Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
plak kaas die men in tijden van armoede of gebrek tijdelijk tussen de boterham legt maar die ook weer hergebruikt wordt bij de volgende boterham (nl.wiktionary.org.)
Werd ook met spek gedaan, schuifspek genoemd.
Bij een mildere vorm werd een reepje kaas vooraan op een open boterham gelegd. Bij elke hap werd in het brood gebeten en de kaas met de bovenlip achteruit geschoven. Het stukje kaas werd bij de laatste hap opgegeten.
zie ook schuifkaas eten
“Op een droge boterham werd een plakje kaas gelegd. Lekker, boterham kaas! Maar bij het happen werd de mond niet al te ver geopend, zodat de kaas bleef haken tegen de bovenlip, van de boterham schoof en kon worden gebruikt voor het volgende broodje schuifkaas.” Rob Vreeken in de Volkskrant (1994)
“Cultureelhistorisch erfgoed waar je nog het zweet van echte arbeid opsnuift. Waar de geur van schuifspek (stukje spek dat je doorschuift over je boterham om de illusie te wekken dat je hele boterham ermee belegd is) nog in de zware, vochtige lucht hangt.” (biesbosch.nu)
lamphouder
vnw: lamphouder, lampfitting
uitspraak met de klemtoon op tweede lettergreep /sokét/
< ENG socket: houder, contactdoos, oogkas
“Prachtig in z’n eenvoud: 3 meter gekleurde elektriciteitskabel met een socket van gecoat metaal.” (www.lolalifelines.be)
het plukken of trekken van vlas
WNT: in Vl. en Z.-Vl., trekken in Gr. en Fr., brouwers, Vlasserij 35 (1957)
Tussen 1 en 15 juli begint men meestal het vlas te slijten. (WNT)
- koekjesgateau
- taartje gemaakt met petit-beurrekoekjes en botercrème met vanille en/of mokka. De bovenkant is bestrooid met chocoladekorrels, geraspte chocoladevlokken of gesmolten chocolat
- javanais
Voor ons Nele haar verjaardag ga ik koekewiet maken.
Ons moeder kon keilekkere koekewiet maken. Om er uw eigen ziek van te eten.
1) zwenken, draaien, buigen
2) door wankelen omvallen, kwikken, kwikkelen
3) manier van gaan, zie ook zwik, met een ~ gaan
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zwikken: Nog gewestelijk, in Vlaams-België.
1) Draaien, buigen, op en neer bewegen
2) Door hevige schuddende bewegingen omslaan.
3) Van menschen en dieren: zich met onzekeren, ongecontroleerden, slingerenden, schommelenden, struikelenden gang voortbewegen; wankelen, waggelen.
> De koe zwiekt al gaan, Teirlinck 1922.
1) Soms ziet ge op een opligger van een vrachtwagen met het opschrift: ‘pas op, zwenkt uit’. Wij zeggen: ‘pas op, zwikt uit’.
2) De plant die ik gekocht had en in mijn wagen langs de passagierskant op de mat had gezet, zwikte toen ik de bocht moest nemen. Al het zand op de mat natuurlijk.
3) Wat heeft die gast gedronken, die zwikt zo?
De boodschappentassen wegen te zwaar voor haar want ze zwikt van links naar rechts.
handelaar en-of reparateur in stoven, kachels, chauffages
zie ook stoof
WNT: Stovenmaker: Kachelsmid (corn.-vervl. op Stoofmaker).
Louiske Stoof zaliger, de stovenmaker uit Herentals, had het chauffagefabriek Henrad uitgebouwd, zijn zonen Henco.
Het beroep stovenmaker heeft plaats gemaakt voor installateur centrale verwarming.
Een Leuvense stoof bestond grotendeels uit plaatijzer, en na jaren dienst was die soms zo erg versleten dat ze bij de stovenmaker moest gevoerd worden om te herstellen.
als reserve houden, besparen
NL: in het potje stoppen (doen)
De schrijnwerker vroeg of we zelf gingen vernissen of verven? Tuurlijk wel, zeiden we. Toen mijn moeder dit hoorde zei ze: ‘Ge ga u da beklagen jong, voor die paar euro’s dat dat meer kost’. Maar ja, wij dachten, wat we nu besparen kunnen we in de pot steken voor de verdere verbouwingen. (Het Boerenerf)
hoofd met afgeschoren haar
< dim. schorebolleke
Sommige mannen staan knap met een schorebol
Oeh, mag ik over uw schorebolleke eens reussen…
door elkaar schudden als straf
zie ook schodderen, schuddelen
ook in de Antwerpse Kempen (Lier)
Als ge ni stopt me brut zijn, zal ik ou is een schoddering kome geven.
een uiltje vangen, een dutje doen
Ich gon mich na ’t eten nen innere slaopen.
(Ik ga na het eten een dutje doen.)
zuurkool
´T goof gein grotter gelök wie zoermoos op gen dösj.
Er was geen groter geluk dan zuurkool op tafel.
drukt ontgoocheling uit: er komt niets van, het leidt tot niets
“Ik hoop slangen te zien maar het is er niks mee. "(http://www.jeroenverhaert.be/japan/)
beusjtel om sjoon mèt te wiekse
borstel om schoenen mee (uit) te borstelen
zie ook: blinkborstel
De zjwarte wieksbeusjtel is veur zjwarte, en de witte is veur broen sjoon te wiekse.
De zwarte schoenborstel is voor zwarte, en de witte is voor (om) bruine schoenen te poetsen.
de benadeelde partij zijn, de dupe zijn, de klos ~, de sigaar ~
Sewel is een voormalig medewerker en vertrouweling van Tony Blair, intussen ook Lord. Andere Lords reageerden maandag, zoals dat hoort, “geschokt” op het gedrag van de parlementariër. Die is niet alleen als Lord de peer: er komt nog een politieonderzoek bovenop. (HLN)
“Op de Zuiderring in Mol voeren de vakbonden actie door peren en pamfletten uit te delen. Daarmee willen ze aangeven dat volgens hen de werknemers ‘de peer’ zijn van de maatregelen van de regeringen.” (demorgen.be)
“Het ziekenhuis is “de peer”
Als een patiënt na een operatie schade heeft opgelopen omdat “het materiaal” waarmee u werkte niet naar behoren bleek te functioneren, kan men u dan aanspreken voor schadevergoeding ? … " (ondernemingsdatabank.be)
“Vlamingen zijn de peer
De Vlamingen zijn op 29 november 2011 met de feiten geconfronteerd : men gaat ‘versneld’ de fiscale voordelen elimineren waar Vlamingen zouden kunnen van genieten als ze kostenbesparende investeringen uitvoeren, zoals dubbel glas, zonnepanelen enz.” (seniorennet.be)
“Appeltelers zijn de peer
29 april 2009
De appelcrisis hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van de fruittelers. De paniek groeit en de appeltelers dreigen de peer te worden.” (destandaard.be)
bankrekening bij de post, BPost tegenwoordig
ook: postcheckrekening, zie voorbeelden
vnw: postrekening, girorekening
VD online: BE
NL: postrekening
Postchequerekening is de klassieke zichtrekening waarbij extra diensten en verrichtingen per stuk worden aangerekend. (bpostbank.be)
De Bank van De Post rekent vanaf 1 augustus beheerskosten aan voor de Postchequerekening. (standaard.be)
‘Men stelde me voor een postcheckrekening te openen. Dan zou men het bedrag overschrijven en…’ (standaard.be)
De bedoeling van de wetgever was ook de werknemer de bescherming van zijn loon te verzekeren wanneer dit gestort werd op een bank- of postcheckrekening. (kamer.be)
er gek van worden
nieuwsblad.be: Johan Vansummeren: ‘Ik word er zot van’
standaard.be: ‘Al die tegengoals, ik word er zot van’
mountainbike.be/: Die rode knop hierboven heb ik gebruikt, 38 pagina’s lezen, je wordt er zot van.
dzoefvandeweek.be: Met al dat engels op dat internet, ’t is om zot van te worden.
zie marcellekesparty
Op algemeen verzoek presenteren wij u de Marcellekesfuif! We beginnen op tijd (17h) zodat ook de niet kotstudenten toch nog eens los kunnen gaan voor ze terug naar huis moeten. (hoplr.com)
parkeerterrein aan de rand van een stad. De automobilist kan zijn auto daar parkeren en zich naar het centrum begeven met het openbaar vervoer.
vgl. ook parking, overstapparking
Verkeerschaos naar Werchter compleet: “Volg de borden en gebruik randparkings” (nieuwsblad.be)
Stad Brussel wil metrolijn verlengen tot aan parking C: “Anders kan het niet functioneren als randparking” (vrt.be)
halsbeugel voor vee, meestal in hout
regio Lier
Mijn overgrootvader was een varkensboer en hij heeft heel dikwijls de varkens een kenne aangedaan. Zeker als hij van Lier naar de markt van Herentals kwam om de varkens aldaar te verkopen. (19de-20ste E)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.