Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
iets dat maar blijft duren, waar geen eind aan komt
vnw: een straatje zonder eind(e): impasse, hopeloze situatie
wnt: bij straat:
Een straatje zonder eind, een bezigheid, waar geen einde aan schijnt te komen. Gewestelijk in het Zuiden.
Da’ werk vordert nie’: ’t is e straatje zonder eind. As em eens aan ’t vertellen geraakt, is ’t e straatje zonder eind, Cornelissen-Vervliet (1899-1906)
bij einde:
Een straatje zonder end, iets dat door langdurigheid verveelt. In Zuid-Nederland (Rutten (1890); Cornelissen Vervliet).
(De verveling in de omschrijving van het WNT is volgens mij niet noodzakelijk.)
Van Dale 2013 online: straatje zonder eind(e): Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Die politieke onderhandelingen zijn echt een straatje zonder end.
Van de ene miserie kwam hij in de andere. ’t Was echt een straatje zonder end.
amateur toneelgezelschap
woorden.org: Zuid-Nederland
Van Dale 2015 online Belgisch-Nederlands
De Jean doet al jaren het licht bij de plaatselijke toneelkring.
De toneelkring “Het Open Doek” speelt het stuk… just, “Het Open Doek”.
natuurzijde
Ze droeg een rood soiréekleed in soie naturelle.
“Schrijft dan oep mijne zerk wa da kik nu vertel
hier ligt tegen zijn goesting: de Swa naturel.” uit Swa naturel, door Filet d’Anvers
steeds terugkomende uitgaven voor iets waar men geen plezier aan beleeft
Zijn schoenen zijn weeral versleten. Bij die jonge gasten is dat een lopende rekening!
Die reparaties aan dat wasmachien, dat wordt een lopende rekening: ge kunt beter een nieuw kopen.
elkaar de arm geven
Van Dale 1995 (gew.)
zie aanhangen
Amai, laat mij eens aanhaken, ik ben zo muug als wat van dat rondstesselen.
(Wetstratees eufemisme voor:)
Er wordt geen vooruitgang geboekt.
Uitspraak ook: ‘de sfeer is koet’
“De sfeer is koet”, zeggen ze nu al 400+ dagen. LOL!!
het denken, het veronderstellen
meestal ofwel het goed, correct, … voorhebben of het verkeerd, fout, … voorhebben
(ook) het goed voorhebben: het goed bedoelen
Taaladvies.net: (in Belg.)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
taaladvies: (3) Als ik het goed voorheb, bent u de voorzitter. Ik dacht dat die heer in het groen de voorzitter was, maar ik had het verkeerd voor. (in België, geen standaardtaal)
SN-NL: het goed of fout hebben
zie ook: voorhebben; voorhebben, iets ~
Als ik het goed voorheb is de Jean ondertussen al meer dan 25 jaar getrouwd.
Hij had het destijds helemaal verkeerd voor door te zeggen dat er binnen de maand een nieuw regering zou zijn.
Hij heeft het goed voor zalle, maar ‘t is toch zo’n onbesnutst geval.
iets (bijzonders) meemaken
taaladvies.net: in Belg., geen standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: voorhebben, het ~; farce, een ~ voorhebben
Nu heb ik iets voor sè: Ik heb het hangslot op de gereedschapskist dichtgedaan en de sleutel zit erin. Wat nu?
Ik heb dat al dikwijls voorgehad, den helft van het lemma ingevuld en dan mijne pc die bevriest. Plezant is anders.
Dat heb ik nu nog nooit voorgehad, uit verstrooidheid mijn eigen huis voorbijrijden.
Hebt dat voor! Ge zit in het restaurant te eten en die aan de tafel naast u begint de pamper van hare kleine te vervangen. Smakelijk.
U zult het maar voorhebben: op een festival verschijnen in een to-táál verkeerde outfit. (standaard.be)
rekening waarop men geld kan plaatsen dat op elk ogenblik beschikbaar is, lopende rekening
Van Dale 2018 online: BE
zichtrekening is standaardtaal in België
in Nederland: betaalrekening, rekening-courant
De ING biedt een keigemakkelijke zichtrekening aan. (wacht maar tot er iets misgaat met je toegangscode)
“Ik heb er geen idee van hoeveel er op dit ogenblik op mijn zichtrekening staat. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
weerlicht, lichtschichten boven een half open wolkendek, zichtbaar en waarneembaar voor de mens vanop de grond, meestal bij zwoel warm weer. Een aankondiger van een aankomend onweder.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ijllicht, in Zuid-Nedeland, weerlicht
”Het onweer is nog verre; de glans, die achter de kimme uitschiet, is slechts ijllicht”, Conscience ed. (1868).
Van Dale 2013 online: gewestelijk: heilicht
weerschijn van zeer ver verwijderde bliksems, waarvan de donder niet gehoord kan worden
vgl zoelte
zie ook het weer
Heje al de ijllichten gezien boven de wolken in de locht, blijf ma keut (kort) bei huis, en blijft van die zeisem af, ge kunt noot (nooit) nie weten!! (gehoord: 1700 Sint-Martens-Bodegem op 30 augustus 2011)
ook wel: klauwen. jatten, pikken, achteroverdrukken
Wo hubs-te dat gesjtrietst?
wanneer een kind ‘stout’ geweest is wordt het in de hoek of in afzondering of buiten gezet om te bekoelen… kortom, in straf gezet.
ook: in ’t straf (alhoewel de straf vrouw. is)
Gisteren (12/9/2011) op Man Bijt Hond kinderen die schooltje speelden en de ‘juf’ tegen het andere kind: ‘… anders moet ge in straf!’
Als klein mannen niet willen luisteren zet ge hun maar 5 minuutjes in ’t straf en met hun gezicht naar de muur. Een pedagogische time-out noemen ze dat tegenwoordig.
ruzie
Van Dale 2019: uitdrukking er zit een haar in de boter
BE er is ruzie, wrijving
Anderen hebben het dan weer over een serieus haar in de boter tussen MR-voorzitter Charles Michel en CD&V-voorzitter Wouter Beke.
“Haar in de boter: Thaise koning neemt minnares alle titels af” (DM 22/10/19)
1. zaak van, nodig om het doel te bereiken
Van Dale 2018:
BE; informeel kwestie van
leenvertaling van Frans question de
met de bedoeling om
DS2015 standaardtaal
Voorbeelden:
Als ge in het water valt is het kwestie van zo snel mogelijk naar de kant te zwemmen.
Amai dat is hier smal. ’t Is kwestie van niet tegen de kant te lopen.
Pakt maar een paraplu mee. Kwestie van niet nat te worden.
2. In Vlaanderen wordt in ‘een kwestie van’ de ‘een’ dikwijls weggelaten
vnw:
-kwestie van: met de bedoeling om
-kwestie van even te wachten: je hoeft maar even te wachten
-kwestie van de zaken correct te regelen: om de zaken correct te regelen
Voorbeelden:
“Water drinken is kwestie van opvoeden” (nieuwsblad.be)
“Overname Antwerp FC is kwestie van dagen.” (nieuwsblad.be 23 feb. 2015)
een harde stiel, boerenstiel
SN: beestenwerk, hondenbaan
zie ook hondenstiel
op de website van wccycling: Veldrijden is een beestenstiel. Terwijl de modale mens nieuwjaar achter de haard beleeft, mochten de cyclocrossers in Baal de fiets op.
een bijzondere stiel, iets dat bijzondere kwaliteiten vergt
Zo goed als alle googlementen in VL.
zie ook stiel
Diamantkliever, dat is een stiel apart: zo met die piepkleine stukskes glas liggen frutselen…
van het web:
Het takelen en slepen van lichte en zware voertuigen is een stiel apart. Het vraagt om het beste materiaal, gecombineerd met inzicht en kennis van het …
splijten
Van Dale 2017 online: BE
SN-NL: kloven
VRTtaal.net: In Belgisch-Nederlands wordt klieven ook in de zin van kloven gebruikt. Het wordt sterk vervoegd: klieven, kloof, gekloven.
De vervoeging kloof, gekloven wordt misschien ook wel gebruikt, maar ik denk dat in VL eerder zwak vervoegd wordt zoals bij de andere betekenis van klieven: De zeilboot kliefde door de golven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Mnl. clieven was een sterk ww.; sinds de tweede helft der 16de e. komt naast de sterke een zwakke vervoeging voor (wellicht onder invloed van het gelijkbeteekenende ww. Klooven), die in N.-Nederl. sedert de 18de e. alleen in gebruik is, terwijl in Z.-Nederl. de sterke tot heden is gehandhaafd
Ik heb heel het weekend hout gekliefd en nu voel ik mijne rug en mijn armen niet meer.
Zoals het woord zegt klieft een diamantkliever diamanten. Het is een stiel apart.
in blokletters, in koeienletters, in dikke vette letters schrijven of titelen
koppen
Van Dale 2015 online: BE
DS2015 standaardtaal
‘Eindelijk een regering!’ bloklettert De Standaard. (1/4/2012)
“Bakken is dé nieuwe hobby in coronatijden”, blokletterde onze website afgelopen weekend. (vrt.be)
gecharmeerd van
gecharmeerd door is standaardtaal in België
Ik was gecharmeerd door zijn zachte stem.
“De minister liet weten gecharmeerd te zijn door het nieuwe schilderij in zijn kabinet. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
inleveren, afgeven
De VL toepassing overstijgt de SN betekenis: bij de bevoegde instantie neerleggen, voorleggen, … bv. een klacht indienen, een wetsvoorstel indienen, een aanvraag indienen…
Onze Jeroen heeft een hoop huiswerk dat hij na het weekend moet indienen.
Na elke ronde moet de afgevaardigde van elke ploeg de antwoordblaren bij de quizmaster indienen.
‘Je kan dit dan met jouw lenerspas in de Merelbeekse bib komen ontlenen (en hier terug indienen).’ (website Merelbeke)
Het materiaal voor het novembernummer van het clubblad moet ten laatste eind september ingediend worden.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
