Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #23821

    kenwijsje
    (zn. o.; ~s)

    herkenningsmelodie

    vnw: herkenningsmelodie, tune van een tv- of radioprogramma

    Van Dale 2016 online: BE

    standaard.be: Roel De Meulemeester (25) schreef nog nooit een hit, maar sinds gisteren galmt zijn muziek, het nieuwe kenwijsje van ‘Thuis’, elke dag door vele huiskamers.

    Tedietetoem tedietetoem tedietetoem… kent ge dat niet? Dat was pertangs het kenwijsje van Kapitein Zeppos destijds.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Mar 2023 08:01)

    👍
    232

    #23822

    nieuwkomersverklaring
    (zn.; v.; ~en)

    neologisme: Verklaring die elke buitenlander die langer dan drie maanden in België wil komen verblijven moet ondertekenen. EU-burgers, studenten en asielzoekers zijn hiervan uitgesloten.

    zie ook nieuwkomer

    vtm.be: De federale regering keurde woensdag de tekst van de “nieuwkomersverklaring” goed. Elke buitenlander die langer dan drie maanden in België wil verblijven, moet het document ondertekenen.

    standaard.be: De nieuwkomersverklaring is geen vodje papier dat uiteindelijk geen positieve invloed heeft op het integratieproces, zegt Theo Francken (N-VA) op Radio 1. Het is wel degelijk integreren of vertrekken.

    demorgen.be: Om de migranten op het juiste spoor te zetten, bricoleren we dan in alle haast een ‘nieuwkomersverklaring’, waarmee we proberen de nieuwkomers een overzicht te bieden van wat kenmerkend is voor onze samenleving.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Apr 2024 07:40)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Apr 2016

    👍
    232

    #23823

    handelshuur
    (zn. m.)

    huur van een handelspand

    VD2016 online: BE

    jordens.be: De handelshuurovereenkomst met een duur van meer dan negen jaar is een speciaal geval.

    eubelius.be: Artikel 13, eerste lid van de Wet van 30 april 1951 betreffende de handelshuur (“Handelshuurwet”) voorziet echter in de mogelijkheid voor de huurder om – driemaal voor maximaal 9 jaren per keer – een huurhernieuwing te bekomen om zijn handel in hetzelfde pand voort te zetten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:02)

    👍
    232

    #23824

    smeerboter
    (zn. v.)

    boter, minarine of margarine om op de boterham te smeren

    niet in Van Dale 2016 online; NL-SN: tafelboter

    promobutler.be: Hieronder vind je wekelijks de nieuwe aanbiedingen van Smeerboter (margarine) uit de folders van de Belgische winkels en ketens

    budgetkoken.be: Je kan makkelijk en goedkoop kruidenboter maken voor gerechten of BBQ door een vlootje smeerboter te nemen en lookboterkruiden bij te doen naar believen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 07:53)

    👍
    232

    #23825

    jaard
    (zelfst. naamw. o. geen meerv.)

    aarde, grond

    Soil Survey09 (39041768842)

    Als hij uit den hof kwam, hoengen (hingen) zijn botten vol met jaard.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 07:27)

    👍
    232

    #23826

    bediendencontract

    zie bediendecontract

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:54)

    👍
    232

    #23827

    crème-de-glace
    (de~, (m.), ~n)

    zie crème-glace

    uitspraak: kreimdegelas

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (24 Jul 2021 05:32)

    👍
    232

    #23828

    er een boer mee van zijn paard kunnen kloppen
    (uitdr.)

    1) om aan te geven dat iets heel hard of stevig is
    2) ook fig. ‘dooddoener’

    ook met andere ww: slagen, slaan, meppen, gooien…

    vgl. er een paard mee kunnen doodslaan, er een olifant mee kunnen doodkloppen

    1) Vergeet die vernisborstel na gebruik niet in de white spirit te zetten, anders kunt ge er morgen een boer mee van zijn paard kloppen. (vlaamswoordenboek.be: vernisborstel)

    1) ‘Hier’, zei hij tegen Borry, ‘zo hard dat g’er een boer mee van zijn paard kunt kloppen.’ (De Coltmoorden – Jef Geeraerts)

    1) Als men een paar van deze koekebroodhammen gegeten had, kon men er een boer mee van zijn paard slaan. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    1) Ook deze klassieker mag niet ontbreken: stel je voor dat de boot ons afzet aan de aanlegsteiger van een viersterrenhotel waar de koffie en een Schwarzwaldkirschentorte, om een boer mee van zijn paard te slaan, op ons wacht. (vlaamseactievesenioren.be)

    2) Dat zijn zo van die vragen om een boer mee van zijn paard te kloppen. (politics.be)

    2) Pathologisch blozen, het is een term om een boer mee van zijn paard te slaan. (bachbloesemadvies.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 08:57)

    👍
    232

    #23829

    Walenland
    (eigennaam)

    Wallonië, Waals België

    zie ook: Vlaanderenland en Belgenland

    De kompels die naar het Walenland pendelden waren de eerste Limburgse mijnwerkers die te maken kregen met de sluiting van een mijn en de gevolgen daarvan, eind jaren vijftig. (demijnen.nl)

    Wat is der Belgen Vaderland,
    is ’t" Vlaenderland, is ’t Walenland,
    is ’t waer de Lei en Schelde vloeit,
    of waer aen Maes de wyndruif gloeit?
    O neen, o neen, o neen,
    ons hart en vaderland is één!
    O neen, o neen, o neen!
    ons hart en vaderland is één. Bron: F.A. Snellaert-liederenbank.nl)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (09 Aug 2021 11:39)

    👍
    232

    #23830

    filegolf
    (de ~ (v.) ~ven)

    filevorming afgewisseld met langzaam rijden, meestal ontstaan door het rijgedrag van automobilisten
    zie ook accordeonfile

    < De VRT-verkeersredactie zal het woord ‘accordeonfile’ steeds vaker links laten liggen en vervangen door ‘filegolf’.
    “Eigenlijk gaat het gewoon om synoniemen”, zegt VRT-verkeersanker Hajo Beeckman. "Maar we vonden ‘filegolf’ een mooi woord. (demorgen.be 6/10/15)

    zie ook verzamellemma wegcode

    Op de E4O bij Nevele is een ongeluk gebeurt, verder hier en daar nog wat filegolven tot aan de Franse grens.

    “Filegolf? Geef ons de accordeonfile terug!”
    Wie regelmatig naar Radio 1 luistert, heeft het ongetwijfeld al opgemerkt: sinds kort staan we niet meer in accordeonfiles, maar wel in een filegolf. Doodzonde, vindt onze collega Roeland de Trazegnies. Hij wil de accordeonfile terug! ( Radio 1 20 okt. 2015)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 00:25)

    👍
    232

    #23831

    drijfkracht
    (zn. v.)

    sterke elektrische stroom, ondermeer gebruikt om zware machines aan te drijven

    VD2016 online: BE
    NL: krachtstroom

    De stad heft een belasting op de drijfkracht van motoren ten laste van bedrijven. (herentals.be)

    In dat atelier heb ik voor het eerst het magische woord “drijfkracht” gehoord. Het duurde even voor ik doorhad dat het ging om zware elektriciteit – driefasige stroom voor de kenners – die onder meer voor dat lasapparaat werd aangewend. Met drijfkracht kon je stevige karweien aan, zoals een gat boren in een dikke stalen plaat. (ode.be)

    “Schaf taks op drijfkracht af” (hln.be)

    Industriele dubbele slijpmolen, zeer zware machine op drijfkracht. (2dehands.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (09 Aug 2021 06:23)

    👍
    232

    #23832

    gemem
    (het ~, geen mv.)

    het memmen
    gemelk, gesirk, gezaag

    zie ook: memmer, memster

    Seg man, gij met uw gemem, zijt ge nu nog niet content?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 03:45)

    👍
    232

    #23833

    koolkuil
    (de ~ (v.) , ~en)

    koolgroeve, steenkoolgroeve, koolmijn, koolput, hulleput

    In de Limburg werken ze in een koolkuil, in de Kempen in een koolput.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 15:09)

    👍
    232

    #23834

    ambachtelijke zone
    (begrip)

    industriezone voor kleine ambachtelijke bedrijven

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. ook groene zone

    Verkavelingen (in een ambachtelijke zone) voor vestiging van kleine en familiale bedrijven, en waarbij naast de oprichting van de eigenlijke bedrijfsgebouwen, tevens een strook is voorzien (bv. aan de straat) voor de oprichting van vrijstaande bedrijfswoningen dienen grondig onderzocht te worden op het stuk van de werkelijke intenties. (ruimtelijkeordening.be)

    Pro is tevreden met de goedkeuring van de geplande ambachtelijke zone in Hoogstade in een afgeslankte versie van 7 naar 3,5hectare. (standaard.be)

    Geen fuifzaal in ambachtelijke zone (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 18:58)

    👍
    232

    #23835

    doe ze nog eens vol
    (uitdr.)

    vraag aan de cafébaas/bazin om de glazen nog eens te vullen

    google 2016: .BE (>1.120); .NL (164)

    Het BK-lied voor de veldritfans in Lille: “Kom doe ze nog eens vol”. (nieuwsblad.be)

    Schol, doe ze nog eens vol! (gva.be)

    Doe ze nog eens vol. Laat ons blijven pakken, En er nog één pakken. Doe ze nog eens vol. Doe ze nog eens vol ’k Heb liever nog ’n pintje. Dan ene muntenbol. (Bob Benny: Boemelpotpourri)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (25 Jul 2021 20:24)

    👍
    232

    #23836

    blancoteren
    (werkwoord, blancoteerde, geblancoteerd)

    (verouderd) soldatentaal: “Het begrip blancoteren was een werkwijze om de webbing (gordel en beenstukken) op te frissen door middel van een lichtgekleurd verfmiddel op krijtbasis.” (docplayer.nl)

    zie ook vercoteren

    “Deze laatste consignes kon men verwerven voor “schoenen niet gepoetst”, “gordel niet geblancoteerd”, “te lange haardracht”, " bed niet perfect …" (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:43)

    👍
    232

    #23837

    benoveren
    (ww. benoveerde, gebenoveerd)

    neologisme
    BENOveren is BEter reNOveren dan gebruikelijk is. Met hogere ambities op het vlak van energieprestaties, goed gepland en met deskundig advies, zodat de verschillende renovatiestappen in de meest logische volgorde worden uitgevoerd, en ook latere renovatiestappen haalbaar blijven. (vlaanderen.be)

    “Een geBENOveerde woning biedt vele voordelen op het vlak van leefkwaliteit, duurzaamheid, energiebesparing, onderhoud, ..” (vlaanderen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (11 Aug 2021 00:43)

    👍
    232

    #23838

    dwezerik
    (de ~ (m.) , ~ken)

    dwarsligger, scheefligger
    een persoon die dwars ligt of doet
    een persoon die het tegengestelde doet of zegt

    uitspraak op sommige locaties: /dweizerik/

    Als 5 man wit zegt, zegt den dwezerik zwart.

    Hangt de dwezerik niet uit; we gaan met allemaal bij de chinees eten.

    Niet content dwezerik, dan legt ge uwe kop er maar neffe.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (26 Jul 2021 02:21)

    👍
    232

    #23839

    gebodder
    (het ~, geen meerv.)

    gestommel
    zie ook bodderen, batteren

    Wades dat do vei e gebodder oep zolder?
    (Wat is dat voor een gestommel op zolder?)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (28 Jul 2021 18:24)

    👍
    232

    #23840

    AA en IE en OE
    (uitdrukking)

    Uitdrukking om aan te geven dat er gezeurd werd over iets, of dat iets gedaan werd met tegenzin en of gezeur.
    Ook wel gebruikt om aan te geven dat sommigen onnodig veel drama maken over iets.

    Hij had slechts een verkoudheid, maar het was weer “AA!” en “IE!” en “OE!”, alsof hij elk moment zou sterven…

    Het was weer “AA!” en “IE!” en “OE!” toen ik hen vroeg om even te helpen.

    Op de eerste schooldag zijn de leerlingen weer vertrokken met veel “AA!” en “IE!” en “OE!”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 07:11)

    👍
    232

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.