Reacties van nthn

(De interviewer van die laatste enquête is helaas wel geen uitblinker in dialect en spreekt constant ABN met een accentje, waardoor hij de informanten aanzet tot een sterk opgekuist dialect te spreken…)

Voor Ekeren zou dat zeker kunnen, daar geeft de informant eigenlijk enkel een bevestiging voor “toetoet”:

https://www.meertens.knaw.nl/sand/zoeken/lijst_met_plaatsen.php?kloeke_nr=K225p&plaatsnaam=Ekeren&sortering=plaatsnaam

Helaas zijn veel van de enquêtes alleen schriftelijk, waardoor ge dus niet kunt beluisteren wat ze eigenlijk zeggen. Langst de andere kant zijn die schriftelijke enquêtes ook niet voor de volle 100% te betrouwen, want iemand kan iets lezen en denken “dat zeggen we hier niet” terwijl ze het wel zeggen maar ze het niet herkennen in de geschreven versie, of omgekeerd geeft wat er geschreven staat de indruk dat ze het zeggen terwijl ze eigenlijk iets anders zeggen. Om bij het thema te blijven: in die schriftelijke enquêtes vragen ze of pakweg “Hij en doet” kan gezegd worden. Ik denk dat 99% van de bevolking dat leest als “Hij èn doet”, en dat zegt natuurlijk geen kat, maar misschien zouden er al meer het herkennen als er pakweg “ijndoe” of “bandoet” stond. Er zouden waarschijnlijk ook al veel minder mensen “toet” herkennen als er “het doet” stond. Dat is natuurlijk gewoon het zoveelste probleem met nooit geen Vlaams te leren schrijven hebben.

In de (eveneens schriftelijke) enquête van Turnhout bevestigt de informant wel uitdrukkelijk “’t doet”, vier keren zelfs, en dan nog ne keer “toetoet”.

https://www.meertens.knaw.nl/sand/zoeken/lijst_met_plaatsen.php?kloeke_nr=K237p&plaatsnaam=Turnhout&sortering=plaatsnaam

Gelukkiglijk is er een mondelinge enquête uit Weelde/Poppel, waarin ze zeggen dat het voorkomt in de streek, maar eerder zeldzaam en door de oudere generaties:

https://www.meertens.knaw.nl/sand/zoeken/lijst_met_plaatsen.php?kloeke_nr=K211p&plaatsnaam=Weelde&sortering=plaatsnaam

Als ge op de luidspreker nevest een zin duwt, speelt die zin af, maar als ge de rest van het gesprek wilt horen moet ge dan nog ne keer op play duwen.

Ik heb het juist nog eens nageteld, en de telling klopt nog steeds. 244 nieuwe lemma’s sinds ‘trats’, en 244 lemma’s meer op de teller.

Dat zou goed kunnen, ik heb in alle geval nog niet veel VL in hun dialect ‘dit’ horen gebruiken. Er moet wel nog een onderscheid zijn tussen de situaties waarin ‘da (hier)’ en waarin ‘dees/tees’ (of ja, ‘deez/teez’) wordt gebruikt. In W-VL is ‘dees/tees’ bijvoorbeeld compleet uitgesloten en is het altijd ‘da (hier)’ (West-Vlamingen, verbetert mij moest ik mij tromperen), maar vanaf het Waasland bestaat de mogelijkheid om het op te splitsen. Altijd als ge ‘tees’ zegt kunt ge ‘da (hier)’ zeggen, maar niet altijd als ge ‘da (hier)’ zegt kunt ge ‘tees’ zeggen. Of liever: ge kunt het wel, maar de betekenis verandert lichtjes, voor mij dan toch – met ‘tees’ legt ge een iets sterkere nadruk.

In het Waasland sterk vervoegd: gevogen.