Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #13861

    twee, geen ~ zonder drie

    zie geen twee zonder drie

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Jul 2021 14:33)

    👍
    245

    #13862

    geen twee zonder drie
    (uitdr.)

    na twee ligt een derde voor de hand

    Niet in VD2015 online
    google2015: .BE (>1.200) ; .NL (>200) dikwijls mbt .BE

    Frank Deboosere op het weerbericht: ‘Zomers weer op zaterdag en zondag. En geen twee zonder drie, ook maandag nog tropische temperaturen.’

    sporza.be: Geen twee zonder drie voor Marcel Kittel

    voetbalnieuws.be: “Geen twee zonder drie. Met een derde opeenvolgende titel zou ik me geen mooier slot van mijn actieve voetbalcarrière kunnen bedenken.”.

    cobra.be: Geen twee zonder drie: na The Killing en Borgen zendt Canvas nu ook die andere Deense topserie, The Legacy, uit.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Jul 2021 18:00)

    👍
    282

    #13863

    duivels, des ~ zijn
    (vaste woordvebinding)

    slecht, verwerpelijk zijn, lett. van de duivel zijn

    SN-NL-Van Dale 2015: razend, woest

    voorbeelden Vaanderen:
    zdnet.be: Verwarmen op elektriciteit, of airco op electriciteit is des duivels, want om de elektriciteit op te wekken produceert men elders vervuiling.

    toerisme.hasselt.be: Drank is des duivels – themarondleiding. Jenever is een geneesmiddel en zeker geen genotsmiddel. Zo denkt mijnheer pastoor of tante begijn erover.

    Voorbeelden Nederland:
    volkskrant.nl : De minister is des duivels, want scholen ontvangen zo ten onrechte rijksbijdragen.

    veronicamagazine.nl: Hoult is des duivels, want zijn vrienden, school en grote liefde raakt hij kwijt.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:23)

    👍
    317

    #13864

    Guimardstraat, de ~
    (begrip)

    Het Katholiek Onderwijs Vlaanderen is de koepelorganisatie van de inrichtende machten van het katholiek onderwijs in Vlaanderen. De organisatie is gevestigd in de Guimardstraat in Brussel en wordt in de volksmond ‘de Guimardstraat’ genoemd.

    marleenvanderpoorten.be: De oorzaak van deze mislukking ligt volgens Open Vld bij de druk die de Guimardstraat heeft uitgeoefend.

    vsko.be: De ‘Guimardstraat’ heeft, conform zijn Opdrachtsverklaring, duidelijk de optie genomen voor multicultureel onderwijs.

    infotalia.com: De Guimardstraat heeft haar eigen recruteringsdienst. Je kan je daar inschrijven voor een job in het katholiek onderwijs,

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 15:42)

    👍
    251

    #13865

    inrichtende macht

    zie macht, inrichtende ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 21:52)

    👍
    247

    #13866

    loonvork
    (zn. m.; ~en)

    loonverschil tussen een minimum en een maximum

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    jobat.be: Ook het gebruik van bredere loonvorken ligt bij een grote meerderheid van de werknemers goed in de markt. Zeven op tien meent dat een fikse loonsverhoging – tussen twaalf en twintig procent – ook zonder de klassiek bijhorende promotie mogelijk moet zijn.

    acod.online.be: Elke reeds aanwezige contractueel werd op basis van zijn loon ingeschaald in zijn loonvork.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 14:00)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jun 2020

    👍
    269

    #13867

    wermde
    (znw. de ~ v, ~s)

    warmte

    Mèt dèze wermde weite veer neet wo ver ’t zeuke motte.
    Met deze warmte weten we niet waar we het zoeken moeten.

    Doog de vènster oape dan kènt de wermde deroet.
    Doe het venster open dan kan de warmte eruit.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (06 Aug 2021 09:47)

    👍
    200

    #13868

    sjoele
    (ww. sjoelde, gesjoeld)

    schuilen (met langgerekte oe anders betekent het sjoelen, het spel)

    Veer mooste sjoele onger ’t aafdaak want ’t zeek oet de loch.
    Wij moesten schuilen onder het afdak want het regende dat het zeikte. (zeikte uit de lucht)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (06 Aug 2021 10:01)

    👍
    178

    #13869

    hoogfeest
    (znw. het ~o., ~en)

    belangrijke kerkelijke feestdag: Kerstmis, Pasen, Pinksteren e.a. ook: hoogdag
    vaak in overdrachtelijke zin gebruikt voor een belangrijke dag, SN: hoogtijdag(en) (vbzin 2)

    Twee priesterwijdingen vinden plaats op zondag 29 juni, het hoogfeest van de apostelen Petrus en Paulus, in de Gentse Sint-Baafskathedraal. (deredactie.be)

    De Super Bowl blijft het hoogfeest van het american football. Miljoenen kijkers zitten tijdens de wedstrijd gekluisterd aan de beeldbuis. (deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 13:58)

    👍
    236

    #13870

    alderlei
    (onbepaald hoofdtelwoord)

    allerlei
    plaatselijk gebruikt in Limburg maar ook in Friesland
    verouderd Nederlands

    Dae miensj verkup alderlei prulkes.
    Die mens (man) verkoopt allerlei prulletjes.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (13 Jul 2021 02:32)

    👍
    253

    #13871

    verdolen
    (ww. verdoolde. verdoold)

    verdwalen, de weg kwijt raken
    zie ook: verdolen, zich ~

    Wie op reis is in het buitenland of een daguitstap maakt in eigen land: zoek een labyrint op en verdool erin. (Het leven is een doolhof, Johan Braeckman)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (09 Aug 2021 21:17)

    👍
    253

    #13872

    daguitstap
    (znw. de ~ m, ~pen; uitspraak: klik <a href="https://nl.forvo.com/search/daguitstap///">op het pijltje</a>)

    een reis of uitstap die niet langer dan een dag duurt, dagtrip
    NL/SN: dagje uit, uitstapje

    De kinderen konden kiezen tussen een daguitstap naar Manneken Pis of de Efteling.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 11:56)

    👍
    337

    #13873

    afknippen
    ( knipte af, afgeknipt)

    uitdrukking (fig.) ergens iets van weg- of afhalen, beknibbelen, bezuinigen

    Heel politiek Vlaanderen draagt de gevolgen van het einde van dit kartel: nu is weer een stuk van het werkbare politieke veld afgeknipt. (Carl Devos)

    Van alle lonen en uitkeringen werd 2% afgeknipt door middel van een indexsprong. (Rudy De Leeuw)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Aug 2021 06:32)

    👍
    293

    #13874

    doodknijpen
    (ww. kneep dood, doodgeknepen)

    (figuurlijk) het terugbrengen van iets, degraderen tot, minimaliseren, marginaliseren
    zie ook vbzin bij: manke usurpator

    Ze haalden hun slag thuis door de vermogenswinstbelasting dood te knijpen tot een verwaarloosbare belasting op speculatieve meerwaarden. (Chris Serroyen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (10 Aug 2021 05:10)

    👍
    209

    #13875

    beurtelings parkeren

    zie parkeren, beurtelings ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Jul 2021 17:59)

    👍
    254

    #13876

    rexisme
    (zn. o.)

    facistische politieke stroming in het België van WOII, vernoemd naar Christus Rex (Christus Koning)

    Van Dale 2015 online: in België

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: rexisme: Waalsche politieke beweging die omstreeks 1935 onder leiding van Léon Degrelle ontstond en, evolueerend van een conservatief katholieke strekking naar een fascistische signatuur, in W.O. II met nazi-Duitschland collaboreerde.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (01 Nov 2021 11:14)

    👍
    244

    #13877

    parkeren, zich ~
    (werkwoord)

    parkeren

    Van Dale: gewestelijk

    zie ook verzamellemma wegcode

    “De politie moet elk jaar meer boetes uitschrijven voor chauffeurs die zich parkeren op plaatsen voor mensen met een handicap.” (nieuws.vtm.be)

    juridischforum.be: ‘Ik had me geparkeerd in het midden tussen beide garages.’

    hln.be: Hij had zich geparkeerd in een bloemenveld van een boerderij en in zijn wagen werd een bidon met olie aangetroffen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 17:06)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jul 2020

    👍
    233

    #13878

    dadergroepering
    (zn. v.; ~en)

    (rondtrekkende) criminele bende

    SN – VD2015 online: dadergroep

    demroegen.be: “Ondanks alle inspanningen kampen we nog altijd met hoge inbraakcijfers: enkel omdat de criminele druk van Oost-Europese dadergroeperingen zo hoog blijft”, zegt hij.

    hln.be: Volgens het Mechelse parket is één dadergroepering verantwoordelijk voor een hele reeks gelijkaardige feiten in de streek.

    lokalepolitie.be: De hoge cijfers voor het grondgebied Zele hebben we te danken aan een rondtrekkende dadergroepering die in de nacht van 14 op 15 februari toesloeg in de omgeving van de Lokerenbaan en verantwoordelijk is voor 8 van de 16 oproepen.

    presscenter.org: Onder “rondtrekkende dadergroeperingen” verstaat men een misdadigersbende: – die een hele reeks diefstallen pleegt in woningen of in firma’s en handelszaken, waaronder ramkraken of diefstallen uit de laadruimte of nog diefstal van identiteitsdocumenten in overheidsdiensten en administraties; – waarvan de leden hoofdzakelijk afkomstig zijn van de vroegere Oostbloklanden; – die handelt of geleid wordt vanuit grote steden of vanuit het buitenland; – die een groot aantal feiten pleegt op een groot deel van het grondgebied.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jul 2021 09:48)

    👍
    224

    #13879

    standaarden
    (znw. de ~ meervoudsvorm)

    normen, voorschriften, gedragscode
    zie ook bij: poepen, zich naar boven ~ (vbzin 3)

    Afgelopen weekend publiceerde The Sun een video waarin te zien is hoe er een wild feestje gebouwd wordt met enkele prostituees. Hij snuift verschillende keren cocaïne, onder andere één keer van de borsten van een van de vrouwen. “De onthullingen zijn onaanvaardbaar”, zegt barones D’Souza, de voorzitster van het Hogerhuis. “Het House of Lords zal vasthouden aan bepaalde standaarden die gevolgd moeten worden in het publieke leven en zal een dergelijke overtreding van deze standaarden niet tolereren.” Bron: deredactie.be

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (24 Jul 2021 13:17)

    👍
    190

    #13880

    opapa
    (de ~ (m.), ~'s)

    Man die vader wordt op grootvaderleeftijd, pakweg na 40, 45 jaar. De term wordt soms gebruikt bij een eerste ouderschap op latere leeftijd, soms bij de kinderen van een tweede leg, met een nieuwe vrouw, bv.

    Tegenwoordig is het met al die opapa’s, die soms even grijs zijn als jongere vaders, niet makkelijk om te weten of ze vader dan wel grootvader van de mini’s zijn.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door helle (13 Jul 2021 14:37)

    👍
    202

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.