Reacties van nthn

Den uitleg van den Taaltelefon is uiteraard gezever: ‘kwartier uurs’ is niet uitsluitend verkort tot ‘kwartier (uurs)’, maar ook tot ‘kwart(ier) uur’. Zeker als ge bedenkt dat het woord ‘kwart’ nog voor vanallerlei andere dinges gebruikt wordt moet ge al een aantal zware hersenkronkels maken om ‘kwartuur’ als niet correct te bestempelen.

Ik heb wat zitten lezen, en de uitleg van fansy blijkt dus niet te kloppen.

Vroeger, toen ‘du’ nog enkelvoud en ‘gi’ meervoud was, waren er twee imperatiefvormen, eentje zonder t voor het enkelvoud en eentje met t voor het meervoud. ‘Gi’ heeft op vrij korte tijd ‘du’ volledig verdrongen als nieuwe enkelvoudsvorm (én nog altijd ook de meervoudsvorm), en heeft daarbij zijn imperatief meegepakt. De imperatief zonder t bestond dus niet meer. Door verschillende uitspraakverschuivingen is de imperatief met t bij de Hollanders zijn t weer kwijtgespeeld, maar hier is dat nooit gebeurd.

‘U’ is bovendien (zoals ik bij ge, u al had vermeld als vermoeden) een Hollandse verbastering van de voorwerpsvorm van ‘gij’ (net zoals ‘jij’ een klankverschuiving is van ‘gij’ zelf). In het Vlaams is ‘u’ als onderwerpsvorm onbestaande. Ik denk dat ik het eens ergens in een commentaar van Grytolle heb gelezen, maar hij haalde een uitstekend punt aan voor wie dat niet gelooft: als ‘u’ een inheemse Vlaamse vorm was geweest, dan zou hij niet in alle windstreken op identiek dezelfde manier worden uitgesproken.

Een van de opvallendste in Vlaamse media en literatuur is altijd ‘schoon’ (in de betekenis ‘proper’), en daarbij ‘schoonmaken’, ‘operatie schone handen’, enz. Niemand zegt dat, stopt nu toch ne keer met dat te schrijven! Ik citeer de Taalunie:

“Ja, proper in de betekenis ‘rein, niet vuil’ is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is een schone zakdoek, maar dat is minder gebruikelijk in België dan in Nederland.”

(De bijkomende bemerking hierbij is natuurlijk: als ‘schoon’ in de betekenis ‘proper’ minder gebruikelijk is in België dan in Nederland, en ‘proper’ standaardtaal in België is voor de Hollandse verbastering van ‘schoon’, hoe kan die verbastering dan überhaupt ‘standaardtaal in het hele taalgebied’ zijn?)

Kinderboeken (vooral die voor de jongsten) staan ook boordevol hollandismen, ondanks het feit dat zeer veel kinderboeken eigenlijk door Vlaamse auteurs worden geschreven. Het voorbeeldje over ‘poepen’ onder de link ‘Info’ hierbovenaan is nog altijd treffend actueel.

Nog eentje tegengekomen: in NL zeggen ze blijkbaar (ook) dat iets ‘in’ de vensterbank staat. Hoe kan dat nu?

Hmm, die laatste zin daar:

“Te is overigens niet altijd te vervangen door in; zo is op het best in ‘We komen nu aan op (station) Den Haag Centraal.’”

1) Ze zeggen dat ‘te’ niet altijd te vervangen is door ‘in’, maar als voorbeeld geven ze dan iets waarvan ze zeggen dat ‘op’ in die situatie “het best” is, wat suggereert dat ‘in’ daar, hoewel ongewoon, toch mogelijk is.
2) Ik denk dat dat voorbeeld hoe dan ook niet klopt in het Vlaams: met de trein komt ge aan ‘in’ Den Haag, niet ‘bovenop’ Den Haag.