Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
Kusje, ook: totje;
werkwoord: totten
Antwerpen: toet, toeteke
Antwerpse Kempen: toteke
zie synoniemen in andere regio’s bij bees
Geef mij eens een totteke!
Tot maaij huul de nacht.
> andere betekenis van totteke
altijd, steeds
< als aan. Zie alsan
Hoe veel ik ook schart (scharten), ’t jukt nog assan.
op stap zijn,van het één naar het ander hollen (vb.winkelen)
vgl. in Antwerpen: schok, op ~ zijn
Ben net thuis gekomen, ik was de hele namiddag op drets.
onfrisse geur/slecht ruikend, muf
Het lokaal dient nodig gelucht te worden,het ruikt er verdossen.
dunne stoelgang
syn. poeloe-poeloe (oud-kolonialen)
Ik heb buikpijn en moet voortdurend naar het toilet, kakkerieplaag.
diepere plaats in een beek, meest in een bocht of meander (waar eertijds gebaad kon worden)
(diminutief van “kom”, lokaal uitgesproken als “koemp” (+ umlaut, ontronding, p-suffix, diminutiefuitgang -el)
Wie gaat mee baden in de kimpel? (Wèè geet mèt bojje èn de (boj)kimpel?)
In Bilzen is het gemeentelijk ontmoetingscentrum De Kimpel genoemd naar de aloude ontmoetingsplaats voor jongeren aan de Demer.
gebruikt als tussenvoegsel om een zin kracht bij te zetten
Het is hier bots warm.
Ik heb bots geen goesting om te leren.
vervelend doen, ambetant doen;
dus NIET in de betekenis van ‘iets buitenhangen/openhangen’
in Antwerpen: uithangen, het ~
A: Jan doet al de hele dag ambetant.
B: Is hij ‘hem’ weer aan het uithangen?
soms, nu en dan
< samentrekking van altemets
Ik heb amets last van mijnen buik.
ondertussen, in een keer door
Van Dale: en passant = terloops, in het voorbijgaan
< uit Frans “en passant”
Als gij de afwas doet, dan ga ik impesant de strijk doen.
Als ge dan toch naar ’t dorp rijdt, kunt ge impassant een brood meebrengen.
doel, wens, verlangen
ww.: betrachten
DS2010afgewezen
DS2015 geen standaardtaal
Van Dale online 2020: BE, formeel
ook betrachtiging, zie voorbeeld
Het is onze betrachting om een positief arbeidsbeleid te voeren.
halle.be: We kunnen enkel maar een poging doen met het concept ‘Black Eagle’ bovenstaande betrachtiging te bereiken.
tongeren-vandaag.be: Het is onze betrachtiging binnen een termijn van enkele jaren de lokale economische impact van de toeristische sector aan zienlijk te vergroten”, vertelde de schepen.
zorg dragen voor, sparen, in ere houden
verbastering van AN gadeslaan, in ’t oog houden, verzorgen
zie ook gadeslaan
uitspraak: goisloage
Mechelen: iet goar slagen
Ge gaat deze keer uw nieuw schoenen beter gaslagen. De vorige waren op twee maanden kapotgesjot (sjotten). Een schoolkoer met dals, niks zo sletig als dat.
Goed gereedschap moet ge gaslagen. (Volgens mijn bomma: bewaren onder een afdak – niet in de regen)
ruzie, moeilijkheden
Het Woordenboek der Nederlandsche Taal verwijst bij triebeltrode naar tribel:
ook tribbel- Wellicht vernederlandsching van Oudfrans tribol, ook ontleend als triboel eventueel met vocaalverkorting tribbel; verg. hd. tribel. Thans nog in West-Vlaanderen, waar ook de verlengde vorm triebeltrode (brugsch tripeltrote) voorkomt.
- triboel: van Oudfrans triboul (trouble), een afleiding van tribouler, van Latijn tribulare.
Ik kom altijd in tribbetrote met papieren die moeten ingevuld worden.
Sinds Jan in een dronken bui tegen de voordeur van zijn buurman piste, ligt hij in tribbetrote met hem.
iemand die kwaad is
zie koleirig
Ge zijt weeral kolèirig, hé manneke.
betonnen regenwaterput in de grond, of half boven zodat men water kon scheppen met een emmer. (2 à 3 duizend liter)
waarschijnlijk afkomstig van het Franse woord ‘citerne’ → lat. cisterna
Na regenval. “Kijk, onze justére loopt weer over.”
pas
ook in de betekenis van vers, maar vès wordt hier ook gebruikt als in onderstaande voorbeeldzinnen.
Ik heb vès gewassen en nu heb ik weer een volle wasmand.
-Wanneer is dat ongeluk gebeurd?
-Naa vès! (nu net, pas)
luisteren
De u uitspreken als doffe e.
< hurten, bijvorm van horten
Als gij nie urt, ga je het nooit weten hé?
hard en zwaar snurken
Moeder zei: ’k heb weer nie veel moeten slapen vannacht, vader lag weer ferm te grollen!
Hij lag te grollen in de canapé, het was precies alsof er een beer in huis was.
> andere betekenis van grollen
zeuren
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Mens, gij kunt nogal een zaag spannen over dat het crisis is!
stemming met naamstemmen
SN-NL: hoofdelijke stemming
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
De nieuwe penningmeester werd bij naamstemming verkozen.
Wanneer de uitslag van zo’n stemming echter niet onmiddellijk vaststaat of wanneer 8 leden daarom vragen, laat de voorzitter een naamstemming houden. (dekamer.be)
Er wordt overgegaan tot de stemming van de alternatieve versie van het voorstel van amendement nr. 8 van de regeringscommissaris, via een naamstemming. (openjustice.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
