Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    zimmen

    Dit is slechts 1 definitie voor "zimmen." Bekijk alle definities.

    zimmen
    (werkwoordsvorm)

    eerste persoon meervoud van het werkwoord “zijn”

    = zijn men

    We zijn – We zimmen
    Zijn we/me – Zimme we/Zimme

    in de Antwerpse Kempen, Antwerpen, Aalst: vraagvorm: “zèmme?”

    We zimmen eindelijk gearriveerd, waar is dat feestje?

    Zimme gereed? Dan kunnen we vertrekken.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door nthn (08 Nov 2021 20:56)

    👍
    202

    Reacties

    WVl: uitspraak zieme

    Eindelijk zieme ‘dre’.
    Zieme nog verre van de zee?

    Toegevoegd door Kastanjeoog op 26 Sep 2017 10:57

    in een van mijn kinderliedjes komt het woord voor: gearmd liepen we met enkele kinderen en zongen:
    Lange lange reke,
    potjes en pannetjes breke(n)
    gaan we vanavond riespap eten…en op het einde hurkten we en riepen luid:
    ziemer ziemer jouw…

    Toegevoegd door Kastanjeoog op 26 Sep 2017 11:05

    Eigenlijk gaat het hier niet echt om een andere vervoeging, maar om “zijn + me(n)”:

    We zijn men eindelijk gearriveerd, waar is dat feestje?
    Zijn me gereed? Dan kunnen we/me vertrekken.

    De uitspraak van de ‘ij’ in ‘zijn’ is kort (zimme, zèmme, enz.) als gevolg van het Vlaams fenomeen van de stamklankverkorting (of umlaut of welke naam ge ook verkiest): lange klinkers kunnen/moeten kort uitgesproken worden in bepaalde gevallen. Bv. “ik kijk” = lang, “gij kijkt” = kort; “ik loop” = lang, “gij loopt” = kort; enz.

    Ge kunt u afvragen of het misschien toch ‘we zijn – zijme(n)’ zou moeten zijn, want bij de 2e persoon enkelvoud ‘ge zijt – zijde’ gedraagt het voornaamwoord zich wel clitisch. Voor athematische werkwoorden (zijn, gaan, staan, doen, enz.) lijkt een clitische vorm mij nog te doen (Zijme der nog ni geweest? Game der dan ne keer naartoe? Wa stame nog te wachten?), maar voor langere werkwoorden wordt het, omwille van die lange infinitiefvorm, toch nogal klungelig (Vertrekkeme nu nog of hoe zit da? Compostereme ons groenafval?). Bovendien heeft de 2e persoon enkelvoud het voordeel dat er geen enkele situatie is waarin hij kan gevolgd worden door iets anders dan dat clitisch persoonlijk voornaamwoord ‘–e’. Voor de 1e persoon meervoud (en de andere personen meervoud en enkelvoud) is dat niet het geval.
    2E: Zoude da wel doen? – Zoude da wel doen?
    1M: Zoudeme da wel doen? – Zouden (iemand anders en ik) da wel doen?
    (De 2e persoon meervoud, qua vervoeging identiek aan 2E, verandert in een 3e persoon meervoud van zodra dat hij niet aan ‘gij/gijle/gulder/…’ maar aan een specifieke opsomming vasthangt – bv. “zoude gijle da wel doen?” vs. “zouden gij en Harry da wel doen?” – en speelt hier dan ook geen rol.)

    Het lijkt mij dus beter om het afeen te schrijven.

    Uiteindelijk is het natuurlijk allemaal maar een kwestie van notatie.

    Toegevoegd door nthn op 17 Jun 2020 11:14

    Voeg een reactie toe

    Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.