Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1121 03 May 2022: frisse

    frisse
    (zn. m./v. ; ~n)

    in uitdrukkingen zoals gij zijt ne/een frisse: gij zijt ne/een lekkere, gij zijt er nogal ene/een

    NL: je bent me er eentje

    vgl. lekkere

    Gij zijt ne frisse gij. Eerst hier een beetje komen uitjanken dat ge misschien een rechtszaak aan u broek hebt omdat ge gelogen hebt. (9lives.be)

    Awel, gij zijt een frisse. Ik doe dan al de moeite om je te willen begrijpen en helpen en gij doet nog niet eens de moeite om te antwoorden op … (libelle.be)

    belgacom betaalt niks terug gij zijt ne frisse gij :mrgreen: nee nee serieus nu als u denkt dat uw modem defect is moet u naar de technische helpdesk van … (userbase.be)

    Niet de wereld, sommige mensen (en Peumans is ne frisse). (politics.be)

    Omda gij ga surfen moet ik gon slapen? Gij zijt ne frisse. (politics.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:19)
    Dit woord was woord van de dag op 03 May 2022

    👍
    167

    #1122 02 May 2022: deftig

    deftig
    (bn., bijw.)

    geschikt, degelijk, zoals het hoort, normaal, tegoei;
    eerbaar, beleefd, respectabel, welgemanierd (niet in de betekenis ‘stijf’)

    vnw: net, behoorlijk, degelijk van zaken

    Pakt die kramakkelijke stoel niet, daar kunt ge niet deftig op zitten, ge gaat er seffens nog aftotteren.

    De Paul heeft nu een goei job met een deftige pree en maaltijdcheques.

    Ge moet deftig gerief hebben om deftig te kunnen werken.

    Mensen delen dezelfde bezorgdheden en willen hetzelfde. Levenskwaliteit. Ze willen een goede job, een deftig loon, wat spaarcenten, een goede gezondheid. (vakbondsman, deredactie.be)

    Deftige werkvrouw gevraagd.

    Die jongen komt uit een deftige familie.

    > zie ook andere betekenissen van deftig

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Mar 2022 08:17)
    Dit woord was woord van de dag op 02 May 2022

    👍
    478

    #1123 01 May 2022: pruts

    pruts
    (de ~ (v.), ~en)

    prutske, klein kind

    vnw: prutske: peutertje, ukkepuk

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    En dat prutske maar wenen, hij was verloren gelopen.

    Wereldkampioen Noor Vidts gevierd op haar eigen Vilvoordse Atletiekclub: “Hier begon ze als prutske van 7 jaar” (vrt.be)

    > andere betekenis van pruts

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jan 2025 12:54)
    Dit woord was woord van de dag op 01 May 2022

    👍
    356

    #1124 30 April 2022: decapotabel

    decapotabel
    (de ~ (m.) -s)

    cabriolet

    vnw: auto met open dak, auto met schuifdak

    < Frans: décapotable

    zie ook wegcode

    Mazda-miata-1999-blue-side

    Die kakmadam kon nogal stoefen met hare decapotabel.

    …en een schadevergoeding van een nieuwe iPhone6, een BMW decapotabel en een jaarabonnement voor dancing Carré eisen en krijgen. (forum.politics.be, Kinepolis Brussel)

    Koen Roggen maakte een indrukwekkend geluidsdecor met geloofwaardige omgevingsgeluiden. Alleen de “decapotabel” van Koen Van Impe klinkt nog wat teveel als een blikken doos, en te weinig als een echte oldtimer en de zweep van Illegems op het gat van de muilezel knalt iets te luid in mijn ochtendoren, maar dat is detailkritiek. (Cobra.canvas.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Mar 2022 05:40)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Apr 2022

    👍
    302

    #1125 29 April 2022: misdaadmiddens

    misdaadmiddens
    (z.n. mv.)

    het midden, de omgeving of de wereld waarin de misdaad zich afspeelt
    ook: het misdaadmilieu
    NL: het criminele milieu

    Het heeft alweer gerommeld in de Antwerpse misdaadmiddens. In de wijk Dam werd er zondagavond twee keer brandgesticht én klonken er geweerschoten. (HNL)

    Is het in alle misdaadmiddens niet de gewoonte, dat daders ‘houdt den dief’ roepen, zodat ze zelf veilig en wel kunnen ontkomen? (seniorennet.be)

    Vele arme landen zijn maar al te vaak het toneel van conflicten met gewapende groepen die ook buurlanden onveilig maken en banden hebben met internationale wapenleveranciers en misdaadmiddens en vluchtelingenstromen tot gevolg. (dekamer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2022 08:02)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Apr 2022

    👍
    19

    #1126 28 April 2022: heemkundige kring

    heemkundige kring
    (begrip)

    SN/NL: historische vereniging

    dikwijls verkort tot heemkring

    zie ook heem

    De heemkundige kring van Wommelgem meet de schade en het verlies op na de drieste inbraak van afgelopen maandag. (gva.be)

    In Vlaanderen komt de term historische vereniging vrijwel niet voor, namen met heem erin zijn zeer dominant, af en toe duikt geschiedkundig, oudheidkundig of erfgoed op in de naam. De situatie in Noord-Brabant en Nederlands Limburg lijkt hier erg op. In veel andere Nederlandse provincies zijn namen met heem erin in afwezig of uiterst zeldzaam, terwijl de term historische vereniging juist veel voorkomt, naast andere aanduidingen. (wikipedia.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (26 May 2021 13:35)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Apr 2022

    👍
    16

    #1127 27 April 2022: lavabomeubel

    lavabomeubel
    (zn. o. -s/en)

    lavabo met onderkasten of schuiven

    zie ook lavabokast

    Lavabomeubel – 2 deuren
    Dit lavabomeubel is perfect voor in uw badkamer! Al uw handdoeken, toiletartikelen en dergelijke zal u hier allemaal kunnen opbergen. (acaza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 18:19)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Apr 2022

    👍
    20

    #1128 26 April 2022: familiaal

    familiaal
    (bn.)

    het gezin betreffend

    Van Dale 2016 online: BE, algemeen
    opm: familiaal in de betekenis van de familie betreffend is niet algemeen

    vgl. intrafamiliaal

    zie ook familiaal bedrijf; familiaal geluk; familiaal geweld; familiaal helpster; familiaal leven;familiale omstandigheden; familiale redenen; familiaal verlof; familiale verzekering; intrafamiliaal

    Vlaamse Vereniging voor Familiale Bemiddeling (desocialekaart.be)

    Licentiaat in de Familiale en Seksuologische Wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven (kuleuven.be)

    Dankzij dit akkoord zijn we gesterkt om de familiale- en zakelijke uitdagingen in de toekomst aan te gaan. (hetanker.be)

    Wat is een Familiale Verzekering? Waarom heb je als alleenstaande een Familiale Verzekering nodig? (coronadirect.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2022 08:35)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Apr 2022

    👍
    254

    #1129 25 April 2022: jeugdmonitor

    jeugdmonitor
    (z. nw. de ~ (m.) ~en of 's)

    iemand die met jeugd werkt, of haar begeleidt
    NL: jeugdwerker, jongerenwerker

    zie ook monitor

    Hij brak met z’n opvanggezin en stond op eigen benen en dat leek te lukken. Daarna werkte hij een tijdje als jeugdmonitor maar na een verkeersongeval nam hij weer z’n toevlucht tot de drugs. (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 02:57)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Apr 2022

    👍
    55

    #1130 24 April 2022: Nobelprijs voor chemie

    Nobelprijs voor chemie
    (begrip)

    SN/NL: Nobelprijs voor Scheikunde

    zéér dikwijls ook ‘Nobelprijs voor de chemie’

    vgl. Zweeds ‘Nobelpriset i kemi’ = ‘de Nobelprijs in chemie’

    klemtoon op de eerste lettergreep (zie Vlaamse uitspraak)

    zie ook chemie; Nobelprijs voor fysica

    De Nobelprijs voor Chemie wordt dit jaar toegekend aan de Franse wetenschapster Emmanuelle Charpentier en haar Amerikaanse collega Jennifer Doudna. (nieuwsblad.be)

    Dit jaar krijgen Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna de Nobelprijs chemie voor de ontwikkeling naar de ‘genschaar’ Crispr-Cas, waarmee het genoom van organismen aangepast kan worden. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (03 Jul 2021 13:39)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Apr 2022

    👍
    20

    #1131 23 April 2022: weeranker

    weeranker
    (zn. m./o.; ~s)

    vaste weerman/weervrouw in de media

    vgl. anker; nieuwsanker; verkeersanker; sportanker

    zie ook het weer

    Ex-Miss België Tatiana Silva (32) ruilt haar job als weervrouw bij de RTBF in om als weeranker aan de slag te gaan bij de tv-zender TF1. (bruzz.be)

    VTM NIEUWS-weeranker Frank Duboccage verwacht voor de komende uren dat die onweerszone een beetje naar het oosten kan opschuiven (vtm.be)

    Dit is pure lichtvervuiling”, vertelt weeranker van VTM Eva Clockaerts aan Het Nieuwsblad. (metrotime.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 06:36)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Apr 2022

    👍
    168

    #1132 22 April 2022: omhoog gaan

    omhoog gaan
    (uitdr.)

    rap kwaad worden en je stem verheffen, opvliegen

    West-Vlaanderen: omhoge gaan

    Je moet niet zo rap omhoge gaan, ’t is voor je goed dat ik het zeg.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (17 Jul 2021 18:09)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Apr 2022

    👍
    244

    #1133 21 April 2022: Rijksregister

    Rijksregister
    (begrip; zn. o.; ~s)

    register waarin alle inwoners van het land geregistreerd worden

    vnw: (bnl.) officieel register van alle personen, ook die uit de vreemdelingenregisters, met enige informatie en met een identificatienummer

    Van Dale 2015 online: in België

    zie ook rijksregisternummer

    hln.be: Bestuur Geert Bourgeois een brief gestuurd aan zijn federale ambtgenoot met de vraag om de taalcode uit het rijksregister te verwijderen.

    Nu dat ik mijn belastingsbrief weer moet invullen denk ik er toch serieus aan mij uit het Rijksregister te laten schrappen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:39)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Apr 2022

    👍
    237

    #1134 20 April 2022: regelmatigheidscriterium

    regelmatigheidscriterium
    (zn. o.; ~s of ~criteria)

    sport: een competitie waarbij de rangschikking wordt bepaald op basis van toegekende punten volgens de plaats in de uitslag van de wedstrijden (o.a. Formule 1, ProTour wielrennen, …)

    Typisch Vlaams: sportklassement volgens prestatie op de belangrijkste wedstrijden: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    Elk atletiekjaar organiseert Atletiekclub Grimbergen vzw een regelmatigheidscriterium voor de leden van de club. (acgrimbergen.be)

    Het neemt de Superprestige over, het oudste regelmatigheidscriterium in het veld. (sporza.be)

    Opgelucht omdat zijn tweede grote objectief van het seizoen, de eindzege in dit prestigieus regelmatigheidscriterium, eindelijk binnen was. (demorgen.be)

    Het WK triatlon op de korte afstand is eigenlijk een regelmatigheidscriterium. In de World Triatlon Series wordt de optelsom gemaakt van drie wedstrijden tijdens het seizoen (Yokohama, Leeds en Montreal), de Olympische Spelen en de grote finale in Edmonton. (sporza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Aug 2021 08:25)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Apr 2022

    👍
    18

    #1135 19 April 2022: contactname

    contactname
    (zn. v.; ~s)

    het contacteren, het opnemen van contact

    vnw: het maken van contacten, het in contact komen met

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 4

    Na contactname met onze servicedienst proberen wij binnen de 12 uur een eerste actie te ondernemen naar herstelling. (abtechniscs.be)

    Na contactname met het parket werd een huiszoeking uitgevoerd, waarbij de politie 14 mensen aantrof. (vrt.be)

    Om contactname mogelijk te maken dienen de straatartiesten een actief GSMnummer mee te delen ten laatste bij afhaling van hun vergunning. (gent.be)

    Slechts een vijfde van de contactnames kwam afgelopen jaar van professionele hulpverleners. (overheid.vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (19 Apr 2022 20:18)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Apr 2022

    👍
    4

    #1136 18 April 2022: podoloog

    podoloog
    (zn. m.; ~logen)

    ANW: “(vooral) in België: iemand die zich voor zijn beroep bezighoudt met het behandelen van voetklachten of klachten aan bijvoorbeeld de rug of de benen die voortvloeien uit een niet goed functioneren of gebruik van de voeten”

    VL: podoloog en podologie
    NL: podotherapeut en podotherapie

    opm: In NL bestaat podoloog ook maar dan heeft het meer betrekking op de verkeerde stand van de voeten

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    In België wordt een podotherapeut een podoloog genoemd. Dit leidt soms tot verwarring, want in Nederland is podoloog een ander beroep. Onderstaand wordt gesproken over een podotherapeut (Nederland) maar wordt dus ook de podoloog (België) bedoeld. (Wikipedia)

    Een podoloog is een paramedicus die, na verwijzing van een arts of arts-specialist, patiënten met klachten ter hoogte van de voet onderzoekt en indien nodig behandelt. (podologieweb.be)

    Waarom moet een diabetespatiënt naar de podoloog? (podologie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (18 Oct 2024 15:09)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Apr 2022

    👍
    137

    #1137 17 April 2022: scheutig, ergens niet ~ op zijn

    scheutig, ergens niet ~ op zijn
    (vaste woordverbinding)

    ergens niet happig op zijn

    WNT, bij scheutig: 5. Belust, gebrand. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
    Ik ben er nie’ scheutig op, om nu nog alleen deur den donkere te loopen, Cornelissen-Vervliet (1899)

    Van Dale 2015 online: BE, spreektaal

    zappybaby.be : Liefst niet iets waarbij je online moet betalen…ben daar niet scheutig op!

    zita.be: Enkelen onder hen leken er echter niet scheutig op om samen op de foto te komen.

    hln.be: Minister van Defensie Pieter De Crem was niet scheutig op een extra besparing omdat hij al een grote inspanning achter de rug had.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:52)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Apr 2022

    👍
    191

    #1138 16 April 2022: Iranees

    Iranees
    (bn.)

    met betrekking tot Iran

    SN/NL: Iraans

    zie ook verzamellemma nationaliteiten; Vlaamse uitspraak

    De Iranese hoofdstad is Teheran.

    > andere betekenissen van Iranees

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (14 Jul 2021 07:04)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Apr 2022

    👍
    50

    #1139 15 April 2022: normaalonderwijs

    normaalonderwijs
    (zn. o.; geen mv.)

    historisch: pedagische onderwijs ter voorbereiding van het leraarschap in de lagere school en het lager middelbaar

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook normaalschool

    Van de leerwerkschool verbreedde de opleiding nadien naar algemeen onderwijs en naar het normaalonderwijs. (kasteelvanvorselaar.be)

    Inleiding tot de studie van het Nederlandsch ten dienste van middelbaar en normaalonderwijs Paperback Van Loey& Serayen

    VERWIJDERD : Koninklijk besluit tot vaststelling van debevoegdheidsbewijzen die voldoende geacht worden voor de leden van hetpersoneel der vrije inrichtingen voor middelbaar ennormaalonderwijs. (data-onderwijs.vlaanderen.be/)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Jun 2021 15:31)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Apr 2022

    👍
    10

    #1140 14 April 2022: Bednet

    Bednet

    Bednet is een vzw die ervoor zorgt dat landurig zieke kinderen thuis of in het ziekenhuis synchroon kunnen lesvolgen: zij kunnen de les die in hun klas doorgaat tegelijk mee volgen. Daarvoor installeert Bednet een laptop, webcam en randmateriaal in de klas en bij het kind. Via een gesloten systeem op het internet, volgt het kind actief de lessen: antwoorden, toetsen maken, spreekbeurten, groepswerk. (bron: Go! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Via het Bednet-systeem kunnen de zieke kinderen ook in contact blijven met het schoolgebeuren en met hun klasgenoten en leerkrachten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (30 Jul 2021 09:27)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Apr 2022

    👍
    352

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.