Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11961

    schavakken vangen
    (uitdr.)

    een denkbeeldige vogel met drie poten die zeer rap kan zijn, gaan vangen

    > een voorwendsel om iemand voor de zot te houden door hem naar een bos of een eenzame plek te lokken met de bedoeling hem zo lang mogelijk te laten wachten op iets wat niet bestaat
    zie ook: bef, den ~ zijn

    WNT: schavuiten vangen (te Antw.: schavakken vangen)
    schavuit: nachtuil
    tekst en uitleg zie ook bij reacties schavak
    vergelijk: om ’t naadijzer sturen

    Natuurliefhebbers mogen op hun beide oren slapen want ‘schavakken vangen’ is een oud volksgebruik. Het is plagen volgens een vast ritueel. (…) Tot op de dag van vandaag blijkt deze oude volkstraditie niet vergeten in Hofstade. (veerlem.plazilla)

    Schavuiten vangen: als dwaze voorspiegeling waarmede men een onnoozele naar een bosch of eenzame plaats lokt, om hem daar voor gek te laten staan wachten. West-Vlaams idioticon (De Bo 1873).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 04:54)

    👍
    201

    #11962

    ros
    (bijw. of bijv. nw.)

    roest

    Miene fiets zit onger de ros.
    Mijn fiets zit onder de roest.

    Zon vlekske ros wat geuf dat noe.
    Zo´n vlekje roest wat deert dat nu.

    > andere betekenis van ros

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 01:49)

    👍
    205

    #11963

    eftepie
    (uitdrukking)

    er net over heen, straf, pikant
    van: heft de piet

    ´Eftepie´ is tevens de naam van een (losse) Aalsterse carnavalsvereniging.

    Dat is eftepie, nondedju! (Ons Oilsjters gedacht, deredactie.be)

    De losse carnavalsgroep Eftepie wil opnieuw de media halen. Dit jaar willen ze Sint-Maarten als een zwarte heilige op een koets voortgetrokken door witte slaven. Bron: (Aalst Nieuws.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 18:10)

    👍
    214

    #11964

    mijn eten
    (vaste woordverbinding)

    het eten

    Uit de tijd dat ‘moeder de vrouw’ als taak had voor het eten van het gezin te zorgen. ‘Mijn eten’ was dan het eten voor het ganse gezin.

    analoog: mijne was, mijne strijk, mijne kuis, …

    Ik zal eens voor mijn eten gaan zorgen se.

    Mijn eten staat op, ik kan ondertussen nog even mijne was ophangen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 11:39)

    👍
    201

    #11965

    Vluchtelingenwerk Vlaanderen
    (vaste woordgroep)

    niet-gouvernementele organisatie die de belangen van de vluchtelingen en asielzoekers verdedigt

    Vluchtelingenwerk Vlaanderen wil met de staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken overleggen over de opvang van erkende vluchtelingen in gastgezinnen. (DS 230815)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 11:39)

    👍
    207

    #11966

    aframmelen
    (ww. rammelde af, afgerammeld)

    iets plichtmatig en zonder bezieling opzeggen
    NL: afraffelen

    Van Dale 2018 online:
    niet al­ge­meen; mbt. iets dat je op­zegt of op­leest af­raf­fe­len:
    een for­mu­lier, een les af­ram­me­len

    Ik ben van nature nogal kritisch, zeker geen meeloper. Als ik in een kerk mensen gebeden hoor aframmelen, dan vraag ik me altijd af of ze wel weten wat ze zeggen. (Anne-Marie Vangeenberghe)

    Ha, ware ik iemand die vele schone woorden kon aframmelen, gelijk gij vroeger, ]an de Lichte, ik zou iets maken, een rijmpje, een lied, op de schoonheid van het bandiet zijn. (Louis Paul Boon)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:12)

    👍
    260

    #11967

    interfederaliseren
    (~, ~de, geïnterferaliseerd, zwak werkwoord)

    interfederaal maken

    niet in VD, standaardtaal in België

    In het institutioneel akkoord van 11 oktober 2011 werd afgesproken dat het Nationaal instituut voor de statistiek geïnterfederaliseerd wordt en dat de deelstaten geïntegreerd worden in het Instituut voor de nationale rekeningen. (www.presscenter.org 020615)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (19 Jul 2021 21:07)

    👍
    216

    #11968

    interfederaal
    (bijv.nw.)

    (overheid in België) wanneer een bevoegdheid gedeeld wordt door de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen;
    (bij uitbreiding) een dienst of organisatie die gedeeld wordt door de federale overheid van België, de gewesten en de gemeenschappen;

    niet in Van Dale, standaardtaal in België
    zie ook interfederaliseren

    “Sinds de hervorming naar een interfederaal centrum, wordt de raad van bestuur als volgt samengesteld (met telkens een gelijk aantal mannen en vrouwen): 10 leden aangeduid door de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers (5 Nederlandstaligen en 5 Franstaligen); 10 leden aangeduid door de gemeenschappen en gewesten…”(Wikipedia over Interfederaal Gelijkekansencentrum)

    “De wet heeft een autonoom Interfederaal Korps opgericht dat in samenwerking met de regeringen van de deelentiteiten beheerd wordt.” ( Federale Overheidsdienst
    Budget en Beheerscontrole 241013)

    “Er is een interfederaal drugsplan in opmaak”, laat zijn kabinet weten. (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2023 17:14)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Sep 2020

    👍
    252

    #11969

    Interfederaal Gelijkekansencentrum

    Belgische openbare dienst met als doel discriminatie te bestrijden;
    voluit “interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme”, vroeger “Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (CGKR)”;
    zie interfederaal
    deze benaming werd gewijzigd in Unia

    “De directeur van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Els Keytsman, wordt de nieuwe topvrouw van het Interfederaal Gelijkekansencentrum. Keytsman volgt Jozef De Witte op.”
    (041215)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 04:54)

    👍
    228

    #11970

    schavak
    (de ~, (m.), ~ken)

    een denkbeeldige schuchtere vogel met drie poten die heel snel kan zijn en meestal in de winter, als het sneeuwt, tevoorschijn komt

    zie ook schavakken vangen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: schavak > schavuit: nachtuil

    “Ik heb schavakken bij me bij
    en ‘k leur der mee,
    ik heb er ne reutepeuter
    in m’n bovenzakje.
    Ik heb er ne floe, floe, floe
    af en toe, toe, toe
    en ne slusterbubbel
    in mijn kazakje!”

    > andere betekenis van schavak

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sanderbelmans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:54)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Feb 2016

    👍
    250

    #11971

    plaatser
    (z. nw. de ~ (m) ~s)

    vakman die iets plaatst, aanbrengt of installeert
    NL: monteur, installateur

    zie ook: plaatser buitenschrijnwerk

    Bij het plaatsen van nieuwe ramen is het aangeraden dit niet zelf te doen, maar in zee te gaan met een erkende plaatser. (deceuninck.be)

    Als plaatser soepele vloerbekleding in de leertijd leer je het vak in een bedrijf. (syntra-limburg.be)

    Als ervaren plaatser van warmtepompen en aircosystemen nemen wij graag de installatie van airco in uw woning of kantoor voor onze rekening. (frigonoël.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (02 Aug 2021 10:55)

    👍
    172

    #11972

    plaatsingsploeg
    (z. nw. de ~ (m) ~en))

    montageploeg, installatieteam

    Je werkt mee in een plaatsingsploeg van 2 tot 3 monteurs. Je bent verantwoordelijk voor het installeren van metalen ladders, trappen en werkplatformen op de werf. Het plaatsingswerk is erg afwisselend. (jobat.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (07 Aug 2021 05:24)

    👍
    191

    #11973

    fabricatie
    (z.nw. de ~ (v) ~s)

    In NL wordt fabricage of productie gezegd.

    Kom naar onze toonzaal in Herentals en bekijk ons uniek assortiment deuren, klassiek, modern of gewone tubespaan schilderdeuren. Elke deur komt uit onze eigen fabricatie en wordt door onze eigen plaatsingsploegen nauwkeurig geplaatst. (sdschrijnwerkerij.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 12:27)

    👍
    204

    #11974

    spoortop
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    leiding van de nmbs – Belgische Spoorwegen -
    zie ook spoorbaas, spoorbond

    Bij het spoor is tegen 2018 nog plaats voor 31.765 werknemers, of 2.293 minder dan op 1 januari 2016. Dat staat in een aangepast ontwerp van sociaal akkoord dat de spoortop aan de bonden heeft voorgelegd, schrijft De Tijd woensdag. (HBVL 100216)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (27 Jul 2021 03:33)

    👍
    229

    #11975

    peejentaal

    zie pekestaal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 13:30)

    👍
    173

    #11976

    pekestaal
    (zn.; v.)

    wikipedia: P-taal is een soort geheimtaal die op de volgende manieren kan worden gevormd:
    door na elke klinker midden in een woord een p te zetten en daarna diezelfde klinker te herhalen, of
    door voor elke klinker midden in een woord -ep toe te voegen.

    wikipedia: De boer woont op het platteland Depe bepoer wepoont epop hepet plepattepelepand

    De peekestaal die wij in ons jeugd gebruikten is nog ingewikkelder: Depe bopoeper wopoopont opop hepet plapattepelapand.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 01:29)

    👍
    208

    #11977

    griepcommissaris
    (zn. m. ~sen)

    deskundige (viroloog) ambtenaar die adviseert over de griep van ’t jaar

    ongemarkeerd in Van Dale 2016 online, maar google2016: .BE (>2.400) ; .NL (>680 meestal mbt .BE)

    zie ook coronacommissaris; verzamellemma geneeskunde

    standaard.be: Griepcommissaris Marc Van Ranst roept iedereen met een verkoudheid op thuis te blijven en niet te gaan werken.

    tv-ekkergem.be: Griepcommissaris beveelt quarantaine aan

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 00:41)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Mar 2020

    👍
    213

    #11978

    voorsteken
    (ww. stak voor; voorgestoken)

    voorkruipen

    Van Dale 2016 online: BE, spreektaal

    Op de vlieghaven in de rij staan aan te schuiven en dan mensen die proberen voor te steken, ik zou er iets van krijgen.

    Hela hela, niet voorsteken! Achter aanschuiven, gelijk als alleman! (in een wachtrij)

    > andere betekenis van voorsteken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:01)

    👍
    265

    #11979

    kind, eigen ~, schoon kind
    (uitdr.)

    zie eigen kind, schoon kind

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 13:29)

    👍
    145

    #11980

    eigen kind, schoon kind
    (uitdr.)

    ouders vinden hun eigen kinderen dikwijls de schoonste, de beste, de knapste, …
    ouders steken hun eigen kinderen voor

    niet in VD2016 online
    SN-NL: eigen is eigen

    ook: mijn kind, schoon kind

    psychologies.be: ‘Eigen kind, schoon kind natuurlijk’, aldus Hammenecker. ‘En zelfs al vind je zelf dat hij af en toe een irritant betwetertje is, dat betekent niet dat iemand anders dat van hem mag vinden.’

    9maand.be: ik vind ook niet alle baby’s even mooi. maar ook de mijne is de aller aller mooiste. dus ja, eigen kind, schoon kind

    nieuwsblad.be: Het aloude ,,mijn kind, schoon kind’’ heeft dimensies aangenomen die zowel ouders als kinderen een acute zenuwtoeval bezorgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 09:57)

    👍
    287

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.