Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #12761 loekebeir

    uit Lier: nen loekedoes

    Toegevoegd door fansy op 21 Jan 2014 00:36

    #12762 zwette, vuile ~

    Werd tot in de jaren 70 gezegd tegen een aanhanger van de Volksunie, nu NVA. En tegen de familieleden van degenen die met den Duits in WOII collaboreerden.

    Toegevoegd door fansy op 21 Jan 2014 00:13

    #12763 maja

    Ook in het Somalisch zegt men “maja” met de betekenis “neen”. Dat doet er mij aan denken dat men in heel Vlaanderen behalve in Limburg zelf altijd spreekt over “de Limburg” naar analogie met “de Congo” (grapje). Ook in het Somalisch gebruikt men graag meer dan één woord voor een aantal zaken en begrippen, net zoals in het Limburgs. Denk bijvoorbeeld maar aan “da zal nog ni” voor een sterk “ja”.

    Toegevoegd door zijezeke op 20 Jan 2014 23:04

    #12764 Holland

    ook Vlaanderen

    “Vlaanderen” als synoniem van “het Vlaams Gewest” is eigenlijk ook een pars pro toto, want noch Brabant, noch Limburg hebben geschiedkunig dezelfde achtergrond.De bewoners van het oorspronkelijke graafschap Vlaanderen worden door Antwerpenaars dikwijls Vlaanderaars genoemd, het gebied noemt men de Vlaanders.

    Toegevoegd door Marcus op 20 Jan 2014 16:50

    #12765 dobbel

    ‘Dubbel dobbel’ was vroeger een tv-quiz met Mike Verdrengh en nu is het een Kabouter Plop-spelletje van Studio 100.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Jan 2014 15:58

    #12766 zip

    zip en zjip

    Ik heb het woord “zip” ook al wel eens “zjip” horen uitspreken wat er zou kunnen op wijzen dat het etymologisch verwant is met “jupe” (FR “kleed”). In het Noord-Duits noemt men een kort vest ook een “Joppe”.
    Zip was vroeger in de Kempen het meest gebruikte woord om een korte jas aan te geven.

    Toegevoegd door Marcus op 20 Jan 2014 15:55

    #12767 frak

    frak en rok verwant

    Klopt zeker. We hebben nog altijd de uitdrukking “het hemd is nader dan de rok”.Heren “in rok” zijn in Vlaanderen heren met een pitteleer" wat eigenlijk ook een “frak” is. Ook in Zuid-Duitsland en Zwitserland heb ik het woord zo horen gebruiken.

    Toegevoegd door Marcus op 20 Jan 2014 15:52

    #12768 iks aantal

    In Antwerpen zeggen wij ook x-aantal keren, maar in Van Dale komt er “een” voor:
    3. een x-aantal
    een niet bekende (maar als groot veronderstelde) hoeveelheid, een zeker aantal

    Toegevoegd door de Bon op 20 Jan 2014 12:53

    #12769 loekebeir

    nog erger

    de loekebeir heeft zijn reputatie verloren.
    kolenkelder,verbeteringsgesticht…en ik werd afgeschrikt met
    “internaat” als ik niet braaf was!

    Toegevoegd door japper op 19 Jan 2014 18:54

    #12770 wringer

    Oeps, mijn schuld, doordat ik had gegoogeld op “wringer”.

    Toegevoegd door de Bon op 19 Jan 2014 15:32

    #12771 wringer

    Misschien ook een zin met het woord erin toevoegen?

    Toegevoegd door helle op 19 Jan 2014 15:20

    #12772 krawaat (van Lille)

    http://www.lille.be/product.aspx?id=116

    Toegevoegd door fansy op 19 Jan 2014 00:21

    #12773 dragonder

    De term ‘Dragonder’ heeft in de loop der eeuwen verschillende betekenissen gekregen. Het woord ‘dragonder’ is in het oud Nederlands vaak gebruikt als een scheldnaam. Dat zoveel betekent als ‘feeks’ en ‘manwijf’. De geruchten gaan dat het woord in Maastricht lange tijd de betekenis had van een ‘Hoerenmadam’. Echter een dragonder komt het meest voor in de terminologie van de krijgsmacht.

    Toen de naam Dragonder in het begin der 17de eeuw in Duitsland in beeld kwam, verstond men daaronder bereden infanterie, samengesteld zo als de gewone infanterie van die tijd, dus uit (bereden) musketiers en (bereden) piekeniers. Het paard van de Dragonder werd uitsluitend als vervoermiddel beschouwd en werd er veel meer waarde gehecht aan de vorming van de man als infanterist, dan aan die als cavalerist. Zijn bewapening was ook voorzien zoals die van de infanterist. De Dragonders werden bij voorkeur ingezet om met de cavalerie, die door onbereden infanterie niet spoedig genoeg kon gevolgd worden, vooruit te gaan, belangrijke punten te bezetten en tegen mogelijke aanvallen van de vijand te verdedigen, wat door eenvoudige cavalerie niet had kunnen geschieden. Deze noodzakelijkheid heeft altijd bestaan en daarom komt de zaak, al is het dan ook niet algemeen, toch hier en daar door de gehele krijgsgeschiedenis voor.

    De naam schijnt uit het begin der 17de of het einde der 18de eeuw af te stammen. Over de woordafleiding is men het echter niet eens; volgens sommigen wordt het afgeleid van Draconarii, dat bij de Romeinen vaandeldragers waren, anderen menen dat het is afgeleid van dragen (als op paarden gedragen infanterie). De meest waarschijnlijke afleiding is, dat deze bereden troepen, die in galop langs kwamen stuiven, dan afstegen en het vuur openden wat met de wapens uit die tijd uitzag alsof ze vuur en vlammen spuugden, zoals draken (dragons) dat zouden doen.

    Na verloop van de eeuwen verviel de functie van dragonder als dubbele functie vanwege de verbeterde wapentechnologie en scheiden zij zich bijna nergens door hun bewapening van de overige cavalerie. Zij werden nu eens tot de zware cavalerie geteld, zoals in Oostenrijk, dan weer tot de lichte, zo als in Pruisen; in Frankrijk behoorden zij tot de liniecavalerie, in Engeland had men regimenten zware en lichte dragonders.

    Tegenwoordig bestaan Dragonders nog steeds als militaire speciale squadrons in een aantal landen, (bijv. Zweden of Brazilië) echter deze eenheden delen echter alleen de naam en hebben niks of nauwelijks meer iets gemeen met hun voorgangers.
    info: http://www.dikkedragonder.nl/default.aspx?url=http://www.dikkedragonder.nl/wat-is-een-dragonder-

    Toegevoegd door fansy op 18 Jan 2014 23:42

    #12774 kaas

    kaas

    In de zuiderkempen zeggen we kortaf “kes” tegen een ram!
    Een"e"als in bes,mes,tes!

    Toegevoegd door japper op 18 Jan 2014 22:34

    #12775 keukenlatijn

    potjeslatijn

    Potjeslatijn zegt men ook wel eens. Oorspronkelijk was het Latijn dat op apothekerspotjes te vinden was en dat niet altijd even correct was.

    Toegevoegd door Marcus op 18 Jan 2014 20:52

    #12776 t straat

    Ik wist dat dat onderwerp al eens uitvoerig besproken was, ik wist alleen niet meer waar :)
    Marcus, ik heb het weglatingsteken in de titel van het lemma … weggelaten. Want anders komt dat niet in de index. Sommigen lossen het ook zo op: t’ straat. Maar dat oogt een beetje vreemd. Zie maar hoe ge het het beste vindt.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 18 Jan 2014 17:30

    #12777 bef, den ~ zijn

    den bef jagen

    In de Kempen heb ik de uitdrukking “den bef jagen” dikwijls gehoord met de betekenis: “zich uitgelaten en wild gedragen”, “het kot op een eind zetten”.

    Toegevoegd door Marcus op 18 Jan 2014 15:25

    #12778 spoawen

    klein verschil

    De uitspraak van het woord dat ik “spaowen” geschreven heb verschilt een heel klein beetje van het woord “spouwen” dat betekent “overgeven”. Het eerste gedeelte van de tweeklank neigt eerder naar de a-klank dan naar de o-klank. Het is iets tussen “spauwen” en “spouwen” in… Ik ken daar geen adequaat fonetisch teken voor en ik denk trouwens dat dit soort nuances in klankkleur volledig aan het verloren gaan is. Overigens is er in de Kempen op sommige plaatsen een duidelijk verschil in de uitspraak van woorden die geschreven worden met au en met ou. Voorbeeld: “Het is koud” /kowt/ tegenover “Het is blauw” /blaaw/. Wat leidt tot een zin zoals /A zach blaa van de kow/.

    Toegevoegd door Marcus op 18 Jan 2014 13:52

    #12779 fronsen

    - nid d’abeilles ( een uitdrukking ) voor een naaisteek
    die een gefronst resultaat gaf en vergeleken werd met
    het uitzicht van een honingraat.

    Toegevoegd door Kastanjeoog op 18 Jan 2014 11:53

    #12780 spoawen

    /’sp????/ ?

    Toegevoegd door Rodomontade op 18 Jan 2014 06:31

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.