Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #261 11 September 2024: eredame

    eredame
    (zn. v.; ~s)

    tweede of derde dame van een schoonheidswedstrijd

    vnw: in België ook: vrouw die als tweede is geëindigd in een schoonheidswedstrijd

    ANW: (vooral) in België
    ‘vrouw die of meisje dat op de tweede of derde plaats is geëindigd bij een schoonheidswedstrijd’

    Van Dale 2015 online: BE

    opm: de SN betekenis van eredame is een dame in een vorstelijk of adelijk gevolg

    vgl. ereheer

    hln.be: Charlotte tweede eredame Miss België

    gva.be: Leylah Alliet neemt haar rol als Eerste Eredame bijzonder ernstig. Toen duidelijk werd dat ze dit jaar haar land mocht vertegenwoordigen voor Miss World, besloot ze zelfs een cosmetische ingreep te laten uitvoeren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Aug 2024 16:08)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Sep 2024

    👍
    251

    #262 10 September 2024: iemand hebben liggen

    iemand hebben liggen
    (uitdrukking)

    iemand te slim af zijn, iemand klein krijgen

    VD 2016: BE, spreek­taal: iem. lig­gen heb­ben
    a) bij het wor­ste­len hem op de grond krij­gen
    b) hem on­scha­de­lijk ma­ken, hem de baas zijn
    c) hem beet­ne­men

    “Van Overschelde heeft me liggen gehad. Volgens hem ging het er om de verzekering op te lichten en ik vertrouwde hem”, zei de man. (DM 281115)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door geblokkeerde_account en laatst gewijzigd door fansy (22 Jul 2021 01:53)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Sep 2024

    👍
    192

    #263 09 September 2024: paar

    paar
    (bn.)

    even aantal, deelbaar door 2

    vnw: even in getal: een paar getal

    taaladvies.net: standaardtaal in België

    zie ook onpaar

    Als ge met de teerling gooit hebt ge evenveel kans om een paar dan een onpaar aantal ogen te gooien.

    “Het parkeren op de rijbaan is dan slechts toegelaten van de 1ste tot de 15de van de maand, langs de kant van de gebouwen met onpare nummers en, van de 16de tot het einde van de maand, langs de kant van de gebouwen met pare nummers. (Belgische wegcode, artikel 26). (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Aug 2024 07:26)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Sep 2024

    👍
    296

    #264 08 September 2024: overzitten

    overzitten
    (ww. zat over, over gezeten)

    overdoen van een klas, dubbelen
    SN: zittenblijven, doubleren

    vnw: zitten blijven op school

    VD2017 online: BE

    vgl. overzitter

    Een school die beslist dat een leerling moet overzitten, moet die beslissing motiveren. (onderwijs.vlaanderen.be)

    Overzitten heeft dus een negatief effect op de kans om een diploma secundair onderwijs te behalen. (www.ugent.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Aug 2024 07:25)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Sep 2024

    👍
    197

    #265 07 September 2024: overtrekken

    overtrekken
    (ww., trok over, overgetrokken)

    kapot trekken, splitsen door aan de twee uiteinden met kracht te trekken, doormidden trekken

    Klemtoon ligt op over

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    De rekker van mijne velo is verduurd; ik heb die just overgetrokken.

    Niet zo hard sleuren aan dat lintje van uwe frak, sebiet trekt ge dat over en dan is ’t kapot.

    > andere betekenis van overtrekken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 00:26)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Sep 2024

    👍
    253

    #266 06 September 2024: overste

    overste
    (zn., m., ~n)

    iemands meerdere (in een functie)

    vnw: chef, baas, hoofd, leidinggevende

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: … 6. Die boven iemand gesteld is, iemands superieur. In Z.-Nederl.
    In NL alleen in militaire zin.

    Gij kunt gij wel van uwen tak maken tegen de Jean zoveel als dat ge wilt, maar op de keper beschouwd is hij nog altijd uw overste. Dus uiteindelijk trekt ge toch aan het kortste eind.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Beelen (06 Sep 2024 11:21)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Sep 2024

    👍
    281

    #267 05 September 2024: symbooldossier

    symbooldossier
    (zn., o.; ~s)

    een dossier waarvan de betrokken partijen (meestal politiek) dermate een princiepskwestie maken dat een compromis heel moeilijk wordt

    “Het eigene aan een symbooldossier is dat iedereen er moord en brand over schreeuwt vooraleer het is opgelost. En eenmaal het is opgelost, vindt iedereen het vanzelfsprekend en wordt er niet meer over gesproken." (suikerkrant.be)

    Jarenlang was het voor milieuactivisten een symbooldossier voor bedreigde zonevreemde bossen in Vlaanderen. (natuurenbos.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Aug 2024 15:58)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Sep 2024

    👍
    254

    #268 04 September 2024: overlopen

    overlopen
    (ww., overliep, overlopen)

    inzage nemen van
    doorlopen, zie ook aflopen

    vnw: vluchtig inkijken, doornemen, doorlezen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    Mijne Hollandse maat heeft het lijstje overlopen en al de woorden zijn gekend in Nederland.

    Hij overliep het lijstje en kwam tot de constatatie dat het woord er niet bij zat.

    We hebben alles drie keer overlopen en hopen nu dat we niks vergeten zijn.

    13 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Aug 2024 07:26)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Sep 2024

    👍
    372

    #269 03 September 2024: overlijden

    overlijden
    (zn. o.; ~s)

    sterfgeval

    SN-NL betekenis van overlijden: het sterven, de dood

    vnw

    DS2015 standaardtaal

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; In Belgisch-Nederlands heeft het woord ‘overlijden’ ook een meervoud.

    Het aantal overlijdens tengevolge van verkeersaccidenten is drastisch gedaald sinds de gordelplicht.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Aug 2024 07:25)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Sep 2024

    👍
    260

    #270 02 September 2024: verzaveling

    verzaveling
    (z. nw. de ~ (v.) ~en)

    gentrificatie, vermiddenklassing, in België ook wel verzaveling genoemd naar de Zavelwijk in Brussel (Fr: sablonage), is een proces van opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied dat met het aantrekken van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners/gebruikers gepaard gaat en daarmee de verdrijving van de lagere klassen uit het stadsdeel bevordert

    NL: o.a. yuppieficatie

    De verzaveling van de Marollen, het Dansaert-effect – ook in Brussel kent men het fenomeen van de gentrification. Oude woonwijken worden opgewaardeerd, maar de heropleving heeft als gevolg dat de rijkere nieuwkomers de armere inwoners verdringen. (bruzz.be)

    Vandaag heeft de Blaesstraat een ambigu karakter: in het deel tussen de Kapellemarkt en het Vossenplein overheersen antiek- en (design)meubelzaken. Deze trend noemt men verzaveling naar de wijk bij de Zavelkerk vlakbij. (wikizero)

    In de volksmond noemt de komst van antiquairs en tavernen de verzaveling of la sablonisation. De bewoners protesteerden en organiseerden rond 1990 acties zoals ‘slapen op straat’. (forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (11 Aug 2021 06:52)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Sep 2024

    👍
    50

    #271 01 September 2024: overlaatst

    overlaatst
    (bw.)

    onlangs, niet zo lang geleden, onderlaatst, recent

    zie ook overlest, overtijd

    vnw: laatst, onlangs

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands,spreektaal

    Overlaatst heb ik hem nog gesproken, toen was hij nog niet ziek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leenportugal en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Aug 2024 06:31)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Sep 2024

    👍
    298

    #272 31 August 2024: overkopen

    overkopen

    (kaartterm) hoger kopen dan je voorganger, nl. door een hogere troefkaart te spelen

    Per chance kon ik met mijn klein troef nog juste die slag overkopen.

    > andere betekenis van overkopen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 13:13)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Aug 2024

    👍
    338

    #273 30 August 2024: overeenkomen met iemand

    overeenkomen met iemand
    (uitdr.)

    het met iemand kunnen vinden

    vnw: goed met elkaar overeenkomen: goed opschieten met elkaar

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    >< niet mee omkunnen

    Alhoewel wij totaal verschillende karakters zijn, kom ik goed overeen met de Jean.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Aug 2024 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Aug 2024

    👍
    302

    #274 29 August 2024: overdragen

    overdragen
    (ww. droeg over, overgedragen)

    klikken

    vnw: in België ook verklikken: zij dragen alles aan de chef over

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1

    Wat men klikken noemt was voor ons kinderen ‘overdragen’
    Lena was een echte overdraagster, eerst luisterde ze iedereen af en liep dan naar de Zuster om te vertellen wat ze gehoord had.

    Gepakt door de RVA voor zwartwerk. Dat is overdragen werk geweest. Maar van wie?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2024 07:56)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Aug 2024

    👍
    311

    #275 28 August 2024: kasseiklim

    kasseiklim
    ( z.n. de ~ (m.) m.v. onbekend )

    traject bij het koersen dat over kasseien omhoog leidt

    De Oude Kwaremont is met zijn 2200 meter de langste kasseiklim in Vlaanderen en overbrugt een hoogteverschil van 92 meter. (Monte Marcella)

    Gladde Koppenberg zorgde (opnieuw) voor commotie: hoort deze steile kasseiklim nog thuis in de Ronde van Vlaanderen? (Bram Vandecapelle)

    De Côte de Stockeu wordt door wegenwerken geschrapt, maar met de Côte de la Rue Naniot is er een nieuwe beklimming in de finale. De “nijdige klim met kasseien” volgt na de Côte de Saint-Nicolas, op slechts drie kilometer van de aankomst in Ans. (Sporza)

    Van der Poel plaatste twee verschroeiende aanvallen op de kasseiklim in Montmartre, maar kreeg eeuwige rivaal Wout van Aert niet uit zijn wiel. Toen diens landgenoot Evenepoel wegsloop, wist hij al hoe laat het was. (Koersnieuws)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (10 Aug 2024 08:14)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Aug 2024

    👍
    5

    #276 27 August 2024: kasseiwegel

    kasseiwegel
    (zn. m.; ~s)

    een (oude) wegel (wegje, pad) meestal door bos of land, aangelegd met kasseien of bezaaid met kasseien

    De hoeve is gelegen ten noorden van de Roterijstraat en toegankelijk via kasseiwegel met bol wegdek. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    In een bocht van de weg en toegankelijk via een kasseiwegel bevindt zich de 17de-eeuwse Kapel van Luipegem. (routeyou.com)

    Zonnebos verstrekt tussen Moerstraat, Kerkstraat en de oude kasseiwegel Ijzermaalsteenweg buitengewoon onderwijs voor leerlingen van 3 tot 23 jaar. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Mar 2023 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Aug 2024

    👍
    4

    #277 26 August 2024: smijten, zich ~

    smijten, zich ~
    (ww., smeet, gesmeten)

    zich ten volle inzetten, het volle pond geven
    zich helemaal uitleven, zijn best doen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    West-Vlaanderen: sjette geven, pulle geven,
    Nederland: ’m van Jetje geven

    De spelers hadden na vorige week iets recht te zetten en … ze hebben zich gesmeten!

    “Ik mocht 4 jaar lang uw volksvertegenwoordiger zijn. En ik heb me ‘gesmeten’. Keihard gewerkt, dag en nacht.” (https://theotuurt.wordpress.com/page/2/30.05.14)

    We hebben ons gesmeten en met volle teugen genoten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 10:20)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2024

    👍
    326

    #278 25 August 2024: ouderling

    ouderling
    (de ~ (m.), ~en)

    bejaarde, grijsaard

    vnw: in België meestal: bejaarde, oude man of vrouw

    DS2015: geen standaardtaal

    Heden namiddag groot feest voor de ouderlingen in de parochiezaal!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2024 07:40)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Aug 2024

    👍
    287

    #279 24 August 2024: ouderdom

    ouderdom
    (zn. m., ~men)

    leeftijd

    vnw: in Belgie ook: leeftijd
    -dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben

    vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.

    zie ook: ouwerdom; ouderdomsdeken

    Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’

    Wat is uwen ouderdom, manneke?

    Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2024 07:39)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Aug 2024

    👍
    326

    #280 23 August 2024: organisme

    organisme
    (het ~, ~n, ~s)

    (overheids)instelling, orgaan, organisatie

    vnw: in België ook: organisatie, instelling, orgaan

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    zie ook staatsorganisme

    Organisme voor de Financiering van de Pensioenen.

    Vooraleer zich bij de gemeente aan te melden als werkzoekende, moeten de betreffende personen zich eerst inschrijven bij een betalingsorganisme (syndicaat of de HVW) en bij het BGDA.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2024 06:40)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Aug 2024

    👍
    333

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.