Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #29681

    gerechtelijk kantonnement
    (begrip)

    Het gerechtelijk kantonnement is een procedure die de schuldenaar toelaat om:
    - een beslag op zijn goederen te vermijden
    - de reeds beslagen goederen terug vrij te maken van dit beslag
    - zich te beschermen tegen eventuele problemen inzake de teruggave (insolvabiliteit van de tegenpartij)

    Gerechtelijk kantonnement: Bij de Deposito- en Consignatiekas worden de gelden gekantonneerd, dit gebeurt in regel door een gerechtsdeurwaarder. (financien.belgium.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 22:37)

    👍
    158

    #29682

    chefferig
    (bn.)

    - chef spelen over anderen, meestal om zijn/haar goesting te krijgen
    - baas spelen
    - cheffen

    syn. bazig

    … ze doet daar verschrikkelijk chefferig tegen, ook tegen Mila van mijn ouders. (hondenvrienden.be)

    …nu wil ik écht niet chefferig overkomen, hé! (9maand.be)

    Al heeft het blijkbaar ook wel zijn voordelen om eens kortaangebonden en chefferig te zijn op het thuisfront want gisteren gehoorzaamde zoonlief voor het eerst …(linekesblogspot.com)

    Soms krijg ik horens (horens krijgen van) van heel dat chefferig gedoe.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Jul 2021 01:04)

    👍
    158

    #29683

    schepzak
    (de~, m., ~ken)

    dwangbuis

    zie andere definitie van schepzak

    Kleir veu de schepzak en richting geel zijde gij jom, zot!
    Klaar voor de dwangbuis en richting Geel zijt gij, zot!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (16 Jul 2021 18:49)

    👍
    158

    #29684

    eierplant
    (zn. m.; ~en)

    aubergine (de vrucht of de plant)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Aubergine

    < … in Amerikaans Engels heet de vrucht ‘eggplant’. Dit woord werd voor het eerst opgetekend in 1767 en was oorspronkelijk van toepassing op de witte variëteiten. Enkele 18de-eeuwse cultivars waren klein, eivormig en geel of wit, lijkend op een ganzen- of kippenei.
    Zowel in Nederland als in Vlaanderen wordt ook nog steeds de oudere naam ‘eierplant’ gebruikt. (Wikipedia)

    Egg plant
    Witte variant

    Verrassende groente voor exotische gerechten. De aubergine of “eierplant” komt oorspronkelijk uit het zuiden. (tuinadvies.be)

    Vruchten eierplant eetbaar – Tuinadvies

    Aubergines zijn de vruchten van de eierplant. (libelle-lekker.be)

    De prachtige ovalen vorm doet een beetje denken aan eieren. In de volksmond heet de groente dan ook ‘eierplant’. Britten houden tot op vandaag vast aan de benaming ‘egg plant’.(dewassendemaan.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 12:41)

    👍
    158

    #29685

    appelsienpel
    (zn. v.; ~len)

    schil van de appelsien; appelsienschel

    Snij met een scherp mesje de repen appelsienpel in heel kleine dunne minireepjes. Doe die bij de veenbessen. (blogspot.om)

    Nadat de kip voor de driekwart gaar is, voegt gij er de fijngesneden appelsienpel bij , ook het sap van die ene oranjeappel en vier soeplepels porto. (issuu.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 23:15)

    👍
    158

    #29686

    kiekske, ~ zonder pluimen
    (uitdr.)

    een beetje simpel meisje, aan de naïeve kant

    Ik nodigde haar met de beste bedoelingen uit, zene. Maar ze gaat weer ni mee, want ze moet eten maken voor hare vent. Da ’s echt een kiekske zonder pluimen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door renel (08 Aug 2021 17:44)

    👍
    158

    #29687

    Scherpenheuvel, op zijn knieën naar ~ gaan
    (uitdrukking)

    veel willen doen om een bepaald doel te bereiken

    “Wouter Beke gaat op zijn knieën naar Scherpenheuvel om mee te mogen besturen.” (J. Ceulaer in De zevende dag 28/10/2018)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 22:18)

    👍
    158

    #29688

    IJzerkruis
    (het ~ (o.), ~en )

    gecreëerd in 1934 ter vervanging van de IJzer Medaille

    Croid de l Yser Avers
    IJzerkruis met Vlaams lint

    “Toen na de oorlog in feite doordrong wat onze troepen in 1914 bewerkstelligd hadden voor de verloop van de oorlog werd de IJzermedaille opgewaardeerd tot IJzerkruis waardoor het een ereteken werd en in hiërarchie na het Oorlogskruis en voor het Vuurkruis geplaatst werd.” (http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/viewtopic.php?t=14253)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 11:19)

    👍
    158

    #29689

    franskiljonisme
    (zn. o.; geen mv.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “beweging in België die voorstander is van de overheersing van de Franse taal in België; beweging, gezindheid van franskiljons”

    zie ook franskiljon

    Het Nieuwe Franskiljonisme Spreekt Engels.” (biblio.ugent.be)

    In de jaren dat ik lokaal actief was in de Brusselse politiek, in Elsene en Vorst, heb ik geleerd dat het franskiljonisme nergens groter is dan bij de PS. (tijd.be)

    Tot vandaag blijven restanten van het aloude franskiljonisme opduiken. (Brussel: een politiek incorrecte schets – Luckas Vander Taelen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:13)

    👍
    158

    #29690

    de schuld van (de) VTM
    (uitdr.)

    (meestal) pejoratief: wanneer (sociale) fenomenen toegeschreven worden aan de (historische) populariserende invloed van de VTM

    ‘De schuld van VTM’ is/was ondertussen ook een televisieprogramma

    zie ook vtm-Vlaams

    Tsss, en puberzap zich maar zorge maken over jullie seksleven. Allemaal de schuld van de VTM. (zapnimf.wordpress.com)

    Hoe graag sommigen het ook zeggen, politici op tv is duidelijk niet ‘De schuld van VTM’. (newsmonkey.be)

    Het is de ‘Schuld van vtm’ dat we klinkers kopen, het aan Walter zeggen, definitieve antwoord geven en hulplijnen bellen. (bloggen.be)

    De schuld van VTM? “Het valt moeilijk te bewijzen”, zegt Kevin Absillis (UA), een van de aanstichters van de actuele discussie over tussentaal. (vrttaal.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:38)

    👍
    158

    #29691

    zakken, tast nu mijn ~ af
    (uitdrukking)

    zie tast nu mijn zakken af

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (05 Aug 2021 17:53)

    👍
    157

    #29692

    van thuis uit werken
    (vaste woordverbinding)

    thuiswerken

    google2015:
    ‘van thuis uit werken’ : .BE (>4.400) ; .NL (>700)

    zie ook thuis, van ~ uit werken

    vrt nieuws 22/11/2015: Enkele grote banken laten hun werknemers van thuis uit werken.

    jobat.be: Van thuis uit werken is niet hetzelfde als vanuit je luie zetel zappen met een afstandsbediening.

    thuiswerkvacatures.be: Graag zou ik van thuis uit werken, blijft eender welk werk.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 19:14)

    👍
    157

    #29693

    vrijliggend
    (bijv.nw.)

    (verkeer) bepaalt een deel van de openbare weg dat in een eigen bedding ligt en voorbehouden is aan één type voertuig, bijvoorbeeld fietsen, trams of bussen

    Langs beide zijden vrijliggende fietspaden, een eigen bedding voor het openbaar vervoer, en voor het autoverkeer twee keer één rijstrook in plaats van twee keer twee.(Fietsbult,blog 21.01.15)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 01:52)

    👍
    157

    #29694

    koning, de ~ dienen
    (uitdr.)

    soldaat zijn

    WNT: Den koning dienen, soldaat zijn. In Z.-Nederl. (rutten (1890), corn.-vervl., teirl.).

    Vrijwillig de koning dienen is een manier om laaggeschoolde jongeren meer kansen te geven op werk en in het leger. Ze kunnen kiezen voor een opleiding als onderofficier of officier.

    Tot aan de afschaffing van de verplichte legerdienst heeft menig man de keuning gediend.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 04:43)

    👍
    157

    #29695

    Orde van Leopold II
    (zelfst. nw. v. geen mv.)

    zie nationale orden

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (19 Jul 2021 12:05)

    👍
    157

    #29696

    white spirit
    (eigennaam)

    merknaam voor terpentine

    De kleurloze, heldere vloeistof dient als ontvetter en oplosmiddel voor verven op oliebasis, als verfverdunner en als verfborstelreiniger. Het aardoliedestillaat Terpentine of White Spirit wordt dikwijls verward met terpentijn, dat een mengsel is van terpenen, gewonnen uit het hars van naaldbomen.

    Deze Engelse naam wordt algemeen gebruikt in België en Frankrijk.
    NL: volksmond: peut of kunstterpentijn

    Vlaamse uitspraak: white spirit

    zie ook verzamellemma verwaterde merknamen

    White spirit moet je bewaren achter slot en grendel, dat de klein mannen er niet bij kunnen.

    De lege flessen van White Spirit worden het best naar het containerpark gebracht om verwerkt te worden als klein gevaarlijk afval.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (13 Aug 2021 17:37)

    👍
    157

    #29697

    wapenvertoon
    (het ~, geen meerv.)

    tonen dat men gewapend is, dreigen met wapens

    “De inspecteurs werden vanochtend ingerekend, volgens politiebronnen voor feiten van zware diefstal, met wapenvertoon en afpersing. " (DS 160316)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 19:32)

    👍
    157

    #29698

    vinsteren
    (vinsterde, gevinsterd, zwak ww.)

    - iets tentoonstellen, /vinster/ is de Hasseltse uitspraak van venster, in het venster leggen dus
    - de geslachtsdelen tonen (verouderd)
    afgeleid van vinsterpieke en vinstermieke, beeldjes uit brood die naakte figuren voorstelden (Hasselt)

    ‘Vinsteren’ betekent dan het uitstallen, tonen (van de geslachtsdelen).
    (http://hasel.be/vinstermikken

    Vinsteren is dus etaleren tonen (…)De broden werden door middel van suiker bijgewerkt om dat geslacht te accentueren. Vinsteren betekent dan het uitstallen tonen van de geslachtsdelen. (http://archive-be.com/)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (26 Jul 2021 17:07)

    👍
    157

    #29699

    levensbeschouwelijk vak

    les godsdienst of les niet-confessionele zedenleer in het gemeenschapsonderwijs

    “In Vlaanderen kunnen ouders kiezen tussen verscheidene levensbeschouwelijke vakken:
    - Anglicaanse godsdienst
    - Islamitische godsdienst
    - Israëlische godsdienst
    - Niet-confessionele zedenleer
    - Orthodoxe godsdienst
    - Protestants-evangelische godsdienst
    - Rooms-katholieke godsdienst” (ond.vlaanderen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (06 Aug 2021 08:27)

    👍
    157

    #29700

    successieplanning
    (z.nw. de ~ (v) ~en)

    het fiscaal zo gunstig mogelijk plannen van een erfenis
    vermogensplanning

    In 2012 besluit de moeder van Linda en Annie om aan successieplanning te doen, zodat haar kinderen en kleinkinderen minder belastingen moeten betalen op haar erfenis. (deredactie.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (05 Aug 2021 15:25)

    👍
    157

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.