Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #29821

    ~ig, ingelast in onvoltooid verleden tijd
    (morfologie)

    in de onvoltooid verleden tijd wordt -ig ingelast voor de uitgang -de of -den; in Brussel valt daarbij de -d van de uitgang weg

    > vastgesteld in het noorden van de Antwerpse Kempen, in het land van Waas, in Brussel

    zie ook ege

    “In sommige landstreken daar wordt ‘ik werkte’ geschreven als ‘ik werktigde’, met een d op het einde " (https://vtk.ugent.be/media/uploads/civielkes/civielke2.pdf)

    “In 1976 bouwdigde Flandria een prototype van de Gila-M enduromoteur, moa da kwaam nôois in produksje, van de fabrieke begost financiêel probleemn t’ hèn mè de competiesje van Japaneesche merkn, en in 1981 gienk Flandria failliet.” (https://vls.wikipedia.org/wiki/Flandria)

    “Mo seulement ’t haa gienen tirbouchon veu da fleske te débouchonneireen ten (tan) paktege da muizeke zaaine élan en het begost da fleske te chargeren” (het Ketje) (https://stefanperceval.com/2009/01/01/t-muizeke/)
    (Maar hij had alleen geen kurkentrekker om dat flesje te ontkurken en toen deed dat muisje een grote sprong en begon dat flesje aan te vallen.)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 16:55)

    👍
    154

    #29822

    huis, elk kind kost een ~

    zie elk kind kost een huis

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 18:07)

    👍
    154

    #29823

    Vlaamsvoelend
    (bn.)

    Vlaamsgezind, met een hart voor Vlaanderen

    ’Vlaamsvoelend zijn is blijkbaar nog steeds imagobezoedelend! (Tom Lanoye)

    De jonge Abraham ontwikkelde zich in het Vlaanderen van de late negentiende eeuw tot een sociaalbewogen en sterk Vlaamsvoelend liberaal. (Het boek in Vlaanderen sinds 1800 een cultuurgeschiedenis – Ludo Simons)

    Greta Leye nu gepensioneerd, opgegroeid in Veurne in een groot vlaamsvoelend gezin. (koksijde.n-va.be)

    La N-VA et le Vlaams Belang n’admettront jamais face à leurs électeurs les plus “vlaamsvoelend” qu’une pacification communautaire émerge en périphérie bruxelloise. (lalibre.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Jul 2021 10:49)

    👍
    154

    #29824

    gekloven lip
    (vaste woordverbinding)

    SN-NL: gebarsten lip

    VD2017 online: BE

    Vincent Van Quickenborne, de Open VLD-burgemeester van Kortrijk, verscheen dinsdagmiddag met een pittig blauw oog en gekloven lip voor de camera’s van Canvas. (knack.be)

    In het stedelijk bewaarhuis trapte de vrouw nog eens een vrouwelijke agente in het gezicht, die daar een gekloven lip aan overhield. (hln.be)

    “De politie was wraakroepend bestiaal.
    Met gekloven lip, gebroken neus en dodelijk moe
    van de derde-graadsverhoren kwam ik toe
    in de goede nor van Leuven-centraal”
    (De goede nor – Jan De Wilde)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 01:29)

    👍
    154

    #29825

    geheimstoker
    (zn. m.; ~s)

    iemand die clandestien alcohol stookt

    vgl. geheimstokerij

    Die wijst de politie naar de beruchte geheimstoker Gustaaf Corthout uit de Prins Leopoldlei in Mortsel. (gva.be)

    De vader van de jongen was een notoire geheimstoker. Heel de boel werd door de accijnzen verder opgerold. (users.skynet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Jul 2021 15:59)

    👍
    154

    #29826

    tel, van ~ zijn
    (idioom)

    meetellen, belangrijk zijn, in tel zijn

    vnw: van tel zijn: in tel

    gwnt: hij is niet in (of in geen) tel (Zuidn. van tel)

    zie ook: tel, van geen ~ zijn en overtel, van ~ zijn

    Niet enkel sportieve prestaties zijn van tel bij de Westhoekmountainbiketocht, maar ook alle andere zaken die binnen een club heel belangrijk zijn. (users.belgacom.net)

    Deze vergelijking plaatst enkel het aantal politieagenten tegenover het aantal inwoners. "Ook andere gegevens zijn van tel om een bepaalde politiecapaciteit te verantwoorden. (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Jul 2025 08:02)

    👍
    154

    #29827

    is
    (koppelww. zijn 3de pers. enk.)

    dat maakt, dat kost

    - Drie ronde pistoleekes.
    - Is één euro tachtig.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Floem en laatst gewijzigd door Marcus (19 Jul 2021 18:29)

    👍
    154

    #29828

    koers, de ~ is van ons
    (uitdr.)

    wielrennen is typisch Belgisch/Vlaams

    Ontstaan als reclameslogen van Het Nieuwsblad: Sinds twee jaar weten we voor eens en voor altijd wie er baas is in de koers. Dat maakte LDV United samen met Het Nieuwsblad – als fiere Belgen – duidelijk met campagnes onder de noemer: “De koers is van ons”. (pub.be 2015)

    De koers is van ons Deel 4 ‘de ronde’ (uitinvlaanderen.be)

    De koers is van ons… Zwemmen en lopen daarentegen? | 3athlon.be

    De koers is van ons, moet Wouter Vandenhaute (55) zeven jaar geleden hebben gedacht toen hij zes Vlaamse voorjaarsklassiekers kocht, en het is de koers die hem nu tot bij Wannes Cappelle (38) brengt. (hbvl.be)

    “Bij VRT is diversiteit nog ver weg: Vive Le Vélo en Karl Vannieuwkerke: ‘de koers is van ons’ = gemaakt door voornamelijk blanke mannen, kan beter” twitterde Kortrijks gemeenteraadslid Christine Depuydt (CD&V). (focus-wtv.be)

    Zaterdag was iedereen Rik. Want de koers is van ons. Een reeks sfeerfoto’s aan de aankomst van Dwars door het Hageland. (nieuwsblad.be)

    “De koers is van ons”: de mooiste beelden van de Tour met start en aankomst in Brussel (vrt.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:17)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jul 2022

    👍
    154

    #29829

    inwoon, kost en ~

    zie kost en inwoon

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 14:26)

    👍
    154

    #29830

    teiren
    (-de, ge -d, zwak werkw.)

    (verouderd) trekken, rukken, scheuren
    meestal gecombineerd met voorvoegsel: af~, open~
    vergelijk:
    Duits: zerren
    Engels: to tear

    < Middelnederlands ternen, verwant met tornen, tarnen

    zie ook lostaren

    Ge moet eerst het vel van het beest afteiren en het dan in stukken doen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 03:19)

    👍
    154

    #29831

    zetelverwarming
    (zn. v. meervoud niet gebruikelijk)

    stoelverwarming

    zie ook poepverwarming

    “Hij stond hoog genoteerd op haar rankinglijst: hij was niet alleen een knappe en hoffelijke vijftiger, hij reed bovendien in een auto met zetelverwarming.” Diane Broeckhoven, Wat voorafging (2016)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (02 Aug 2021 21:59)

    👍
    154

    #29832

    ambetanterij
    (zn. v.; ~en)

    ambetantigheid, moeilijkheid

    ambetanterijen = moeilijkheden (Het Klein Woordenboek der Vlaamse Taal – Gentse toevoegingen)

    Ik zit zo tussendoor in verschillende praatgroepen betreffende die rariteiten,en wat mij opvalt is dat dit quasi allemaal meer dan gewoon intellectueel begaafde mensen zijn die zich aangetrokken voelen tot die ambetanterijen. (forum.politics.be)

    Tien minuten later was ik mijn ogen aan het uit krabben van verveling en ambetanterij. (blog)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Jul 2021 11:35)

    👍
    154

    #29833

    melktoer
    (zn. m.; ~en)

    melkronde

    Karel noemde men Sjarel Pap, jaren hebben Sjarel en Madeleine een melktoer gehad, ook bij ons kwamen ze met melk,boter,en eieren. In 1980 gaven ze het café over aan de kinderen.in 1995 werd het café vernieuwd, (seniorennet.be)

    klopt het dat Paul Michiels eind jaren 60 begin jaren 70 in de Clemenceaustraat dorpskern Elzestraat van Sint-Katelijne-Waver gewoond heeft, waar zen moeder café ’t Pleintje openhield en zen vader een melktoer in de Groenstraat. (paulmichiels.be/gastenboek)

    Meer dan 50 jaar later geven ze er de brui aan en verdwijnt de laatste melkboer in Niel. Isa Campo startte enkele jaren voor het begin van de Tweede Wereldoorlog met een melktoer. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 11:26)

    👍
    154

    #29834

    hedder
    (bijwoord)

    harder, sneller

    Amaai … kunde nie hedder mee de vlo raan?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 11:12)

    👍
    154

    #29835

    brood, gesneden ~

    zie gesneden brood

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 22:51)

    👍
    154

    #29836

    in gang steken

    zie gang, in ~ steken

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Sep 2022 06:55)

    👍
    154

    #29837

    chirojongen
    (de ~, (m.), ~s)

    lid bij de jongenschiro

    andere samenstellingen met chiro, zie aldaar

    De chirojongens zijn op dropping.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (16 Jul 2021 05:13)

    👍
    154

    #29838

    uit hebben, zijn
    (uitdr.)

    uitgedronken hebben, zijn

    Van Dale 2018 online: BE; niet al­ge­meen; verkorting van uit­ge­dron­ken, verkorting van leeg

    zie ook pint, een ~ te veel uit hebben

    Als uw glas uit is, zijn we weg.

    De Jean had al zeker 10 pinten uit toen hij droog tegen zijn Gerda zei “Ik zal vanavond wel BOB zijn”. Waarop Gerda eens van haar koffie slurpte en antwoordde “’t Is goed Jeanke, gij moogt BOB zijn als ik mag rijen. Geeft de sleutels al maar hier.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 04:05)

    👍
    154

    #29839

    groene Michel
    (vaste woordgroep, mv mogelijk)

    - Belgisch sigarettenmerk St. Michel, tot 2010 verkocht in een kenmerkende groene verpakking en afbeelding van de aartsengel Michaël
    - naam voor de sigaretten: mv. ~s

    Sint Michiel (Frans Saint Michel) is de patroonheilige van de stad Brussel en zijn beeld staat op de toren van het stadhuis. Félicien Gosset, stichter van het gelijknamige bedrijf, had een tabakswinkeltje in de buurt van het stadhuis en verkocht goedkope voorgerolde sigaretten.

    Afbeelding zie hier

    “‘Engel’ gaat in rook op
    Groene Michel wordt wit (titel)
    Wie groene Michels zegt, denkt aan bruine cafés en voetbalkantines waar oudere mannen met hun filterloze sigaretten in recordtijd een ondoordringbare rookwolk creëren.” (HN 180510)

    Vader rookte ooit 3 pakjes groene Michel zonder filter per dag: groene Michel was voor persoonlijkheden en niet voor broekventen.

    “Groene Michel”-fabriek wordt school (vrt.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 12:37)

    👍
    154

    #29840

    eerste burger
    (begrip)

    Oorspronkelijk: de voorzitter van het federaal parlement, maar soms ook gebruikt voor de voorzitter van het Vlaams parlement

    Hoewel hij in Nederland niet aan het hoofd staat van een gemeente wordt een burgemeester soms de eerste burger genoemd. De voorzitter van de federale Kamer is de eerste burger van België. (Wikipedia)

    De eer om genoemd te worden in de 11 julitoespraak van Vlaanderens eerste burger Jan Peumans, is weinigen gegund. (standaard.be)

    De kersverse nieuwe eerste burger van het land, Siegfried Bracke (N-VA), krijgt een zitje in het bestuurscollege van de Gentse Universiteit. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 00:39)

    👍
    154

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.