Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
rotonde
klik op de afbeelding
Rondpunt in De Panne
vnw: rotonde, verkeersplein
< Frans: rond-point
Taaladvies.net: standaardtaal in België
ook: rondplein
zie ook wegcode; Vlaamse uitspraak
Op een rondpunt kan het verkeer vlotter door dan op een kruispunt met een rood licht.
De winkelketen heeft een vestiging aan het rondpunt van Groot-Bijgaarden. (standaardtaal in België, Taaladvies.net)
Aan het rondpunt in Wommelgem zijn vanavond 50 à 60 voetbalsupporters van Antwerp en Club Brugge met elkaar op de vuist gegaan. (vrt.be)
stortbak, spoelbak van de wc
uitspraak: /sjazbak/
< Frans: chasse d’eau
zie ook: chassen, doorchassen, chasse
Afbeelding vintage chassebak zie hier
Als ge aan het koordje van de wc trekt, stroomt het water uit de chassebak in de pot.
1) raar ventje
2) ook gewoon: kerel, gast, … bv. toffe tist, knappe tist
3) aanspreking (eerder denigrerend)
> waarschijnlijk een verkorting van de mannennaam Baptist
spellingsvariant: tiest
zie ook: en andere tisten
vnw: tiest: vent, kwast
-een rare tiest, een rare kwast
znwb: tiest: Ter aand. van een mannelijk pers. met pejor. connotatie: malle vent, kwibus, kwast, gek; veelal in verb. als rare, vieze tiest.
1) Wat dien tist in zijn leven heeft uitgestoken! Ik mag er niet aan denken.
2) grietcartoons.be: De beste cartoonist – karikaturist – toffe tist uit héél Gent en omstreken
Dit superfeestje werd ingericht om de
onwaarschijnlijke prestatie van Mady te vieren: het 26 jaar uithouden met een tiest gelijk Stefan
Imschoot. (kwb-kalken.be)
3) netlog: awel tist heeft er nog niemand iets in uw GB achtergelaten…?
Ja hoor, die tiest is altijd een sluwe vos geweest! (https://sceptr.net/2018/08)
prutser, iemand waar niet echt kan op gerekend worden
“Welke bietekwiet krijgt het in zijn ster van de s van beest een runeteken te maken?”, vraagt ‘t Pallieterke zich af. “Welke bietekwieten gaan nu nog rustig een printje drinken en een praatje slaan in dat café?”, is de vraag die wij ons dan weer stellen. (blog aff)
…komt diene bietekwiet daar naast me rijden en als die ter hoogte van m’n raampje komt de hele klank en lichtinstalatie opzetten die net ter hoogte van m’n open raam staat en met z’n vlammende salamie door het open raam staan bevelen dat ik aan de kant moest terwijl ik gewoon op de rechter rijstrook aan het rijden was. (sic – christophoros.be)
Vijf- tot tienduizend bietekwieten, het soort falderappes dat niet alleen zelfvoorzienend is in zijn muziekinstallatie en zijn drugs, maar ook nog eens zelf zijn afval opruimt. (demorgen.be)
een permanente magneet
zie ook plakijzer, trekizer, plekijzer, trekijzer
Als ge de doos kopspelden omkapt, dan kunt ge een trekstaal goed gebruiken.
Kleine of Middelgrote Onderneming. In Nederland gebruikt men MKB, Midden en Klein Bedrijf.
vnw: (bnl.) afkorting van: kleine en middelgrote onderneming, middenen kleinbedrijf (nl.)
Vorig jaar zijn veel kmo’s failliet gegaan.
een lange, met curry gekruide "vlees"worst die gefrituurd wordt. Nederlanders noemen dit een “frikandel.”
vnw: gebraden gehaktmengsel in de vorm van een worst, frikadel.
In “Man over woord” is het woord uitgebreid aan bod gekomen. Curryworst beperkt zich tot links en rechts van een brede strook Antwerpen-Brussel. In West-Vlaanderen ‘frikadel’. In Limburg heeft men het blijkbaar over een ‘lange hamburger’.
zie ook lange
Een kleintje met mayonaise en een curryworst, alstublieft.
een pint bier waarin men een borrelglas met een witteke laat zakken
Van Dale online 2018: duikboot
2. glas bier met daarin een glaasje jenever op zijn kop
Willy, voor mij nog nen duikboot want ik ga nog ni naar huis vandaag.
Mooi lenteweer
Het is wel weer Pasen, maar het is toch geen paasweer.
iemand die alles kan gebruiken en de vuilbakken afzoekt
ook in Aalst
De herkomst van het woord heeft misschien te maken met Kasjoeben
< Duits: Kaschuben, Kaschubei
Wikipedia.de: ontleent aan de Kassub, een mantel die de Kashubians dragen.
zie ook kasjoebereir
-
bestraffen, beboeten
vnw: straffen, beboeten
Van Dale 2020 online: BE, niet algemeen
zie ook penalisatie; depenaliseren
Zij werden terecht gepenaliseerd voor dat toch wel zware vergrijp.
Al zijn er natuurlijk ook nog banken die hun klanten niet penaliseren. (standaard.be)
Het is niet de bedoeling te penaliseren, maar om “inzicht” te creëren, zei een gezondheidsfunctionaris. (vrt.be)
Moet je obesitaslijders dan penaliseren of zwaarder laten bijdragen, of volstaat sensibilisatie? (demorgen.be)
uithalen, uitspoken
vnw: uithalen, uitspoken, uitrichten
-iets uitsteken: een streek uithalen, iets uitspoken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets uitsteken
een streek uithalen
andere betekenis van uitsteken
Wat voor kattekwaad hebt ge nu weer uitgestoken? Zal het opnieuw klachten regenen?
aansteker, briquet
Mag ik uwen allumeur eens gebruiken om mijn sigaret aan te steken?
Dood en begraven zijn.
Nederlands equivalent: “een tuintje op zijn buik hebben”
De titel van een bekende Vlaamse carnavalskraker:
“En als we dood zijn, groeit er gras op onzen buik.”
een zware inspanning leveren, zich afpeigeren; dikwijls met de bijklank dat dat harde werk weinig geapprecieerd wordt
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
ook toppel, zijnen ~ afdraaien
nestel, zijne ~ afdraaien
afdraaien, zijn kas ~
ziel, zijn ~ afdraaien
ziel, de ~ uit zijn lijf
botten, zijn ~ afdraaien
kont afdraaien, zijn ~
kloten, zijn ~ (staan) afdraaien
Zit ik hier de godgansen dag mijne nikkel af te draaien, en dan komt dat heerschap, dat van zo lang hij hier is nog gene poot heeft uitgestoken, mij efkes zeggen dat ik e bitsje rapper moet doorwerken? Wat denkt dië wel!
blokker, iemand die altijd zeer ijverig studeert
Van Dale 2015 online: BE
West-Vlaanderen: blokzwien, blokzwijn
In den blok moet ge hem niet lastigvallen, dan is hij niet te pruimen. Hij is een echt blokbeest; dag en nacht zit hij dan te studeren.
(Verouderde en zeldzaam) iemand ontoerekeningsvatbaar laten verklaren
Van Dale 2018 (vroeger) iem. die om verkwisting onder curatele was gesteld
• iem. stadskind maken
• niet algemeen stadskind worden
in een wees- of armenhuis opgenomen worden
Om die erfenis zelf scheef te kunnen slagen, ee’d uir famille uir stadskind laten verklaren.
(Om die erfenis zelf in de wacht te kunnen slepen, heeft haar familie haar ontoerekeningsvatbaar laten verklaren.)
doos voor boterhammen of lunch mee naar ’t werk of ’t school te nemen
NL: broodtrommeltje
DS2015 standaardtaal
Van wie is die brooddoos met da beschimmeld brood die hier al weke staat?
trailer Waes vs Wauters: “De brooddoos van menne kleine gepikt”
‘Kinderen met een lege brooddoos in de rijkste regio ter wereld, dat mogen we nooit aanvaarden’ (Knack titel 140618)
> andere betekenis van brooddoos
lampenkap
→ Fr. abat-jour
zie ook: abbajoer
ook in Antwerpen
Ons Lukske heeft met zijnen bal tegen de abazjoer gesjot.
het medisch team van de dienst spoedgevallen in een ziekenhuis
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie: urgentie~
AZG versterkt urgentieteam en stuurt medisch materiaal (azg.be)
De urgentiearts staat aan het hoofd van een urgentieteam.
Leden van het urgentieteam op spoed dienen dikwijls bijscholing te volgen in bepaalde disciplines zoals o.a. reanimatie, agressie-aanpak etc.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.