Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #24141

    valse vloer
    (de)

    zie vloer, valse ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Aug 2021 13:02)

    👍
    229

    #24142

    fluweelpootje
    (het ~ (o.), ~ s)

    Term die (niet alleen voor een bepaald soort paddestoel maar ook) voor katten gebruikt wordt, althans door fans van die dieren.
    Altijd als verkleinwoord, net zoals bij de paddestoelen.

    De fluweelpootjes zullen wel komen tegen dat het avond wordt; ze zijn gewoon aan regelmatige maaltijden en veel muizen zijn hier niet te vinden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:56)

    👍
    229

    #24143

    atelier
    (zn. m.; ~s)

    werkplaats

    VD2015 online kent atelier (zn.; het) ook als werkplaats en geeft voorbeelden: het atelier van een horlogemaker, een beeldend kunstenaar, een fotograaf, een modiste

    In die betekenis is het ook in VL eventueel ‘het atelier’, maar als we over een werkplaats in een bedrijf e.d. spreken is het ‘de(n) atelier’. In VL wordt (dikwijls) subtiel onderscheid gemaakt tussen deze twee vormen en betekenissen

    WNT: znw. onz., in Z.-Nederl. m., mv. -s. Uit fr. atelier. Werkplaats voor bijzondere doeleinden

    vnw: werkplaats voor reparaties

    Frank Bomans in Thuis: “Ze geven me gemakkelijke jobkes in den atelier…”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 02:09)

    👍
    229

    #24144

    duklaboone
    (begrip)

    verstoppertje spelen

    waarschijnlijk een verhaspeling van katjeduk en het boonespel (verstoppertje in West-Vlaanderen) waarbij het kind dat de anderen zocht ‘boone’ genoemd werd

    synoniemen bij bedot

    als kind kenden we het woord verstoppertje niet, we speelden duklaboone (uitspraak duklaboine)
    streek Roeselare – wie speelde 70 jaar geleden ook duklaboine?

    “De jaeren gaen zo rap voorby, voer hem, voer heur, voer jou, voe my.
    ’t Wos oal zoo simpel en zoo schoone.
    We speelden rollekabolle en duklaboone.” (uit een gedicht van Roger Slosse)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:28)

    👍
    229

    #24145

    uittoren
    (infinitief + mv.)

    lett. of fig. ergens hoog boven uitsteken

    SN infinitief = uittorenen: ik toren uit, … hij torent uit, … wij torenen uit…, zij torenen uit

    VL: infinitief: uittoren: ik toren uit, … wij toren uit, … zij toren uit

    worldoftravel.be: De aaneenschakeling van monumenten is buitengewoon: ze toren hoog boven de drukte van het dagelijks leven uit en maken dit een ongelooflijk boeiende bestemming.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 10:21)

    👍
    229

    #24146

    krab, zo vals als een ~
    (uitdr.)

    vals zingen of spelen

    zie: zo vals zingen als een kat

    Ook in Lier

    " … logisch, ze speelden zo vals als een krab, want de muzikanten waren zatte boeren uit een voorbije eeuw …" Paul Verhuyck in Hout en koper (1999)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 02:17)

    👍
    229

    #24147

    gewicht, boven zijn ~ spelen
    (uitdrukking)

    (overdrachtelijk) te zwak zijn in het spel maar toch meedoen, te sterke tegenstanders hebben
    NL: zijn hand overtroeven

    Hoe komt het dat Rusland een rol boven zijn gewicht kan blijven spelen op het wereldtoneel? (PALA.be)

    ‘Komaan, sire,’ moedigde ik hem aan, ‘CD&V speelt boven zijn gewicht. Het is al oogverblinding en borstgeroffel.’ (Louis van Dievel)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (10 Aug 2021 23:46)

    👍
    229

    #24148

    bemeubelen
    (ww. bemeubelde, bemeubeld)

    met/van meubels voorzien, meubileren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Van meubelen voorzien. In Zuid-Nederland nog thans gewoon.

    DS2015 standaardtaal
    taaladvies: standaardtaal in België

    zie ook bemeubeld

    Die dochter van de Jean en Gerda heeft een appartementje gekocht. Instapklaar. Ze moet het alleen nog bemeubelen en dan kan ze er zo in.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 03:59)

    👍
    229

    #24149

    diviniteit
    (z.nw. de ~ v, ~en)

    goddelijkheid

    Tezelfdertijd kon je merken dat zijn stijl geen diviniteit had, hij was niet op zijn fiets gegooid door een almachtig wieleropperwezen. (deredactie.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (09 Aug 2021 08:55)

    👍
    229

    #24150

    oliepannenkoekje
    (zn. o.; )

    aangespoelde oliesmurrie in de vorm van een pannenkoekje

    demroegen.be: Ook op het strand in de richting van de naburige kustgemeenten werden “oliepannenkoekjes” gevonden, “zoals ze dat noemen”, bevestigt Patrick De Klerck (Open Vld), burgemeester van Blankenberge.

    deredactie.be: Kans op oliepannenkoekjes in Oostende en Bredene

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door FOOTBALLQUIZ (25 May 2025 13:12)

    👍
    229

    #24151

    roggeventje
    (het ~, ~s)

    Een fictief persoon die zich volgens de ouders in het korenveld schuil hield en zich vergreep aan kleine kinderen. Zo waagden die zich niet ver van huis.

    zie varianten bij korenpater

    Telkens ik naar huis fietste meende ik in het korenveld een schim te zien, misschien was dit wel het roggeventje.

    uilenvlucht.jotemo.be: Roggeventjes waren, toch zeker in het deel van West-Vlaanderen dat men het Houtland noemt, gemene schepseltjes die zich, zoals de naam al doet vermoeden, in roggevelden schuilhielden en zich meester maakten van kinderen die zich in het koren waagden.

    wikpedia: Om kinderen ervan te weerhouden ver het veld in te gaan, werden kinderen bang gemaakt met de roggemoeder, korenpater, rulders en roggeventjes. Rovapke hakte vingers af van de kinderen die naar hun ouders wezen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jul 2021 13:57)

    👍
    229

    #24152

    innekot
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    kippenhok
    zie ook hinnenkot

    Al de kippen zitten in hun innekot

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door zjos en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 15:25)

    👍
    229

    #24153

    amai mijn voeten

    zie voeten, amai mijn ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:29)

    👍
    229

    #24154

    beroepsschool
    (zn. v.; ~scholen)

    vakschool, school waar men een beroep of vak leert

    Van Dale 2015 online: BE

    radio2.be/jo-leemans: Omdat Jo toch enige opleiding moet genieten, stuurt haar vader haar naar de beroepsschool afdeling snit en naad.

    abvvmetaal.be: Ik heb daar tot aan de bevrijding gewerkt. Ik was graag naar de beroepsschool geweest om een stiel te leren bij Carels, de stedelijke beroepsschool, maar mijn moeder zei: ”Het spijt me, maar je moet gaan werken om geld te verdienen om brood te kunnen kopen.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Oct 2021 10:58)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Oct 2021

    👍
    229

    #24155

    geraaktheid, dat is om een ~ van te krijgen
    (vaste woordverbinding)

    dat is om de muren op te lopen, dat is om iets van te krijgen, …

    vgl. geraaktheid

    blog: Om een geraaktheid van te krijgen. En dat er zoveel variabelen zijn, het kan aan vanalles liggen. Uiteindelijk zeggen ze dan bij Telenet dat het …

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Aug 2021 17:59)

    👍
    229

    #24156

    eierbloem
    (zn. vr. ~en)

    primula, sleutelbloem

    Primula veris 090510

    uitspraak in de Kempen: arebloem

    Cornelissen P.J., & Vervliet J.B. (1899-1903). Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
    eierbloĚm, eierblom (uitspr. eirə-), znw., v. – Sleutelbloem, Fr. primevère, Lat. Primula veris.

    In het voorjaar koopt ze elke keer arebloemekes voor in haren hof te planten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Primula (06 Jul 2025 16:44)

    👍
    229

    #24157

    Flandre, la ~ profonde

    zie la Flandre profonde

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 06:25)

    👍
    229

    #24158

    achteromkijken, niet naar ~

    zie niet naar achteromkijken

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Jul 2021 19:53)

    👍
    229

    #24159

    kleine scherm, het ~
    (vaste woordverbinding)

    de televisie

    niet in VD2016 online
    google2016:
    ‘het kleine scherm’ .BE (>37.500) ; .NL (>9.000)

    metrotime.be: Tv kon een opstapje zijn om een superster te worden in Hollywood, maar eenmaal je die status bereikt had, was het kleine scherm vaak te min.

    kifkif.be: Waarom blijft het in een samenleving gekenmerkt door superdiversiteit zo moeilijk om deze diversiteit te vertalen naar het kleine scherm?

    hln.be: Tv- serie ‘The Killing’ verdwijnt definitief van het kleine scherm

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 00:50)

    👍
    229

    #24160

    opjagen, zich ~
    (ww. wederk.; joeg of jaagde zich op; zich opgejaagd)

    zich haasten en druk maken, nerveus worden

    vnw: zich zo haasten dat men er zenuwachtig van wordt

    VD2016 online: BE: zich opjagen

    WNT: In Zuid-Nederland: wed. ww.

    hondenvrienden.be: In de week sliep ik niet, ik joeg me op dat ik de volgende dag eruit moest om te gaan werken en hoe meer ik dacht dat ik moest slapen, hoe minder het lukte.

    sport.be: Jacobs jaagt zich op langs de zijlijn. Het draait voorlopig niet bij Anderlecht.

    Rustig, rustig… Jaagt u toch zo eens niet op. Het komt allemaal wel in orde zenne.

    Jaagt mij zo es niet op, dat werk vraagt tijd. Als het niet rap genoeg gaat, doet het dan zelf, dan is de zaak opgelost.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2024 08:19)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jan 2022

    👍
    229

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.