Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #88191

    korstmossenhotspot
    (de ~ (v.), ~s)

    site met muren waarop zeldzame en/of beschermde korstmossen groeien

    Op de muren van de abdij van Park in Heverlee werden (sic!) een aantal bijzondere korstmossen gevonden voor Vlaanderen. Om deze zeldzaamheden te beschermen zal de abdij worden uitgeroepen tot eerste beschermde korstmossenhotspot van België en wordt bij restauratie rekening gehouden met deze steenbewoners.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 12 Jun 2015 05:08
    0 reactie(s)

    #88192

    stritsen
    ((on)overg. ww.)

    1) plassen, met kleine korte straaltjes, zoals een reu gewoonlijk doet
    2) synoniem voor masturberen, ook wel bekend als leuren of aftrekken
    (fig.) zeveren, zagen

    Hageland: strits
    Kempen: spritsen bij katten

    Hij heeft problemen met pissen, hij stritst gelijk nen hond.
    Och, hou toch op met uw gestrits den helen tijd!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door tielemans.jorim op 12 Jun 2015 02:32
    0 reactie(s)

    #88193

    bleik
    (de ~ (m.), geen mv.)

    grasperk, grasveld

    “Op iemand zijnen bleik speken” betekent hetzelfde als steken onder water geven, maar de uitdrukking is zachter.

    uitspraak in Antwerpen: blaaik
    Antw. Kempen: blaak

    < bleekveld

    Ga maar wat op den bleik spelen, daar maakt ge u niet zo vuil.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 12 Jun 2015 00:52
    7 reactie(s)

    #88194

    zwaar wegen
    (ww woog~, ~ gewogen)

    drukken

    De gevolgen van de recessie wegen zwaar (drukken zwaar) op de economie. Volkomen logisch taalgebruik, maar zodanig niet gebruikt in het SN.
    ‘Dat weegt zwaar’ (zonder ‘op’) is een Ned. uitdrukking om te zeggen dat iets ernstig is, vaak in juridies of morele zin.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 19:24
    1 reactie(s)

    #88195

    korstmossenhotspot

    site met muren waarop zeldzame en/of beschermde korstmossen groeien

    Op de muren van de abdij van Park in Heverlee werden (sic!) een aantal bijzondere korstmossen gevonden voor Vlaanderen. Om deze zeldzaamheden te beschermen zal de abdij worden uitgeroepen tot eerste beschermde korstmossenhotspot van België en wordt bij restauratie rekening gehouden met deze steenbewoners.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door helle op 11 Jun 2015 18:08
    0 reactie(s)

    #88196

    ajtoe
    (uitroep)

    uitroep van verwondering en verslagenheid.

    Hebben we geen choco meer voor op de boterham? Ajtoe!

    Ajtoe, ‘t is toch niet waar zeker dat onze Sven een been gebroken heeft op skivakantie! Da’s zeker drie weken gips.

    Regio Scheldeland
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 15:52
    0 reactie(s)

    #88197

    fototrekker
    (de ~, (m.), ~s)

    fototoestel

    zie ook kodak, fotokodak, trekken, foto ~

    Vergit den fototrekker nie mee te pakken up reize,hé.
    Vergeet niet van het fototoestel mee te nemen op reis.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 14:30
    0 reactie(s)

    #88198

    frotten
    (ww. frotte, gefrot)

    hard wrijven

    < Fr. frotter: wrijven)

    zie ook reussen

    Frot ne keer op mijn rug.

    De gootsteen is enorm vuil. We zullen goed moeten frotten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 14:25
    1 reactie(s)

    #88199

    mouwefrotten
    (ww. meestal infinitief)

    vleien, slijmen

    < “mouw” + “frotten

    Zag je die mouwefrotter mouwefrotten om geen vroegdiensten te moeten doen?

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 14:24
    0 reactie(s)

    #88200

    rodehond
    (zn. m. geen meerv.)

    roodvonk, of een andere (kinder)ziekte met rode uitslag en koorts

    etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ?ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes?. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ?roodhond?, de oorspronkelijke vorm van rodehond. ?Roodhond? is al in 1567 aangetroffen, en ?roodvont?, een tussenvorm tussen ?roodhond? en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.

    Maar waar komt nu de benaming ?roodhond?/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ?hune? en zestiende-eeuws Nederlands ?huin?, ?onzuiverheid, drek?, verwant met Oudengels hún ?onzuiverheid? en Middelnederfrankisch hunen ?puist?. Omdat ?hune?/?huin? in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk ?roodgrond?, ?roodhout?, ?roodjonk?, ?rookjook? (van ?jeuken?) en ?rodekoorts?. (Nicoline van der Sijs)

    Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 14:04
    2 reactie(s)

    #88201

    rodehond
    (zn. m. geen meerv.)

    roodvonk

    etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ?ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes?. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ?roodhond?, de oorspronkelijke vorm van rodehond. ?Roodhond? is al in 1567 aangetroffen, en ?roodvont?, een tussenvorm tussen ?roodhond? en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.

    Maar waar komt nu de benaming ?roodhond?/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ?hune? en zestiende-eeuws Nederlands ?huin?, ?onzuiverheid, drek?, verwant met Oudengels hún ?onzuiverheid? en Middelnederfrankisch hunen ?puist?. Omdat ?hune?/?huin? in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk ?roodgrond?, ?roodhout?, ?roodjonk?, ?rookjook? (van ?jeuken?) en ?rodekoorts?. (Nicoline van der Sijs)

    Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 13:58
    2 reactie(s)

    #88202

    rodehond
    (zn. m. geen meerv.)

    roodvonk

    etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ?ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes?. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ?roodhond?, de oorspronkelijke vorm van rodehond. ?Roodhond? is al in 1567 aangetroffen, en ?roodvont?, een tussenvorm tussen ?roodhond? en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.

    Maar waar komt nu de benaming ?roodhond?/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ?hune? en zestiende-eeuws Nederlands ?huin?, ?onzuiverheid, drek?, verwant met Oudengels hún ?onzuiverheid? en Middelnederfrankisch hunen ?puist?. Omdat ?hune?/?huin? in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk ?roodgrond? (met verwijzing naar het roodgekleurde oppervlak grond van de huid), ?roodhout?, ?roodjonk?, ?rookjook? (van ?jeuken?) en ?rodekoorts?. (Nicoline van der Sijs)

    Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2015 13:57
    2 reactie(s)

    #88203

    grote markt
    (begrip)

    zie markt, grote ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jun 2015 00:25
    0 reactie(s)

    #88204

    markt, grote ~
    (begrip)

    Het (belangrijkste) marktplein van een gemeente of stad

    Opm: Sommige pleinen noemen (De) Grote Markt (Brussel, Antwerpen, Mechelen, Lier, Den Haag, …), maar hier gaat het over een veralgemening

    logic-immo.be: Wingene centrum: Instapklare totaal vernieuwde trendy cottage woning in het volle centrum nabij de grote markt doch rustig en grote stadstuin, 300 m² met …

    c-p-c.be: schilde heeft echt alles om te genieten van stad en natuur, keuvelen op een landweg, in de rustige straatjes, of genieten van de gezellige terrasjes op de grote markt.

    Blokken onlangs:: Ben Crabbé had het over de grote markt in een landelijke gemeente, terwijl de kandidate zei dat er geen Grote Markt was.

    In de meeste Belgische gemeenten ligt het gemeentehuis traditiegetrouw aan de grote markt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 10 Jun 2015 23:28
    0 reactie(s)

    #88205

    plooien of proppen
    (begrip)

    Manier om mensen in 2 categorieën op te delen: zij die hun wc-papier plooien om de poep af te kuisen en zij die het proppen…

    > plooier of propper

    NL: vouwen of proppen

    vgl. ook plooien, plooifiets

    TV1: Onlangs in Duizend Zonnen moesten de kandidaten voor het spel ‘De Stoel’ een rol wc-papier meebrengen en daarop ontspon zich de discussie over ‘plooien of proppen’.

    vanalleseenbeetje.blogspot.com: Roefelroefel.. papier afrollen, afscheuren, plooien (of proppen.. er zijn proppers en plooiers. Ik ben van het plooitype)

    noxa.net: En dat van vinger derdoor: nog nooit voorgehad. De proptechniek ofcourse (daar is ook nog ergens een topic over: plooien of proppen?)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 10 Jun 2015 23:23
    0 reactie(s)

    #88206

    plooier of propper
    (de ~ (m.), ~s)

    persoon die het wc-papier plooit of propt
    zie plooien of proppen

    Er zijn plooiers en proppers. Welk type zijt gij?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 10 Jun 2015 23:22
    0 reactie(s)

    #88207

    mis zijn
    (vaste woordverbinding)

    verkeerd zijn, o.a. in de betekenis:
    WNT: In Z.-N. nog in andere gevallen. Een deur, een huis, een sport (van eene ladder) mis zijn. poëem WNT

    motor-forum: Of ben ik een straat mis? Komt Uw straat niet op de Nijvelsebaan uit?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2015 21:17
    0 reactie(s)

    #88208

    plooien of proppen
    (begrip)

    Manier om mensen in 2 categorieën op te delen: zij die hun wc-papier plooien om de poep af te kuisen en zij die het proppen…

    NL: vouwen of proppen

    vgl. ook plooien, plooifiets

    TV1: Onlangs in Duizend Zonnen moesten de kandidaten voor het spel ‘De Stoel’ een rol wc-papier meebrengen en daarop ontspon zich de discussie over ‘plooien of proppen’.

    vanalleseenbeetje.blogspot.com: Roefelroefel.. papier afrollen, afscheuren, plooien (of proppen.. er zijn proppers en plooiers. Ik ben van het plooitype)

    noxa.net: En dat van vinger derdoor: nog nooit voorgehad. De proptechniek ofcourse (daar is ook nog ergens een topic over: plooien of proppen?)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2015 20:04
    0 reactie(s)

    #88209

    markt, grote ~
    (begrip)

    Het (belangrijkste) marktplein van een gemeente of stad

    Opm: Sommige pleinen noemen (De) Grote Markt (Brussel, Antwerpen, Mechelen, Lier, Den Haag, …), maar hier gaat het over een veralgemening

    logic-immo.be : Wingene centrum: Instapklare totaal vernieuwde trendy cottage woning in het volle centrum nabij de grote markt doch rustig en grote stadstuin, 300 m² met …

    c-p-c.be: schilde heeft echt alles om te genieten van stad en natuur, keuvelen op een landweg, in de rustige straatjes, of genieten van de gezellige terrasjes op de grote markt.

    Blokken onlangs:: Ben Crabé had het over de grote markt in een landelijke gemeente, terwijl de kandidate zei dat er geen Grote Markt was.

    In de meeste Belgische gemeenten ligt het gemeentehuis traditiegetrouw aan de grote markt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Jun 2015 19:54
    0 reactie(s)

    #88210

    taren
    (ww., taarde, getaard)

    insmeren met taar, teren

    zie ook intaren

    ook in Vlaams-Brabant en Limburg

    Hij heeft vandaag het hekken getaard.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 10 Jun 2015 15:47
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.