Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Van Dale 2018 online: BE: vrijzinnig, vrijdenkend
Verzorgde radioprogramma’s door derden op de VRT. Momenteel een platform voor communicatiekanalen op multimediaal vlak ten behoeve van de vrijzinnig humanistische gemeenschap. (unievrijzinnigeverenigingen.be)
U hebt het recht het bezoek te vragen en te ontvangen van een bedienaar of vertegenwoordiger van uw godsdienst of van een moreel consulent die bijstand verleent vanuit een humanistisch vrijzinnige levensvisie. (azsintjan.be)
Stel dat er inderdaad zoiets zou bestaan als een “humanistisch geloof” waarvan de theorie van Darwin deel uit maakt, dan is elke aanhanger van die theorie toch nog steeds niet per definitie humanist? (forum.politics.be)
In ziekenhuizen: Een kamer waar de patiënt alleen ligt.
In BE is het begrip eenpersoonskamer gereglementeerd en ingebed in de wetgeving.
In NL: Als je in een ziekenhuis wordt opgenomen dan is het vaak maar de vraag met hoeveel personen op een kamer je terecht komt. Het kan zijn dat je een eenpersoonskamer krijgt, maar vaak moet je genoegen nemen met meerdere kamergenoten. Veel ziekenhuizen bieden alleen een kamer alleen wanneer dit medisch noodzakelijk is, bijvoorbeeld in verband met infectiegevaar. Wel is het in Nederland tegenwoordig mogelijk om een extra verzekering af te sluiten waarbij je in een aantal geselecteerde ziekenhuizen recht hebt op een eenpersoonskamer. Is deze niet beschikbaar dan ontvang je hiervoor een vergoeding.
Het ereloonsupplement is wat een arts mag vragen bovenop zijn of haar honorarium, omdat u in een eenpersoonskamer ligt. (vrt.be)
Een patiënt betaalt gemiddeld 1.690 euro voor een verblijf in een eenpersoonskamer, dat is 7 keer zoveel als in een twee- of meerpersoonskamer. (knack.be)
(verouderd) wild en woest, vierklauwens, vierkappens
Hij is weer hakerskappers bezig: dat loopt nog verkeerd af!
1) uitgeput, stikkapot; piepedood
2) morsdood (letterlijk en fig.)
Van Dale 2017 online: BE
ook: stikdood zitten
1) “Ik weet nu ook dat de Mont Ventoux oprijden heel erg afzien is”, grijnsde de renner van Lotto-Belisol. “Ik ben stikdood.” (hln.be)
2) Dezelfde Bart Somers die in De Morgen van 6 november 2004 verklaarde: ""Het cordon sanitaire is stikdood." (blogspot.com)
Overgangsmaatregel waarbij een gevangene gedurende maximaal 12u de gevangenis mag verlaten als voorbereiding op een latere invrijheidstelling
zie ook penitentiair verlof
Als gedetineerde is het niet gemakkelijk om uit de gevangenis te stappen en in een nieuwe wereld te komen. Het doel van zo’n uitgaansvergunningen is om de gedetineerde daar op voor te bereiden. (vrt.be)
Wetgever sleutelt aan penitentiair verlof en uitgaansvergunning – Polinfo
Uitgaansvergunningen en penitentiair verlof laten aan veroordeelden tot een vrijheidsstraf toe om – soms na vele jaren – voor het eerst de gevangenis te verlaten, de banden met significante anderen te versterken of terug op te bouwen en hun reclassering meer concreet vorm te geven. (maklu.be/)
- 1 lokaal in een gans gebouw, in het heem
- ruimte waar chirojongens en chiromeisjes samenkomen om hun activiteiten uit te voeren
zie ook jeugdlokaal, chiroheem
voor andere samenstellingen met chiro zie aldaar
Chirolokaal van Sint-Ulriks-Kapelle
Elke zondag kwamen we bijeen in ons chirolokaal.
De chirolokalen zijn dit weekend verhuurd aan een andere chirogroep.
Volgend weekend gaan we ons chirolokaal schilderen en het gezellig inrichten.
Het gesubsidieerd officieel onderwijs omvat de gemeentescholen, stedelijke scholen en provinciale scholen. Die worden georganiseerd door respectievelijk gemeentebesturen, stadsbesturen en provinciebesturen. (open.fopem.be)
zie ook onderwijs, gesubsidieerd officieel ~
De inrichtende machten van gesubsidieerd officieel onderwijs zijn verenigd in twee koepels, het Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap (OVSG) en het Provinciaal Onderwijs Vlaanderen (POV).
begin, midden, eind de jaren, gevolgd door de laatste 2 getallen van het jaartal, zonder weglatingsteken voor de 2 cijfers.
Taaladvies.net:
SN: begin jaren zeventig of in het begin van de jaren zeventig.
In België: Begin de jaren zeventig. In BE wordt in zulke constructies ook geregeld het lidwoord de gebruikt, ook door standaardtaalsprekers. Status onduidelijk.
vgl. alg. jaren, de ~
Eind de jaren vijftig werden de draaiende heupbewegingen die Elvis Presley maakte als obsceen beschreven. (in België, status onduidelijk) (Taalavies.net)
Hoe heet die serie uit begin de jaren tachtig met een vliegende bus vol kinderen? (in België, status onduidelijk) (Taalavies.net)
Bono begon zich midden de jaren tachtig in te zetten voor de derde wereld. (in België, status onduidelijk) (Taalavies.net)
Eind de jaren vijftig werden de draaiende heupbewegingen die Elvis Presley maakte als obsceen beschreven. (in België, status onduidelijk) (Taaladvies.net)
Begin de jaren 90 schoten de Belgische en Vlaamse dancehits als paddenstoelen uit de grond.
laboratorium waarin fysica bedreven wordt
zie labo
Wist je dat er een gloednieuw Fysicalabo is? Zo kan je als student steeds gebruik maken van topinfrastructuur voor het voeren van toponderzoek. (vub.ac.be)
Op de UA mochten vier jongens van een aso-school uit Anderlecht in het fysicalabo een geigerteller maken om radioactiviteit te meten in de atmosfeer. (nieuwsblad.be)
kap van de imker
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kaproen
Middelnederlands caproen. Ontleend aan picardisch caperon (frans chaperon). Daarnaast KAPRUIN, Middelnederlands capruun, capruyn.
- Eigenlijk. De naam van een op of om het hoofd sluitend hoofddeksel (muts, kap, kaper).
- Bij vergelijking.
2. In Vlaamsch-België, benaming voor de bijenkap der imkers.
Kapruin, kapuin. Hoofddeksel eens bieënhouders, Tuerlinckx, Haspengouw (1886).
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
ook kapruin
“Wanneer men de bieën geen kwaad doet, steken zij niet, maar het is toch zeer geraadsaam eenen biekogel of kaproen aan te doen, wanneer men ze verzorgt." (bijentelersbondlanaken.be)
Met crapproen wordt hier een kaproen bedoeld, t.t.z. een bijenkap die de imker tegen bijensteken beschermt. (seniorennet.be)
De inventaris vermeldt hier ook een houtmijtje, 15 bijkorven, een caproen (2) en een biecot. (seniorennet.be)
ANW: (vooral) in België
zie aldaar
meevozen met wie het voor het zeggen heeft
Op hem moet ge niet rekenen als ’t tegen de baas gaat, die brult altijd met den beer in ’t bos.
wat betrekking heeft op de deelstaten
>< federaal
(niet in VD2018)
‘Om ‘het beginsel van eenheid van rechtsmacht’ te behouden, wil Bourgeois niet weten van een splitsing tussen federale en deelstatelijke rechtbanken.’ (DS 130517)
landelijk gebied rond het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaande uit het Arrondissement Halle-Vilvoorde en het gebied ten westen van Leuven
zie ook Gordel, de ~
“De Streek-GR Groene Gordel vertrekt in Halle, de bedevaartsstad in de Zennevallei aan de rand van het Pajottenland.” (https://www.groteroutepaden.be)
schoonheidsspecialiste
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Natuurlijk kun je een afspraak maken bij een schoonheidssalon en een estheticienne het werk laten doen, maar dat kan je een aardige duit kosten. (veet.be)
Zo moest ik een estheticienne er eens op wijzen dat er zich op de onderkant van de loeplamp een vieze smurrie van onbestemde oorsprong bevond. (eurobest.be)
politiek die snel van koers verandert, opportunistische politiek
De Ro spreekt van ‘flipfloppolitiek van de bovenste plank’. ’Ik heb hier eigenlijk geen woorden voor. (DS)
Dit noemt men flip flop politiek in de V.S., het veranderen van politieke meningen als van onderbroek. (palestinamedia)
(dim. van plezeer) pleziertje, iets aangenaams
Kèn ich uch nog urges ein plezeerke mèt doon?
Kan ik u nog ergens een pleziertje mee doen?
Ein tas koffie mèt ein Calvadoske is ein rèchtig plezeerke.
Een kop koffie met een Calvadosje is een echte verrassing.
handen (ook wel als ´heng´ uitgesproken)
Ich höb henj aan mien lief, ich hoof miene handj neet op te houte.
Ik heb handen aan mijn lijf, ik hoef mijn hand niet op te houden.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
