Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #981 15 October 2022: fruitpap

    fruitpap
    (de ~, (v.), ~pen)

    een mix van fruit met een betterfoodkoek voor babies

    vgl. groentepap

    vnw

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal
    Noord-Nederland: fruithapje

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Ons Woutje heeft vandaag heel gulzig zijn fruitpap opgeten.

    Ook de kinderkoek in de fruitpap blijkt een hardnekkige en slechte gewoonte. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Sep 2022 06:15)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Oct 2022

    👍
    313

    #982 14 October 2022: frigovak

    frigovak
    (zn. o.; ~ken)

    1) een vak, plaats in de ijskast
    2) het (diep)vriesvak in een ijskast of de diepvries in bv. een supermarkt

    zie ook frigo

    1) Snij rond 8 oktober de enten af boven het vierde oog* en berg ze tot april op in het frigovak dat bestemd is voor de bewaring van groenten. (nieuwsblad.be)

    2) Zo bestaan er bijvoorbeeld flessenomhulsels die u in het frigovak bewaart en die u dan eenvoudig rond de fles kan draperen. De fles zit dan in een soort koud anorakje. (vtm.be)

    2) Ideaal voor verse frietjes of voor verse frietjes uit het frigovak van de supermarkt ! (bol.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 01:48)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Oct 2022

    👍
    124

    #983 13 October 2022: kroonluster

    kroonluster
    (zn. m.; ~s)

    SN-NL: kroonluchter

    contaminatie van kroonluchter met luster

    Deze intieme feestzaal heeft een klassevolle inrichting met een schitterende kroonluster als ‘eyecatcher’. (dekroon-brasschaat.be)

    Maak er een voederbakje voor vogels van, een leuke pennenhouder voor jouw bureau of wat denk je van een mooie kroonluster? (lunchgarden.be)

    Achtarmige kroonluster in kristal. Marie-Térèsemodel. Alle belletjes zijn aanwezig. (uwkringding.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 01:19)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Oct 2022

    👍
    53

    #984 12 October 2022: fret

    fret
    (de ~ (m.), geen mv.)

    eten

    vnw: eten, vreten, voedsel

    zie ook fretten, freten

    Antwerpen en Antwerpse Kempen: freit

    Als ge nou nie ou huiswerk maakt, krijgde vanavond gene fret.

    Wat is dat voor kwet, die fret is niet te freiten!

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Sep 2022 05:34)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Oct 2022

    👍
    157

    #985 11 October 2022: freinen

    freinen
    (ww. freinde, heeft gefreind)

    remmen

    ook: freineren

    vnw

    zie ook frein

    Ik heb net op tijd kunnen freinen om niet tegen mijn voorligger te zitten.

    Voor ’t kruispunt moete freinen. Voor het kruispunt moet je remmen.

    Ondernemen… Dat is stoempen en freinen. Afzien en genieten. Af en toe omkijken, maar vooral intens vooruit. … En dat verdient respect. (unizo.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Sep 2022 06:36)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Oct 2022

    👍
    374

    #986 10 October 2022: frank

    frank
    (bn.)

    zonder schaamte, vrijpostig, ongemanierd, grof, brutaal

    vnw: brutaal, vrijpostig, onbeschoft

    Van Dale 2018:
    BE; niet al­ge­meen vrij­pos­tig, bru­taal
    vormvariant vrank

    Is me die frank, hij zegt het je vlakaf in je gezicht.

    demorgen: ‘Het woord dekt bovendien vormelijk de inhoudelijke lading wonderwel, want betekent ’frank’ in het Belgisch Nederlands ook niet ‘vrijpostig’ en ‘brutaal’? (Ann De Craemer)

    Met zijne franken teut!
    Daar staat een franke smoel op hè…

    Kunt ge niks plezanter kneden, ouwe? Weet gij het dan beter, vraagt ge aan die snotneus. Ge moogt gerust zijn, antwoordt die franke kleine (Jeroen Olyslaegers in demorgen.be)

    > andere betekenis van frank

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Feb 2025 22:16)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Oct 2022

    👍
    556

    #987 09 October 2022: frank, zijne ~ valt

    frank, zijne ~ valt
    (uitdr.)

    plots begrijpen, snappen, doorhebben

    vnw: zijn frank is (nog niet) gevallen: hij snapt het (nog niet), hij heeft de geestigheid, de pointe (nog niet) beet

    in Nederland: het kwartje valt, is het kwartje gevallen?

    zie ook: briefke, het zal een ~ geweest zijn

    Is uwe frank gevallen?

    Plots valt uwe frank en dan snapt ge het.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Sep 2022 06:17)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Oct 2022

    👍
    422

    #988 08 October 2022: appartementisering

    appartementisering
    (zn. v.; ~en)

    Tegenwoordig worden in Vlaamse dorpen steeds meer appartementsgebouwen gebouwd. In dorpskernen waar vroeger alleen maar laagbouw voorkwam, verrijzen nu bouwsels die boven alles uittorenen. Dat fenomeen wordt de appartementisering of verappartementisering van het platteland genoemd. (taaltelefoon.be)

    zie ook appartementiseren

    Hoe ruimtelijk en beleidsmatig omgaan met appartementisering in Vlaanderen? (ugent.be)

    Bij sommigen bestaat de vrees dat de ‘appartementisering’ de landelijke gebieden en kernen zou aantasten. (forumadvocaten.be/)

    “Alleen al op de luchtbeelden van de wielerkoers op tv zie je die appartementisering perfect”, zegt Allaert. (demorgen.be)

    Zie jij ook steeds meer appartementen bij jou in de buurt? Bekijk hier de “appartementisering” in jouw gemeente (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Sep 2024 11:42)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Oct 2022

    👍
    159

    #989 07 October 2022: klepper

    klepper
    (de ~ (m.), ~s)

    Typisch Vlaams: kanjer, uitschieter: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 5

    vnw:
    •kei, uitblinker, knappe kerel, die veel kan of presteert
    •kanjer (van personen en van voorwerpen)

    groot exemplaar: “klepper van formaat

    < overgewaaid van Vlaanderen naar Nederland, waarschijnlijk via de sport

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klepper
    znw. m. Naam voor iemand (of iets) bijzonders, buitengewoons in zijn soort. Alleen in Vlaamsch België.
    ?1. Eigenlijk. Persoonsnaam. Iemand (man of jongen) die meer doet, of kan, durft, waagt, dan een ander, dan (de) anderen: een baas, bol, kerel, in goeden en in afkeurenden zin. Met een gebruikelijke versterking: een felle klepper.
    Klepper, … kerel of een die groot is in zijne soort, Schuermans (1865-1870).
    Bilderdijk en Vondel zijn felle kleppers van poëten, Schuermans (1865-1870)
    Klepper. … Buitengewone jongen, iemand die zich onderscheidt door geleerdheid, verstand, bekwaamheid, stoutmoedigheid, deugnietenstreken, enz., Cornelissen-Vervliet.
    Klepper, een die er dwars doorgaat, die stoute stukken waagt en ze moedig uitvoert, Loquela (Wdb.) (1907).
    De heer D. … moet een felle en onbeschaamde klepper zijn, om zoo iets te durven eischen, Het Volksbelang v. 8 Juli 1899.
    ?2. In toepassing op zaken. Iets dat groot is in zijn soort: een bom, bommel, bommerd, bonkerd, kokkerd.
    Da’ zijn kleppers van pataten! Ziet is wa’ klepper van ’nen appel! Cornelissen-Vervliet.
    Artikel gepubliceerd in 1933.

    Van Dale 2016
    iem. die of iets dat bui­ten­ge­woon is in zijn soort
    = kan­jer
    • dat zijn klep­pers van ap­pe­len, van pe­ren
    • een klep­per van for­maat

    Die klepper van 600 bladzijden krijg ik tegen morgen echt niet meer uitgelezen.

    > andere betekenis van klepper

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leander11 en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Apr 2023 09:56)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Oct 2022

    👍
    342

    #990 06 October 2022: frangipane

    frangipane
    (zn. m. -s/n)

    gebakje van 10 cm diameter met amandelsmaak en abrikozenbereiding en afgewerkt met suikerglazuur

    vnw: gebak met amandelspijs, amandelbroodje, amandeltaart

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    De diminutief wordt veel gebruikt en de uitspraak is dikwijls ‘franchipane’ (fransjipan)

    Frangipane tartelette

    zie ook andere betekenis van frangipane

    Tussendoor was er ook meer dan tijd genoeg voor een franchipanneke en wat chocomelk. (vvs.be 15 jul. 2012)

    GRATIS FRANGIPANEKE Vrijdag, zaterdag & zondag krijgt iedere klant vanaf €20 een gratis frangipaneke! ? (facebook.com 11 sept. 2019)

    Nick Trachet eet een ‘frangipanneke’. Een ‘echt Belgisch taartje’ met een eigen familiegeschiedenis. (Foodlogwww.foodlog.nl 11 mei 2016)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 19:05)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Oct 2022

    👍
    23

    #991 05 October 2022: zijn kazak keren

    zijn kazak keren
    (uitdr.)

    van gedacht, van gezindheid of van partij veranderen

    ook: kazak zijn ~ draaien (zie voorbeelden)

    vnw: zijn kazak draaien/keren: de huik naar de wind hangen, met alle winden meedraaien

    zie ook: kazakkendraaier

    SN: een andere pet opzetten of van stuivertje wisselen.
    ANW: vooral in België

    vgl. frak, zijn ~ draaien of keren

    Eerst dachten ze dat ik het expres gedaan had, omdat het mijn trekvingers zijn, dat ik ze expres had laten bevriezen. Ik kom van Wachteren. Daar hebben ze allemaal hun kazak gekeerd. Ik kan het hun wel uitleggen maar ze willen het niet verstaan, zij wachten op de regering van Londen die terugkomt, zeggen ze. Ik zeg: “Maar mensen, wat hebt ge ooit van de Belgische Staat gekregen?” (Het verdriet van België, Hugo Claus, 1983)

    “Het lijkt of de CVP haar kazak gedraaid heeft”, klinkt het in SP-kringen. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 17:07)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Oct 2022

    👍
    216

    #992 04 October 2022: zonder fout

    zonder fout
    (uitdr.)

    vnw: zonder fout: in ieder geval, zonder mankeren

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    overgenomen uit het Frans: sans faute

    Vanaf morgen ga ik zonder fout stoppen met snoepen.

    Ook nu nog is “Live and let die” steevast de finale op McCartney-concerten en zonder fout gaat het publiek dan respectvol uit z’n dak. (vrt.be)

    Reikhalzend kijk ik uit naar het vervolg op Eigen kweek en tot het zover is, zien we elkaar zonder fout elke woensdag in Bevergem. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Sep 2022 06:46)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Oct 2022

    👍
    335

    #993 03 October 2022: forsbol

    forsbol

    zie forsbal

    vnw: forsbollen, forsballen: spierballen

    ook: forse(n)bol

    zie ook forsbollengerol

    “Nochtans heb ik behoorlijk wat forsbollen. Popeye zou er jaloers op kunnen zijn.” (uit een forum)

    Deze mastodont staat met zijn forsebollen te rollen op het marktplein tussen de wekelijkse markt. (kapellen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Oct 2022

    👍
    258

    #994 02 October 2022: form, in ~ zijn

    form, in ~ zijn
    (uitdr.)

    in vorm zijn, in goede conditie (bv. in de sport);
    goed op dreef zijn met feesten, vertellen, moppen tappen, pintelieren, enz., er ne lap op geven of daar goesting voor hebben

    vnw: in form zijn: in vorm zijn, in conditie zijn

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Als ons coureurs maar in form zijn voor De Ronde!
    Ons mannen waren zaterdag weer in form zenne! Ze emmen gedanst tot ’s morgens!

    “Ik ben er niet zo freaky mee bezig, maar als ik in form geraak, check ik die gegevens toch wat grondiger”, zegt muzikant Frederik Sioen. (demorgen.be)

    Hier verzamelen we de leukste van de avond. Veel plezier ermee, en als u in form bent vanavond, haalt uw tweet misschien wel deze hall of fame. (standaard.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Aug 2022 07:26)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Oct 2022

    👍
    488

    #995 01 October 2022: baronie

    baronie
    (de ~, ~ ën vr. zelfst. nw.)

    een onderdeel van een organisatie die zich in sommige opzichten tot een lokaal machtsbastion ontwikkeld heeft waar men zich weinig of niets meer aantrekt van de centrale leiding

    In België worden de gemeenten van Brussel vaak baronieën genoemd, maar ook in administraties, bedrijven en zelfs sportverenigingen bestaat het verschijnsel.

    De term is afgeleid van “baronie” in de zin van “vrije heerlijkheid van een baron” (VD).
    zie ook Brusselse baronieën

    Vakbondsman wil eigen baronieën doorbreken (titel)
    Rob Urbain, provinciaal secretaris van de Algemene Centrale van het ABVV, wil het aantal centrales van zijn vakbond terugbrengen van zes naar drie: een centrale voor productiebedrijven, een centrale voor de dienstensectoren en een centrale voor de openbare diensten. (131113 Made in Limburg)

    Veel is al gezegd over de zotternij van zes als ba­ro­nieën beheerde politiezones. (demorgen.be)

    Verbazingwekkend dat niemand die baronie van de Nationale Loterij durft aan te pakken en de juiste vragen stelt. (Hans vandeweghe – demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Aug 2022 11:58)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Oct 2022

    👍
    271

    #996 30 September 2022: foertstem

    foertstem
    (zn., v., ~en)

    proteststem

    Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands, informeel

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    nrc.nl: (onder de titel: België is het populisme juist voorbij): Het politieke landschap is versnipperd, de traditionele partijen hangen in de touwen, burgers hebben geen vertrouwen meer in de instellingen en brengen dus een ‘foertstem’ uit (‘ze zoeken het maar uit’).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 00:52)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Sep 2022

    👍
    403

    #997 29 September 2022: foefelaar

    foefelaar
    (zn. m. -s)

    sjoemelaar, bedrieger

    vnw: sjacheraar, sjoemelaar

    v.: foefelaarster

    niet in Van Dale 2015 online

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Blijkbaar verwant met Foef. In Zuid-Nederland.
    Bedriegelijk te werk gaan, vooral bij het spel.

    zie ook foefelen

    “Ik had dan een kaart waar je elke dag een glas melk moest op tekenen. En ook een glas melk drinken natuurlijk. Indien je dat een bepaalde tijd deed werd je lid van de melkbrigade en kreeg je een lidkaart. Ik was een foefelaar want ik lustte geen melk!” (happymama.be)

    “Ik ken vzw‘s maar al te goed en ik weet dat in elke vzw er minstens één foefelaar zit die door gebrek aan controle af en toe enkele duizenden euro’s kan doen verdwijnen.” (uit een forum)

    “Mijn vriendin heeft geen weet van een buitenlandse rekening, haar ex-man was/is een grote “foefelaar” als het op geldzaken aankwam/komt." (juridisch forum)

    > andere betekenis van foefelaar

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Aug 2022 06:13)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Sep 2022

    👍
    254

    #998 28 September 2022: gevoelen, zich laten ~

    gevoelen, zich laten ~
    (ww. liet, geen VD)

    zich laten voelen

    ook: zijn eigen laten gevoelen

    De crisis liet zich vooral gevoelen in de portemonnee van de modale burger.

    Zijn opvliegendheid, dat laat zijn eigen vooral gevoelen in de manier waarop hij de vergaderingen leidt.

    juridischforum.be: De impact van het statuut van de vastgoedmakelaar (KB van 2006) heeft zich laten gevoelen in de wet van 2010

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:08)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Sep 2022

    👍
    388

    #999 27 September 2022: fluohesje

    fluohesje
    (zn. o.; ~s)

    fluorescerend vestje, fluovestje, zonder mouwen
    vooral gedragen door fietsers, automobilisten met pech, wandelaars, werkmannen (en vrouwen), … om goed zichtbaar te zijn

    ANW: (vooral) in België, neologisme

    zie ook fluo~, gele hesjes

    Een fluohesje maakt dat ze beter en van op een grotere afstand zichtbaar zijn. (hln.be)

    All-round fluohesje met led. Dit lichtgewicht fluohesje met led is geschikt voor elke buitensporter (fluoshop.be)

    Kinderen hebben vaak geen zin om een fluohesje te dragen. (ketnet.be)

    Veiligheid boven alles! Ik zen geiren gezien en dus draag ik op mijn véloke een fluoheske. Moar gin gewoon, eentje van Ciskelots Design Vanongs natuurlijk! (facebook)

    “Helm op, fluo top”: verkeersactie beloont jonge fietsers die helm en fluohesje dragen (vrt.be)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:06)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Sep 2022

    👍
    188

    #1000 26 September 2022: in het decor belanden

    in het decor belanden
    (uitdr.)

    van de weg af rijden
    vooral veel gebruikt in de koers

    google2021:
    ‘in het decor beland’: .NL (7)
    ‘belandde in het decor’: .NL (0)
    ‘belandt in het decor’: .NL (1)

    zie ook decor

    In de afdaling wou ik op kop gaan rijden, maar ik had de bochten niet goed ingeschat en ben zo drie maal in het decor beland. (nieuwsblad.be)

    Sommigen zijn verrast, geven een ferme ruk aan het stuur, belanden in het decor of knallen tegen onze geparkeerde auto. (standaard.be)

    De bewuste commentaren dateren van eind oktober, toen na een achtervolging in Verviers twee politievoertuigen in het decor beland waren. (hbvl.be)

    Iemand die altijd zo snel mogelijk de bochten neemt, belandt in het decor de dag dat er wat zand van een vrachtwagen gevallen is in die bocht. (gratisrijbewijsonline-forum.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Aug 2022 13:07)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Sep 2022

    👍
    22

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.