Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #32001

    juist
    (bw.)

    precies, exact , net (zoals), net (een beetje), op eenzelfde manier, enkel, kort (zowel in tijd als afstand)

    Van Dale online:
    1. rechtvaardig
    2. correct, goed, recht
    3. precies, nauwkeurig afgebakend
    4. geschikt
    5. waarheidsgetrouw

    zie ook just

    De Vlaamse voorbeelden hieronder vallen in min of meerdere mate buiten de Van Dale betekenis.

    Dat is hier elke keer juist hetzelfde.

    Uw manieren zijn juist gelijk die van uw vader.

    Gij zijt juist uw vader.

    Juist voorbij het kruispunt aan de rechterkant. (net voorbij)

    Ze komen juist maar even goeiendag zeggen. (enkel maar)

    Het is maar juist gelijk als dat ge het wilt bekijken natuurlijk. ’t Een is ’t een en ’t ander is ’t ander.

    Komt ge hier nu met uw vuil botten binnen? Ik heb juist gekuist!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Aug 2019 14:39
    7 reactie(s)

    #32002

    malgré
    (bijw.)

    kost wat kost, persé

    ook in West-Vlaanderen

    zie magré, malgrei

    Den hond wou malgré nog ne keer naar buiten om 3u ts nachts. Moest ik hem nie zo geiren zien, ik had hem nen trap onder zijn gat verkocht.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 04 Aug 2019 00:37
    0 reactie(s)

    #32003

    wisselweekend
    (het ~,~en)

    Tijdens een wisselweekend vertrekt een groot aantal vakantiegangers naar het buitenland en keren tegelijkertijd heel wat reizigers terug uit vakantie. Die grote drukte veroorzaakt ellenlange files op de Europese autosnelwegen (taaltelefoon)

    In Nederland (maar ook in België) vaak ‘Zwarte Zaterdag’ genoemd.

    Van Dale 2013 online: voorlopig toegevoegd in 2012

    De instanties raden mensen die persé willen reizen in het wisselweekend aan voldoende drinken mee te nemen.

    Op verschilende snelwegen in Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland staan er lange files in dit zogenoemde wisselweekend. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 21:14
    0 reactie(s)

    #32004

    zegt
    (tussenwerpsel)

    bevestigend partikel aan het eind van een zin die de voorafgaande zin(nen) verduidelijkt of anders verwoordt
    betekent zo veel als “om het op een andere manier te zeggen”

    kan zowel door de spreker als door de toehoorder gebruikt worden

    ongebruikelijk in de koekenstad

    - Amai, da restaurant gisteren had veel eten, en lekker seg!
    - Allez, ge hebt uw buikske goe vol geten, zegt.

    We zijn onlangs ne keer naar de Champs Élysées west gaan gaan winkelen. De Meir van Parijs, zegt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 20:48
    4 reactie(s)

    #32005

    zinnens
    (bn.)

    van zins, van plan
    Ook: van zinnens, van zin

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    VRT Taal: “Zinnens is geen standaardtaal volgens Taaladvies.net. Algemeen Nederlands is van plan zijn. Van zins zijn is standaardtaal in Nederland.”

    Scholen zijn voorlopig niet van zinnens om hun aanpak te veranderen.

    Ik was eigenlijk niet zinnens om ooit nog een hond in huis te halen, maar nu ik dit puppy’ke zie …

    Awel, wat zijt ge zinnens? Gaat ge er nu nog aan beginnen of niet?

    Mattis maakte in Bagdad duidelijk dat de Verenigde Staten niet zinnens zijn om beslag te leggen op de olievoorraden van het land (vrt.be)

    Het Rekenhof meent dat de regering de uitgaven onderschat, maar premier Michel is niet zinnens om de begroting bij te sturen. (vrt.be)

    Kristl Strubbe is niet zinnens om een hele vakantie met veger, blik of strijkijzer rond te lopen. (standaard.be)

    Zij zijn zinnens meer aan te rekenen voor consultaties en ingrepen dan in dat akkoord afgesproken. (standaard.be)

    Roberto Martinez is niet zinnens van tactiek te veranderen omdat de tegenstander vrijdagavond Brazilië heet. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 19:56
    0 reactie(s)

    #32006

    zinnens
    (bn.)

    van zins, van plan
    Ook: van zinnens, van zin

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    VRT Taal: “Zinnens is geen standaardtaal volgens Taaladvies.net. Algemeen Nederlands is van plan zijn. Van zins zijn is standaardtaal in Nederland.”

    Scholen zijn voorlopig niet van zinnens om hun aanpak te veranderen.

    Ik was eigenlijk niet zinnens om ooit nog een hond in huis te halen, maar nu ik dit puppy’ke zie …

    Awel, wat zijt ge zinnens? Gaat ge er nu nog aan beginnen of niet?

    Mattis maakte in Bagdad duidelijk dat de Verenigde Staten niet zinnens zijn om beslag te leggen op de olievoorraden van het land (vrt.be)

    Het Rekenhof meent dat de regering de uitgaven onderschat, maar premier Michel is niet zinnens om de begroting bij te sturen. (vrt.be)

    Kristl Strubbe is niet zinnens om een hele vakantie met veger, blik of strijkijzer rond te lopen. (standaard.be)

    Zij zijn zinnens meer aan te rekenen voor consultaties en ingrepen dan in dat akkoord afgesproken. (standaard.be)

    Roberto Martinez is niet zinnens van tactiek te veranderen omdat de tegenstander vrijdagavond Brazilië heet. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 19:55
    0 reactie(s)

    #32007

    ~ig, ingelast in onvoltooid verleden tijd
    (morfologie)

    in de onvoltooid verleden tijd wordt -ig ingelast voor de uitgang -de of -den; in Brussel valt daarbij de -d van de uitgang weg

    > vastgesteld in het noorden van de Antwerpse Kempen, in het land van Waas, in Brussel

    zie ook ege

    “In sommige landstreken daar wordt ‘ik werkte’ geschreven als ‘ik werktigde’, met een d op het einde " (https://vtk.ugent.be/media/uploads/civielkes/civielke2.pdf)

    “In 1976 bouwdigde Flandria een prototype van de Gila-M enduromoteur, moa da kwaam nôois in produksje, van de fabrieke begost financiêel probleemn t’ hèn mè de competiesje van Japaneesche merkn, en in 1981 gienk Flandria failliet.” (https://vls.wikipedia.org/wiki/Flandria)

    “Mo seulement ’t haa gienen tirbouchon veu da fleske te débouchonneireen ten (tan) paktege da muizeke zaaine élan en het begost da fleske te chargeren” (het Ketje) (https://stefanperceval.com/2009/01/01/t-muizeke/)
    (Maar hij had alleen geen kurkentrekker om dat flesje te ontkurken en toen deed dat muisje een grote sprong en begon dat flesje aan te vallen.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 19:17
    1 reactie(s)

    #32008

    tiende provincie
    (begrip)

    het gebied waar de BSD (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd

    “De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 17:56
    0 reactie(s)

    #32009

    tiende provincie

    het gebied waar de BSD (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd

    “De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 15:12
    0 reactie(s)

    #32010

    tiende provincie

    het gebied waar de <span class="caps">BSD</span> (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd

    “De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 15:12
    0 reactie(s)

    #32011

    content
    (bn.)

    tevreden

    Ik ben content van mijne nieuwen auto.

    Neuville wint een plaatsje, maar is niet content: “Ik kan niet meer doen” (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 14:54
    4 reactie(s)

    #32012

    binnensteken
    (ww. stak binnen; binnengestoken)

    opsluiten in de gevangenis

    Op die manier kunnen we elke tien jaar een paar duizend mensen binnensteken om hun straf te gaan doen.(forum.politics.be)

    Als ik binnengestoken wordt zeg ik dan ook direkt tegen de Direkteur van doe mij maar einde straf, dat hebben ze niet graag.(forum.politics.be)

    Ip de straaten vragen zmij wien isu vader?
    Kwete nie wa tzegn want mn vader is nen dader.
    opgsloten inden bak(gevangenis) binnengestoken
    Omdaje speed snoof en weed zat te roken
    (.bloggen.be/rapteksten)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 14:17
    0 reactie(s)

    #32013

    binnensteken
    (ww. stak binnen; binnengestoken)

    opgenomen worden in een psychiatrische instelling

    Ge wordt daar ineens binnengestoken in psychiatrie en ge weet van niks (geestelijkgezondvlaanderen.be)

    Die kreeg wanen en begon tegen iedereen te roepen, ze hebben dat mens moeten binnensteken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 14:10
    0 reactie(s)

    #32014

    herstellen
    (ww., herstelde, heeft hersteld)

    repareren, maken

    (steeds vaker hoor ik Nederlanders beweren dat zij “herstellen” in deze betekenis nooit gebruiken, altijd “repareren”; idem herstelling, reparatie)

    zie ook herstelling

    De auto moet terug naar de garage om te worden hersteld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Aug 2019 12:22
    8 reactie(s)

    #32015

    meers
    (de ~ (v.), ~en)

    verland moeras

    onbekend/ongebruikt in Nederland

    vele plaatsnamen herinneren nog aan (vroegere) meersen: de Assebroekse Meersen, de Kalkense Meersen, de Gentbrugse Meersen, de Blaarmeersen, en zelfs de Antwerpse Meir was ooit een meers (Wikipedia: Meers (toponiem))

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 03 Aug 2019 00:20
    5 reactie(s)

    #32016

    nieuws, het ~
    (begrip)

    SN/NL: het journaal; dagelijkse nieuwsuitzending van de openbare omroep

    door de BRT/VRT weggezuiverd ten voordele van het Hollandse Franse leenwoord ‘journaal’

    dezelfde categorie heet bij VTM overigens wel ‘het nieuws’

    zie ook nieuws

    Sjjt, stil, ’t nieuws begint!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 02 Aug 2019 23:53
    3 reactie(s)

    #32017

    min, in ~ gaan

    zie in min gaan

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Aug 2019 12:50
    0 reactie(s)

    #32018

    in min gaan
    (uitdr.)

    verlies lijden, op een negatief saldo komen

    SN-NL: in de min gaan

    Beste, Ik zie op mijn zichtrekening het bedrag van – 11€ staan. Wat is het maximum bedrag dat je in min kan gaan? (community.bnpparibasfortis.be)

    Je kan inderdaad wel in min gaan maar enkel in specifieke gevallen. Het lukt niet als je op 0 euro staat en iets wil betalen in een winkel. (spaargids.be)

    Met de Post-betaalkaarten kan men zoals bij de bank 25 000 F in min gaan. (ondernemingsdatabank.indicator.be – 1994)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Aug 2019 12:49
    0 reactie(s)

    #32019

    bivakbus
    (zn. v.; ~sen)

    neologisme: initiatief van De Lijn waarbij het transport naar en van het bivak met lijnbussen verzorgd wordt

    Jeugdgroepen kunnen voortaan goedkoper op kamp met de bivakbus. (nieuwsblad.be – 2013)

    Ministers Sven Gatz en Ben Weyts promoten goedkope bivakbus bij jeugdbewegingen (nieuwsblad.be – 2018)

    Bivakbussen van De Lijn vervoeren jongeren naar hun kampplaats (vrt.be – 2019)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Aug 2019 10:32
    1 reactie(s)

    #32020

    bivakbus
    (zn. v.; ~sen)

    neologisme: initiatief van De Lijn waarbij het transport naar en van het bivak verzorgd wordt

    Jeugdgroepen kunnen voortaan goedkoper op kamp met de bivakbus. (nieuwsblad.be – 2013)

    Ministers Sven Gatz en Ben Weyts promoten goedkope bivakbus bij jeugdbewegingen (nieuwsblad.be – 2018)

    Bivakbussen van De Lijn vervoeren jongeren naar hun kampplaats (vrt.be – 2019)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Aug 2019 10:31
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.