Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
beledigend
Van Dale 2015 online: BE, spreektaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: affront: Affrontelijk (in het Zuiden).
1. Beleedigend (Cornelissen-Vervliet; Teirlinck).
2. Beschamend, vernederend (Joos 1900-1904; Teirlinck).
zie ook affronteren, affronten, in ~ vallen, affront, affront, een ~ voor een compliment nemen
Dat hij een uur te laat kwam op onze eerste afspraak vond ik al affrontelijk. Dat hij poepeloere was, deed de deur toe.
1) gips, gedeeltelijk gedeshydrateerd calciumsulfaat
2) gipsverband
3) replica uit gips
< Oudfrans: plastre < Latijn plastrum.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: plaester: oudste attestatie: Limburg, 1240
- papje van verschillende kruiden dat over een wond gelegd wordt
- gipskalk die op muren en pfafonds wordt gestreken.
In het Middelnederlands is plaester zoogoed als uitsluitend in gebruik, gelijk nog heden in het Vlaamsch plaaster de gewone vorm is.
Naast en in plaats van Plaaster is sedert het begin der 17de E. in gebruik gekomen Pleister, doch de oude vorm is in Zuid-Nederland en in vele Nederlandse dialecten in gebruik gebleven.
zie ook plaasteren, beplaasteren, plaasterkalkpap
vgl plakplaaster
1) Plaaster maakt ge door plaasterpoeder of plaasterkalk te mengen met water.
2) Mijn gebroken been moet zeker 6 weken in de plaaster blijven.
3) We hebben van onze handen een plaasteren afdruk gemaakt.
Eerst verschillende vormen in klei maken en daarna er plaasters van maken die dienen als moulen.
geen geheugen hebben, vergeetachtig zijn
een kort geheugen hebben
Kempen: onthouden van twaalf uur tot hoognoen
Vl-Br: ~ van ’s noenes tot ’s middags
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Kunnen onthouden van twelf uren tot hoog noen (zegsw.: een zeer kort geheugen hebben), CLAES, Bijv. op Hagel. Idiot.
Hij had beloofd om langs te komen. Hebt gij hem gezien? Hij onthoudt van den twaalven tot de noen.
in het algemeen, gewoonlijk, doorgaans, gemiddeld
Taaladvies.net:
“Zowel door de band (genomen) als door de bank (genomen) is correct. In Nederland wordt vrijwel alleen door de bank (genomen) gebruikt. ( …)
Bijzonderheid
De uitdrukkingen door de band genomen en door de bank genomen lijken erg op elkaar, maar ze hebben vermoedelijk een andere oorsprong: in door de bank genomen zou bank verwijzen naar de vis- of vleesbanken in vis- of vleeshallen, waar uiteenlopende prijzen golden. In door de band genomen zou band verwijzen naar de band die de gemiddelde hoeveelheid rijshout samenhoudt."
bron: http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1591/
zie ook bot, door den ~
Woordenboek der Nederlandsche Taal: band
de zegswijzen onder den band (thans verouderd) en door den band, beide in den zin van: door elkander genomen, gemiddeld. Bedoeld is dan oorspronkelijk de gemiddelde hoedanigheid van het rijshout dat onder of door een band tot een bos is verbonden. Ook tuinman (tuinman 1, 364 1726) zoekt zijne verklaring in het binden van korenschooven of takkebossen; zijne woorden zijn echter niet afdoende. stallaert (1, 122 ) vermeldt in denzelfden zin ook langs den band in een stuk van 1687.
Door den band, thans in verschillende streken nog zeer gewoon, en elders ten onrechte beschouwd als verminkt uit door de bank.
Door den band zijn politiekers mensen die weinig slaap nodig hebben.
Door den band genomen is Nederland er altijd bij, bij grote voetbalcompetities.
ruzie, moeilijkheden
Het Woordenboek der Nederlandsche Taal verwijst bij triebeltrode naar tribel:
ook tribbel- Wellicht vernederlandsching van Oudfrans tribol, ook ontleend als triboel eventueel met vocaalverkorting tribbel; verg. hd. tribel. Thans nog in West-Vlaanderen, waar ook de verlengde vorm triebeltrode (brugsch tripeltrote) voorkomt.
- triboel: van Oudfrans triboul (trouble), een afleiding van tribouler, van Latijn tribulare.
Ik kom altijd in tribbetrote met papieren die moeten ingevuld worden.
Sinds Jan in een dronken bui tegen de voordeur van zijn buurman piste, ligt hij in tribbetrote met hem.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
