Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1811 25 July 2020: anderendaags, s´ ~

    anderendaags, s´ ~

    de volgende dag

    Van Dale 2016 online: BE
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    uitspraako.a.: saanderendaags, sanderendags, saanderendags, …

    zie ook anderdaags, s´ ~

    figy.be: Toen de koster ’s anderendaags het voorval aan de pastoor vertelde, gaf deze hem de raad de volgende keer zijn geweer met gewijd zout te laden.

    radio1: Het idee kwam ’s nachts, wat Guy één slapeloze nacht opleverde, maar enkele telefoontjes later ’s anderendaags ’s morgens was alles rond.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (15 Sep 2021 16:15)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jul 2020

    👍
    241

    #1812 24 July 2020: sneeuwman

    sneeuwman
    (de ~ (m.), ~nen)

    wikipedia: Een sneeuwpop (vooral gebruikelijk in Nederland) of sneeuwman (meest gangbare in België) is een standbeeld van sneeuw, meestal door kinderen gemaakt.

    in Nederland: sneeuwpop

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: figuur van sneeuw die traditioneel wordt gemaakt door twee of drie grote sneeuwballen op elkaar te plaatsen en te voorzien van takken als armen, stenen als ogen en mond en een wortel als neus; van sneeuw gevormde menselijke gestalte; sneeuwpop

    Snowman

    De kinderen hebben met de verse sneeuw een sneeuwman gemaakt.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:49)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jul 2020

    👍
    341

    #1813 23 July 2020: stootkar

    stootkar
    (de ~, (v.), ~ren)

    handkar die men duwt en ook kan trekken

    vnw: handwagen, handkar die geduwd wordt

    Van Dale online 2017:
    stootkar
    1 BE hand­kar die men duwt

    zie ook stootwagen

    Louis, de groenteboer, heeft zijn stootkar volgeladen en trekt ermee naar de vroegmarkt.

    12 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2025 15:33)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jul 2020

    👍
    351

    #1814 22 July 2020: backlijn

    backlijn
    (de ~ (v.), ~en)

    - voetbalterm
    - lijn die het penaltygebied afbakent

    variant: baklijn (zie voorbeelden)

    Van Dale 2009: ongemarkeerd
    Van Dale 2015 online: BE
    Onze Taal.nl: standaardtaal in België

    zie ook grote backlijn ; klein backlijn

    De “backlijn” is de lijn op een voetbalveld die de rand van het strafschopgebied markeert; rand van het strafschopgebied; vandaar ook bij uitbreiding: het strafschopgebied zelf.

    Sven, onze doelman, ging voor de derde maal in de fout door de bal uit te trappen en over de backlijn te komen.

    Buyalskyi én Supryaha stonden allebei ongedekt alleen in de baklijn. (nieuwsblad.be)

    Baklijn – ‘de grote baklijn’: Vlaamse term voor het strafschopgebied. (ensie.nl/voetballers/baklijn)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (24 Nov 2023 12:42)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jul 2020

    👍
    379

    #1815 21 July 2020: e.d.m.

    e.d.m.
    (afkorting)

    en dergelijke meer (zaken), en dergelijken meer (personen)

    ANW: (vooral) in België, (vooral) geschreven taal

    ook edm

    Je poetst de sanitaire ruimte en vult alles aan (zeep, papier, edm). (missy-sippy.be)

    Speciale verlichtingstoestellen (spots, e.d.m.) (zandhoven.be)

    Participeerden ze vlot in lokale verenigingen e.d.m.? (vvn.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:33)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jul 2020

    👍
    172

    #1816 20 July 2020: privatief

    privatief
    (bn.)

    privaat, voor persoonlijke of eigen doeleinden

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, rechtspleging (recht)

    Ge zoudt eens moeten weten hoeveel auto’s die op firma’s ingeschreven zijn, uitsluitend voor privatief gebruik zijn.

    “De gemeenschappelijke fietsenberging en de privatieve kelder maken dit appartement compleet.” (logic-immo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jul 2021 00:20)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jul 2020

    👍
    286

    #1817 19 July 2020: acajou

    acajou
    (bnw.)

    kleur: bruin met rode schijn.

    ANW: (vooral) in België
    SN-NL: mahonie

    uitspraak: a·ka·zjoe

    Ze heeft halflang acajou haar.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (06 Jul 2021 19:53)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jul 2020

    👍
    369

    #1818 18 July 2020: roderen

    roderen
    (ww (rodeerde, gerodeerd))

    inrijden
    ook fig.: ervaring opdoen, opwarmen

    vnw:
    •een auto inrijden
    •trainen, inspelen
    •(zich) inwerken

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook wegcode

    “roderen: Rustig rijden, niet doortrekken tot in het rood, en vermijd topsnelheid. Je moet ook niet gaan rijden als een slak hé, dan maakt ge uw blokje lui! Gewoon stillekes opbouwen met optrekken en snelheid. langzaam warm laten worden (al rijdend).
    tot zo’n 500km………Dan gaaaaas (daxforum.be)

    Ze werkt hier al 5 jaar en zegt van haarzelf dat ze ‘goed gerodeerd’ is.

    Jelle Harteel komt goed gerodeerd aan start van Youngster Coast Challenge: “Thuiskoers is mijn eerste grote doel”. (nieuwsblad.be)

    Bart Peeters al goed gerodeerd in AB (standaard.be)

    “Ze konden gisteren de collega van Focus Knack niet echt overtuigen, maar misschien waren ze vanavond wel gerodeerd.” (damasic.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Feb 2025 07:59)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jul 2020

    👍
    309

    #1819 17 July 2020: eitje, een ~ met iemand te pellen hebben

    eitje, een ~ met iemand te pellen hebben
    (uitdr.)

    iet onaangenaam met iemand te bespreken hebben; (fig;) een rekening te vereffenen hebben

    vnw

    SN-NL: Een appeltje met iemand te schillen hebben

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    Zoudt ge eens efkes kunnen komen, ik heb nog een eike met u te pellen.

    Priske en Antwerp hebben nog een eitje te pellen met KV Mechelen: “Wij zijn een volledig andere ploeg nu”. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Jun 2022 12:49)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jul 2020

    👍
    306

    #1820 16 July 2020: charmezanger

    charmezanger
    (zn. m., ~s)

    zanger van smartlappen of van het levenslied
    vr.: charmezangeres

    Van Dale 2016: BE zan­ger die door sen­ti­men­te­le lied­jes het pu­bliek voor zich in­neemt

    M. De Coster (1999), Woordenboek van Neologismen:
    charmezanger, oorspronkelijk in Vlaanderen: zanger van smartlappen. Eddy Wally wordt wel eens ‘de koning van de charmezangers’ genoemd

    ‘Mensen van veertien tot zeventien jaar, die zijn de Vlaamse charmezangers definitief kwijtgeraakt, vrees ik.’ (De Morgen, 18/05/85). Maar anno 2012 is er een echte revival van het genre.

    Frieda Van Wijck noemde in haar klas Frank Galan een charmezanger.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:48)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jul 2020

    👍
    412

    #1821 15 July 2020: parkeren, zich ~

    parkeren, zich ~
    (werkwoord)

    parkeren

    Van Dale: gewestelijk

    zie ook verzamellemma wegcode

    “De politie moet elk jaar meer boetes uitschrijven voor chauffeurs die zich parkeren op plaatsen voor mensen met een handicap.” (nieuws.vtm.be)

    juridischforum.be: ‘Ik had me geparkeerd in het midden tussen beide garages.’

    hln.be: Hij had zich geparkeerd in een bloemenveld van een boerderij en in zijn wagen werd een bidon met olie aangetroffen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 17:06)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jul 2020

    👍
    233

    #1822 14 July 2020: man, man, man

    man, man, man
    (tussenwerpsel)

    soms verbazingwekkend, soms meelijwekkend gebruikt
    ook man, man, man toch

    Extra populair geworden in de combinatie van Fernand Costermans in FC De Kampioenen: Man, man, man toch. Misère, misère, misère, …

    zie ook miserie, miserie, miserie, man

    zie ook verzamellemma Vlaamse TV

    Ziet die eens door de straat racen. Man, man, man toch. Seffens plakt em tegen een boom…

    Het zit er weer dik op in Egypte. Man, man, man waar dat dat moet eindigen…

    ‘Voor de man, man, man-brigade sleep ik van harte de guillotine aan’. (demorgen.be) Camps, Camps, Camps toch!

    Goedele Liekens: ‘Man, man, man, je zou die commentaren nu eens moeten herlezen! (demorgen.be)

    25 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2024 09:59)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jul 2020

    👍
    335

    #1823 13 July 2020: schrijven, waar gaan we dat ~

    schrijven, waar gaan we dat ~
    (uitdr.)

    uiting van ongeloof, van verbazing zij het met enige pejoratieve bijklank

    vnw: waar gaan we dat schrijven?: niet te geloven!, wat een verrassing!

    Van Dale 2013 online: gewestelijk
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    beduidend meer googlementen in VL dan NL

    Hugo Camps die een Vlaams woord in zijn column gebruikt, waar gaan we dat schrijven?

    Een groep miljonairs die pleit om extra belast te worden, waar gaan we dat schrijven? (demorgen.be)

    Een sexy rockster op het podium van Graspop, waar gaan we dat schrijven? (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Mar 2025 22:08)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jul 2020

    👍
    360

    #1824 12 July 2020: actua

    actua
    (zn. mv.)

    actualiteiten

    VD2016 online: BE

    vgl. actuaprogramma

    mnm.be: Heb je de actua van de voorbije week gemist? Geen nood! Lise brengt je elke maandag een update in een muzikaal jasje.

    demorgen.be: De actua van de voorbije week in emoji, kunt u het ontcijferen?

    kuleuven.be: Je kiest een klasgenoot waarmee je samen de actua wil opvolgen en presenteren

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 08:20)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jul 2020

    👍
    240

    #1825 11 July 2020: vat, het ~ is af

    vat, het ~ is af
    (uitdr.)

    Van Dale 1995 (gew.): het (bier)vat is leeg

    ook fig.: moe zijn, op zijn, niet meer verder kunnen

    Xavier bestelt een dagschotel maar moet wachten omdat het vat af is. (Zou in elke aflevering van 20 jaar FC De Kampioenen kunnen voorkomen)

    Jeroen heeft drie uur voor zijn toets gestudeerd, maar nu is het vat af en zit hij te gamen op de PC.

    “Ik zag snel dat Florian Sénéchal de man was om te volgen. In een kermiskoers moet je dan gokken op het einde. Ik was mee, maar mijn vat was af.” (sporza.be)

    “Het vat is af, de formule is op”, zegt N-VA-fractieleider Peter De Roover, die namens zijn partij in de superkern zit. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 19:07)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jul 2020

    👍
    325

    #1826 10 July 2020: forfaitcijfers

    forfaitcijfers
    (begrip)

    sport: uitslag van een wedstrijd wanneer een ploeg niet opdaagt
    Uitdrukking kan ook gebruikt worden wanneer bv. een voetbalploeg effectief met 5-0 (of 0-5) wint.

    Voetbal: 5-0
    Minivoetbal: 10-0
    Basketbal: 20-0
    Volleybal:3-0
    Hockey: 5-0

    vnw: forfaitcijfers, forfaitscore: uitslag van een sportwedstrijd waarbij de tegenstander verstek laat gaan, in het voetbal bijvoorbeeld 5-0

    taaladvies: Forfait komt in de standaardtaal in België ook voor in samenstellingen als forfaitcijfers, forfaitscore en forfaitzege.

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. ook forfait

    hln.be: Doodziek Club Brugge krijgt forfaitcijfers aangesmeerd

    nieuwsblad.be: Het provinciaal comité besliste dat rood/wit de wedstrijd wint met 0-5 forfaitcijfers.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Aug 2022 07:21)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jul 2020

    👍
    233

    #1827 09 July 2020: kredieturen

    kredieturen
    (v., mv.)

    soort tijdkrediet, door de werkgever toegestane vrije tijd voor het volgen van zeker onderwijs, een cursus e.d.

    vnw: (bnl.) educatief verlof

    zie ook educatief verlof

    Waarom kan men kredieturen krijgen voor een kookles, maar niet voor een brandweeropleiding?
    Daarom heb ik mijn overplaatsing gevraagd naar de hoogovens want daar kon ik kredieturen krijgen om verder te studeren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jun 2023 06:38)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jul 2020

    👍
    376

    #1828 08 July 2020: kusttram

    kusttram
    (zn. m.)

    de tram(lijn) langs de Belgische kust: van Knokke tot De Panne

    niet in Van Dale online

    zie ook verzamellemma wegcode

    Klik op de afbeelding
    Kusttram R01

    Er gebeuren opvallend veel dodelijke accidenten met de kusttram.

    De kusttram is volgens wikipedia met zijn 67 km de langste tramlijn ter wereld.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 15:57)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Jul 2020

    👍
    372

    #1829 07 July 2020: mondmasker

    mondmasker
    (zn. o.; ~s)

    kapje, doekje om mond en neus te beschermen tegen stof, bacteries,…
    SN: stofmasker
    NL: mondkapje

    Van Dale 2014 online maakt voor het SN onderscheid tussen:
    mondmasker: syn. operatiemasker: hygiënisch masker dat chirurgen en hun assistenten bij operaties dragen
    en
    mondkapje: kapje met filter, voor de mond gedragen, tegen besmetting, vervuilde lucht e.d.

    In VL wordt dat onderscheid niet gemaakt, ook niet in de ‘professionele sector’. Moest ge het mij in een quiz vragen, ik zou de betekenissen dan eerder omdraaien. Trouwens denk ik dat ze in NL ook niet altijd dat onderscheid maken: ‘Shop online voor Medisch mondkapje uit een breed aanbod bekende merken en webwinkels in Nederland’

    regio kust: mondmasscher

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    165-WW-269B-25-police-l restored
    Agenten met mondmasker in Seattle tijdens de Spaanse griep in 1918.

    gamma.be: Veiligheid bij klussen dragen wij hoog in het vaandel. Zo draag je bij sommige klussen, zoals het verwijderen van gevaarlijke stoffen, best een mondmasker.

    irceline.be: Helpt een mondmasker om de inhalering van fijnstof te verminderen?

    standaard.be: Een marathon met een mondmasker.

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 11:12)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Jul 2020

    👍
    242

    #1830 06 July 2020: professioneel

    professioneel
    (znw. (m.), professionelen)

    wie iets beroepshalve doet, oftewel, in overdrachtelijke zin, dermate deskundig dat hij/zij er een beroep van zou kunnen maken.

    Grammaticaal mannelijke vorm ook op vrouwen van toepassing.

    Taaltelefoon:
    “Wat is correct: Professionelen of professionals in de zorgsector worden met veel veranderingsprocessen geconfronteerd?

    Zowel professionelen als professionals is correct. Professionelen is standaardtaal in België; professionals is standaardtaal in het hele taalgebied."

    vergelijk amateur, liefhebber

    Ik stofzuig gelijk nen echten professioneel.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 14:01)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Jul 2020

    👍
    304

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.