Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1621 17 January 2021: dossier

    dossier
    (het, de m. -s)

    vnw: zaak, kwestie, probleem

    uitspraak in Vlaanderen: dossiir
    uitspraak vrt: dossié (zoals in het Frans ‘dossier’)
    uitspraak in Nederland: dosjé

    Etym. Woordenboek Ned.:
    Ontleend aan Frans dossier ‘zaak, kwestie’ (1586; Rey), afleiding van Frans dos ‘rug’ < vulgair Latijn dossum
    Opvallend aan dit woord in het Nederlands is dat de NN uitspraak met /-sjē/ gebaseerd is op de Franse uitspraak,
    terwijl het BN de spellinguitspraak op /sīr/ heeft.

    Typisch Vlaams: Het woord is in Vlaanderen even gangbaar als in Nederland, maar de uitspraak verschilt. Nederlanders zeggen /dosjee/: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    zie ook Vlaamse uitspraak

    vgl. opmaken, dossier ~

    De verdachte dossiers werden meegenomen.

    Dossier X. Reportagereeks van VTM NIEUWS waarin de grootste misdaadverhalen uit onze geschiedenis opnieuw tot leven komen via interviews, archiefbeelden en … (vtm.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 May 2022 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jan 2021

    👍
    408

    #1622 16 January 2021: friturist

    friturist
    (de~, (m.), ~en)

    uitbater van een fritkot, frietbakker

    Van Dale 2018 online: BE: iem. die be­roeps­hal­ve friet bakt

    Het label “Best Frit” wordt enkel uitgereikt aan de beste frituristen in België.

    Loop dan stage bij een ervaren friturist. Je doet zo concrete werkervaring op, gebruikt de leerstof echt in de praktijk, en bouwt je netwerk verder uit. (centrumvoorafstandsonderwijs.be)

    Friturist riskeert boete voor bedenkelijke brochettes (Ieper, hln.be)

    Frituriste uit Lanaken verkoopt frieten met choco (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 17:12)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jan 2021

    👍
    353

    #1623 15 January 2021: toch

    toch
    (bw)

    althans, tenminste

    vnw: om een eerdere mededeling te relativeren, althans, tenminste

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands:
    een of meerdere woorden die een correctie of een nuance aanbrengen bij de voorafgaande uitspraak

    ’t Is weer voorbij die mooie zomer. Aan de Belgische kust toch. (Van Dale online)

    We vertrekken vrijdag naar de zee, als het toch niet regent.

    Het moet hier in de buurt zijn, volgens de gps toch.

    10 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 May 2025 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jan 2021

    👍
    321

    #1624 14 January 2021: Schoon Vlaams

    Schoon Vlaams
    (zn. o. geen meerv.)

    1) was in de tijd van de ABN-acties een eerste poging van dialectsprekers om hun woorden te vernederlandsen

    Schoon Vlaams wordt soms nog in één adem genoemd met tussentaal en Verkavelingsvlaams, maar ze zijn volgens mij niet vergelijkbaar.

    2) typisch Vlaams (bv. ’Nondedju, zoals we op zijn schoon Vlaams zeggen)

    3) Verkavelingsvlaams

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse tussentaal (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5

    zie ook schoon spreken

    1) In zijn schoonste Vlaams expliqueerde hij zijn geval aan meneer de juge.

    demorgen.be: Dat is toch opkomen voor je rechten, straffe opiniestukken schrijven in het schoon Vlaams en alle presentatoren van Tien om te zien zonder met de ogen te knipperen rangschikken van groot naar klein.

    2) Een pyrrusoverwinning is in het schoon Vlaams een scheet in een fles. (scheet, een ~ in een fles) (Mark Coenen – De Morgen)

    3) Bingo! Joël, met wie ik vaak van mening verschil — over taal en andere onderwerpen — maar met wie ik niettemin graag af en toe een tas (voor Joël ‘een kop’) koffie drink, wierp zich alweer en als de wiedeweerga op als verketteraar van het ‘Schoon Vlaams’. (demorgen.be)

    3) Verkavelingsnederlands overwoekerd door Engelse woorden, dat is het Schoon Vlaams van 2018! (Luckas Vander Taelen
    – vrt.be )

    3) Niet alleen omdat er in schoon Vlaams werd geïnterviewd, ook omdat een lach nooit veraf was en je vertrouwen in de mensheid aan het einde weer hersteld was. (demorgen.be)

    11 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Sep 2022 07:56)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jan 2021

    👍
    325

    #1625 13 January 2021: zaakvoerder, ~ster

    zaakvoerder, ~ster
    (de ~ (m/v.), ~s)

    directeur, uitbater van een (handels)zaak, filiaal e.d.
    NL:bedrijfsleider (ster)

    (betekenis in AN is ruimer: “iemand die in opdracht van een ander voor diens rekening een economische activiteit uitoefent” (Van Dale 2009)
    Van Dale 2018 online: BE

    Wanneer de zaakvoerder van een BVBA (bvba) statutair bepaald is, geniet hij een principiële onafzetbaarheid.

    De zaakvoerster van de garage verklaarde dat al het de derde keer was dat er bij hun een wagen binnenreed. (het journaal)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 09:41)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jan 2021

    👍
    402

    #1626 12 January 2021: onderpastoor

    onderpastoor
    (zn. m.; ~s)

    hulppastoor in een parochie, medepastoor

    vnw: hulppriester van een pastoor, kapelaan, medepastoor

    Van Dale 2016 online: BE
    NL-SN: ka­pe­laan

    zie ook onderpaster

    In Nederland is de term kapelaan (Latijn: capellanus: een aan een kapel verbonden geestelijke) gebruikelijk, zowel in volkstaal als in de formele omschrijving van de functie. In Vlaanderen wordt hij veelal onderpastoor genoemd. (Wikipedia)

    Een 59-jarige onderpastoor uit Geraardsbergen zat een maand in de cel op verdenking van zedenfeiten met minderjarigen. (hln.be)

    Onderpastoor Rudy Borremans en zijn vriend Guy Vermeylen verhuisden gisteren voorgoed van Tienen naar Kessel-Lo. (standaard.be)

    Theo draagt het ijzeren bed dat hij uiteengenomen heeft boven, hij sluipt den onderpastoor zijn kamer in en kijkt naar de boeken. (Louis Paul Boon)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 May 2024 08:02)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jan 2021

    👍
    235

    #1627 11 January 2021: flets

    flets
    (bn.)

    flets van smaak: té weinig smaakstoffen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1

    Van Dale 2005:
    4.(gewestelijk) flauw (van smaak)

    in Antwerpen stad: fleps, flebs (ook in de Kempen: Die soep is zoo flebs(ch). ’En fleps(ch)e peer. ’Ne fleps(ch)en reuk.) (Cornelissen, 1899)

    De soep is té flets van smaak, gebruik wat meer kruiden.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 23:15)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jan 2021

    👍
    418

    #1628 10 January 2021: speelpleinwerking

    speelpleinwerking
    (de ~ (v.), ~en)

    het organiseren van dagactiviteiten voor kinderen op speelpleinen tijdens vakantieperiodes

    vnw: het tijdens de schoolvakanties organiseren van dagactiviteiten voor kinderen op speelpleinen, onder begeleiding van monitoren

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook werking

    vergelijk: speelschool; speelpleinanimator

    De zoon van mijn zus ging, tijdens de zomermaanden, regelmatig naar de speelpleinwerking.

    demorgen.be: Bijna een op de vijf speelpleinwerkingen gaat prijs verhogen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Mar 2025 07:53)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jan 2021

    👍
    374

    #1629 09 January 2021: vandaag

    vandaag
    (bijw. v. tijd)

    tegenwoordig, vandaag de dag

    DS2015 standaardtaal
    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie ook dag, de ~ van vandaag

    Schoenen kuisen met blink? Dat wordt vandaag bijna niet meer gedaan denk ik. Dat zijn allemaal van die sponsjes enzo.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 00:56)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jan 2021

    👍
    225

    #1630 08 January 2021: lossen

    lossen
    (ww. loste, gelost)

    loslaten, vrijgeven

    vnw
    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    vgl. lossen, zijn prooi ~

    Ik heb de oren van zijn kop gezaagd om het te weten te komen, maar hij lost geen woord (woord, geen ~ lossen).

    De duiven In Quievrain zijn nog niet gelost. Wachten!

    Ik heb de waarborg teruggevraagd, maar ze willen niet lossen totdat alles gecontroleerd is zeggen ze.

    > andere betekenis van lossen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Sep 2023 09:09)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Jan 2021

    👍
    275

    #1631 07 January 2021: gemakkelijkheidsoplossing

    gemakkelijkheidsoplossing
    (zn. v.; ~en)

    voor de hand liggende oplossing, oplossing die niet veel inspanning vereist, oplossing uit luiheid

    VD2016 online: BE

    standaard.be: Crombez: ‘Regering kiest voor gemakkelijkheidsoplossing’

    knack.be: De voorlopige kredieten zijn een gemakkelijkheidsoplossing en het is maar de vraag waarom die worden gebruikt.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 00:13)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Jan 2021

    👍
    248

    #1632 06 January 2021: lucht, uit de ~ vallen

    lucht, uit de ~ vallen
    (uitdr.)

    - verrast zijn door een mededeling, van niets weten
    - wordt dikwijls gebruikt in een context waarin het geveinsd wordt

    vnw: in België vooral: van niets weten, stomverbaasd zijn (in Nederland: plotseling en onverwacht verschijnen)

    taaltelefoon: standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Stoett: In Zuid-Nederland beteekent hij komt als uit de lucht gevallen, hij weet van de zaak niets, staat beteuterd te kijken (Schuermans; Waasch Idiot.; Rutten; Antw. Idiot.) Vgl. fr. tomber des nues; hd. aus den Wolken fallen; eng. to drop from the clouds.

    ook: uit de lucht komen vallen, uit de lucht komen te vallen

    Komt nu niet uit de lucht vallen he, ik heb het u duizend keer gezegd.

    Toen ik de Jean vroeg wat hij ervan af wist, kwam hij uit de lucht gevallen.

    “De ontwikkelaar kwam uit de lucht gevallen en ontkende, terwijl online vergelijkingsmateriaal opdook dat toch anders deed vermoeden.” (4gamers.be)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Sep 2023 08:23)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Jan 2021

    👍
    363

    #1633 05 January 2021: interimarbeid

    interimarbeid
    (de ~ (m.), geen mv.)

    tijdelijke arbeid, uitzendarbeid, uitzendwerk

    Van Dale 2018 online: BE

    Tot nu toe kan interimarbeid slechts in drie gevallen: voor het vervangen van een afwezige werknemer, voor uitzonderlijk werk en voor een plotse productieopstoot. (Indymedia.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:17)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Jan 2021

    👍
    330

    #1634 04 January 2021: klosj

    klosj
    (zn. v.; ~en)

    kloot, klos

    opm: in principe kunnen zowat alle uitdrukkingen met kloot door klosj vervangen worden: amai mijn klosjen, zijn klosjen afdraaien, …

    ook verbasterd tot klok; clochen

    En in België hebben “klosjen” ook 2 betekenissen. In mensentaal teelballen, in paardemensentaal springschoenen. (dehoefslag.nl – bijdrage uit VL)

    Amai mijn klosjen. Dat is hier nogal een spel?

    amai mijn klokken, ik heb leren zwemmen in de vaart. (facebook.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:46)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jan 2021
    Dit woord was woord van de dag op 04 Jan 2021

    👍
    51

    #1635 03 January 2021: klosj

    klosj
    (zn. v.; ~en)

    kloot, klos

    opm: in principe kunnen zowat alle uitdrukkingen met kloot door klosj vervangen worden: amai mijn klosjen, zijn klosjen afdraaien, …

    ook verbasterd tot klok; clochen

    En in België hebben “klosjen” ook 2 betekenissen. In mensentaal teelballen, in paardemensentaal springschoenen. (dehoefslag.nl – bijdrage uit VL)

    Amai mijn klosjen. Dat is hier nogal een spel?

    amai mijn klokken, ik heb leren zwemmen in de vaart. (facebook.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:46)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jan 2021
    Dit woord was woord van de dag op 04 Jan 2021

    👍
    51

    #1636 02 January 2021: bedelen

    bedelen
    (ww. bedeelde, bedeeld)

    verstrekken, bezorgen, uitreiken, verdelen, …

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Van Dale 2018 online: BE; niet al­ge­meen; mbt. schaar­se goe­de­ren doel­ma­tig ver­de­len
    a. mbt. post be­zor­gen
    b. mbt. elek­tri­ci­teit, gas, wa­ter dis­tri­bu­e­ren

    vgl. bedeling, postbedeling, maaltijdbedeling, voedselbedeling

    roeselare.be: Onder flyers wordt verstaan: het bedelen van drukwerk en folders. Onder promotiemateriaal wordt verstaan: het bedelen van gadgets, monsters, blikjes, proevertjes,…

    users.telenet: Bedankt postbode voor het bedelen van ons clubblad !

    dentergem.be: Bij lokale overheden : gelegenheidshulp bibliotheek, seizoenwerkzaamheden, regelen van het verkeer aan scholen, hulp bij het bedelen van maaltijden…

    gva: Jeugd bedeelt gemeentelijke afvalkalenders.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Sep 2021 09:29)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Jan 2021

    👍
    353

    #1637 01 January 2021: opkramen

    opkramen
    (ww. kraamde op, opgekraamd)

    opruimen en vertrekken
    SN-NL: opkrassen

    vnw:
    •ervandoor gaan, weggaan, vertrekken, zich uit de voeten maken
    •spullen inpakken, opruimen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    Zeg lief, ik heb genoeg van deze camping. Laten we opkramen.

    De artiesten begonnen al op te kramen voor de show afgelopen was.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2024 08:21)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jan 2021

    👍
    272

    #1638 31 December 2020: paardenmolen

    paardenmolen
    (de ~ (m.), ~s)

    draaimolen, attractie op de kermis, paardjesmolen

    vnw: draaimolen, mallemolen (met paarden)

    Van Dale 2015 online: BE

    zie ook peerdemolen

    Klik op de afbeelding
    20130831 battice066

    Als ge braaf zijt moogt ge op de paardenmolen zitten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Aug 2024 06:45)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Dec 2020

    👍
    364

    #1639 30 December 2020: haartooi

    haartooi
    (de ~ (v.), geen mv)

    een richting in het middelbaar. Het is een kappersopleiding op beroepsniveau.

    DS2015 geen standaardtaal

    Mijn dochter heeft de richting haartooi gevolgd en werkt nu al 4 jaar als voltijds kapster.

    Thuisonderwijs, zeker niet evident voor beroepsonderwijs: leerlingen haartooi oefenen thuis op poppen (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jul 2021 08:06)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Dec 2020

    👍
    198

    #1640 29 December 2020: meter, lopende ~

    meter, lopende ~

    strekkende meter

    vnw
    Taaladvies.net: is standaardtaal in België
    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015: standaardtaal

    < Frans mètre courant

    Al de prijzen zijn de lopende meter.

    “Hoeveel kost die groene stof per lopende meter? (standaardtaal in België) Taaladvies.net

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Sep 2023 08:57)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Dec 2020

    👍
    301

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.