Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Ik lees ook maar op Wikipedia: “In het Spaans van de zeventiende eeuw werd de naam van de ridder dus uitgesproken als ‘Kiesjotte’ kiˈʃote.” Dus dat argument van dat die ch het “dichtst bij Spaanse origineel” zou liggen is er in dat geval eentje van keskeschiet. Maar zoals nthn al zegt, dat doet er eigenlijk allemaal niet toe. Taalverbeteraars denken dat ze taal kunnen maken, ze zouden bescheidener moeten zijn en zich tevreden stellen met het registreren van taal: hun oor te luisteren leggen … plat op tafel ;)
Over de uitspraak van ‘Don Quichot’:
“Figuur uit een roman van Cervantes. Ook de verfranste uitspraak don kie·sjot komt voor, maar wij gebruiken de vernederlandste uitspraak met de ch van lachen. Die ligt het dichtst bij het Spaanse origineel (Don Quijote don kie·chot·tee).
Uitspraak
don kie·chot”
(https://vrttaal.net/taaladvies-uitspraak/don-quichot)
Ik versta daar nu eens echt geen sikkepit van. Letterlijk iedere Vlaamstalige, zelfs uw of mijn leraar of lerares Nederlands, zegt “donkisjot”. ‘Don Quichot’ is letterlijk de verfranste naam van ‘Don Quijote’. De VRT vindt echter dat de uitspraak ‘don spatie(1) kichot’ moet zijn, omdat dat dichter bij de Spaanse uitspraak zou liggen, maar waarom is die Spaanse uitspraak relevant als het a) een andere ‘h’-klank betreft, b) over het Nederlands gaat, en c) een Franse naam betreft? Moeten we de (vele) Arabische woorden die het tot bij ons hebben geschopt dan ook op zijn Arabisch uitspreken, met een correct onderscheid tussen de verschillende ‘h’- en ‘k’-klanken? Waarom is die uitspraakregel dan niet van toepassing op een ordinair woord gelijk ‘koffie’? In het Vlaams is dat namelijk (meestal) ‘kaffie’ of ‘kaffe’, en dat ligt qua uitspraak pakken dichter bij de Arabische uitspraak van قهوة.
(1) Ik veronderstel dat dit betekent dat er geen natuurlijke verbindingsklank ‘ngk’ mag optreden.
Tussen “gestorven aan deurvlogentheid” en “gestorven (aan) ondervlogentheid” is er maar bitter weinig verschil in uitspraak, ge zou dus zeer zeker gelijk kunnen hebben, Bon!
Over brengen gesproken, komt dat ergens in Antwerpen/Vlaams-Brabant ook als ‘bringen’ voor? Voor mij is dat de normale vorm (n.b. in W-Vl uitgesproken met een scherpe i), en volgens mijnwoordenboek.nl komt ‘bringen’ ook in Nederlands Limburg voor. Blijkbaar is het de oorspronkelijke vorm. Mijn uitspraak van ‘bringen’ is door de Vlaamse isoglossen gelijk aan de Brabantse uitspraak van ‘brengen’ (allez, als ge de uitspraak van ‘en’ niet meetelt). Zou daar een historische verklaring voor ‘brengen’ in te vinden zijn?
bringen – brocht – gebrocht (of, hoe kan het ook anders, in het land van Waas-en-sterke-deelwoorden ook ‘gebrongen’)
“Aleeh aseg! Ik keek als kind heel veel Samson en Gert maar kan niet op meer komen. Ooit zei een toenmalige vriendin tegen me kan jij even mijn butiemen pakken. Als je me verteld wat het is wel. Het zijn wandelschoenen btw.”
(VL imitatie van een NL – eenofandereblog.nl/even-serieus/taal/mijn-favoriete-vlaamse-woorden-het-allerlelijkste-vlaamse-woord-ooit/)
Boerenfriet, ik had daar nog nooit van gehoord. ’t Schijn een gerecht te zijn: “Boerenfriet is een gerecht bestaande uit een flinke portie friet met daarop gebakken champignons, gebakken uien en spekjes. Uiteraard zijn hier nog variaties op met o.a. lever, wortel, prei, paprika en andere soorten groenten en vlees.” (frietopia.be)
Maar volgens Dr. Goegels meer in .NL dan .BE.
“Zij gebruikte wreed goed klopke voor een goede deal, maar een klopke krijgen kan ook betekenen dat je een inkakker krijgt/moe bent/in een dipje zit.” (eenofandereblog.nl/even-serieus/taal/mijn-favoriete-vlaamse-woorden-het-allerlelijkste-vlaamse-woord-ooit/)
Een inkakker krijgen? Rare jongens die Nederlanders ;)
Ik had herwerking nogal blind ingevoerd omdat herwerken Belgisch-Nederlandse standaardtaal is. Maar als ik nu de goegels in .NL zie, dan zou herwerking wel eens SN kunnen zijn. Of anders is het naar NL overgewaaid?
Ha, dat vind ik een straf verhaal, Bon. Ik zou alleen al om die reden het woord laten staan maar in het lemma de toedracht geven of verwijzen naar uw reactie. Eerst en vooral vindt iemand die niet beter wetend het woord opzoekt dan de juiste verklaring/toedracht (wat de bedoeling van een woordenboek is) en vermijden we dat iemand het in de toekomst toch opnieuw invoert omdat hij/zij denkt dat het een echt Mechels gebruikt woord is. In Van Dale staan er ook zo’n onbestaande woorden. Dat heet spookwoorden geloof ik.
Dat belet u allemaal niet om ondervlogentheid daarnaast nog eens apart in te voeren.
Ik denk dat ‘deurvlogentheid’ geen bestaand woord is, en dat ook nooit is geweest.
Guido Gezelle heeft het ‘gehoord’ in Mechelen: het behoorde dus niet tot zijn dialect. Later werd het opgevist door A. Weijnen die het een plaats gaf in woordenboeken, maar andere bronnen vind ik niet.
Als het goed is, vervang ik deurvlogentheid door ondervlogentheid dat in de Kempen nog gebezigd wordt in ondervlogen, toegevoegd door japper.
Ik denk dat in W-Vl dragen meer algeeen is voor brengen: binnendragen (binnenbrengen), wegdragen (wegbrengen), …
Ik zou het dan een gedempte d noemen omdat er in gedempte zelf een… euh.. gedempte d staat.
Misschien zijn ze geen fan van klederwinkels en bedoelen ze eigenlijk het Hollands ‘klerewinkel’ (‘cholerawinkel’), een strontwinkel. De n is dan toegevoegd gelijk in ‘paddenstoel’ – een nonsensicale regel.
(Ik stel overigens voor om de d tussen klinkers, die dikwijls verdwijnt (vooral historisch Vlaanderen) of als een j uitgesproken wordt (vooral historisch Brabant en Holland), de ‘zachte d’ te noemen. Ze staat er wel, maar er zit geen druk achter. Gelieve mij te informeren als er al een naam voor zou bestaan.)
Nu worden wij bejaloerst voor onze haven, onze industrie, onze research en onze universiteiten. (Decroo in De Morgen)
We worden bedecrooïseerd, mijn gedacht.
Ik las op vrt.be: "Ze vallen andere jongeren aan met messen, plegen diefstallen met geweld of plunderen klerenwinkels. "
Klerenwinkel? Dat klonk me zo aardig dat ik het opzocht. Blijkt SN te zijn. Was me nog nooit opgevallen. Voor mij is het een kleerwinkel. Zoals een schoenwinkel.
Ik vraag mij af of dat de Franse variant “avoir … avec” van ons gepikt is, of dat wij het van hun gepikt hebben. De eerste optie lijkt mij niet onwaarschijnlijk, aangezien het in het Frans nog altijd als informeel geldt (‘informeel’ is dikwijls taalkundige codetaal voor jonger taalgebruik, n.v.d.r.), terwijl het ten onzent zonder opmerkingen (taalverbeteraars niet meegerekend) in een formele brief kan staan.
Daarnaast is het ook weer een schoon voorbeeld van de pezeweverij van de taalverbeteraars, en ik vermoed dat ‘meehebben’, dat ook gebruikt wordt in NL, mee de dieperik in gesleurd wordt omdat het formeel gelijkt op ‘bijhebben’, dat niet gebruikt wordt in NL. Het gaat hier dus om een geval waarbij de taalverbeteraars zodanig blind en agressief tekeer gaan dat ze ook 100% correct Nederlands taalgebruik afkeuren, gewoon omdat het een gelijkenis vertoont met een aspect van de Vlaamse grammatica.
- bij zich hebben → alleen gebruikt in NL, ah dan is het juist
- bijhebben → alleen gebruikt in VL, ah dan is het fout
- meehebben(/meenemen/…) → gebruikt in VL, ah dan is het fout, en de NL zien ze niet meer want ze hebben al geschreeuwd dat het fout is
Ik weet niet uit welke bron Typisch Vlaams het als Belgisch-Nederlandse standaard labelt want taaladvies spreekt dat nog altijd tegen. Wat niet wil zeggen dat het niet al lang standaardtaal had moeten zijn.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.