Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
“Inwonersnamen op -aar hebben eveneens twee meervoudsvormen. Ook hierbij geldt dat de vormen op -en vooral in Nederland gebruikelijk zijn, terwijl in België in veel gevallen de vormen op -s het gebruikelijkst zijn.
Voorbeelden: Brusselaar (Brusselaars, Brusselaren), Delftenaar (Delftenaren, Delftenaars), Drentenaar (Drentenaren, Drentenaars), Gentenaar (Gentenaars, Gentenaren), Hagenaar (Hagenaren, Hagenaars), Kempenaar (Kempenaars, Kempenaren), Leidenaar (Leidenaren, Leidenaars), Maastrichtenaar (Maastrichtenaren, Maastrichtenaars), Nijmegenaar (Nijmegenaren, Nijmegenaars), Schagenaar (Schagenaren, Schagenaars), Texelaar (Texelaren, Texelaars), Utrechtenaar (Utrechtenaren, Utrechtenaars), Zwollenaar (Zwollenaren, Zwollenaars).” (taaladvies.net)
vgl. leraars
zie ook :
Antwerpenaren, Antwerpenaars
Hasselaar
Herentalsenaar
Lierenaar
hln.be: Gravensteen niet langer gratis voor Gentenaars
hln.be: Brusselaars blijven uit schrik binnen
demorgen.be: KV Kortrijk niet langs negen Mechelaars
demorgen.be: Oostendenaars krijgen celstraffen voor handel in heroïne
afkraken, afbreken
NL: afknakken
zie ook krakken
Niet aan die dorre tak van die boom hangen, straks krakt die af en dan ligt ge daar.
Oeps, dat haakje van de kapstok krakte af toen ik de frak er wou aanhangen.
Ik had onlangs problemen met starten van mijn quad, achter een 1 uur proberen was mijn batterij plat. Maar thuis heb ik gezien dat mijn remvloeistofbakske afgekrakt was. (quadbenelux)
plaatsje, plaatske
Hae zoot ummer op zien plaetsjke te vusje.
Hij zat altijd op zijn plaatsje te vissen.
Ich krieg ein good plaetsjke in de hemel.
Ik krijg een goed plaatsje in de hemel.
dikke puntige ijzeren staaf die gebruikt werd om de staal van dennenbomen uit de grond te halen
Eerst spitte men de aarde weg rond de stomp van de boom en hakte men de diste wortels door, dan werd het staalijzer onder de wortel gestoken zodat men een hefboom had om de spil uit de grond te tillen. Dat spaarde veel graafwerk, maar het was wel een handigheid.
(diamantslijperstaal) een leergast een zinloze opdracht geven
“naad” is slijpersjargon voor een onregelmatigheid in een diamant, wat moeilijk te slijpen is: naad is meestal minutieus klein; leerlingen die pas in het fabriek aan de slag waren en nog van niks wisten – ze waren meestal amper 14 geworden – werden dan naar een ander fabriek gestuurd om “het naadijzer te gaan halen”, iets dat natuurlijk niet bestond
Ze stuurden de Jokke voor het naadijzer naar het fabriek bij Liezebet Rubbes en hij kwam terug met een staalijzer van bijna twee meter lang… en die gasten maar lachen!
pejoratief voor Limburg, soms grappend door Limburgers zelf gebruikt
zie ook: het verre Limburg
Toch de crème de la crème van de Belgische sport: Limbabwe. (Limburgia VUB)
Onbekenden hebben vannacht een brandbom tegen café Limbabwe in de Guido Gezellelaan gegooid. (internetgazet)
Wij gaan van het weekend naar naar Limbabwe, bier drinken en vlaai eten.
gebruikt i.v.m. een opdracht die men als de zijne beschouwt:
bv. mijn eten, mijne strijk, mijne kuis, mijne was, …
Wanneer het over kuisen gaat: mijnen boven, mijnen beneden, mijn keuken, mijn badkamer, mijn slaapkamers … doen
Ik heb heel mijnen beneden en mijnen boven gedaan, alleen mijn badkamer moet ik nog doen.
Mijne strijk staat daar nog. Hij zal wel niet gaan lopen zekers?
stapelzot
bouwinfo.be: Ik zou stiepelzot worden van dat gedrentel voor den TV. De circulatie is hier toch verschrikkelijk!?
weekup.be: Deze week, bijvoorbeeld, ben ik weer stiepelzot van XTC. Niet de harddrug, scheve reefteven, wel de band.
gentblogt.be: Hoe die chauffeurs daar niet stiepelzot van worden, het is mij een raadsel.
dbnl.org: Als we Stoett in zijn, voetnoot 5 aangehaalde, werk mogen geloven, komen in sommige streken der Kempen de vormen stiepelzot en stiepelzat voor.
een denkbeeldige vogel met drie poten die zeer rap kan zijn, gaan vangen
> een voorwendsel om iemand voor de zot te houden door hem naar een bos of een eenzame plek te lokken met de bedoeling hem zo lang mogelijk te laten wachten op iets wat niet bestaat
zie ook: bef, den ~ zijn
WNT: schavuiten vangen (te Antw.: schavakken vangen)
schavuit: nachtuil
tekst en uitleg zie ook bij reacties schavak
vergelijk: om ’t naadijzer sturen
Natuurliefhebbers mogen op hun beide oren slapen want ‘schavakken vangen’ is een oud volksgebruik. Het is plagen volgens een vast ritueel. (…) Tot op de dag van vandaag blijkt deze oude volkstraditie niet vergeten in Hofstade. (veerlem.plazilla)
Schavuiten vangen: als dwaze voorspiegeling waarmede men een onnoozele naar een bosch of eenzame plaats lokt, om hem daar voor gek te laten staan wachten. West-Vlaams idioticon (De Bo 1873).
roest
Miene fiets zit onger de ros.
Mijn fiets zit onder de roest.
Zon vlekske ros wat geuf dat noe.
Zo´n vlekje roest wat deert dat nu.
> andere betekenis van ros
er net over heen, straf, pikant
van: heft de piet
´Eftepie´ is tevens de naam van een (losse) Aalsterse carnavalsvereniging.
Dat is eftepie, nondedju! (Ons Oilsjters gedacht, deredactie.be)
De losse carnavalsgroep Eftepie wil opnieuw de media halen. Dit jaar willen ze Sint-Maarten als een zwarte heilige op een koets voortgetrokken door witte slaven. Bron: (Aalst Nieuws.be)
het eten
Uit de tijd dat ‘moeder de vrouw’ als taak had voor het eten van het gezin te zorgen. ‘Mijn eten’ was dan het eten voor het ganse gezin.
analoog: mijne was, mijne strijk, mijne kuis, …
Ik zal eens voor mijn eten gaan zorgen se.
Mijn eten staat op, ik kan ondertussen nog even mijne was ophangen.
niet-gouvernementele organisatie die de belangen van de vluchtelingen en asielzoekers verdedigt
Vluchtelingenwerk Vlaanderen wil met de staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken overleggen over de opvang van erkende vluchtelingen in gastgezinnen. (DS 230815)
iets plichtmatig en zonder bezieling opzeggen
NL: afraffelen
Van Dale 2018 online:
niet algemeen; mbt. iets dat je opzegt of opleest afraffelen:
een formulier, een les aframmelen
Ik ben van nature nogal kritisch, zeker geen meeloper. Als ik in een kerk mensen gebeden hoor aframmelen, dan vraag ik me altijd af of ze wel weten wat ze zeggen. (Anne-Marie Vangeenberghe)
Ha, ware ik iemand die vele schone woorden kon aframmelen, gelijk gij vroeger, ]an de Lichte, ik zou iets maken, een rijmpje, een lied, op de schoonheid van het bandiet zijn. (Louis Paul Boon)
interfederaal maken
niet in VD, standaardtaal in België
In het institutioneel akkoord van 11 oktober 2011 werd afgesproken dat het Nationaal instituut voor de statistiek geïnterfederaliseerd wordt en dat de deelstaten geïntegreerd worden in het Instituut voor de nationale rekeningen. (www.presscenter.org 020615)
(overheid in België) wanneer een bevoegdheid gedeeld wordt door de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen;
(bij uitbreiding) een dienst of organisatie die gedeeld wordt door de federale overheid van België, de gewesten en de gemeenschappen;
niet in Van Dale, standaardtaal in België
zie ook interfederaliseren
“Sinds de hervorming naar een interfederaal centrum, wordt de raad van bestuur als volgt samengesteld (met telkens een gelijk aantal mannen en vrouwen): 10 leden aangeduid door de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers (5 Nederlandstaligen en 5 Franstaligen); 10 leden aangeduid door de gemeenschappen en gewesten…”(Wikipedia over Interfederaal Gelijkekansencentrum)
“De wet heeft een autonoom Interfederaal Korps opgericht dat in samenwerking met de regeringen van de deelentiteiten beheerd wordt.” ( Federale Overheidsdienst
Budget en Beheerscontrole 241013)
“Er is een interfederaal drugsplan in opmaak”, laat zijn kabinet weten. (vrt.be)
Belgische openbare dienst met als doel discriminatie te bestrijden;
voluit “interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme”, vroeger “Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (CGKR)”;
zie interfederaal
deze benaming werd gewijzigd in Unia
“De directeur van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Els Keytsman, wordt de nieuwe topvrouw van het Interfederaal Gelijkekansencentrum. Keytsman volgt Jozef De Witte op.”
(041215)
een denkbeeldige schuchtere vogel met drie poten die heel snel kan zijn en meestal in de winter, als het sneeuwt, tevoorschijn komt
zie ook schavakken vangen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schavak > schavuit: nachtuil
“Ik heb schavakken bij me bij
en ‘k leur der mee,
ik heb er ne reutepeuter
in m’n bovenzakje.
Ik heb er ne floe, floe, floe
af en toe, toe, toe
en ne slusterbubbel
in mijn kazakje!”
> andere betekenis van schavak
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
