Recente reacties

Propaganda?

Sinds de verhuis naar BuZa heeft het team van de telefoon ook regelmatig huiswerkjes: een propaganda stukje over een heet buitenlands onderwerp. Vorige week was de schermvenootschap aan de beurt, met als voorbeeld big, bad Ruskies die hun fortuinen verbergen op de Britse (!) Maagdeneilanden. Ook hybride oorlog was een onderwerp, waarbij de president van Wit-Rusland een kleedje gepast werd. Sluiten die handel!

Ik las het bij Ilja Leonard Pfeijffer: “Ze kon het niet over haar hart verkrijgen…”. Ik dacht eerst dat er een tikfout stond, maar niet dus. Over het hart verkrijgen, ik had daar nog nooit van gehoord.

Ja, en er staat nog een interessante zin in dat wikipedia artikel: “De functie is vergelijkbaar met die van een wethouder in Nederland.”
Ik vermoed dat de auteur een VL is. En dan gaat die de functie van schepen vergelijken met de functie van wethouder in NL. Waarom niet omgekeerd? Hij/zij zou evengoed kunnen schrijven: De functie van wethouder in Nederland is vergelijkbaar met die van schepen.
Dat lijkt misschien subtiel, maar dat toont wel degelijk aan dat wij onze taal, onze begrippen, … altijd aftoetsen tov de norm NL en nooit omgekeerd. Taalonderdanigheid, niet meer dan dat.

De manier waarop die zin uit dat Wikipedia-artikel geformuleerd is, is eigenlijk ook wel interessant gekozen… Technisch gezien is het niet fout natuurlijk.

Ah, ge hebt gelijk, en nu dat ik dat opzoek blijkt het precies ook wel om iets Vlaams te gaan, maar op een ander punt, aldus de VRT, taalmail 150:

De directie is niet gediend met zijn manier van lesgeven. √ De directie is niet gediend van zijn manier van lesgeven. De directie stelt zijn manier van lesgeven niet op prijs: ze is er niet van gediend. Zijn manier van lesgeven verhoogt de kwaliteit van het onderwijs niet: de kwaliteit is er niet mee gediend.

Ik zou bij beide voorbeeldzinnen in de uitleg ‘met’ gebruiken, nooit ‘van’, en ik zie eerlijk gezegd het verschil niet tussen die twee zinnen. Alle twee betekenen ze ‘x wordt er niet beter van’. Is het omdat ‘de directie’ leeft terwijl ‘de kwaliteit’ een abstract begrip is?

Misschien dat het specifiek om een westelijk vs. oostelijk Vlaams verschil gaat, want ik vind wel wat resultaten van het oosten van het land waarin ze toch ‘van’ en niet ‘met’ gebruiken. Of misschien is dat dan weer Limburgs en geen Vlaams?

Oesje, bij ‘loco-burgemeester’ krijg ik toch direct een beeld van iemand die rijp is voor het zottekot, en als ze mij een tweede keer zouden doen gokken zou ik aan treinen denken. ‘Plaatsvervangend burgemeester’ zou ik er nooit als betekenis opgeplakt hebben.

Ik had uw onderste alinea nog niet gelezen en ik dacht zelf ook al dat die vermelding dat (het equivalent van) dat beroep (allez ja, beroep) in NL ‘wethouder’ wordt genoemd nogal curieus was. Welke relevantie heeft dat voor de VL die dat leest? Ge kunt er al even goed een verwijzing zetten naar Wikipedia zodat ge de naam in alle talen kunt zien. Nu dat ik dat zeg, ik controleer juist of er een Wikipedia-artikel voor schepenen bestaat (jawel), en wat blijkt?

“Vroeger werd de term in heel Nederland gebruikt, nu alleen nog in België.”
https://nl.wikipedia.org/wiki/Schepen

vrttaal.net: "dienstdoend
Wie dienst heeft of bij toerbeurt een bepaalde functie uitoefent, is ‘dienstdoend’.

Tijdens de avond- en weekenddiensten kunnen spoedgevallen worden aangeboden na telefonisch overleg met de dienstdoende dierenarts.

Een schepen (in Nederland: wethouder) die tijdelijk de echte burgemeester vervangt, is de ‘waarnemend’ of ‘plaatsvervangend’ burgemeester. ‘Loco-burgemeester’ is in België niet gebruikelijk."

Einde citaat. Die laatste paragraaf dus om duidelijk te maken dat “dienstdoend burgemeester” dat in VL zowat algemeen gebruikt wordt – ook door de VRT – niet goed is. Het NL ‘loco-burgemeester’ is wel goed. Helaas, hoort ge bijna denken, is het in België niet gebruikelijk. De Vlaamse taaladviseur voelt zich geroepen om ook de Nederlanders even ten dienste te zijn en te verduidelijken dat een schepen voor hun een wethouder is. Taalonderdanigheid ten top.

Ook in .NL gebezigd, maar de term is, zoals vele koerstermen, van VL oorsprong.

Mja, nee, ik denk dat met iets gediend zijn nog wat anders is: Zij is er niet mee gediend dat ze met ‘poepke’ aangesproken wordt.
Eigenlijk betekent goed gediend eerder goed bediend.

De ‘goed’ kan ook weggelaten worden: “in ’t weekend van de klant krijgen de klanten meestal een kleinigheid, maar zijn ze daar wel mee gediend?”

Er schoot mij vandaag iets te binnen over de Oost-Vlaamse korte uitspraak van de lange ie, zijnde dat ze ook wordt toegepast op vreemde woorden. Ge kunt als Oost-Vlaming dus perfect de spelconsole ‘Wii’ uitspreken als ‘wi’ (scherpe i, ≃ Franse uitspraak ‘oui’). De Hollanders doen en dus het Nederlands doet dat niet, waaruit ik enigszins voorbarig veronderstel dat die verkorting van de lange ie in Oost-Vlaanderen nog een actief proces is, en in Holland niet meer.

Een dubbel, korte zoektermen lust de zoekmachine niet. Toch is er een verschil in interpretatie.

VL: niet mee zijn op school, NL: niet mee kunnen komen
NL: bent u mee? = volgt u het nog?

Er zit volgens mij ook nog een betekenisverschil tussen ‘vanavond’ en ‘deze avond’: de eerste is toekomstig, de tweede is gepasseerd. “We gaan vanavond gaan eten” vs. “we zijn dezen avond gaan eten”.

Weeral eentje voor de lijst “ah, is dat Vlaams?”. ‘Vanmorgen’ en ‘de voorbije winter’ zijn helemaal niet ‘neutraal’ (al zeker niet in die vorm), en ‘deze morgen’ en ‘deze winter’ zijn helemaal geen ‘spreektaal’, meer nog, ik zou ze zelfs eerder bestempelen als schrijftaal!

Die zinnen zijn totaal geen spreektaal, want in de spreektaal zou ten eerste al de woordvolgorde omgekeerd zijn, m.a.w. “Ik ben vandemorgend veel te laat opgestaan.” en “Ik ben vandewinter in Tsjechië gaan (gaan) skiën.”

vrttaal.net:

Taalmail 349 – 25 februari 2008:
fout: Deze morgen had onze overgelukkige reporter een exclusief interview met de Queen of Pop.
goed: Vanmorgen had onze overgelukkige reporter een exclusief interview met de Queen of Pop.
want: Deze morgen kan alleen als het nog ochtend is, niet als hij al voorbij is.

vrttaal.net:
‘Vanmorgen’ is de neutrale aanduiding van het eerste deel van de huidige dag.
‘Deze morgen’ is ook goed, maar het behoort eerder tot de gesproken taal.

Die taalverbeteraars schrijven soms zomaar wat. In 2008 nog aan afkeuringsargument van gaat daar liggen. Daarna mag het wel, maar is het eerder gesproken taal. Jaja, daarom zoveel voorbeelden te vinden in de geschreven pers.

Gerda: Kom we zijn weg. Legt den deursleutel maar onder de mat voor onze Jeroen.
Jean: Nee, dat moogt ge niet doen hebben ze op tv gezegd want daar zoeken de dieven ‘t eerst. Legt em beter achter dat postuurke op de reigel.
Gerda: Hoe gaat onze Jeroen dat dan weten?
Jean: We leggen een briefke onder de deurmat waar dat’em em wel kan vinden, he slimmeke.

Alhoewel, nog Vlaamser zou eigenlijk ‘een hemdeknop groot’ zijn, maar ook daarvoor zijn er geen resultaten.

Ik had nu toch verwacht dat ze die prijs in NL ‘het Lowietje’ zouden genoemd hebben.

Vreemd, voor de – nochtans authentiek Vlaamse – vorm ‘een hemdsknop groot’ zijn er geen resultaten.

Desemen wordt vaak in overdrachtelijk zin gebruikt in NL.
:
De muziek was gedesemd met jazz uit vroegere jaren.
Zijn ideologie is doordesemd met marxistische ideeën.