Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
luiaard
zie ook lege fakke
Woordenboek der Nederlandsche Taal: 3. Lui, vadsig persoon.
Een fak van een vrouwmensch, De Bo (1873).
Wat een lege fak! Da’s een grote luiaard, daar zit niks in!
> andere betekenis van fak
uurwerk
verbastering van Frans horloge
Antwerpen: afgekort tot leuzze
Antw. Kempen: leuzie
Kijk op de aloyse, dan weet ge hoe laat het is!
gehakt vlees
zie ook arsee
vgl kappen
Brengt een pond gekapt mee, half-half, dan maken we nog eens zelf bouletten.
Dan zegt onze buurman – hij is slager – voor de grap: ‘Ik heb u in uw living zien lopen, Urbain!’ Ik antwoord dan: ‘En ik heb gezien wat gij in uw gekapt hebt gedraaid!’ (lacht)” (demorgen.be)
iets mankeren aan voeten en onderbenen
De man van mijn vriendin loopt een beetje mank. Hij heeft blijkbaar nog weinig gevoel in zijn voeten. Tja, een ezel verslijt het eerst aan zijn poten, zegt ze dan.
werk met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur.
Hij is pas afgestudeerd en hij heeft al vast werk!
Melo-cake: marshmallowschuim op een koekje, overgoten met chocolade
syn.: negerzoen
< uitspraak: neegerinnetèt
< Frans: tête de nègre, met dezelfde betekenis. In het Vlaams ‘negertet’, maar omdat een man geen tetten (borsten) heeft, werd het waarschijnlijk volgens de volksetymologische logica een negerinnentet.
Ik heb een hele doos negerinnentetten opgegeten.
Mama, heb je snoep voor mij meegebracht?
Ja, een doosje negerinnentetten en een zakje neuzen.
rammelen, schudden
los staan, bewegen, doen bewegen
kan (1)overgankelijk en (2) onovergankelijk worden gebruikt
zie ook: hodderen, losloteren
(1)’Nen tand hên die lotert is heel lastig; die ge over en weêr kunt duwen.
(1) Doe iets aan die deur, ze lotert.
(2)Gaat ge mee pieten loteren om te gaan vissen?
(2)Lotert eens met de klink om te zien of de deur wel vast is.
bijkans, bijna
ook bekanst
Ik was bekan van den trap gevallen.
Karel weegt bekan 100 kilo.
toeteren
Frans: klaxonner
In Vlaanderen wordt claxonneren meer gebruikt dan toeteren.
Iedereen was aan het claxonneren, maar het verkeer ging daarom niet vlotter.
zeveraar, iemand die op kleinigheden vit, muggenzifter
vnw:
•beuzelaar, muggenzifter
•zeurkous, zaniker
•vrek, gierigaard
zie ook pezeweven
Gij se pezewever! Kom, stopt met zeveren.
> andere betekenis van pezewever
eendagstoerist die zelf zijn eten en drinken meebrengt in een frigobox
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook frigoboxtoerisme
zie frigo
Sinds de frigoboxtoeristen hier niet meer mogen komen, is de frituur haar winst verdubbeld.
“Ooit bande hij de ‘frigoboxtoeristen’ uit Knokke-Heist, nu heeft Leopold Lippens het op de ‘frigotoeristen’ gemunt.”(HLN 060617)
Ook in de jaren 90 schuwde hij de controverse niet, toen hij de zogenaamde ‘frigoboxtoeristen’ liever niet in zijn stad wou. (demorgen.be)
geld
in de uitdrukkingen:
- op droog zaad zitten (zaad, op droog ~ zitten)
- er moet zaad in het bakje komen
- zaad in het bakje krijgen
- zaad in het bakje brengen
Door de economische crisis zitten veel bedrijven op droog zaad.
De scouts verkopen wafels om zaad in het bakje te krijgen.
nergens
zie ook: nieverans, nievers, nowers
antoniem: ievers, ieverans, iewers
W.-VL. en O.-VL.: nieverst
Ik kan mijn sleutels nieveranst vinden.
arduinen boordsteen van de kaaimuur aan de rechteroever van de Schelde te Antwerpen; in de blauwe steen zijn de meerpalen verankerd
Klik op de afbeelding
Blauwe steen met meerpalen aan de E. Van Dijckkaai
Als er in de periode rond Kerst en Nieuwjaar zware noordenwind staat, loopt Antwerpen het risico dat het Scheldewater boven den blauwe steen komt en de waterkeringsmuur afgesloten wordt om overstroming van ’t Zand en de buurt rond de voetgangerstunnel te voorkomen.
“Zoals verwacht is het water van de Schelde omstreeks 16 uur over de blauwe steen aan de Scheldekaaien gelopen. De brandweer hield de situatie nauwlettend in het oog.”(gva.be 3.01.2018)
> andere betekenis van blauwe steen
eenmaal als, zodra, van zodra
standaardtaal in België? status nog onduidelijk
vnw: in België ook gebruikt als voegwoord
-eens (dat) hij: zodra hij, als hij eenmaal
-eens de regenbui voorbij: na de regenbui, als de regenbui voorbij is
(Brussels-Frans: une fois que, ontleend aan het Vlaams)
zie ook eens dat
De busreis begon wel wat met moeilijkheden, maar eens we vertrokken waren, verliep de reis heel vlot.
kind, jongere
“Ketnet,” de jongerenzender van de VRT is hier naar vernoemd.
Die ket met zijn trompet begint me serieus op mijn zenuwen te werken.
> andere betekenissen van ket
aarding
uitspraak: teir, teer
< Frans: prise de terre
pries met terre
Die geelgroene draad is de terre, de blauwe de neutre en de zwarte de fase.
bagagedrager, imperiaal
vnw: porte-bagage:
•bagagedrager
•imperiaal van een auto
→ Fr. porte-bagage
ook voor fiets
Porte-bagage van een fiets
Hoor de port-bagage eens fluiten, ge had hem beter afgedaan voor we vertrokken.
Hij had zijne kazak met ne snelbinder op de portbagage van zijne velo vastgebonden.
gele, meestal warm opgediende saus op basis van een curry kruidenmengsel
Rijst met currysaus
Voor mij een loempia met currysaus, alstublieft.
onvoldoende afgewerkt, slordig, slonzig
zie ook gat, half zijn ~, halfzegat, half zijn gat
En ik zag er echt niet uit he, mijne jas open, handschoenen zonder vingers, sjaal halfsegat aan … en toen ik thuiskwam merkte ik dat er een grote confituurvlek vanachter op mijn t shirt zat, onze Tibe had de stoel ermee ingesmeerd en ik had het niet door.(baby.be.forum 6.0./2010)
Het dialectwoord ‘Halfsegat’ is verkozen tot het schoonste Veusselse Woord 2015. Schepen van cultuur Karl Geens maakte dit bekend tijdens Erfgoeddag. ‘Halfsegat’ betekent dat iets niet goed is gedaan. In het Veusselse dialect zegt men ‘Halfsegat gedoan is slecht gedoan.’ (Rijkevorsel.be 27 april 2015)
Heb er hier 3 liggen :
kruislaser voor schilderijen, tegels en armaturen wat kasten op lijn te zetten ( binnen ) want buiten werkt die laser alleen als het regent en dan nog maar halfsegat. (bouwinfo.be 3 juli 2024)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
