Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #28881

    schuifkaas
    (zn. m. meerv. ongebruikelijk)

    plak kaas die men in tijden van armoede of gebrek tijdelijk tussen de boterham legt maar die ook weer hergebruikt wordt bij de volgende boterham (nl.wiktionary.org.)
    Werd ook met spek gedaan, schuifspek genoemd.

    Bij een mildere vorm werd een reepje kaas vooraan op een open boterham gelegd. Bij elke hap werd in het brood gebeten en de kaas met de bovenlip achteruit geschoven. Het stukje kaas werd bij de laatste hap opgegeten.

    zie ook schuifkaas eten

    “Op een droge boterham werd een plakje kaas gelegd. Lekker, boterham kaas! Maar bij het happen werd de mond niet al te ver geopend, zodat de kaas bleef haken tegen de bovenlip, van de boterham schoof en kon worden gebruikt voor het volgende broodje schuifkaas.” Rob Vreeken in de Volkskrant (1994)

    “Cultureelhistorisch erfgoed waar je nog het zweet van echte arbeid opsnuift. Waar de geur van schuifspek (stukje spek dat je doorschuift over je boterham om de illusie te wekken dat je hele boterham ermee belegd is) nog in de zware, vochtige lucht hangt.” (biesbosch.nu)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door henk vesters en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 13:25)

    👍
    174

    #28882

    wiel, een ~ afdraait

    zie een wiel afdraait

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 19:59)

    👍
    174

    #28883

    socket
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    lamphouder

    vnw: lamphouder, lampfitting

    uitspraak met de klemtoon op tweede lettergreep /sokét/

    < ENG socket: houder, contactdoos, oogkas

    “Prachtig in z’n eenvoud: 3 meter gekleurde elektriciteitskabel met een socket van gecoat metaal.” (www.lolalifelines.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Mar 2025 09:51)

    👍
    174

    #28884

    slijten
    (ww. sleet, gesleten)

    het plukken of trekken van vlas

    WNT: in Vl. en Z.-Vl., trekken in Gr. en Fr., brouwers, Vlasserij 35 (1957)

    Tussen 1 en 15 juli begint men meestal het vlas te slijten. (WNT)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (08 Aug 2021 15:39)

    👍
    174

    #28885

    koekewiet
    (de ~, (m.), geen mv.)

    - koekjesgateau
    - taartje gemaakt met petit-beurrekoekjes en botercrème met vanille en/of mokka. De bovenkant is bestrooid met chocoladekorrels, geraspte chocoladevlokken of gesmolten chocolat
    - javanais

    Voor ons Nele haar verjaardag ga ik koekewiet maken.

    Ons moeder kon keilekkere koekewiet maken. Om er uw eigen ziek van te eten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (26 Jul 2021 14:11)

    👍
    174

    #28886

    zwikken
    (ww., zwikte, gezwikt)

    1) zwenken, draaien, buigen
    2) door wankelen omvallen, kwikken, kwikkelen
    3) manier van gaan, zie ook zwik, met een ~ gaan

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: zwikken: Nog gewestelijk, in Vlaams-België.
    1) Draaien, buigen, op en neer bewegen
    2) Door hevige schuddende bewegingen omslaan.
    3) Van menschen en dieren: zich met onzekeren, ongecontroleerden, slingerenden, schommelenden, struikelenden gang voortbewegen; wankelen, waggelen.
    > De koe zwiekt al gaan, Teirlinck 1922.

    1) Soms ziet ge op een opligger van een vrachtwagen met het opschrift: ‘pas op, zwenkt uit’. Wij zeggen: ‘pas op, zwikt uit’.

    2) De plant die ik gekocht had en in mijn wagen langs de passagierskant op de mat had gezet, zwikte toen ik de bocht moest nemen. Al het zand op de mat natuurlijk.

    3) Wat heeft die gast gedronken, die zwikt zo?
    De boodschappentassen wegen te zwaar voor haar want ze zwikt van links naar rechts.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:40)

    👍
    174

    #28887

    stovenmaker
    (de ~, (m.), ~s)

    handelaar en-of reparateur in stoven, kachels, chauffages

    zie ook stoof

    WNT: Stovenmaker: Kachelsmid (corn.-vervl. op Stoofmaker).

    Louiske Stoof zaliger, de stovenmaker uit Herentals, had het chauffagefabriek Henrad uitgebouwd, zijn zonen Henco.

    Het beroep stovenmaker heeft plaats gemaakt voor installateur centrale verwarming.

    Een Leuvense stoof bestond grotendeels uit plaatijzer, en na jaren dienst was die soms zo erg versleten dat ze bij de stovenmaker moest gevoerd worden om te herstellen.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (09 Jul 2021 20:39)

    👍
    174

    #28888

    pot, in de ~ steken
    (uitdrukkking)

    als reserve houden, besparen
    NL: in het potje stoppen (doen)

    De schrijnwerker vroeg of we zelf gingen vernissen of verven? Tuurlijk wel, zeiden we. Toen mijn moeder dit hoorde zei ze: ‘Ge ga u da beklagen jong, voor die paar euro’s dat dat meer kost’. Maar ja, wij dachten, wat we nu besparen kunnen we in de pot steken voor de verdere verbouwingen. (Het Boerenerf)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (05 Aug 2021 03:38)

    👍
    174

    #28889

    schorebol
    (de ~, (m.), ~len)

    hoofd met afgeschoren haar

    < dim. schorebolleke

    Sommige mannen staan knap met een schorebol

    Oeh, mag ik over uw schorebolleke eens reussen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 16:07)

    👍
    174

    #28890

    schoddering
    (zn., v. -en (mv.))

    door elkaar schudden als straf
    zie ook schodderen, schuddelen

    ook in de Antwerpse Kempen (Lier)

    Als ge ni stopt me brut zijn, zal ik ou is een schoddering kome geven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 04:52)

    👍
    174

    #28891

    nen innere slapen
    (uitdrukking)

    een uiltje vangen, een dutje doen

    Ich gon mich na ’t eten nen innere slaopen.
    (Ik ga na het eten een dutje doen.)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (08 Jul 2021 03:22)

    👍
    174

    #28892

    zoermoos
    (z.nw. de ~ (m) stofnaam)

    zuurkool

    ´T goof gein grotter gelök wie zoermoos op gen dösj.
    Er was geen groter geluk dan zuurkool op tafel.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (06 Aug 2021 02:04)

    👍
    174

    #28893

    niks, het is er ~ mee
    (uitdrukking)

    drukt ontgoocheling uit: er komt niets van, het leidt tot niets

    “Ik hoop slangen te zien maar het is er niks mee. "(http://www.jeroenverhaert.be/japan/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (06 Aug 2021 20:11)

    👍
    174

    #28894

    wieksbeusjtel
    (z.nw. de ~(m) ~s of ~e)

    beusjtel om sjoon mèt te wiekse
    borstel om schoenen mee (uit) te borstelen

    zie ook: blinkborstel

    De zjwarte wieksbeusjtel is veur zjwarte, en de witte is veur broen sjoon te wiekse.
    De zwarte schoenborstel is voor zwarte, en de witte is voor (om) bruine schoenen te poetsen.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (02 Aug 2021 10:45)

    👍
    174

    #28895

    peer, de ~ zijn
    (uitdrukking)

    de benadeelde partij zijn, de dupe zijn, de klos ~, de sigaar ~

    Sewel is een voormalig medewerker en vertrouweling van Tony Blair, intussen ook Lord. Andere Lords reageerden maandag, zoals dat hoort, “geschokt” op het gedrag van de parlementariër. Die is niet alleen als Lord de peer: er komt nog een politieonderzoek bovenop. (HLN)

    “Op de Zuiderring in Mol voeren de vakbonden actie door peren en pamfletten uit te delen. Daarmee willen ze aangeven dat volgens hen de werknemers ‘de peer’ zijn van de maatregelen van de regeringen.” (demorgen.be)

    “Het ziekenhuis is “de peer”
    Als een patiënt na een operatie schade heeft opgelopen omdat “het materiaal” waarmee u werkte niet naar behoren bleek te functioneren, kan men u dan aan­spreken voor schadevergoeding ? … " (ondernemingsdatabank.be)

    “Vlamingen zijn de peer
    De Vlamingen zijn op 29 november 2011 met de feiten geconfronteerd : men gaat ‘versneld’ de fiscale voordelen elimineren waar Vlamingen zouden kunnen van genieten als ze kostenbesparende investeringen uitvoeren, zoals dubbel glas, zonnepanelen enz.” (seniorennet.be)

    “Appeltelers zijn de peer
    29 april 2009
    De appelcrisis hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van de fruittelers. De paniek groeit en de appeltelers dreigen de peer te worden.” (destandaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (29 Jul 2021 14:44)

    👍
    174

    #28896

    postchequerekening
    (zn. v.; ~en)

    bankrekening bij de post, BPost tegenwoordig

    ook: postcheckrekening, zie voorbeelden

    vnw: postrekening, girorekening

    VD online: BE

    NL: postrekening

    Postchequerekening is de klassieke zichtrekening waarbij extra diensten en verrichtingen per stuk worden aangerekend. (bpostbank.be)

    De Bank van De Post rekent vanaf 1 augustus beheerskosten aan voor de Postchequerekening. (standaard.be)

    ‘Men stelde me voor een postcheckrekening te openen. Dan zou men het bedrag overschrijven en…’ (standaard.be)

    De bedoeling van de wetgever was ook de werknemer de bescherming van zijn loon te verzekeren wanneer dit gestort werd op een bank- of postcheckrekening. (kamer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Dec 2024 08:23)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jul 2023

    👍
    174

    #28897

    zot, er ~ van worden
    (uitdr.)

    er gek van worden

    nieuwsblad.be: Johan Vansummeren: ‘Ik word er zot van’

    standaard.be: ‘Al die tegengoals, ik word er zot van’

    mountainbike.be/: Die rode knop hierboven heb ik gebruikt, 38 pagina’s lezen, je wordt er zot van.

    dzoefvandeweek.be: Met al dat engels op dat internet, ’t is om zot van te worden.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Jul 2021 17:46)

    👍
    174

    #28898

    marcellekesfuif
    (zn. v. -ven)

    zie marcellekesparty

    Op algemeen verzoek presenteren wij u de Marcellekesfuif! We beginnen op tijd (17h) zodat ook de niet kotstudenten toch nog eens los kunnen gaan voor ze terug naar huis moeten. (hoplr.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door FixerBot (05 May 2025 14:53)

    👍
    174

    #28899

    randparking
    (zelfst. nw. m. -s)

    parkeerterrein aan de rand van een stad. De automobilist kan zijn auto daar parkeren en zich naar het centrum begeven met het openbaar vervoer.

    vgl. ook parking, overstapparking

    Verkeerschaos naar Werchter compleet: “Volg de borden en gebruik randparkings” (nieuwsblad.be)

    Stad Brussel wil metrolijn verlengen tot aan parking C: “Anders kan het niet functioneren als randparking” (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 18:23)

    👍
    174

    #28900

    kenne
    (de ~ (m.) , ~n)

    halsbeugel voor vee, meestal in hout

    regio Lier

    Mijn overgrootvader was een varkensboer en hij heeft heel dikwijls de varkens een kenne aangedaan. Zeker als hij van Lier naar de markt van Herentals kwam om de varkens aldaar te verkopen. (19de-20ste E)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 06:52)

    👍
    174

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.