Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #17121

    verduren
    (ww., verduurde, verduurd)

    het hard en bros worden van leer, rubber, elastiek, kunststoffen, …
    niet van organische stoffen, dan is het eerder verrotten, vermolmen, verteren,…

    zie ook verduurd

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, vergaan, vermolmen

    De banden van mijne wagen zijn aan de zijkant verduurd. Ik zal er nief moeten laten steken, wil em door de keuring komen.

    > andere betekenis van verduren

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jun 2021 02:29)

    👍
    246

    #17122

    vallen, van zijnzelve ~
    (uitdr.)

    flauwvallen

    zie ook klot, van zijne ~ vallen,
    sus, van zijne ~ draaien

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Ze is ineens van haarzelve gevallen. Ja, ze heeft suikerziekte en dan kan dat al eens gebeuren als ze te laag staat. Cola helpt meestal heel rap om ze erdoor te laten komen (erdoor komen).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (18 Jul 2021 09:04)

    👍
    261

    #17123

    daken
    (ww., dakte, gedakt)

    helpen

    zie het dakt niet (meer)

    Het heeft niet mogen daken, hij is aan zijn verwondingen overleden.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (05 Aug 2021 02:59)

    👍
    319

    #17124

    dakt, het ~ niet (meer)
    (uitdr.)

    zie het dakt niet (meer)

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (11 Aug 2021 03:01)

    👍
    292

    #17125

    teus
    (bijw. van tijd)

    dan ofwel straks

    hij gaat teus wat drinken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door vanoverberghe en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 21:41)

    👍
    248

    #17126

    abij
    (bijw.)

    bijna
    zie ook bekan, bekanst

    ie was abij dood. hij was bijna dood

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door vanoverberghe en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 22:05)

    👍
    336

    #17127

    bricoleur
    (zn. m. -s)

    1) Prutser, Negatieve vorm van doe het zelver
    2) knutselaar

    vgl bricoleren, bricolage, kleuteraar, kleuteren,

    1) Da muurje staat zo krom gelijk ne zikkel, verzekers van een bricoleur gezet!

    2) Die bricoleur maakt mooie vliegtuigjes in modelbouw.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bart en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 00:37)

    👍
    335

    #17128

    gelukkige verjaardag
    (uitdr.)

    iemand geluk wensen met zijn verjaardag

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Niet gebruikelijk in NL: zie reactie bij verjaren

    Mijn ventje verjaart vandaag en we gaan straks zijn gelukkige verjaardag vieren.

    Gelukkige verjaardag!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 09:56)

    👍
    263

    #17129

    beschuldigde
    (de ~ (m.), ~n)

    De beschuldigde is de persoon die naar het Hof van Assisen wordt verwezen door de Kamer van Inbeschuldigingstelling.

    Van Dale 2014 online: in België: iemand die terechtstaat voor een hof van assisen

    zie ook verdachte, beklaagde, assisen, hof van ~, betichte

    vgl. inbeschuldigingsstelling

    De beschuldigde werd schuldig bevonden aan moord op zijn vrouw en krijgt hiervoor een straf van 30 jaar effectief.

    Beschuldigde, sta op was een Vlaamse advocatenserie die van 1964 tot 1980 op de toenmalige BRT liep. In de serie werden fictieve en authentieke assisenprocessen nagespeeld. Destijds was het een van de populairste programma’s op de BRT. (Wikipedia)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Sep 2021 07:52)

    👍
    302

    #17130

    eruitbonjouren
    (ww., bonjourde eruit, eruitgebonjourd)

    afgedankt worden of zijn

    Van Dale:
    (informeel) iemand eruit bonjouren
    te verstaan geven dat hij kan heengaan, eruit gooien

    zie ook buitenbonjoeren
    vgl afbonjouren

    Wegens reorganisatie in de firma, hebben ze hem eruitgebonjourd.

    Bij een groot koekskesfabriek hebben ze weeral in de 300 mensen eruitgebonjourd, onder het mom van ‘vervroegd pensioen’.

    Ze is eruitgebonjourd. Nu kan ze ander werk gaan zoeken.

    Als ge uwe franken teut niet gaat houden tegen de grote baas, dan bonjouren ze u straks eruit.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (08 Jul 2021 04:58)

    👍
    272

    #17131

    huurindex
    (zn. m.)

    het referentiegetal dat de jaarlijkse aanpassing van de huurprijzen van huizen bepaalt

    Van Dale 2017 online: in BE

    De geïndexeerde huurprijs = (basishuurprijs x nieuwe index) : aanvangsindex

    vgl. ook gezondheidsindex

    Op basis van de huurindex worden elk jaar de nieuwe huurprijzen berekend.

    billionhomes.com: De verhuurder van een woning kan de huurprijs aanpassen aan de index, beter gekend als de huurindex.

    Ook de huurder kan de huurindex aanpassen van zodra die in zijn voordeel komt te staan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Nov 2022 09:17)

    👍
    235

    #17132

    bonjouren, buiten ~
    (uitdrukking)

    eruit gooien (smijten)

    zie ook buitenbonjoeren, eruitbonjouren

    vgl. afbonjouren

    Begin vorig jaar – tijdens de kortstondige bezetting door aan Al Qaeda gerelateerde strijders van Ansar Dine – hebben die daar tientallen eeuwenoude moskeeën, mausolea van moslimgeleerden en zelfs bibliotheken met unieke manuscripten verwoest tot ze door de Fransen werden “buiten gebonjourd”. (VRT)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 05:33)

    👍
    276

    #17133

    verdachte
    (zn. m., ~n)

    Volgens het Belgisch Wetboek van strafvordering is een verdachte slechts verdachte tijdens het vooronderzoek. Het is een term die gebruikt wordt om de persoon aan te duiden tegen wie, tijdens een vooronderzoek, aanwijzingen van schuld rijzen.
    De verdachte kan een onbekende zijn.
    Een verdachte kan vrijgesproken worden, of als veroordeelde dader, mededader of medeplichtige de rechtbank verlaten.

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, juridisch:
    iemand die het voorwerp is van een vooronderzoek maar tegen wie nog geen strafvordering is ingesteld

    vergelijk beklaagde, beschuldigde, betichte

    De onderzoeksrechter ondervroeg de verdachte over zijn doen en laten op het tijdstip van de moord.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 02:18)

    👍
    234

    #17134

    sa
    (tussenwerpsel)

    zeg, hoor eens, awel, tja,
    uitroep van verwondering of ongeduld
    - soms dubbel gebruikt: sa, sa of se, se
    - soms om iemand weg te jagen: ook se, se

    zie ook sè..sè..sè

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Sa: archaïsch in schrijftaal in Noord-Nederland
    Sa, mannen, van die lafaards weg. Daar is geen spreken aan, (Rodenbach 1875 – 1888)
    Sa, wat beduidt dit altemaal? (Conscience 1868).
    Sasa! laat me gerust mee uw gezaag (Cornelissen-Vervliet 1899.)

    Sa, sa, maakt eens dat ge hier weg zijt!

    Sa, wat hebt gij nu allemaal gedaan!

    Sa grote meid, gij hebt flink gewerkt in ’t school, amai za!

    Sa mannekes, dat is wat we moeten hebben!

    Sa vrienden, sa vrienden, voor ’t lest ne goeie raad. Drinkt toch geen bier als ge naar de maskes gaat.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 03:10)

    👍
    254

    #17135

    bijkippen
    (ww., kipte bij, bijgekipt)

    bijkappen, bijgooien, bijdoen, bijsmijten, bijkiepen

    zie ook met een vz.: uitkippen, afkippen, omkippen, overkippen
    vgl kippen

    Groenten, patatten, vlees, saus, bonen, er wat tuinkruiden bijkippen, op het laatste kaas, dan 20 min. in de oven op 200°C en ge kunt een heerlijke ovenschotel op tafel toveren.

    Dat beetje melk moet ge niet terug in de ijskast zetten, kipt dat daar maar bij.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (07 Aug 2021 03:49)

    👍
    306

    #17136

    kènjerwaegelke
    (zn. 't ~ o ~s)

    kinderwagentje, kindervoiture
    zie ook: kèndj en voitureke

    Op die foto ligk mien zusterke in ’t kènjerwaegelke en ich stoan der neave.

    Op die foto ligt mijn zusje in het kinderwagentje en ik sta er naast.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (18 Jul 2021 03:24)

    👍
    229

    #17137

    voitureke
    (zn. het ~ o ~s)

    (kinder)wagentje

    zie ook kindervoiture

    Drie vrienden.

    Drie vrienden, drie vrienden,
    Die gingen eens op zwier (zwier, op de ~ gaan)
    Zij dronken geen water
    Zij dronken bier

    Een, twee, drij
    Luister eens naar mij
    Zij dronken geen water
    Zij dronken bier.

    Zij kozen een kafeeke
    Op ’t hoekske van de straat
    Daar brandde een rood lichteke
    Tot ’s avonds laat.

    Madammeken en tapt er eens
    Een goei pintje bier
    En roept er eens gauw
    Uw schoon dochterken hier.

    Da bier da werd geschonken
    En z’ hemmen het gedronken
    Maar da maske da kwam niet
    Want ze had een groot verdriet.

    Heuren vrijer die had heur
    Leed aangedaan
    En heur op de koop toe
    Op straat laten staan.

    Ze zijn er dan met gedrien
    Naar da kamerken gegaan
    Ze spraken da maske
    Zo vriendelijk aan.

    Den eerste die zei
    Och schreeuw toch niet meer
    Een kinderken kopen
    Dat doet toch geen zeer.

    Den tweede die zei
    ’k Hem toch zo ne kou
    Schuif een beetje op
    En ik leg me bij jou.

    Da maske da zei
    Ge zijt niet goed
    Gaat uit mijn bed
    Of ik roep ons moe.

    Den derde die raakte
    Heur zachtekens aan
    Toen is er da maske
    Al opgestaan.

    Ze zijn er dan getrouwd
    Al op ne zaterdag
    Terwijl er in ’t voitureke
    Al een kinneke lag.

    Sa vrienden, sa vrienden
    Voor ’t lest ne goeie raad
    Drinkt toch geen bier
    Als ge naar de maskes gaat.

    John Lundström
    Carpe Diem Geel

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 16:33)

    👍
    271

    #17138

    smaakbom
    (zn., v., ~men)

    - een gerecht, saus,… met een mengeling van uitgesproken smaken
    - voeding met sterke uitgesproken smaak of smaken
    - eten dat heel goed afsmaakt
    - een explosie van smaken

    niet in Van Dale 2014 online
    google 2014: .be >4.400, .NL >1.700
    Van Dale 2017 online: toegevoegd in 2015
    in­gre­diënt of be­rei­ding met een bij­zon­de­re of ster­ke smaak
    Google 2017: .be:10.400; .nl:5.760

    Een echte smaakbom, zei Jeroen Meus terwijl hij er nog wat pepers en ansjovis bijkieperde.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 16:26)

    👍
    236

    #17139

    wat is het
    (uitdr.)

    wat zal het zijn, wat denkt ge, …
    NL: Wat gaat het worden?

    uitspr.: wat is ’t

    Wat is ’t, gaan we een terraske doen of hebt ge geen goesting?

    Wat is ’t, gaan we ne keer naar de Jean gaan? Dat is lang geleden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door LeGrognard (06 Aug 2021 00:08)

    👍
    208

    #17140

    kom koffie
    (begrip)

    een tas koffie

    A small cup of coffee

    zie ook: koemmeke koffie, kom

    Een pralineke met een kommeke koffie… mmmm…

    Wat is’t Jean, een kom koffie? ’t Is nog wat vroeg voor een pintje zeker?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 18:25)

    👍
    294

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.