Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Waarde Georges, iedere wolk die richting Vlaanderen drijft is Vlaams. Ik denk dat ‘flemen’ AN is.
Maar ik ga er niet over flemen en temen…
Ik dacht eerst dat het SN was, maar VD kent het enkel als:
(vooral van kinderen) vleiend spreken om iem. gunstig te stemmen
zou er een verband kunnen bestaan tussen de Hoorn van de Onderwereld van de Noormannen: Gjallar, geblazen door een kloeke, stevige Noorman?
Gjallar en galjaar, ze trekken wel op mekaar, zoals hesp en heps.
gerre en garde
In mijn dorp was “de gerre” de veldwachter, maar “de garde” was kaartjesknipper op de trein.
de garde
als kind kenden we alleen de garde en de garde sjampetter
Zo speelden we als kind eens haagschool toen Garde Mongsgie ons betrapte en ons stante pede naar school terugbracht.
In VD2014 hebben ze bij federaal nu toch het specifiek Belgische ‘federale regering’ toegevoegd:
de overkoepelende regering van een federale staat, m.n. de Belgische nationale regering in tegenstelling tot de gemeenschaps- en gewestregeringen
Het is een typisch voorbeeld van de Nederlandse bril van VD:
VD2014 online: politieke partij (in het buitenland, in een andere stad e.d.) met vergelijkbare denkbeelden en aspiraties
Ge zoudt kunnen zeggen dat de Belgische betekenis hierin vervat zit, maar zoals Marcus komt te zeggen is de Belgische situatie zo specifiek dat de betekenisinvulling voor een VL toch helemaal anders is dan voor een NL. Voor federaal (zie lemma federaal + reactie) was dat ook zo, alhoewel ze dat ondertussen in VD aangepast hebben. ’t Moet zijn dat ze af en toe het VW lezen :)
ruimere betekenis
ik heb dit lemma bewust beperkt tot de Belgische politiek, want het woord “zusterpartij” wordt blijkbaar ook gebruikt in een andere context. De situatie bij ons is vrij ingewikkeld omdat de drie traditionele partijen (socialisten, christendemocratien en liberalen) tot voor de staatshervormingen unitair gestructureerd worden en zich achteraf gesplitst hebben in een onafhankelijke Nederlandstalige en Franstalige organisatie. Enkel de PTB/ PVBA heeft nog een uitgesproken unitaire structuur: is dit één partij of zijn het twee “zusterpartijen”? Groen en Ecolo zijn later ontstaan, dus missen ze een dergelijke gemeenschappelijke “moederpartij” ook al zijn het ideologisch zeker “zusterpartijen”. VB en NVA hebben geen zusterpartijen aan de overkant van de taalgrens. Mijn besluit bij dit alles: zie zand, moet er nog ~ zijn?
Toemaatkat
WNT:
Kat die in het najaar geboren is (CORN.-VERVL.). Ook fig. voor: persoon die graag rustig thuis zit.
Trakteren voor iemand kan ook wel tellen als voorbeeld van typisch VL. Het Vlaams wordt heel hard bepaald door het typisch gebruik van voorzetsels.
Een minuut stilte betrachten zult ge niet horen of lezen in VL (3 googlementen in BE, waarvan 2 m.b.t. het onderhavig lemma in het VW :), de andere wel.
toemmer = toemaat
Toemmerketje: toemmer of toemmert is eigenlijk het gras dat na het maaien opnieuw uitschoot: zie toemaat. De katjes of ketjes (met Umlaut voor verkleinwoorden) zijn ook borelingen uit een tweede nest. Ze waren minder waard dan de voorjaarskatjes die al veel van de krachten van de moederkat gevergd hadden. Dat was alleszins de verklaring die men eraan gaf. Toemmertketjes werden op boerderijen dan meestal ook afgemaakt.
VL uitspraak zoiets als ‘oongool’
Mensen die bang hebben van teveel Engels in ons taal moeten hun eigen niet ongerust maken: Een taal verteert woorden.
Maakt maar eens een schoon voetbalverhaal met kipper, korner, pennaltie, ofsijt, baklijn, gool en oongool erin en genen enen Engelsman gaat er een Engels woord in herkennen. Tenminste als Jan Becaus niet meedoet :)
Wij zeggen altijd een eigengoal.
De Stoemerik met een grote S, die heeft een eigengoal gemaaakt.
Madam Pheip: „Neen, Nero, ge vertrompeert u, manneken!”
Niet meer zeker in welk album dat was, mogelijks ‘De kromme Cobra’.
zeer juist Georges
Ik heb me een beetje laten vangen door mezelf toen ik “beginnen” verving door “werken”. Ik weet echt niet waar dat subtiele onderscheid vandaan komt, maar het klopt. “Op zijn eigen werken” is voor mij zelfstandig werken, "op zijn eigen beginnen " is “als zelfstandige beginnen”. Raar, maar taal berijdt dikwijls kronkelwegen.
De context is ook belangrijk om mogelijke misverstanden uit de weg te helpen. Zo zijn er heel veel woorden met meerdere betekenissen, maar de context brengt duidelijkheid.
Die opmerking over ‘op zijn eigen werken’ vs. ‘voor zijn eigen werken’ is juist, Marcus. Maar verander het werkwoord in beginnen en dan vervalt het onderscheid toch zo goed als volledig. (Als het al niet helemaal wegvalt zal ook hier de context duidelijkheid brengen. Bv.: Het kind hielp eerst zijn moeder bij het koken, maar is daarna meer en meer op zijn eigen begonnen.) Enkele voorbeelden waar het gebruik in de context duidelijkheid verschaft (soms is de naam van de site al voldoende):
forum.mountainbike.be: Die is daar weg bij de 4bikes en is op zijn eigen begonnen ….
seniorennet.be: Mijne oude baas is op zijn eigen begonnen die kon maar amper zijn naam schrijven….
belgiumdigital.be: En de Mic, die is nu “middenstander” Heeft hier ontslag genomen, of gekregen, ik weet het niet meer zo goed, en is “op zijn eigen” begonnen.
hondenvrienden.be: Hij is op zijn eigen begonnen in Herselt (hij woont op de steenweg richting herentals vlak voor het rondpunt als je van herselt centrum komt).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.