Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #29501

    jokari
    (zn. m.)

    spel waarbij met een tennisraket tegen een tennisbal aan een elastiek geslagen wordt

    etymologie: zou afkomstig zijn van het Baskisch “jokari” (speler) en “joko” (spel); dat komt, evenals Franse “jeu”, van het Latijn “iocus” (spel, scherts, grap) gevolgd door het achtervoegsel “-arius.”

    Toys 2007-150-693 (15406990350)

    stripspeciaalzaak.be: Een gag waarin Bollie en Billie met de jokari spelen en het elastiek een politieagent op de grond doet smakken is volgens hen een aanval op de autoriteiten.

    zappybaby.be: Ze kunnen zooo leuk spelen aan zee: kastelen bouwen, golfje springen, op de dijk fietsen of go-carten, verstoppertje achter de strandcabientjes, vliegeren, jokari spelen, bootje varen,…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (12 Dec 2023 10:49)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29502

    taalflamingant
    (zn. m. -en)

    flamingant die ijvert voor de erkenning van het Vlaams in het onderwijs, de rechtspraak, de administratie enz. Hij legt niet de nadruk op de politieke aspecten van het flamingantisme.
    Wordt soms ook gebruikt voor een taalpurist die al de woorden van Franse oorsprong uit het Vlaams probeert te bannen.

    “Hoewel hij zelf maar gebrekkig Nederlands sprak, begon Rodenbach zich vanaf 1840 als taalflamingant te manifesteren. Hij protesteerde tegen de toenemende verfransing in Vlaanderen, stemde voor de vernederlandsing van het onderwijs in de athenea en steunde de toekenning van overheidstoelagen voor letterkundige geschriften in het Nederlands.” (wikipedia)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 01:59)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29503

    overheidsbeslag
    (zn. o.)

    de overheidsuitgaven, de kost voor de overheid

    niet in VD2016 online

    fgov.be “Gemeten als de verhouding tussen de overheidsuitgaven en het Bruto Binnenlands Product (bbp) bedraagt het overheidsbeslag in Belgiรซ in 2009 via de macro-economische benadering 54.3%”

    demorgen.be: “We mogen het goede niet vergeten. Het overheidsbeslag daalt, het belastingpeil daalt, de private jobs nemen toe”, somt De Wever op.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 03:59)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29504

    landbouwzone
    (zn. v.; ~s)

    gebied dat op de gewestplannen voor landbouw ingekleurd is

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. ook bouwzone

    bouwinfo.be: Bij het opknappen van de bestaande hoeve, is er ook een bijbouw gebouwd (zonder aanvraag vermoed ik) op landbouwzone (die deel uitmaakt uiteraard van de bijhorende grond).

    livios.be: Een landbouwer mag een halfopen woning met bedrijf oprichten op een stuk grond dat in landbouwzone ligt. Maar hoeveel moet zijn inkomen zijn?

    agripress.be: Sinds bekend is dat meubelgigant Ikea voor zijn inplanting in Wevelgem zijn oog heeft laten vallen op landbouwzone Ter Biest, komt plots ook de vzw EensgezOnd op de proppen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (30 Nov 2021 11:12)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29505

    Teutoontje
    (z.nw. het ~ (o) ~s )

    duitstalige Belg

    ‘Gelukkig,’ sprak Charel Michel nu veel rustiger, ‘hebben wij met koning Filip een staatshoofd die niet alleen het verbindingsteken, le trait d’union vormt tussen Vlamingen, Franstaligen en Teutoontjes, maar die ook zijn hoofd gebroken heeft over een nieuw en begeesterend project dat alle landgenoten kan samenbrengen en de separatisten terug naar hun loopgraven kan jagen!’ (Louis van Dievel in deredactie.be)

    13 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Jul 2021 18:18)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29506

    totter, een ~ maken en blijven botsen
    (uitdr.)

    wordt gezegd van personen die niet goed wijs zijn of die onredelijke en onlogische uitspraken doen of handelingen ondernemen

    Aub! Gaat gij een computer kopen van 7000 euro? Hebt gij een totter gemaakt en zijt ge blijven botsen of wat?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (28 Jul 2021 01:06)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29507

    verlet
    (het ~, geen mv.)

    tijdverlies

    Hij heeft niet veel verlet gehad met naar de winkel te gaan.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (12 Jul 2021 23:05)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29508

    knak zijn
    (uitdr.)

    gestoord zijn

    Niet op letten, man, dien is wat knak.

    De Walter is niet autistisch, dien is alleen wat knak.

    Hoe kunt ge nu zo knak zijn om met den auto op een rechte baan in de gracht te rijden?

    Daar moet ge nu echt wel knak voor zijn om zoiets te doen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 03:09)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29509

    stande
    (de ~ (v.) , ~n)

    houten kuip, tobbe, ton

    ook: petroolstande, boterstand

    Zo werden de wortelen in een stande op een plank gewassen met een harde borstel. (graningate.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door owlga en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jul 2021 19:39)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29510

    voorplan
    (zn. o.)

    voorgrond
    fig.: in de aandacht; in de schijnwerpers

    VD2016 online: BE

    meestal: op het voorplan

    antoniem: achterplan

    zie ook op het voorplan treden

    Bende van Beersel komt opnieuw op het voorplan (nieuwsblad.be)

    Lommelse expo wil ‘’stille ziekte’’ op voorplan brengen (tvl.be)

    WTO moet anders: Voedsel, banen en duurzame ontwikkeling moeten op het voorplan. (11.be)

    In het voorplan aanvankelijk vrij strakke aanblik die gelijdelijk overvloeit in een mooi organisch geheel. (velt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:11)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29511

    Waleman
    (z. nw. de ~ (m) ~nen)

    Waal, inwoner van Walloniรซ

    uitspraak: woaleman

    ’t Es echt woar, iรชn van de Woalemanne heet et gezeid!
    ’t Kan zijn, zijn moar รจm kan oe oรฉk iet wijsgemoakt hemme… Tut-mem-sjoos es oรชk frans en ’t wilt zegge: `t kan me nie schille! (uit: De Witte van Ernest Claes)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (29 Jul 2021 11:12)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29512

    verlaan
    (bn)

    het druk hebben, niet veel tijd hebben

    WNT: VERLAAN: Het verl. deelw. van het Mnl. verladen. De door uitval van de d ontstane vorm verlaan. In W.- en O.-Vl.: druk doende, druk zijnde e.d. Steeds in den vorm verlaan.
    - Van personen: het druk hebbende, met bezigheden overladen.
    - Van een periode: druk, veel werk meebrengend; waarin veel te doen is.

    Je moet het hem nu niet vragen, hij is veel te verlaan.

    Ben je zo verlaan dat je niet eens goede dag kan komen zeggen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (21 Jul 2021 20:30)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29513

    vlindertelweekend
    (zn. o.; ~en of ~s)

    Eigenlijk voluit: Het Grote Vlindertelweekend:
    Dit weekend organiseert Natuurpunt voor de negende keer het Grote Vlinderweekend. De natuurvereniging roept iedereen op om mee vlinders te tellen in de tuin.(knack.be)

    google2017: .BE (>25.000) ; .NL (>1.900)

    Eastern Tiger Swallowtail Papilio glaucus on Milkweed 2800px

    Het klein koolwitje was het voorbije weekend de meest gespotte vlindersoort tijdens het vlindertelweekend. (deredactie.be)

    Natuurorganisaties organiseren vlindertelweekend (bruzz.be)

    In het kader van ‘Vlinder mee’ het grote vlindertelweekend van Natuurpunt, inventariseren we de vlinders in een privaat domein en in de Meikensbossen. (uitinvlaanderen.be)

    Klein koolwitje ‘wint’ vlindertelweekend – De Standaard

    vlinder mee tijdens het vlindertelweekend (30/07/2010) – Zoersel

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Oct 2021 12:21)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29514

    burgemeester, lijst van de ~

    zie lijst van de burgemeester

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:13)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29515

    kermislief
    (het ~, ~en, onz. zelfst. nw.)

    een lief waarmee men op prettige wijze de kermisdagen doorbrengt; een scharrel van korte duur

    zie ook kermis, het is nog nieuw ~

    Een in Vlaanderen zeer bekend liedje is het Kermislied van Melis en Hullebroeck waarvan de 2e strophe het kermislief bezingt:
    Een aardig lief, een kermislief,
    Een lief voor twee drie dagen,
    Toe, neem dat lief, dat aardig lief,
    Ze zal niet beter vragen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 18:10)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29516

    typebrief
    (z.nw. de ~ (m.) ~en)

    standaardbrief, modelbrief

    zie algemeen: type~

    Het kabinet Bellot werkt nog aan een typebrief met de exacte bewoordingen.

    Hoe kunt u een document, dit wil zeggen, fax, brief, mail of een typebrief opmaken vanuit een dossier? (Cicero)

    Het exemplaar dat op Reddit gepubliceerd werd, heeft alles weg van een typebrief die United kennelijk gebruikt als er een klacht binnenkomt. (reddit.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 13:25)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29517

    krak hetzelfde
    (vaste woordverbinding)

    identiek hetzelfde, identiek dezelfde precies hetzelfde

    ook krak hetzelfste, zie dezelfste
    schrijf- en uitspraakvariant van SN-NL ‘krek hetzelfde’

    ‘Ik zeg krak hetzelfde als Churchill, hรฉ’ (standaard.be)

    Op school halen we de ziel uit de job van de leerkracht als iedereen krak hetzelfde moet doen onder het mom van de verticale samenhang. (Een school op mensenmaat – Marc Mathyssen)

    Als je de programma’s bekijkt van die richting en dierenartsassistente, dan merk je meteen dat het bijna krak hetzelfde is. (9lives.be )

    En met exact bedoel ik exact, precies krak hetzelfde. (zosimpelist.wordpress.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 06:36)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29518

    sofort
    (bw.)

    onmiddellijk, per kerende, stante pede

    < Duits: sofort: onmiddellijk

    (waarbij we sofort dienen op te merken dat โ€˜Salon Kittyโ€™ iets stijlvollere cinema is dan het toch ietwat weerzinwekkende โ€˜Ilsa, Wolvin van de SSโ€™). (humo.be)

    Drie dagen later kreeg ik een brief dat ik sofort kon beginnen. (vrt.be)

    Ik zal sofort mijn tuintje eens overdekken, en beginne lopho’s kweken.(tuinwinkel.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Mar 2023 19:54)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jun 2024

    ๐Ÿ‘
    162

    #29519

    misbegrijpen
    (ww. begreep mis of misbegreep; misbegrepen)

    verkeerd begrijpen

    niet in Van Dale 2018 online

    zie ook misbegrepen, misbegrepenheid

    Veel relaties verlopen nodeloos moeilijk, omwille van het niet- of misbegrijpen van elkaar. (sofieannbracke.be)

    Niet te misbegrijpen aaibaarheidsfactor. De verkoopsovereenkomst die robot Pepper vergezelt, stelt duidelijke grenzen nu de robotten tewerkgesteld worden in klantendiensten van banken, als hotelreceptionisten en winkelbedienden. (demorgen.be)

    Hij kan dan niet beschouwd worden als een univesele webcam! Of begrijp ik het mis? (intermactivity.be )

    In een niet mis te begrijpen mail maakt hij duidelijk dat iedereen wat zediger gekleed naar school moet komen. (hln.be)

    Daarnaast kan je ook regelmatig geconfronteerd worden met miscommunicatie want anderen hebben wel eens de neiging hetgeen je bedoelt te misbegrijpen. (anthentiek.be)

    Uit vrees dat ze me misbegreep legde ik uit dat hij dan gemaakt werd met gelijke delen rode en witte vermouth, in plaats van enkel rode vermouth.(cocktailnation.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:25)

    ๐Ÿ‘
    162

    #29520

    strafcompagnie
    (zn. v.; ~s of ~รซn)

    compagnie voor gestrafte soldaten

    vnw: compagnie waar strenge tucht heerst en waar de soldaten voor straf heen gezonden worden, strafklasse

    Van Dale 2018 online: BE, militair
    vergelijk Duits Strafkompanie

    Pas op 16 maart 1919 werden ze gerepatrieerd en in Oostende in een strafcompagnie tewerkgesteld. (Maurits Geerardyn – Wikipedia)

    Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd desertie in het Belgisch leger normaal gestraft met inlijving in een strafcompagnie. (deredactie.be)

    “Door de compagnie sans floche, een strafcompagnie, werd een koninklijk park aangelegd. In 1914 installeerden de Duitsers zich hier.” (neosvzw.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Apr 2025 18:20)

    ๐Ÿ‘
    162

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.