Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
In een podcast onder de titel ‘De Vlaamse “tussentaal”, een moeilijke taal voor Franstaligen’ praten Ivan De Vadder en Alain Gerlache over de tussentaal in Vlaanderen.
Er wordt o.a. dat voorvalleke met Jan Jambon hierboven aangehaald en Ivan De Vadder heeft mijn opmerking gelezen ;) Als het emotioneel wordt, wordt er op de tussentaal overgeschakeld.
Nog noemenswaardig is dat Ivan De Vadder bekent dat op de redacties tussentaal gesproken wordt. Dus ze klappen heel de tijd Vlaams en dan, ‘camera aan’ SN, en dan ‘camera af’ terug tussentaal. Het woord schizofrenie valt dan ook.
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/10/28/plan-b/
Haha, ik wist het: de uitspraak is viTAAloo, terwijl dan me wij dat direct lezen als VItalo. De viTAAloo op zijn peeDAAloo roept “yolo!”.
Allez, nog eentje voor Vlaamse uitspraak, en blijkbaar kent amper 30% van de Nederlanders überhaupt het begrip ‘pedalo’. Jepla!
Ha, die heeft hier lang op Antwerpen gestaan. Bij deze verbeterd! Gelukkig zeggen de kinders van vandaag nog geen “hoe chaat ie”.
Ook in NL werkt dat corrigerend, een ‘blauwe brief’ is een belastingaanslag ;-)
In NL hebben ze een nieuw woord gezocht om 55-plussers te benoemen – denk nu niet dat ze in NL de Vlamingen daarbij inspraak laten hebben – en ze kwamen bij godbetert vitalo uit. Daarom op vrt-radio een oproep om in VL beter te doen.
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/10/30/nederland-heeft-nieuw-woord-voor-actieve-oudere-vitalo-radio/
Er staat ook een filmke bij met de mening van de vrt taaladviseur Ruud Hendrickx, alleen staat zijn naam bij het filmke misspeld: Henderickx. Den ondertitelaar van dienst kan een blauwe brief verwachten ;)
koarebleumke, daar zit veel van geschiedkundige waarheid in; wij leerden dit op school ook al: de volksverhuis ten tijde van de Belgische Revolutie.
Heb kunstvrienden in Oss wonen, collega’s in Vianen en zij vinden dat ze geen Nederlander zijn maar wel Belgen. In Groningen daarentegen wonen dan Belgische festivalvrienden die vinden dat ze Nederlander zijn. Blijkbaar heel veel dialectwoorden die men in Groningen bezigt, zijn van Vlaamse oorsprong. Dat zegt wel genoeg zeker.
Kastanjeoog, is dat ook gebruikelijk in Roeselare. In Anzegem en aan de kust ook alvast.
Iemand in Vlaams Brabant, Vlaamse Ardennen, Brussel?
Volgens mij ‘een vrouw kopen’ is omdat men vroeger een bruidsschat moest betalen, maar wie aan wie weet ik niet zo gauw. Het zullen de ouders van de bruid wel zijn zeker om een man te ‘kopen’. Aan de kant van de man: ‘een vrouw kopen’ zou gelijk kunnen staan aan dat hij die vrouw beschouwt als zijn eigendomsrecht.
Limburg VL en NL
Toen Nederland het Limburgs in Nederland als regio-taal erkende werd volgde de Belgische regering niet omdat ze (zo ging de mare in Limburg NL) er niet nog een taalprobleem bij wilde hebben. Of het waar is weet ik niet.
Limburg NL is pas in 1839 tegen de zin van de bewoners aan Nederland overgedragen. Wie eens naar de kaart kijkt krijgt er beter zicht op: Belgisch Limburg is een stuk groter en breder dan “Hollands Limburg”. Limburg NL bungelt als een geïsoleerd slurfje onder Nederland waar het qua taal en mentaliteit ver vanaf staat. Gevolg: een naar binnen gekeerde houding en wrok tegen ‘de Hollanders’ die in de Mijnstreek ook nog eens de nieuwe bazen werden. Het enige voordeel voor de Limburgers was dat ze onderling gesprekken konden voeren zonder daarbij verstaan te worden door ‘de Hollenjer’.
Het Limburgs in NL is door geïsoleerdheid en verzet tegen het verre Den Haag beter onderhouden geweest dan bij hun Belze broeders. Die waren minder vreemd in eigen land. Bovendien deelden ze met de Vlamingen de aversie tegen de Francofonie: dát verbroedert nog eens. Vandaar dat ik denk dat het Belgisch-Limburgs richting het westen eerder begint te vervlaamsen en ook snel Brabantser wordt. Let wel: dit alles is mijn persoonlijke theorie.
Oei, het apparaat heeft van ‘to cope’ to coupé gemaakt. Wel apart!
In Maasland nooit van gehoord, wat niet veel zegt want het is lang geleden dat ik daar woonde. Een kindje kopen of een man kopen: daar moet toch een oorsprong van zijn?
Even heb ik nog gedacht dat het af zou kunnen komen van het Engelse ‘to coupé’, succesvol omgaan met een moeilijke situatie. Dat kun je van een bevalling wel zeggen…
Naar de oorsprong van het woord heb ik nog gezocht maar vooralsnog geen aanwijzing gevonden. Het Duitse ‘Pritsche’ betekent brits (houten bed). Ik zal het z.n. prietsje vervangen door het maaslandse ‘prietsjke’ (prikje, klein kliekje) met Maaslandse vbzinnen. Dan is ‘t leid weer gelieje.
Het werkwoord ‘prietsje’ (priegelen) staat er al in.
Limburgse woorden zijn als mollen – hier duiken ze onder de grond en een heel eind verder duiken ze weer op. Van landsgrenzen trekken ze zich niet veel aan.
Ik moet ook nog ergens een stukje hebben over de overeenkomsten en verschillen tussen Belgisch- en Nederlands-Limburg. Als ik het vind zal ik het er meteen erbij zetten.
Salukes.
“als ge er op klikt, opent de link vanzelf.”
Is dat de moderne versie van “trek maar aan het touwtje dan gaat de deur vanzelf open”? ;)
Ook wel in Belgisch-Limburg.
Woordenboek van de Limburgse dialecten:
pritsje (prietske, pritske): Eygelshoven, Ransdaal, Ubachsberg, Heerlen, Opheers en Gingelom.
Bedankt, fansy. Ik heb de reactive met de link naar mijn C-drive maar verwijderd, kwestie van privacy ;)
Georges, de link van de pdf verwijst naar uwe C-drive en kan niet geopend worden.
We zullen deze nemen: https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/786/736/RUG01-001786736_2012_0001_AC.pdf
Heb de link in een formule gegoten, als ge er op klikt, opent de link vanzelf.
Ik (Antw) ken en gebruik een “kinneke kopen”. Ik versta “Ze heeft pas gekocht” (tenminste als er wat context bij is), maar ik zal dat zelf nooit gebruiken.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.