Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Reacties van nthn

    me

    Kunt ge dat in Antwerpen ook (nog) vóór het werkwoord zeggen? Bijvoorbeeld “me gaan op reis”?

    Toegevoegd door nthn op 15 Jun 2020 18:37

    zop

    Wie zegt er allemaal ‘onder zop’ tegen ‘onder sop’? In Oost- en West-Vlaanderen wordt het gezegd. De label SN is hier alleszins niet gepast, want ‘zop’ staat niet in het groen boeksken en de WNT vermeldt het zelfs uitdrukkelijk als de Vlaamse tegenhanger van ‘sop’. Ik veronderstel dat ‘Vlaams’ daar wel duidt op historisch Vlaanderen (en niet Brabant of Loon), hoewel er toch ook een specifiek Brabantse voorbeeldzin met ‘zoope’ staat.
    http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=53489

    Toegevoegd door nthn op 14 Jun 2020 22:17

    vloan

    Tiens, volgens de WNT is ‘vladen’ een jongere vorm van ‘vlaan’:
    http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=66469
    http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=66479

    Dat is speciaal: ‘vlaan’ was dus een werkwoord van de categorie ‘zijn’, ‘doen’, ‘gaan’, enz., maar is dan naar analogie met werkwoorden op aden (bv. ‘raden’) omgevormd tot ‘vladen’, waarschijnlijk omdat van die werkwoorden in West en Oost-Vlaanderen de ‘d’ in de uitspraak volledig wegvalt: ‘raden’ klinkt als ‘raan’, en dus wierd ‘vlaan’ gehypercorrigeerd tot ‘vladen’ – het wordt praktisch hetzelfde uitgesproken, maar anders vervoegd.

    Anderzijds geeft de WNT aan dat de OVT ‘vloeg’ (vgl. slaan – sloeg) niet voorkomt, en geven ze geen enkele voorbeeldzin met een andere OVT van ‘vlaan’, dus is het voltooid deelwoord ‘gevlagen/gevlogen/gevlegen’ eigenlijk de enige indicatie dat het oorspronkelijk ‘vlaan’ en niet ‘vladen’ was.

    Toegevoegd door nthn op 13 Jun 2020 22:33

    noane

    Correctie: de West- en Oost-Vlaamse uitspraak van “den hemel” is niet “(d)nemel”, maar “(d)neeml”. Doffe e’s zijn hier een rariteit.

    Toegevoegd door nthn op 13 Jun 2020 21:55

    noane

    Ja, maar het is natuurlijk niet omdat mensen het zo opschrijven omdat ze de taal nooit echt leren schrijven hebben, dat het ook echt een woord is. Er staan in die lijst op mijnwoordenboek.nl zeer veel dubbels, allemaal met lichtjes andere spellingen, terwijl ze die klanken allemaal op krak dezelfste manier uitspreken – iedereen spelt er gewoon maar wat op los omdat ze enerzijds geen Vlaams leren spellen hebben en anderzijds geleerd hebben dat een spelling fonetisch is (ipv fonemisch), en dat bijvoorbeeld een ‘aa’ overeenkomt met de Hollandse uitspraak daarvan. De mannelijke verbuiging leert men niet schrijven, en dus denkt men – zeker in West-Vlaanderen – verkeerdelijk dat die n bij het volgende woord hoort. Ze zouden hetzelfde kunnen doen voor “’t”, dus “tswien” (‘t zwijn), maar dat gebeurt niet omdat ze weten dat "’t" een apart woord is, want dat is iets dat wel wordt aangeleerd. (In chattaal en middeleeuwse teksten gebeurt het interessant genoeg dan weer wel: “khebt” = “’k heb ’t”.)
    In West- en Oost-Vlaanderen klinkt “den hemel en de hel(le)” als “(d)nemel en del(le)”, maar ‘nemel’ en ‘del’ zijn daarmee nog geen bestaande woorden. Het is verkeerdelijk toegepaste metanalyse: ze schrijven het op alsof de ‘n’ van het ene woord naar het andere is verhuisd, maar dat is niet echt het geval.

    Hetzelfde probleem vindt ge bijvoorbeeld bij nantoek of nilft, geen van beide woorden bestaat in het echt.

    Die ‘uzne noane’ moet ge lezen als ‘uznen oane’, ‘onznen haan’ dus. De voorbeeldzin is hoe dan ook al inconsistent, want de ‘oa’ in ‘noane’ is een gewone lange a, terwijl de ‘oa’ in ‘doadzoende’ een scherplange o moet voorstellen.

    Een aantal voorbeelden:

    nen onkel ? ne nonkel ? nonkel Bob verjaart vandaag ? correct
    ne nadder ? nen adder ? adder Bob verjaart vandaag ? correct
    nen hane ? ne nane ? nane Bob verjaart vandaag ? kan niet
    … ? hane Bob verjaart vandaag ? correct
    nen handdoek ? ne nanddoek ? nanddoek Bob verjaart vandaag ? kan niet (en niet alleen omdat handdoeken geen levende wezens zijn)
    … ? handdoek Bob verjaart vandaag ? correct

    Op de West-Vlaamse Wikipedia hebben ze “Den Haan” ook gewoon als “D’n Oane” gespeld: https://vls.wikipedia.org/wiki/D%27n_Oane

    Toegevoegd door nthn op 13 Jun 2020 21:04

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.