W.Vl. ?

    “De spade die daar nog altijd als een vergauweloosd stuk alm in ’t land stak, bracht hem een naar gevoel van treurigheid’ (Langs Wegen, 66)” (https://dbnl.org/tekst/leme001taal01_01/leme001taal01_01_0026.php)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Marcus (29 Jul 2021 14:36)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jan 2011

    👍
    497

    #36884

    steentje
    (het ~, geen mv.)

    - diamant
    - verzamelnaam van de diamantwereld: slijpers, klievers en snijders,…

    Het slijpen van het steentje is meer en meer tot de tijd van toen gaan behoren.

    Als het slecht gaat in ’t steentje, gaat het niet goed met de economie. De mensen voelen dat in hunne portemonnee.

    In 1876 bracht Jan Claes ‘het steentje’ naar Nijlen en bouwde daar de eerste diamantslijperij met meer dan 1 molen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 00:44)

    👍
    440

    #36885

    zeurg
    (de ~ (m.), ~en)

    Zorg, afkorting van zorgstoel
    luie comfortabele zetel voor 1 persoon, die al of niet verstelbaar is om te relaxen, relaxzetel, zitbank

    uitspraak tweemaal doffe e: zeureg: [r?ç] /z.er.ech/

    Voor zijn verjaardag kreeg vader een nieuwe zerreg.

    Ik ben weer in slaap gevallen in de zeureg.

    Tis begore weer veu in auwe zeurg te zitte zalle menneke!

    12 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door frans en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 01:12)

    👍
    395

    #36886

    azijnzeiker
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    scheldwoord voor pessimistisch of chagrijnig persoon, iemand die alles negatief ziet,

    zeer gevarieerde uitspraak:
    azaanzaker in de Antwerpse Kempen
    azienzeker]in West-Vlaanderen

    azijnzeker is ook de spotnaam van een inwoner van Temse: zie bij azijnpisser

    Van Dale 2016:
    1 scheld­woord zuur­pruim

    Is me dat een azienzeker! (W.-Vl.)

    “Martin Wolf is de azijnzeiker van de elite”
    (Peter de Waard 31 oktober 2014 in De Volkskrant)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 21:57)

    👍
    475

    #36887

    vinkenslag, op ~ liggen, zitten of staan
    (uitdrukking)

    uitkijken naar wat gaat komen
    NL op het vin­ken­touw zit­ten

    < vinkenslag = slagnet om vinken te vangen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Op vinkenslag staan, zitten enz., in Zuid-Nederland voor: op de loer staan (enz.) (verg. op het vinkentouw zitten).
    Op vinkeslag staan, staan loeren, iemand staan afwachten achter hoek of kant, Cornelissen-Vervliet (1900).

    Van Dale: uitdrukking, BE
    DS2015 op vinkenslag zitten: standaardtaal

    Ze zat op vinkenslag om te horen of de facteur geen brief van haar lief in de bus stopte.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 00:44)

    👍
    422

    #36888

    kapstok
    (de ~ (m.), ~ken)

    kleerhanger

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook verzamellemma kledij

    Etrusco 43 CB

    Kapstokken van ijzerdraad zijn niet stevig. Ge kunt er hoogstens een fijn kleedje op hangen. Die van tegenwoordig in plastiek zijn al niet veel beter.

    > andere betekenis van kapstok

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 05:28)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Apr 2009

    👍
    399

    #36889

    kopzak
    (de ~ (m.), ~ken)

    (verouderd) cilindervormige, waterdichte reiszak die met een stropkoord gesloten werd; werd meestal gebruikt door soldaten, matrozen en dokwerkers, de zak werd meestal over de schouder geslagen maar “kop” wijst erop dat de zak ook over het hoofd getrokken werd om de handen vrij te hebben
    zie ook kitzak

    Wat Staf allemaal in zijnen kopzak gepropt krijgt, grenst aan het ongelooflijke.

    “In de haven had hij een schone oosterse sprei in zijn kopzak gemoffeld. Bij het lossen van een Japans schip schoot een kist open.” Raf Goossens, Kieken zonder kop – 2011 -

    “Hier was de tramstatie van de polder. Jaren nog wel boerderij en baskul doch meer en meer café, het rustpunt van menig reiziger of hij die dacht dat hij reiziger was. De mannen die van de dok kwamen met een lege kopzak en grote dorst.” (lillo-fort.be/de_blauwhoef.htm)

    “Bij controles op de havenarbeiders die hun werk erop zitten hadden werd vaak naar de inhoud van de kopzak gevraagd. Om zich ervan te overtuigen dat er geen gestolen goederen in verstopt zaten namen ze deze in handen en knepen er stevig in.” (copzorgen.wordpress.com/langs-de-kade-deel-2/)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 21:57)

    👍
    283

    #36890

    zeemzoet
    (bn.)

    overdreven lief, suikerzoet

    Van Dale 2018 online: BE
    standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
    DS2015 standaardtaal

    zie ook zeem

    Hij kwam haar zeemzoet vertellen, dat hij de telelens gekocht had die hij graag wou. Van haar kant pikte ze erop in dat ze een nieuw montuur dat ze in de kathedraal van de consumptie in Wijnegem gezien had, hoogdringend op haar kooplijstje had gezet. (inpikken op)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:56)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Aug 2020

    👍
    421

    #36891

    schulle
    (de ~ (m.), ~s)

    schoelje, schoelie, schuiver

    Dat is ne schulle, hij heeft al meer in de bak gezeten als iets anders.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door Marcus (23 Jul 2021 10:22)

    👍
    348

    #36892

    basse-classe
    (de ~ (v.), geen mv)

    iemand aan de onderste trede van de maatschappij, de lage sociale klasse

    uitspraak: basklas

    zie ook marginaal, gemaan

    In die bepaalde wijk van de stad woont veel bas-volk.

    Hou u niet op met hem, da’s basse-classe.

    Maar het past allemaal perfect bij elkaar meestal: de looks van paps en mams met tattoos tot op hun smoelwerk, zo stijlvol mogelijk onderuitgezakt met gestrekte arm op het stuur, allebei rokend in de auto, kledij van zestienjarigen en last but not least: een soepkar van een auto.
    Basse classe es uuk classe… (dudeofcaly.blogspot.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 16:22)

    👍
    417

    #36893

    uitprobatie
    (zn. v. -s)

    het uitproberen van iets

    Deze uitprobatie is een poging om het trefwoord niet te opvallend onder de aandacht te brengen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 23:19)

    👍
    298

    #36894

    fondant
    (de ~ (m.), ~s)

    een soort suikersnoep dat vroeger bv. op de ‘nieuwjaarspeperkoek’ zat. Dit was een zeer grote blok peperkoek versierd met allerlei snoep, waaronder fondants, en zelfs een stuk speelgoed. Er waren zachte en harde fondants.

    SN
    Van Dale: fondant (de, het; m en o; meervoud: fondants)
    1 NL soort van sui­ker­goed dat in de mond weg­smelt
    2 BE pu­re cho­co­la­de

    Voor mijn nieuwjaar kreeg ik van mijn peter (petere) elk jaar een grote peperkoek belegd met veel fondants.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bontinpa en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:09)

    👍
    452

    #36895

    boekske
    (het ~, ~s)

    tompoes: gebakje met vanillepudding tussen twee lagen bladerdeeg, waarvan de bovenste laag geglazuurd is

    Tompoes Belgie

    Op de markt van Lokeren verkopen ze lekkere boekskes.

    > zie andere betekenis van boekske

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bontinpa en laatst gewijzigd door de Bon (11 Oct 2021 11:57)

    👍
    530

    #36896

    rebu
    (zn. m.)

    een waardeloos iets, een prul, van slechte kwaliteit; gewoonlijk gezegd van voorwerpen

    < Frans: rebut

    bv. iemand heeft een voorwerp aangeschaft waarvan achteraf blijkt dat dit van uiterst slechte kwaliteit is: “dat is rebu” (ik hoorde als kind mijn vader het woord vaak gebruiken; mijn vader werd geboren in Lokeren in het jaar 1910)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bontinpa en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 04:28)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jun 2009

    👍
    345

    #36897

    kakkernest
    (het ~, ~en)

    nakomertje, achterkomerke

    vnw: kake(l)nestje, kak(k)e( r)nestje (het, -s): laatstgeboren kind van een gezin, benjamin, troetelkindje

    Waasland: kakkenest

    ook kakenest, kakelnest (zie voorbeelden)

    Ze hebben al vijf kinderen en nu tien jaar later nog een kakkernest erbij.

    Maurits was de jongste van negen, het ‘kakenest’, in een gezond boerengezin uit Winksele bij. Leuven. (jezuieten.org)

    ’k Weet het, ’k ben een kakelnest;. maar, enfin, ik doe mijn best;. en ja, beter dan zijn best,. dat kan niemand… ook Ons-Heer niet! (De hulde van de torens, Heiruiker – Emiel Fleerackers)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2023 06:55)

    👍
    369

    #36898

    knossel
    (de ~ (m.), ~s)

    warrige knoop

    ook in Antw.

    Er hangt een grote knossel onder mijn bureau.
    Ik krijg die knossel niet los.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 23:21)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Feb 2008

    👍
    695

    #36899

    klos
    (de ~ (v.), ~sen)

    teelbalzak

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    c. Teelbal (zie b.v. gallée); ook: balzak (zie b.v. uitdrukkingen met deze betekenis, in platte taal, bij Cornelissen-Vervliet). In denzelfden zin hoogduits kloss en klotz.
    - Klos. kloot … Coleus, testis, Junius, bij Kiliaan (1599).

    ook klosj

    Hij weet niet meer wat te doen of zeggen; hij staat mee de klos in zijn handen. (als gezegde)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:25)

    👍
    408

    #36900

    hots klots

    iets heel vlug maken zonder waarde en/of stevigheid

    zie ook hos klos

    Hij nagelde het nestkastje hots klots in elkander.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 02:57)

    👍
    434

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.