Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
roesten, verroesten
Die schavak op de autodeur zou ik maar rap wegwerken anders gaat die helemaal verroesteren
Vakantie.
ook in de Kempen
Min coiffeuse zei vanuchtend: wo ga je ip vekance? ’k Zeie ben ol gewist.
Mijn kapster vroeg deze morgen: waar ga je op vakantie? Ik zei: ben al geweest.
knoeier, klosser, sjoefelaar
uitspraak: klospiejer
zie ook klossen, iets ineen~
De Leo is ne grote klospier. 7 keren een houten lat opmeten maar dan ook 8 keer verkeerd zagen.
Die klospier kent dan ook 12 stielen en 13 ongelukken.
bevuilen, bezoedelen
zie ook bekletsen
In N-NL. ongebruikelijk.
WNT: ook beklatsen
Waarschijnlijk verwant met bekladden, en met het bij de bo (1873) genoemde beklasteren.
Bevuilen; als zoodanig, naast beklatsen, (schuerm. 1865-1870)
Mijn dochter heeft gisteren gekookt. Ze had heel de pompsteen beklast met haar tomatensaus.
iemand die plafonneert, stukadoor, plekker voor de blafon;
verbasterd tot blafonneur
vnw: stukadoor
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook plafonneerder, bezetter, plakker
De plafonneur heeft schoon werk afgeleverd. Hij had een leerling-blafonneur bij.
De plafonneur zorgt voor een optimale verdeling van het pleisterwerk. (bouwadviseur.be)
Wij zijn op zoek naar een plafonneur die mouluren en plafonds van een oud huis kan renoveren. (bouwinfo.be)
Een mercuriale (<fr.) is een uiteenzetting over een juridisch onderwerp die wordt uitgesproken bij de opening van het gerechtelijk jaar. (Onze Taal)
oorsprong:
> Germanen: de dag van Wodan: woensdag
> Lat: mercurialis, bv, dies Mercurii: woensdag; de dag van mercurius (13de E.)
> Fr: ‘wekelijkse vergadering van een gerechtshof’, op woensdag > mercuriale (1493)
VD 2014 online: mercuriaal, znw, het, mercurialen
(vroeger) regelmatig verschijnend verslag van de prijzen van goederen, vooral van graangewassen, genoteerd op de markt
Voormalig federaal procureur Johan Delmulle richt ook als Brussels procureur-generaal zijn vizier op de Belgen die naar Syrië vertrokken zijn om te strijden in de rangen van Islamitische Staat (IS). In zijn eerste mercuriale kondigt hij aan hun sociale uitkeringen te laten intrekken en zelfs te laten terugvorderen. Bron: deredactie.be
koperen muntstuk van vijf cent (NL: stuiver)
Der mooste twiea knabbe in ’t mesjienke veur dat ’t begos te sjpele.
Er moesten twee stuivers in het apparaat voor dat het begon te spelen.
helemaal naakt, ofwel ook gebruikt voor vogeltjes juist uit hun ei, nog zonder pluimen
in zijn adamskostuum
zie ook meujenoks, mojenoks, pure
ze trokken de badkamerdeur plots open en daar stond hij in zijn noaktiepui.
die musseneieren zijn uitgekomen, er liggen daar 4 noaktiepuitjes in
restaurant (verouderd)
vnw: eethuisje, restaurant
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1; purisme
Den beenhouwer in mijn dorp baatte lang geleden naast zijn winkel ook een café – restaurant uit. Boven de deur was er een opschrift: “drank- en spijshuis”.
Deze week waren we te gast in de wondere wereld van de familie Lefever, uitbaters van spijshuis Den Bonten Os. (demorgen.be)
Na de dood van Germaine besloten de nieuwe eigenaars van het estaminet een drank- en spijshuis te maken. (standaard.be)
contaminatie van verzetten en schakelen
Vergeet niet op tijd de vitessepook te verschakelen.
uitstellen – op de lange baan schuiven
uitspraak: utsluweren
WNT: Uitsluieren (gewest. in W.-Vl.: uitslu(we)ren) (Vl.-België).
- 1°. (Bedr.) Uitstellen.
- 2°. (Onz.) Wachten met -; uitstellen; het obj. wordt uitgedrukt in een bep. met van.
- 3°. (Onz.) Sleepen, niet voortgaan.
- Hierbij: uitsluieraar, hij die uitstelt.
‘vervelende karweitjes moet je niet utsluweren’ zei moeder ‘je zult ze toch moeten doen’.
veel advokaten proberen een zaak uit te sluweren wegens zogezegde procedurefouten
Nieuwsblad.be Zwevegem: @Liévin Vervaeke. Dít is wat ze volgens mij zullen doen: de beslissing laten uitsluieren tot na de verkiezingen en daarna hun eigen zin doen!
Een warmte-krachtcertificaat toont aan dat een bepaalde hoeveelheid primaire energie werd bespaard in een kwalitatieve warmte-krachtinstallatie in vergelijking met een situatie waarin dezelfde hoeveelheid elektriciteit en/of mechanische energie en warmte gescheiden worden opgewekt.
zie ook groenestroomcertificaat, warmtekrachtkoppeling
Ook in 2012 is het overschot aan groenestroom- en warmtekrachtcertificaten maar blijven aangroeien. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse energieregulator Vreg.
Het aantal ingeleverde certificaten overtreft al enkele jaren het aantal opgekochte certificaten, ook al is het quotum waar leveranciers aan moeten voldoen enkel maar toegenomen. (HLN 16/05/13)
De correcte spelling is warmte-krachtcertificaat. (taaltelefoon.be)
Een juiste studie- of een jobkeuze maken aan de hand van het ontdekken van iemands kerntalenten. Hierbij gaat men terug naar de kindertijd om te kijken wat men als kind zo boeiend vond aan zijn activiteiten. De methodiek gaat over het ontdekken van de sterktes, de talenten, van een persoon en niet over de zwaktes. Het bepaalt waar iemand goed in is om het te kunnen gebruiken in zijn studie en in zijn beroep.
vgl leukertje
Dankzij de kerntalentenmethode maakt men bewustere keuzes over zijn beroep of studie en die echt bij iemand passen. De beste keuze is die waar men al zijn sterke kerntalenten kan inzetten.
schaafwonde, wonde, schavak, blauw plek,…
< andere definitie van plakkaat
Wat een plakkaat hebt gij op uw knieën? Gevallen?
-
ondergrondse trambedding in tunnels waarvan het de bedoeling is om ze later uit te bouwen tot een volwaardige metro (maar wat meestal niet gebeurd is).
vnw: (gedeeltelijk) ondergrondse spoorweg waarop met trams gereden wordt
Van Dale 2014 online: in België
NL: semimetro
zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Premetro
vgl. premetrowerken; premetrostation; premetrotunnel
zie ook verzamellemma wegcode
In maart 2015 gaat de tramverbinding via de premetro onder de Turnhoutsebaan naar Wommelgem open (gva.be)
De Brusselse premetro bestaat uit tramtunnels en -stations die geschikt zijn om eventueel in de toekomst ook echte metrotreinen te ontvangen. Verschillende tramlijnen, die ook op straat rijden, bereiken en verlaten de tunnels door middel van toeritten. (wikipedia)
Premetro is een vorm van openbaar vervoer waarbij trams geheel of gedeeltelijk ondergronds door tunnels rijden. In België vind je premetro’s in Antwerpen, Brussel en Charleroi. (meermobiel.be)
Foorplein is een spookstation van de Antwerpse premetro.
Antwerpse premetrotunnel onder Schelde in 2026 vier maanden dicht voor werken (demorgen.be)
Opmerkelijke beelden van een vos in de Brusselse premetro gaan rond op sociale media. Daarop is te zien hoe het dier over de tramsporen rent en reizigers doet schrikken, in een andere video wandelt de vos rustig rond op het perron. (vrt.be)
mortel, cementspecie.
Op andere plaatsen in de Kempen en waarschijnlijk ook daarbuiten is de uitspraak /muittel/ of /meuttel/; de -r achteraan heeft een etymologische verklaring:
“J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek
mortel znw. m. ‘metselspecie’, gedissimileerd uit mnl. morter, moorter(e) o. m. v. < lat. mortarium ‘mortel’ een afl. van de idg. wt. *mer ‘fijnwrijven’, waarvoor zie: vermorzelen. — Evenzo zijn ontleend mnd. mortel, mhd. morter, mortel (nhd. mörtel).”
Metser: “Jos, breng nog eens een emmerke meutter tot hier, ik zit zonder!”
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
