Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #121 schouwbuis

    Nog een kleine tip: als ge met de cursor over het lemma gaat, is dit onderstreept. Die onderstreping loopt nog door na de laatste letter van het woord als daar een spatie is. De lijn onderstreept dus ook de onzichtbare spatie.
    Het verschil in lengte van de lijn is goed te zien bij schouwbuis in versie 1 en versie 2.

    Ik maak van de gelegenheid gebruik om iedereen ne zalige Kerstmis te wensen!

    Toegevoegd door de Bon op 25 Dec 2024 13:56

    #122 ga(at) daarmee naar de(n) oorlog

    Een recente cartoon van ZAK: Een man loopt met een pancarte met PEACE erop door de straat. Twee militairen aanschouwen dit vanop afstand waarbij de ene zegt “Gaat daarmee naar de oorlog”.
    opm: cartoon is grappiger dan beschrijving ;)

    ZAK gebruikt hier prima het Vlaamse ‘gaat’. Door die d van daarmee zal het ook in de Vlaamse uitspraak sowieso iets worden als: gaa-taar-mee-naar-den-oorlog

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 22 Dec 2024 14:36

    #123 schouwbuis

    Dank voor de correctie. Ik let er wel op maar ongewilde spaties sluipen er soms in. Vooral bij het veld ‘kenmerken’ gebeurd het dat er een ongewenste spatie voor het laatste haakje komt. Het ziet er slordig uit.
    Een probleem op iPad is dat de cursor de ene keer na de letter knippert en de andere keer erin. Met dat laatste is het praktisch onmogelijk om een letter in de tekst te verbeteren. Ik denk soms dat het ligt aan het schakelen tussen qwerty en azerty. Zeker weten doe ik het niet.

    Toegevoegd door Gene Zever op 21 Dec 2024 19:10

    #124 beklagen, het zich ~

    En voilà. (zich beklagen zonder het lidwoord het is naar mijn bevindingen standaardtaal)

    Toegevoegd door Gene Zever op 21 Dec 2024 16:56

    #125 beklagen, het zich ~

    Goeie tip, ik heb het meteen gecheckt en vond nochtans geen verwijzingen.

    Toegevoegd door Gene Zever op 21 Dec 2024 16:35

    #126 beklagen, het zich ~

    Ik heb geen bezwaar.

    tip: Als ge een lemma aanpast moet ge wel efkes controleren of er nergens naar verwezen wordt. Dat doet ge door in de zoekbalk te zoeken op het huidige lemma tussen vierkante haken. Als er in andere lemma’s naar het lemma verwezen wordt, moet ge die verwijzingen natuurlijk ook aanpassen anders wijzen die links naar een leeg blad.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 21 Dec 2024 13:25

    #127 beklagen, het zich ~

    Mijn indruk is dat de volledige uitdrukking “het zich beklagen” is en “zich beklagen daarnaast gebruikt wordt. Als het op geen bezwaren stuit verander ik het trefwoord in “beklagen, het zich ~” en voeg daar twee voorbeeldzinnen van toe. Alsook een zin met ‘zijn eigen beklagen’.

    Toegevoegd door Gene Zever op 21 Dec 2024 12:53

    #128 schouwbuis

    Kleine tip bij aanmaak van een lemma: Probeer er op te letten om na het lemma geen (onzichtbare) spatie te typen want anders werkt een verwijslink zonder die spatie niet.
    Ik had bij schouw een link naar schouwbuis gezet, maar die werkte eerst niet omwille van die spatie. Ik heb het verbeterd, dus het is ok nu.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 21 Dec 2024 10:30

    #129 akte van opvolging

    Bericht is aangekomen ;)
    Het wonderbureau heb ik nog goed gekend, de ‘akte van opvolging’ heb ik toch ook wat moeten opzoeken. Ik heb de omschrijving veiligheidshalve maar heel breed gehouden.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 21 Dec 2024 08:39

    #130 akte van opvolging

    Ik weet niet goed of mijn bericht bij u aangekomen is. Maar bij deze: dank voor uw speurwerk bij dit lemma alsook bij ‘het Wonderbureau’. Dat laatste ging te ver terug voor mij.

    Toegevoegd door Gene Zever op 20 Dec 2024 19:18

    #131 me

    Ook gebruikelijk in Limburg maar dan in de betekenis van het SN-se ‘men’.

    Me zaet dat ut vreuger baeter woar.
    Men zegt dat het vroeger beter was.

    Toegevoegd door koarebleumke op 20 Dec 2024 15:09

    #132 potelen aan

    Het gebruik met de voorzetsels aan, met en zelfs in wordt hier (historisch) verduidelijkt: https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M055392

    Aan brood, aan vleesch pootelen, DE BO 1873.
    Dat meisje pootelt altijd aan zijne muts, DE BO 1873.
    De kat pootelde met de muis, DE BO 1873.
    Zij pootelt met haar kindje lijk met een kattejong, DE BO 1873.
    — Ginder sloegen de boomen hun bladeren om, op nen een, twee, drij was de wind tot hier, pootelde in de rokken van Cesarinne, TIMMERMANS, AnnaMarie 129.

    Ik vind trouwens nog 2 actuele voorbeelden (uit de ‘rauwe’ politiek) van ‘potelen met’ in de betekenis van het bepotelen van vrouwen:
    “Hun probleem is hun geloof Tavek. Het zijn gefrustreerde jongens…..Ze willen zo graag potelen met onze zussen maar hun zussen sluiten ze op.” (forum.politics.be)
    “dutje doen, potelen met de madammen…zou het kunnen dat men daarom evenveel vrouwen als mannen op de lijsten wil?” (jurgenverstrepen.typepad.com)

    Ik zal het lemma met deze info wat aanpassen.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Dec 2024 08:43

    #133 potelen aan

    … “Beetje bepotelen in het donker” klinkt ook niet echt.

    Toegevoegd door nthn op 19 Dec 2024 23:23

    #134 potelen aan

    Tgoh ja, ik kan nu niet direct een gelijkaardig ander werkwoord bedenken, zeker geen ander werkwoord dat als mogelijke betekenissen allemaal andere be-werkwoorden heeft (en de meeste werkwoorden met voorzetsels zijn ook veel abstracter in betekenis), maar ‘potelen’ moet volgens mij altijd een lijdend voorwerp hebben, en dat moet met ‘aan’. Zonder ‘aan’ moet ge ‘bepotelen’ gebruiken.
    In het voorbeeld van “er werd (onvermeld: in …) geknepen en (onvermeld: aan …) gepoteld” wordt de passieve vorm gebruikt, en daar wordt het lijdend voorwerp niet vermeld omdat het uit de voorgaande context evident is – ge zou volgens mij ook niet kunnen zeggen “er werd bepoteld”, alleen “(iemand) werd bepoteld”. ± hetzelfde voor dat voorbeeld van “potelen in het donker”, "bepotelen
    Uw tweede voorbeeld is voor mij ongrammaticaal. Als ge ‘potelt’ daar verandert in ‘kriebelt’, is de zin wel grammaticaal correct, want ‘kriebelen’ moet zonder voorzetsel gebruikt worden.

    (Volgens die uitleg van de GWNT zou ‘potelen’ ook met ‘met’ moeten kunnen, maar dat klinkt mij echt fout. Misschien is dat eerder een vorm in de aangrenzende Nederlandse provincies.)

    Toegevoegd door nthn op 19 Dec 2024 23:22

    #135 potelen aan

    Hoort die aan er onlosmakelijk bij, nthn? In dat voorlaatste voorbeeld wordt er toch niet gezegd aan wat er gepoteld werd?

    Of dit voorbeeld:
    “En dat ging nog maar over een privé zaak. Beetje potelen in het donker.” (forum.politics.be)

    Of zoudt ge ook kunnen zeggen: “Zachtjes potelt ze met haar wijsvinger boven het topje van zijn neus.”?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 19 Dec 2024 10:43

    #136 friste

    Ik heb de omschrijving aangepast. Als het niet ok is, moomer, kan ik het altijd terugzetten.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 14 Dec 2024 08:03

    #137 brentje

    Welkom, Lucas2005.

    Van ‘een brentje doen’ vind ik niet echt voorbeelden op het wereldwijde web. Is die uitdrukking vrij algemeen in Limburg of wordt die enkel gebruikt in de vriendenkring van ene Brent?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 14 Dec 2024 07:49

    #138 friste

    Voor mij draagt het inderdaad algemener de betekenis van ‘koelte’, de relatief lagere temperatuur van (het ding of) de plaats in verhouding tot de omgeving. Als ge in de zomer lang in de zon rondwandelt, moet ge u ook af toe efkes in de friste zetten, bv. in de schaduw van nen boom.

    Voor “in de friste” vind ik eigenlijk geen resultaten in normaal Hollands taalgebruik. Een aantal resultaten gaat over ‘friste’ als superlatief voor ‘fris’, de andere resultaten voor ‘friste’ in de betekenis van ‘koelte’ zijn door VL geschreven, en één enkel resultaat is effectief door een NL geschreven, maar dan in een dichtbundel.

    Toegevoegd door nthn op 13 Dec 2024 12:21

    #139 friste

    Is friste de koele ruimte zelf of eerder de gevoelstemperatuur van de ruimte, moomer?
    Is friste maw niet eerder het antoniem van warmte zoals koelte dat ook is? Uit deze voorbeelden blijkt dat toch:

    Op warme dagen beginnen we soms al om 7 uur: in de friste van de morgen eten de schapen met smaak. (tijd.be)

    Zo vinden onder andere egels ’s nachts eten en drinken in de friste. (hln.be)

    Normaal train ik graag ’s ochtends in de friste, maar de wedstrijden zijn allemaal voor de namiddag. (demorgen.be)

    Op die manier is het ook in .NL wel in gebruik, maar inderdaad verhoudingsgewijs een stuk minder dan in .BE.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 13 Dec 2024 07:41

    #140 Vlaamse uitspraak

    Hier een vrt artikel over: "Katte, flesse, taarte: waarom Oost- en West-Vlamingen overal de -e aan vastplakken "

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 12 Dec 2024 09:30

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.