Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
deze
ook: van te, van ’t
vgl. ook jaar, van de ~
Van de week is hij 3 keer gaan trainen.
Van de nacht heb ik geen oog dicht gedaan.
Hij is van te morgend al weg (Kempen).
Van ’t jaar gaat hij en zijn familie niet op reis.
autobatterij, elektrische accumulator: wordt meestal afgekort tot accu en is in dat geval altijd een oplaadbare batterij.
Van Dale: (België) accu
DS2015 standaardtaal
Frans: batterie
NL: accu
zie ook: autobatterij, fietsbatterij
Mijne auto startte van de winter niet meer. Ik heb de batterij moeten laten vervangen.
(NMBS) hersteller van treinen
vgl. depanneur, depanneren
Volgens de NMBS-campagne zorgt de depanneerder er mee voor dat de treinen op tijd (zouden moeten) rijden.
De benamingen “depanneerder” en “depanneringspost”, die men nog wel eens gebruikt, stammen uit het roemrijke tijdperk van het in dienst stellen der eerste elektrische lijn Brussel – Antwerpen (1935), toen een 12-tal motorrijtuigen (nu buiten dienst) hun kinderziekten doormaakten en een groepje pioniers van de elektrische tractie werkelijk als vliegende “depanneerders” dag en nacht op de bres stonden. (http://rixke.tassignon.be/spip.php?article2015&lang=fr)
dubbele betekenis:
1) oordop ter bescherming tegen geluidsoverlast
2) stop in het oor door ophoping van oorsmeer
niet in Van Dale 1995 of Van Dale online
zie ook oortjes
te lezen op enkele fora:
Ik ben nu bijna 35 weken zwanger van mijn eerste kindje. Sinds 6 jaar slaap ik met oorstoppen. (n.v.d.r.: Ik heb niet verder gelezen wat het verband is tussen de eerste en de tweede zin: Ze heeft haar man niet horen komen? – oeps, kan ook weeral op 2 manieren gelezen worden)
Of je al dan niet last hebt van oorstoppen heeft te maken met de vorm van je binnenoor en of je veel oorsmeer aanmaakt. …
diminutief mv
oordopjes die men in het oor plaats om geluidsoverlast te doen verminderen. Voor persoonlijke oortjes, kan men deze op maat laten maken in een hoorcentrum.
Zeker voor werknemers die in een bedrijf werken en die blootgesteld staan aan overgeluid door machines.
Mijn vriendin heeft oortjes laten maken omdat ze ’s nachts niet kon slapen van het krijsen van de haan, het janken van de katten enzo.
een zaak waar men hoortesten kan laten uitvoeren, waar men hoorapparaten kan kopen, oortjes op maat laten maken, …
zie ook verzamellemma geneeskunde
Hoorschade voorkomen? Doe een hoortest in het hoorcentrum.
het testen en meten van de geluidsindrukken in de oren
zie ook verzamellemma geneeskunde
Een hoortest laat je best in een hoorcentrum uitvoeren.
een 100 jarige
Van Dale 1995: eeuweling, eeuwelinge (gewestelijk)
De verjaardag van de eeuwling werd gevierd in het rustoord.
housemuziek, hevige partymuziek
zie ook boenken-boenken
Jonge mensen van vandaag bewegen graag op bonkmuziek in de discotheek.
- antieke wandklok met slinger, hangpendule, die men dient op te winden met een bepaalde sleutel
- genoemd naar het mechanisme in de klok
< Frans: régulateur: een mechanisme of een deel ervan, een apparaat dat reguleert, waardoor het functioneren van iets regelmatig wordt. Een kleine hendel uitgerust met een regelschroef geplaatst op de puntlengteschaal (Men. 1926, p. 781).
zie ook andere definitie van regelateur
Mijn grootmoeder van 92 jaar had een regelateur tegen de muur hangen. Hij liep altijd voor en zij ging achteruit. (Aforisme)
gevernist
Van Dale
vernissen
verniste; heeft gevernist,
in de spreektaal vaak: vernist
Mijn bodemplaat bestaat uit betonplex de rest allemaal osb-platen. Ik heb ze vernist met bootvernis om ze waterdicht te maken.
andersom, moedwillige verhaspeling van ‘angesjom’ om het een quasi versterkende vorm te geven.
Dae knoemel zit ommesjang inein.
Dat prul zit andersom in elkaar.
bejaardentehuis, rusthuis, bejaardenhome, oudmannekesgesticht, oudmannekeshuis
Van Dale 1995: rustoord: plaats, streek waar men uitrust
2. herstellingsoord
uit de gazet: Vijf bejaarden gewond na brand in Hamonts rustoord.
verkeerd om, achterstevoren (ook gezien in de spelling:konte verkeerd en kontenverkeerd) zie ook: kontig verkeerd Antw. en ommesjang Limburg
Het is een leuke camera waar je behoorlijke platen mee kan maken, maar ergonomisch is het een ramp. Ze hebben er zelfs gemaakt waar de zoeker konteverkeerd steekt. (rollei camera forum)
bekwaam, waardevol
vnw:
•geschikt, ervaren, deskundig
•verdienstelijk, waardevol
Van Dale 1995: 1. geldig, aannemelijk 2. (in Belg.) waardevol
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
opm: wel SN is de betekenis van geldig, aannemelijk
De Jean is nen hele valabele mens om mee samen te werken.
Gelet op het feit dat emails steeds meer aanvaard worden als een valabel alternatief voor geschreven briefwisseling, ook in officiële communicatie, aanvaardt de Raad al sinds enige tijd klachten die per email worden bezorgd. De klacht is daarom ontvankelijk.
organisator, de regelneef
< Frans: régulateur, ~trice: degene die reguleert, constant maakt, voldoet aan een norm aan de activiteit, het gedrag,…
zie ook andere definitie van regelateur
Gij zijt de regelateur van dienst. Gij moogt dat evenement organiseren. Dat is toch wat gij het liefste doet, niet?
naarste keer, naarste jaar… wel enkele googlementen
Jeroen Meus zei op het einde van Dagelijkse Kost: Tot naarste keer!
slechte muziek (afhankelijk van de smaak)
irriterend lawaai
zie ook: tsjingeltsjangel
vgl.: getjingeltjangel
schrijf en uitspraakvarianten: tsjingel-tsjangel, tjingel-tjangel, djingel-djangel, dzjingel-dzjangel,…
Plezant ze, met ne puber zitte. Ne gansen dag zit da op zijn kamer na diene djingel djangel te luisteren. Ik krijg er koppijn van!
demorgen.be: De beste discobar aller tijden was die van mijn vriend Jerry en zijn broer Robin, die in de jaren 70 Antwerpen en voorsteden onveilig maakten met discobar Abraxas (naar Santana), leverancier van tsjingeltsjangel voor langharigen die alleen dansten als er Led Zeppelin werd gedraaid.
flair.be: Een alarm is een noodzakelijk kwaad, maar dat betekent niet dat je elke dag gewekt moet worden door een irritante tjingeltjangel
Alsof een specht ritmisch op het trommelvlies hamert, daarbij een raar patois gebruikend waarvan ik wel wat klanken herken, maar niet de betekenis van de woorden: daarvoor is het ook patois. Zoon zingt mee als waren het liedjes van De fabeltjeskrant. Tjingeltjangel noemde mijn vader dat vroeger, ik heb er nog geen goede naam voor. (Mark Coenen – demorgen.be)
openlijk
Hij komt er opentlijk voor uit.
“Deze begunstigt den Keizer, de ander verklaart zig opentlyk voor Vrankryk” V. Effen (1734) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
(verouderd?) iemand die gedurig voor een ander vervelende werkjes moet uitvoeren
vergelijk schommelen, sjoemelen
Seg! Ge meugt zelf oprommelen, ik ben hier de schommelmeid niet zenne!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.