Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
(stofnaam)rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.
naïeveling
“Als ik uitspraken van sommige socialisten over toplonen lees, denk ik: ‘Simpele duiven!’.” ( DT Luc Van den Bossche 130315)
“Sommigen zullen me maar een simpele duif vinden die telkens hij roekoet meer van zijn pluimen verliest. (Knack 170315)
gebruik van erg (bijvoeglijk nw.) als zelfstandig naamw.
vgl. zo’n erg
ook in: zonder een erg, zonder veel erg…
Zonder er een erg in te hebben liep hij het verkeerde huis binnen.
Als ge dat een erg vindt moet ge het zeggen hé!
De verdachte krabbelde zonder veel erg overeind en vluchtte weg, volgens zijn advocaat omdat hij problemen had met zijn verblijfsstatuut.(DS 110415)
gebruik van erg als zn.
vgl. zo’n erg
ook in: zonder een erg, zonder veel erg…
Zonder er een erg in te hebben liep hij het verkeerde huis binnen.
Als ge dat een erg vindt moet ge het zeggen hé!
De verdachte krabbelde zonder veel erg overeind en vluchtte weg, volgens zijn advocaat omdat hij problemen had met zijn verblijfsstatuut.(DS 110415)
zulk(e)
1. In Vlaanderen wordt zo’n vaak gebruikt in combinatie met meervoudige zelfstandige naamwoorden.
In Nederland: zulke
2. Het gebruik van zo’n voor niet-telbare zelfstandige naamwoorden is standaardtaal in België (bv. bier, melk, pijn, weer).
1. Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.
2. Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
“Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt.” (taaladvies.net: standaardtaal in België)
zulk(e)
In Vlaanderen wordt zo’n vaak gebruikt in combinatie met meervoudige zelfstandige naamwoorden.
In Nederland: zulke
2. Het gebruik van zo’n voor niet-telbare zelfstandige naamwoorden is standaardtaal in België (bv. bier, melk, pijn, weer).
1. Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.
2. Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
“Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt.” (taaladvies.net: standaardtaal in België)
een in combinatie met een meervoud
zie ook zo’n
Wat een onnozel gasten zijn dat?
Wat voor een manieren zijn dat nu?
Zo’n (zo een) slechte manieren!
Zulk een slechte punten op uw rapport.
Een schoon bloemen dat er in zijnen hof staan, ge kunt dat niet geloven.
een stuk land beboeren, er vruchten op kweken, onderhouden
Boer Jan begaat heel wat stukken land, een deel in eigendom en een deel in pacht
zulk(e)
> samentrekking van zo + een
zie ook: een, voor meerv.
m: zo’ne(n)
v: zo’n
mv: zo’n
o: zo’n
1) zo’n + meervoudige zelfstandige naamwoorden:
vb: ‘Je moet zo’n mensen niet vertrouwen’, fluisterde zijn moeder hem toe. (taaladvies.net: in België, status onduidelijk)
2) zo’n + enkelvoudige zelfstandige naamwoorden die niet-telbaar zijn (stofnamen, bijvoorbeeld bier en pap, maar ook woorden zoals pijn, vee en weer):
vb: Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt. (taaladvies.net: standaardtaal in België)
SN:
a) Zo’n + de overige enkelvoudige woorden:
- Ik heb nog nooit zo’n vreemd boek gelezen.
- Wat moet zo’n man aanvangen met een oogpotlood en een lippenstift?
b) zo’n + een meervoudig zelfstandig naamwoord, als het betrekking heeft op een daarbij horend telwoord en betekent ‘ongeveer’: vb. zo’n duizend mensen waren verzameld.
c) zo’n + een niet-telbaar zelfstandig naamwoord als het de betekenis van een versterkende bepaling heeft: vb. Ze had zo’n pijn dat ze niet meer kon lopen. (‘een zo hevige pijn’)
1) Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
Met zo’n mensen, daar kan ik nie mee overweg.
Zo’n stouteriken als gij zijt! Gijlie moest u schamen!
Zo’n schoon glazen had ik nog nooit gezien.
Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.
2) Het is zo’n slecht weer allewijl.
Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
‘k Heb nog nooit zo’ne lekkere koffie gedronken.
zulk(e)
> samentrekking van zo + een
zie ook: een, voor meerv.
m: zo’ne(n)
v: zo’n
mv: zo’n
o: zo’n
1) zo’n + meervoudige zelfstandige naamwoorden:
vb: ‘Je moet zo’n mensen niet vertrouwen’, fluisterde zijn moeder hem toe. (taaladvies.net: in België, status onduidelijk)
2) zo’n + enkelvoudige zelfstandige naamwoorden die niet-telbaar zijn (stofnamen, bijvoorbeeld bier en pap, maar ook woorden zoals pijn, vee en weer):
vb: Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt. (taaladvies.net: standaardtaal in België)
SN:
1) Zo’n + de overige enkelvoudige woorden:
- Ik heb nog nooit zo’n vreemd boek gelezen.
- Wat moet zo’n man aanvangen met een oogpotlood en een lippenstift?
2) zo’n + een meervoudig zelfstandig naamwoord, als het betrekking heeft op een daarbij horend telwoord en betekent ‘ongeveer’: vb. zo’n duizend mensen waren verzameld.
3) zo’n + een niet-telbaar zelfstandig naamwoord als het de betekenis van een versterkende bepaling heeft: vb. Ze had zo’n pijn dat ze niet meer kon lopen. (‘een zo hevige pijn’)
1) Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
Met zo’n mensen, daar kan ik nie mee overweg.
Zo’n stouteriken als gij zijt! Gijlie moest u schamen!
Zo’n schoon glazen had ik nog nooit gezien.
Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.
2) Het is zo’n slecht weer allewijl.
Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
‘k Heb nog nooit zo’ne lekkere koffie gedronken.
zulk(e)
> samentrekking van zo + een
m: zo’ne(n)
v: zo’n
mv: zo’n
o: zo’n
zo’n + meervoudige zelfstandige naamwoorden: standaardtaal in België? status onduidelijk
vb: ‘Je moet zo’n mensen niet vertrouwen’, fluisterde zijn moeder hem toe. (in België, status onduidelijk)
zo’n + niet-telbare zelfstandige naamwoorden = standaardtaal in België
vb: Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt. standaardtaal in België
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/944/
http://www.vrt.be/taal/zon-zulk-zulke?HKEY=
SN: zo’n + telwoord als het ‘ongeveer’ betekent: zo’n duizend mensen waren verzameld.
zie ook: een, voor meerv.
Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
‘k Heb nog nooit zo’ne lekkere koffie gedronken.
Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.
duister worden, schemeren
VD online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
WNT: Deemsteren: donker, duister worden; schemeren.
Zoowel onz. als onpers. toegepast. Alleen in Vl.-Belgische bronnen.
Een vreemde zonnestraal bekleurt de scherpe gevels, de navond rijst ter kim en ’t deemstert in de straten, rodenbach (ed. baur) 2, 261 (c. 1876)
Het is aan ’t deemsteren, we zullen alles maar opkramen en naar binnen gaan.
schemering
WNT: deemsterig
”Te wetene alleene, is mijn begheerte, Welc den meesten troost is, den menschen stervende, Van desen tverstant, moet ic zijn verwervende, Oft therte blijft, in een deimsterich haken”, Gentsche Sp. 126 (1539)
Het is deemsterig nu met die zonsverduistering.
Als het deemsterig wordt, moet den hond binnenkomen.
donker, duister, schemer
zie ook deemstering, deemsteren
vgl wegdeemsteren
VD online Belgisch-Nederlands, niet algemeen
WNT: deemster – deimster
MNL. deemster van de stam demen, eng. dim
Duister, donker. Thans in N.-Ndl. verouderd.
Er is storm op komst; de lucht is deemster en druk van de samenpakkende wolken.
in het duister verglijden, geleidelijk ten onder gaan, in verval raken
wegkwijnen
uit het zicht of uit de belangstelling verdwijnen, vervagen
sport: uit de top verdwijnen
< weg + deemsteren
znw. het wegdeemsteren
vgl deemstering, deemster
DS2015 standaardtaal
VD online: Belgisch-Nederlands
Etymologiebank: wegdeemsteren ww. (BN) ‘verdwijnen, onzichtbaar worden’. Nnl. in Enkele jaren geleden werd ons voetbal beheerst door de “grote drie”, met name Anderlecht, Standard en Club Brugge; Standard deemsterde weg (1977; DeKlerk).
3 aug 2009 … Guido De Padt: "Ik wil niet wegdeemsteren in een regeringscommissariaat. (inflandersfields.eu)
Terwijl hij het langzaam wegdeemsteren van de kleuren gadesloeg, klonk op de achtergrond de bel. (books.google.be)
“Zo zwak spelen, wegdeemsteren in de wedstrijd…” (twitter BD.)
…bij Waterschei was hij al een beetje aan het wegdeemsteren, maar aan een paar acties en zijn snelheid kon ik toch opmaken dat hij nog heel veel progressie kon maken. Bij KV Mechelen is hij volledig ontbolsterd. (books.google.be)
(informeel) penis
“Ik heb zo’n gevoel dat bij die met-hunne-jos-zwierende-oermannen alleen de echte alfamannetjes konden overleven.” (reactie op een blog)
schemering, duisternis, donkerte
zie ook deemstering, deemsteren
vgl wegdeemsteren
VD online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Als kind moesten wij voor den deemster thuis zijn of er zat een vlieg aan de lamp.
in het duister verglijden, geleidelijk ten onder gaan, in verval raken,
wegkwijnen
< deemster: donkerte, duisternis
DS2015 standaardtaal
Etymologiebank: wegdeemsteren ww. (BN) ‘verdwijnen, onzichtbaar worden’. Nnl. in Enkele jaren geleden werd ons voetbal beheerst door de “grote drie”, met name Anderlecht, Standard en Club Brugge; Standard deemsterde weg (1977; DeKlerk). Gevormd uit ? weg (afwezig) en deemsteren.
3 aug 2009 … Guido De Padt: "Ik wil niet wegdeemsteren in een regeringscommissariaat. (inflandersfields.eu)
duister worden, schemeren
VD online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Het is aan ’t deemsteren, we zullen alles maar opkramen en naar binnen gaan.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
